สุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์

สุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์
เกิด	สุรชัย แซ่ด่าน 24 ตุลาคม พ.ศ. 2485 จังหวัดนครศรีธรรมราช ประเทศไทย
สาบสูญ	12 ธันวาคม พ.ศ. 2561 (ผ่านมาแล้ว​ 6 ปี 1 เดือน 22 วัน) ประเทศลาว
การศึกษา	สาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
พรรคการเมือง	พรรคไทยรักไทย

สุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ มีชื่อเดิมว่า สุรชัย แซ่ด่าน เป็นอดีตนักเคลื่อนไหว และอดีตนักโทษการเมืองคดีคอมมิวนิสต์คนสุดท้ายของประเทศไทย เป็นอดีตคณะทำงานพรรคไทยรักไทย จังหวัดนครศรีธรรมราช และเป็นอดีตแกนนำกลุ่มแดง

ประวัติ

นายสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ ชื่อเดิม สุรชัย แซ่ด่าน (陳嘉前) เกิดเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2485 ที่บ้านวัดสระ ตำบลท่าพญา อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นบุตรของนายยกย้วนและนางสมเช้า แซ่ด่าน จบการศึกษาจากสาขาวิชารัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ก่อนจะเข้าสู่แวดวงการเมืองเคยมีอาชีพซ่อมวิทยุและโทรทัศน์มาก่อน

สุรชัยสมรสสามครั้ง มีบุตรกับภรรยาคนแรก 3 คน เป็นชาย 2 หญิง 1 และบุตรชายอีก 1 คนกับภรรยาคนที่ 2

บทบาทการเมือง

หมวกดาวแดงพร้อมลายเซ็นของสุรชัย

นายสุรชัย เดิมทีเป็นที่รู้จักดีในการเมืองช่วงหลังเหตุการณ์ 6 ตุลา จากการเป็นสมาชิกคนสำคัญของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) ทื่เคลื่อนไหวแบบยุทธวิธีกองโจรในป่า ซึ่งต่อมาได้รับโทษถึงประหารชีวิตอันเนื่องจากคดีฆาตกรรมจากการปล้นรถไฟ โดยเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2521 ได้เกิดคดีฆาตกรรม ร.ต.อ. ไสว พลชนะ และปล้นรถไฟที่ สถานีรถไฟสุราษฎร์ธานี โดยปล้นเงินไปได้กว่าหนึ่งล้านสองแสนบาท แต่ต่อมาได้รับการพระราชทานอภัยโทษในปี พ.ศ. 2531

ต่อมา นายสุรชัยได้เข้าร่วมการเมืองในระบบรัฐสภาด้วยการเป็นสมาชิกพรรคความหวังใหม่ จากการชักชวนของ พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ และลงสมัครสมาชิกวุฒิสภา จังหวัดนครศรีธรรมราช และผู้สมัคร ส.ส.พรรคไทยรักไทย แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง

นายสุรชัย เข้าร่วมการชุมนุมขับไล่ คมช. ที่ท้องสนามหลวง และต่อมาได้แยกตัวออกมาจัดตั้งกลุ่ม "แดงสยาม" ร่วมกับนายจักรภพ เพ็ญแข โดยมิได้ข้องเกี่ยวอะไรกับกลุ่ม นปช. อีกต่อไป

ในการขึ้นเวที นปช. เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2550 นายสุรชัย ได้กล่าวหมิ่นประมาทนายชวน หลีกภัย และศาลอาญามีคำพิพากษาปรับ 50,000 บาท จำเลยให้การรับสารภาพลดโทษเหลือ 25,000 บาท

ในวันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554 ตำรวจได้จับกุมตัวนายสุรชัย ตามหมายจับของศาลอาญาที่ 27/2554 ในข้อหาหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ (กฎหมายอาญามาตรา 112 ในประเทศไทย) หลังจากการปราศรัยบริเวณใกล้ท้องสนามหลวง ต่อมาเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2555 ศาลอาญา มีคำพิพากษา ให้จำคุก 7 ปี 6 เดือน จากคดีดังกล่าว ต่อมาในวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2556 เขาจึงได้รับพระราชทานอภัยโทษ และได้รับการปล่อยตัวออกมาในวันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2556

นายสุรชัย ได้จัดทำรายการ "ปฏิวัติประเทศไทย" แพร่ภาพผ่านยูทูปโดยนำเสนอข่าวสารและสาระเกี่ยวกับสถาบันกษัตริย์ เหตุการณ์ล่าสุด 29 มกราคม 2558 นายเรืองไกร ลีกิจวัฒนะ คณะทำงานฝ่ายกฎหมายพรรคเพื่อไทย ได้แจ้งเรื่องนี้ให้ ครม.จัดการ ข้อหากบฏต่อแผ่นดิน

เขาเป็นผู้ฝ่าฝืน คำสั่ง คณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 57/2557 จนกระทั่งศาลทหารออกหมายจับ

ผลงานเขียน

ตำนานนักสู้ สุรชัย แซด่าน เล่มที่ 1 และ 2 (ชื่อเดิม นักโทษประหารคนที่ 310) อัตชีวประวัติของสุรชัย ตั้งแต่สมัยที่ยังต่อสู้เคลื่อนไหวในพื้นที่ภาคใต้ การเข้าร่วมกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทยและชีวิตในเรือนจำโดยสุรชัยใช้เวลาที่ถูกจำคุกในการเขียนหนังสือเล่มนี้

การปราศรัย

หลังการสลายการชุมนุมที่แยกราชประสงค์ พ.ศ. 2553 สุรชัยเริ่มเปิดเวทีปราศรัยที่ราชบุรีเป็นครั้งแรก ในวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 จากนั้นก็ได้เดินทางปราศรัยตามคำเชิญทั่วประเทศ

วิธีปราศรัยของสุรชัยเป็นสิ่งที่สุรชัยเรียกว่าการพูดแบบเฉียดฉิว นั่นคือการที่สุรชัยใช้วาทกรรมเปรียบเปรยสังคมไทยเป็นปริศนาที่ทำให้ผู้ฟังต้องนำไปตีความ สุรชัยบอกในการปราศรัยเสมอว่าปัญหาของประเทศไทยนั้นมาจากชนชั้นสูง ดังนั้นการแก้ปัญหาของประเทศต้องใช้แนวทางปฏิวัติเพื่อเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของประเทศใหม่ สุรชัยเน้นในการปราศรัยว่าการปฏิวัตินั้นเป็นสิ่งที่ดีทำให้ประเทศมีความเจริญขึ้น แตกต่างจากรัฐประหารที่ทำให้ประเทศตกต่ำลง โดยการปฏิวัติประเทศไทยเคยเกิดขึ้นเพียงครั้งเดียวคือการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475

แฟชั่นหมวกดาวแดง

สุรชัยมักจะปรากฏตัวด้วยแฟชั่น หมวกเขียว-ดาวแดง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์หนึ่งของการต่อสู้ของกลุ่มคอมมิวนิสต์ ซึ่งนายเทพไท เสนพงศ์ได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ว่า "เหิมเกริม ท้าทายอำนาจรัฐ" หมวกดาวแดงของสุรชัยรุ่นล่าสุด มีการพิมพ์คำว่า "แดงสยาม" ที่หน้าหมวก

การหายสาบสูญ

สุรชัยหายตัวไปในวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2561 นายสุรชัย พร้อมด้วยผู้ติดตามสองคน คือสหายภูชนะ และสหายกาสะลอง ได้หายตัวไปในเขตประเทศลาว ไม่แน่ชัดว่าสุรชัยไปอยู่ที่ใดหรือเสียชีวิต

ในวันที่ 21 มกราคม พ.ศ. 2562 มีการเผยผลพิสูจน์ DNA 1 ใน 2 ศพการฆาตกรรมผ่าท้องยัดเสาปูนถ่วงน้ำ แม่น้ำโขง จังหวัด นครพนม ว่าตรงกันกับศพของนายภูชนะ วันต่อมา ผลตรวจ DNA ออกมาตรงกับศพของสหายกาสะลอง หรือนายไกรเดช ลือเลิศ อายุ 47 ปี เป็นคน อ. แม่จัน จ. เชียงราย

กลุ่มบุคคลที่เชื่อว่านายสุรชัยเสียชีวิต นำโดยนายอานนท์ นำภา ได้จัดกิจกรรมรำลึกถึงสุรชัยและผู้ติดตามอีกสองคน เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2562 ณ แยกราชประสงค์