หนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

รายชื่อหนังสือดี 100 เล่ม ที่คนไทยควรอ่าน (พ.ศ. 2408-2519) เป็นงานวิจัยของวิทยากร เชียงกูล ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ร่วมกับคณะวิจัยอีก 10 ท่าน ชื่อ "โครงการวิจัยเพื่อคัดเลือกและแนะนำหนังสือดีในรอบศตวรรษ" ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ในช่วงปี พ.ศ. 2540-2541

หลักเกณฑ์ในการคัดเลือก

1. เป็นหนังสือภาษาไทย ที่เขียนขึ้นในช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พ.ศ. 2411 ถึงปี พ.ศ. 2519 ที่จัดเป็นหนังสือประเภทคลาสสิก หรือโมเดิร์นคลาสสิก มีค่าควรอ่านได้ทุกยุคสมัย
2. เป็นหนังสือที่มีศิลปะในการเขียนและการใช้ภาษาที่ดี มีคุณค่าทางศิลปวรรณกรรม ครบถ้วนตามแนวทางของวรรณกรรมโลก หรือวรรณกรรมสากล
3. เป็นหนังสือที่มีเนื้อหาสาระ ที่แสดงออกถึงความริเริ่มสร้างสรรค์ ช่วยให้ผู้อ่านมีทัศนะต่อชีวิตและต่อโลกกว้างขึ้น ได้รับความรู้ ความคิดอ่าน ความบันเทิงทางศิลปวัฒนธรรม ซึ่งเป็นประโยชน์ ให้ผู้อ่านมีความฉลาด และมีความคิดแบบเสรี หรือมีจิตใจที่กว้างมากขึ้น เข้าใจชีวิตและสังคมมากขึ้น และช่วยให้ลดการมีอคติในเรื่องเผ่าพันธุ์ เพศ ฯลฯ
4. เป็นหนังสือที่มีความโดดเด่น มีอิทธิพลต่อความคิด อารมณ์ ความรู้สึกของผู้อ่านจำนวนมากในยุคหนึ่ง ที่มีผลสืบทอดมาถึงปัจจุบัน

รายชื่อหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

กดที่กล่องหัวตารางเพื่อทำการเรียงตาม ชื่อหนังสือ หรือ ผู้ประพันธ์

ชื่อหนังสือ	ผู้ประพันธ์	หมวดหมู่
ประชุมโคลงโลกนิติ	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร	กวีนิพนธ์และบทละคร
เสภาศรีธนญไชยเชียงเมี่ยง	แต่งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ไม่ทราบผู้แต่ง	กวีนิพนธ์และบทละคร
นิราศหนองคาย	หลวงพัฒนพงศ์ภักดี (ทิม สุขยางค์)	กวีนิพนธ์และบทละคร
สามัคคีเภทคำฉันท์	ชิต บุรทัต	กวีนิพนธ์และบทละคร
มัทนะพาธา	พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว	กวีนิพนธ์และบทละคร
โคลงกลอนของครูเทพ	เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (สนั่น เทพหัสดิน ณ อยุธยา)	กวีนิพนธ์และบทละคร
บทละครเรื่องพระลอ	พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์	กวีนิพนธ์และบทละคร
ขอบฟ้าขลิบทอง	อุชเชนี	กวีนิพนธ์และบทละคร
เราชะนะแล้ว, แม่จ๋า.	อัศนี พลจันทร	กวีนิพนธ์และบทละคร
บทกวีของเปลื้อง วรรณศรี	เปลื้อง วรรณศรี	กวีนิพนธ์และบทละคร
บทกวีของจิตร ภูมิศักดิ์	จิตร ภูมิศักดิ์	กวีนิพนธ์และบทละคร
จงเป็นอาทิตย์เมื่ออุทัย	ทวีปวร	กวีนิพนธ์และบทละคร
กวีนิพนธ์ของอังคาร กัลยาณพงศ์	อังคาร กัลยาณพงศ์	กวีนิพนธ์และบทละคร
ขอบกรุง	ราช รังรอง	กวีนิพนธ์และบทละคร
เพียงความเคลื่อนไหว	เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์	กวีนิพนธ์และบทละคร
ละครแห่งชีวิต	หม่อมเจ้าอากาศดำเกิง รพีพัฒน์	นิยาย
กามนิต	เสฐียรโกเศศและนาคะประทีป	นิยาย
ดำรงประเทศ	เวทางค์	นิยาย
ผู้ชนะสิบทิศ	ยาขอบ	นิยาย
หนึ่งในร้อย	ดอกไม้สด	นิยาย
บางระจัน	ไม้ เมืองเดิม	นิยาย
หญิงคนชั่ว	ก. สุรางคนางค์	นิยาย
พล นิกร กิมหงวน	ป. อินทรปาลิต	นิยาย
ปักกิ่ง-นครแห่งความหลัง	สด กูรมะโรหิต	นิยาย
เราลิขิต-บนหลุมศพวาสิฏฐี	ร. จันทพิมพะ	นิยาย
เมืองนิมิตร	หม่อมราชวงศ์นิมิตรมงคล นวรัตน	นิยาย
แม่สายสะอื้น	อ. ไชยวรศิลป์	นิยาย
พัทยา	ดาวหาง	นิยาย
แผ่นดินนี้ของใคร	ศรีรัตน์ สถาปนวัฒน์	นิยาย
มหาบัณฑิตแห่งมิถิลานคร	แย้ม ประพัฒน์ทอง	นิยาย
ปีศาจ	เสนีย์ เสาวพงศ์	นิยาย
สี่แผ่นดิน	หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช	นิยาย
ทุ่งมหาราช	มาลัย ชูพินิจ	นิยาย
แลไปข้างหน้า	ศรีบูรพา	นิยาย
เสเพลบอยชาวไร่	รงค์ วงษ์สวรรค์	นิยาย
จดหมายจากเมืองไทย	โบตั๋น	นิยาย
เขาชื่อกานต์	สุวรรณี สุคนธา	นิยาย
สร้างชีวิต	หลวงวิจิตรวาทการ (วิจิตร วิจิตรวาทการ)	นิยาย
ตะวันตกดิน	กฤษณา อโศกสิน	นิยาย
สร้อยทอง	นิมิตร ภูมิถาวร	นิยาย
พิราบแดง	สุวัฒน์ วรดิลก	นิยาย
ลูกอีสาน	คำพูน บุญทวี	นิยาย
นิทานเวตาล	น.ม.ส.	เรื่องสั้น
จับตาย : รวมเรื่องเอก	มนัส จรรยงค์	เรื่องสั้น
เรื่องสั้นของป. บูรณปกรณ์ (ชีวิตจากมุมมืด, ดาวเงิน)	ป. บูรณปกรณ์	เรื่องสั้น
เสาชิงช้า, เอแลนบารอง และเรื่องสั้นอื่น ๆ ของ ส. ธรรมยศ	ส. ธรรมยศ	เรื่องสั้น
พลายมลิวัลลิ์ และเรื่องสั้นบางเรื่อง	ถนอม มหาเปารยะ	เรื่องสั้น
ผู้ดับดวงอาทิตย์ และเรื่องสั้นอื่น ๆ	จันตรี ศิริบุญรอด	เรื่องสั้น
ยุคทมิฬ และเรื่องสั้นอื่น ๆ ของ อิศรา อมันตกุล	อิศรา อมันตกุล	เรื่องสั้น
เรื่องสั้นชุดเหมืองแร่	อาจินต์ ปัญจพรรค์	เรื่องสั้น
ฟ้าบ่กั้น	ลาว คำหอม	เรื่องสั้น
ชุดเพื่อนนักเรียนเก่า เพื่อนเก่า	เสนอ อินทรสุขศรี	เรื่องสั้น
รวมเรื่องสั้นบางเรื่องของฮิวเมอร์ริสต์	ฮิวเมอร์ริสต์	เรื่องสั้น
ฉันจึงมาหาความหมาย	วิทยากร เชียงกูล	เรื่องสั้น
คนบนต้นไม้	นิคม รายยวา	เรื่องสั้น
ประวัติกฎหมายไทย	ร. แลงกาต์	ประวัติศาสตร์
นิทานโบราณคดี	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ	ประวัติศาสตร์
โฉมหน้าศักดินาไทย	จิตร ภูมิศักดิ์	ประวัติศาสตร์
กบฏ ร.ศ. 130	เหรียญ ศรีจันทร์, ร.ต. เนตร พูนวิวัฒน์	ประวัติศาสตร์
เจ้าชีวิต	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์	ประวัติศาสตร์
ศาลไทยในอดีต	ประยุทธ สิทธิพันธ์	ประวัติศาสตร์
ประวัติศาสตร์ไทยสมัย 2352-2453 ด้านสังคม	ชัย เรืองศิลป์	ประวัติศาสตร์
สังคมไทยในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ 2325-2416	หม่อมราชวงศ์อคิน รพีพัฒน์	ประวัติศาสตร์
ทรัพยศาสตร์	พระยาสุริยานุวัตร (เกิด บุนนาค)	การเมือง
เบื้องหลังการปฏิวัติ 2475	กุหลาบ สายประดิษฐ์	การเมือง
ความเป็นอนิจจังของสังคม	ปรีดี พนมยงค์	การเมือง
ท่านปรีดี รัฐบุรุษอาวุโส ผู้วางแผนเศรษฐกิจไทยคนแรก	เดือน บุนนาค	การเมือง
โอ้ว่าอาณาประชาราษฎร	สนิท เจริญรัฐ	การเมือง
ไทยกับสงครามโลกครั้งที่สอง	ดิเรก ชัยนาม	การเมือง
สันติประชาธรรม	ป๋วย อึ๊งภากรณ์	การเมือง
ห้าปีปริทัศน์	สุลักษณ์ ศิวรักษ์	การเมือง
วันมหาปิติ วารสาร อมธ. ฉบับพิเศษ 14 ตุลาคม 2516	องค์การบริหารกิจกรรมนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์	การเมือง
วรรณคดี และวรรณคดีวิจารณ์	วิทย์ ศิวะศิริยานนท์	ศิลปะ
ประติมากรรมไทย	ศิลป พีระศรี	ศิลปะ
วรรณสาส์นสำนึก	สุภา ศิริมานนท์	ศิลปะ
วิทยาวรรณกรรม	พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์	ศิลปะ
ความงามของศิลปไทย	น. ณ ปากน้ำ	ศิลปะ
ภาษากฎหมายไทย	ธานินทร์ กรัยวิเชียร	ศิลปะ
วรรณไวทยากร ชุมนุมบทความทางวิชาการ ฉบับวรรณคดี	เจตนา นาควัชระ และ มล. บุญเหลือ เทพยสุวรรณ	ศิลปะ
แสงอรุณ 2	แสงอรุณ รัตกสิกร	ศิลปะ
พระราชพิธีสิบสองเดือน	พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
สาส์นสมเด็จ	สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ และ สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
30 ชาติในเชียงราย	บุญช่วย ศรีสวัสดิ์	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
เทียนวรรณ	สงบ สุริยินทร์	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
กาเลหม่านไต	บรรจบ พันธุเมธา	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
นิทานชาวไร่	สวัสดิ์ จันทนี	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
ภารตวิทยา	กรุณา-เรืองอุไร กุศลาสัย	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
ฟื้นความหลัง	พระยาอนุมานราชธน (ยง เสฐียรโกเศศ)	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
ความเป็นมาของคำสยาม ไทย, ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ	จิตร ภูมิศักดิ์	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
อัตชีวประวัติ หม่อมศรีพรหมา กฤดากร	หม่อมศรีพรหมา กฤดากร ณ อยุธยา	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
80 ปีในชีวิตข้าพเจ้า	กาญจนาคพันธ์	สังคมวิทยา, มานุษยวิทยา, ประวัติศาสตร์สังคม
พระประวัติตรัสเล่า	สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส	ศาสนา
พระไตรปิฎก ฉบับสำหรับประชาชน	สุชีพ ปุญญานุภาพ	ศาสนา
ปัญญาวิวัฒน์	สมัคร บุราวาศ	ศาสนา
พุทธธรรม	สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)	ศาสนา
อิทัปปัจจยตา	พุทธทาสภิกขุ	ศาสนา
หนังสือแสดงกิจจานุกิจ	เจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค)	ธรรมชาติ
แพทยศาสตร์สงเคราะห์	คณะกรรมการแพทย์หลวงในรัชกาลที่ 5	ธรรมชาติ
ธรรมชาตินานาสัตว์	บุญส่ง เลขะกุล	ธรรมชาติ
ขบวนการแก้จน	ประยูร จรรยาวงษ์	ธรรมชาติ

อ้างอิง

• หนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน เก็บถาวร 2020-05-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน บทสรุปโครงการวิจัย

ดูเพิ่ม

• หนังสือและบทความ
  • ธนาพล ลิ่มอภิชาต และวริศา กิตติคุณเสรี. (2551, ต.ค.-ธ.ค.). ประวัติศาสตร์และการเมืองของวาทกรรม “หนังสือดี”. อ่าน. 1(3): 38-60.
• เว็บไซต์
  • รายชื่อ 100 หนังสือดีวิทยาศาสตร์ไทย
  • รายชื่อ 88 หนังสือดีวิทยาศาสตร์ไทย