กองบัญชาการตำรวจนครบาล

กองบัญชาการตำรวจนครบาล; Metropolitan Police Bureau
	ตราสัญลักษณ์
อักษรย่อ	บช.น.
ข้อมูลองค์กร
ก่อตั้ง	1862; 163 ปีที่แล้ว
โครงสร้างเขตอำนาจ
เขตอำนาจในการปฏิบัติการ	ประเทศไทย
	เขตความรับผิดชอบของสถานีตำรวจนครบาลต่าง ๆ
ขนาด	503 sq mi (1,300 km2)
จำนวนทั้งหมด	8.281 ล้าน
เขตอำนาจตามกฎหมาย	กรุงเทพมหานคร, ประเทศไทย
ลักษณะทั่วไป	ตำรวจท้องที่; หน่วยงานฝ่ายพลเรือนส่วนท้องถิ่น;
สำนักงานใหญ่	323 อาคารกองบัญชาการตำรวจนครบาล ถนนศรีอยุธยา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
	;
ผู้บริหารหน่วยงาน	พลตำรวจโท สยาม บุญสม, ; ผู้บัญชาการ;
กองบังคับการ	15 กองบ้งคับการอำนวยการ กองบัญชาการตำรวจนครบาล ; กองบังคับการสืบสวนสอบสวน กองบัญชาการตำรวจนครบาล ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 1 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 2 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 3 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 4 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 5 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 6 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 7 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 8 ; กองบังคับการตำรวจนครบาล 9 ; กองบังคับการตำรวจจราจร ; กองบังคับการสายตรวจและปฏิบัติการพิเศษ ; กองบังคับการอารักขาและควบคุมฝูงชน ; ศูนย์ฝึกอบรม กองบัญชาการตำรวจนครบาล;
สิ่งอำนวยความสะดวก
รถตำรวจลาดตระเวน	6,000 คัน
เว็บไซต์
	metro.police.go.th

กองบัญชาการตำรวจนครบาล เป็นหน่วยงานอยู่ในสำนักงานตำรวจแห่งชาติมีหน้าที่ดูแลรักษาความปลอดภัยในเขตกรุงเทพมหานคร มีกองบังคับการทั้งหมด 15 กองบังคับการ และ 1 กองกำกับการที่ขึ้นตรงผู้บัญชาการ ^[1] ในวันที่ 5 กุมภาพันธ์ ^[2]พ.ศ. 2568 ผู้บัญชาการตำรวจนครบาล คือ พลตำรวจโท สยาม บุญสม รองผู้บัญชาการได้แก่ พลตำรวจตรี ธีรเดช ธรรมสุธีร์ ^[3]พลตำรวจตรี ชัยพัชร์ ศรีประเสริฐ ^[4]พลตำรวจตรี วสันต์ เตชะอัครเกษม พลตำรวจตรี สมควร พึ่งทรัพย์ พลตำรวจตรี นพศิลป์ พูลสวัสดิ์ พลตำรวจตรี พลทิต ไชยรส พลตำรวจตรี อำนาจ ไตรพจน์ พลตำรวจตรี ชรินทร์ โกพัฒน์ตา พลตำรวจตรี วัชระ วงศ์สง่า พลตำรวจตรี มานพ สุคนธ์ธนพัฒน์ พลตำรวจตรี พัลลภ แอร่มหล้า พลตำรวจตรี ชูสวัสดิ์ จันทร์โรจนกิจ

ประวัติ

พ.ศ. 2405 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง กัปตัน เอส.เย.เบิร์ด เอมส์ ชาวอังกฤษ เป็นผู้ตั้งกองตำรวจในพระนครเป็นครั้งแรกโดยนำเอารูปแบบอย่างมาจากตำรวจอังกฤษ
พ.ศ. 2435 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยูหัว ทรงพระกรุณา กิจการตำรวจในสมัยโบราณ โปรดเกล้าให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นดำรงราชานุภาพ รับตำแหน่ง เสนาบดีว่าการ กรมมหาดไทย ดูแลตำรวจภูธร และให้พระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นเรศวรฤทธิ์ เป็นเสนาบดีว่าการกรมพระนครบาล ดูแลตำรวจนครบาล (ขณะนั้นเรียก พลตระเวน) พระราชภารกิจในพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง
พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ประกาศรวมพลตระเวนกับกรมตำรวจภูธรเป็นกรมเดียวกัน และได้มีประกาศแต่งตั้งอธิบดีกรมตำรวจและกรมพลตระเวน
พ.ศ. 2465 ได้โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ พระยาอธิกรณ์ประกาศ (หลุย จาติกวณิช) ดำรงตำแหน่ง ผู้บัญชาการตำรวจนครบาล ซึ่งนับได้ว่า คำว่า ผู้บัญชาการตำรวจนครบาล ได้เริ่มใช้อย่างเป็นทางราชการตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา
พ.ศ. 2475 ประเทศไทยได้มีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ฐานะการเงินของประเทศอยู่ในวิกฤติมีการยุบหน่วยงานไปมาก ซึ่งปรากฏว่า กองบัญชาการตำรวจนครบาล ก็ถูกยุบลงคงเหลือแต่เพียงกองบังคับการเท่านั้น
พ.ศ. 2491 ได้มีการรื้อฟื้นจัดตั้งกองบัญชาการตำรวจนครบาลขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งปรากฏตามพระราชกฤษฎีกาจัดวางระเบียบราชการกรมตำรวจ ในกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 24 สิงหาคม 2491
พ.ศ. 2504 กองบัญชาการตำรวจนครบาลได้มีสถานที่ทำการเป็นของตนเองที่สะพานผ่านฟ้า จนกระทั่งต่อมาเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 กองบัญชาการตำรวจนครบาลที่ผ่านฟ้าได้ถูกเผาทำลายเสียหายจนหมดสิ้น จึงต้องย้ายที่ทำการมาตั้งอยู่รวม กองบังคับการตำรวจดับเพลิงพญาไท

รายชื่อผู้บัญชาการ

1. พลตำรวจโท พระยาอธิกรณ์ประกาศ (หลุย จาติกวณิช) พ.ศ. 2465 - พ.ศ. 2472
2. พลตำรวจตรี พระยาพลพรรคภิบาล (น้อม ศาตะมาน) พ.ศ. 2472 - พ.ศ. 2473
3. พลตำรวจตรี พระยาอาษาพลนิกร (อึ่ง อรรถจินดา) พ.ศ. 2473 - พ. ศ. 2475^[5]
4. พลตำรวจเอก พระพินิจชนคดี (พินิจ อินทรทูต) พ.ศ. 2480 - พ.ศ. 2487 (สมัยที่ 2 พ.ศ. 2494 - พ.ศ. 2495)
5. พลตำรวจเอก หลวงชาติตระการโกศล (เจียม ลิมปิชาติ) พ.ศ. 2487 - พ. ศ. 2489
6. พลตำรวจโท จำเนียร วาสนะสมสิทธิ์ พ.ศ. 2491 - พ.ศ. 2491 (สมัยที่ 2 พ.ศ. 2495 - พ.ศ. 2499)
7. พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ พ.ศ. 2491 - พ.ศ. 2492
8. พลตำรวจโท หลวงสัมฤทธิ์สุขุมวาท พ.ศ. 2492 - พ.ศ. 2494
9. พลตำรวจโท หลวงแผ้วพาลชน พ.ศ. 2495 - พ.ศ. 2498
10. พลตำรวจโท ขุนพิชัยมนตรี พ.ศ. 2499 - พ.ศ. 2500
11. พลตำรวจโท ขุนจำนงรักษา พ.ศ. 2501 - พ.ศ. 2502
12. พลตำรวจโท ประจวบ กีรติบุตร พ.ศ. 2503 - พ.ศ. 2509
13. พลตำรวจโท ต่อศักดิ์ ยมนาค พ.ศ. 2509 - พ.ศ. 2513
14. พลตำรวจโท มนต์ชัย พันธุ์คงชื่น พ.ศ. 2513 - พ.ศ. 2516
15. พลตำรวจโท ณรงค์ มหานนท์ พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2519
16. พลตำรวจโท วิเชียร แสงแก้ว พ.ศ. 2519 - พ.ศ. 2520
17. พลตำรวจโท สุวรรณ รัตนชื่น พ.ศ. 2520 - พ.ศ. 2522
18. พลตำรวจโท เสน่ห์ สิทธิพันธุ์ พ.ศ. 2522 - พ.ศ. 2524
19. พลตำรวจโท จำรัส จันทขจร พ.ศ. 2524 - พ.ศ. 2525
20. พลตำรวจโท พิชิต มีปรีชา พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2525
21. พลตำรวจโท มานะ วงศ์สมบูรณ์ พ.ศ. 2526 - พ.ศ. 2528
22. พลตำรวจโท แสวง ธีระสวัสดิ์ พ.ศ. 2528 - พ.ศ. 2529
23. พลตำรวจโท สำเนา วิทิศวรการ พ.ศ. 2529 - พ.ศ. 2530
24. พลตำรวจโท มนัส ครุฑไชยันต์ พ.ศ. 2530 - พ.ศ. 2532
25. พลตำรวจโท วินิจ เจริญศิริ พ.ศ. 2532 - พ.ศ. 2533
26. พลตำรวจโท วิโรจน์ เปาอินทร์ พ.ศ. 2533 - พ.ศ. 2535
27. พลตำรวจโท ณรงค์ เหรียญทอง พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2535
28. พลตำรวจโท จำลอง เอี่ยมแจ้งพันธุ์ พ.ศ. 2535 - พ.ศ. 2536
29. พลตำรวจโท ชัยสิทธิ์ กาญจนกิจ พ.ศ. 2536 - พ.ศ. 2537
30. พลตำรวจโท โสภณ วาราชนนท์ พ.ศ. 2537 - พ.ศ. 2540
31. พลตำรวจโท ทวี ทิพย์รัตน์ พ.ศ. 2540 - พ.ศ. 2541
32. พลตำรวจโท วรรณรัตน์ คชรักษ์ พ.ศ. 2541 - พ.ศ. 2543
33. พลตำรวจโท อนันต์ ภิรมย์แก้ว พ.ศ. 2543 - พ.ศ. 2545
34. พลตำรวจโท ดำรงศักดิ์ นิลคูหา พ.ศ. 2545 - พ.ศ. 2546
35. พลตำรวจโท ธานี สมบูรณ์ทรัพย์ พ.ศ. 2546 - พ.ศ. 2547
36. พลตำรวจโท ปานศิริ ประภาวัต พ.ศ. 2547 - พ.ศ. 2548
37. พลตำรวจโท วิโรจน์ จันทรังษี พ.ศ. 2548 - พ.ศ. 2550
38. พลตำรวจโท อดิศร นนทรีย์ พ.ศ. 2550 - พ.ศ. 2550
39. พลตำรวจโท อัศวิน ขวัญเมือง พ.ศ. 2550 - พ.ศ. 2551
40. พลตำรวจโท สุชาติ เหมือนแก้ว พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2552
41. พลตำรวจโท วรพงษ์ ชิวปรีชา พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2552
42. พลตำรวจโท สัณฐาน ชยนนท์ พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2553
43. พลตำรวจโท จักรทิพย์ ชัยจินดา พ.ศ. 2553 - พ.ศ. 2554
44. พลตำรวจโท วินัย ทองสอง พ.ศ. 2554 - พ.ศ. 2555
45. พลตำรวจโท คำรณวิทย์ ธูปกระจ่าง พ.ศ. 2555 - พ.ศ. 2557
46. พลตำรวจโท ศรีวราห์ รังสิพราหมณกุล พ.ศ. 2557 - พ.ศ. 2558
47. พลตำรวจโท ศานิตย์ มหถาวร พ.ศ. 2559 - พ.ศ. 2560
48. พลตำรวจโท ชาญเทพ เสสะเวช พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2561
49. พลตำรวจโท สุทธิพงศ์ วงปิ่น พ.ศ. 2561 - พ.ศ. 2562
50. พลตำรวจโท ภัคพงศ์ พงษ์เภตรา พ.ศ. 2562 - พ.ศ. 2564
51. พลตำรวจโท สำราญ นวลมา พ.ศ. 2564 - พ.ศ. 2565
52. พลตำรวจโท ธิติ แสงสว่าง พ.ศ. 2565 - พ.ศ. 2567
53. พลตำรวจโท สยาม บุญสม พ.ศ. 2567 - ปัจจุบัน

_{ยศตำรวจเป็นยศขณะดำรงตำแหน่งและในวงเล็บเป็นระยะเวลาที่ดำรงตำแหน่ง}

หน่วยงานในสังกัด

กองบังคับการอำนวยการ กองบัญชาการตำรวจนครบาล (บก.อก.บช.น.)
กองบังคับการสืบสวนสอบสวน กองบัญชาการตำรวจนครบาล (บก.สส.บช.น.)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 1 (บก.น.1)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 2 (บก.น.2)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 3 (บก.น.3)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 4 (บก.น.4)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 5 (บก.น.5)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 6 (บก.น.6)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 7 (บก.น.7)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 8 (บก.น.8)
กองบังคับการตำรวจนครบาล 9 (บก.น.9)
กองบังคับการตำรวจจราจร (บก.จร.)
กองบังคับการสายตรวจและปฏิบัติการพิเศษ (บก.สปพ.)
- อรินทราช 26
กองบังคับการอารักขาและควบคุมฝูงชน (บก.อคฝ.)
ศูนย์ฝึกอบรม กองบัญชาการตำรวจนครบาล (ศฝร.บช.น.)
กองกำกับการสวัสดิภาพเด็กและสตรี (ขึ้นตรงต่อกองบัญชาการ)

อ้างอิง

cops-magazine.com

แหล่งข้อมูลอื่น

เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ

[1] ประวัติความเป็นมาบช.น. สืบค้นเมื่อ 9/1/62

[2] โปรดเกล้าฯ ขรก.ตำรวจ ระดับ รอง ผบช.-ผบก. 228 นาย

[3] โปรดเกล้าฯ ขรก.ตำรวจ ระดับ รอง ผบช.-ผบก. 228 นาย

[4] โปรดเกล้าฯ ขรก.ตำรวจ ระดับ รอง ผบช.-ผบก. 228 นาย

[5] แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งผู้บัญชาการตำรวจนครบาลกรุงเทพฯ

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

ด ค ก หน่วยงานในสังกัดสำนักงานตำรวจแห่งชาติ
ส่วนบังคับบัญชา	สำนักงานยุทธศาสตร์ตำรวจ สำนักงานส่งกำลังบำรุง สำนักงานกำลังพล สำนักงานงบประมาณและการเงิน สำนักงานกฎหมายและคดี สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการตำรวจ สำนักงานจเรตำรวจ สำนักงานตรวจสอบภายใน สำนักงานเลขานุการตำรวจแห่งชาติ กองสารนิเทศ กองการต่างประเทศ สำนักงานคณะกรรมการนโยบายตำรวจแห่งชาติ กองบินตำรวจ กองวินัย
ส่วนป้องกัน และปราบปรามอาชญากรรม	นครบาล ภูธรภาค 1 ภูธรภาค 2 ภูธรภาค 3 ภูธรภาค 4 ภูธรภาค 5 ภูธรภาค 6 ภูธรภาค 7 ภูธรภาค 8 ภูธรภาค 9
ส่วนสนับสนุนการป้องกัน และปราบปรามอาชญากรรม	ตำรวจสอบสวนกลาง ตำรวจท่องเที่ยว ตำรวจปราบปรามยาเสพติด ตำรวจสันติบาล สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ตำรวจตระเวนชายแดน สำนักงานพิสูจน์หลักฐานตำรวจ สำนักงานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สืบสวนสอบสวนอาชญากรรมทางเทคโนโลยี
ส่วนการศึกษา	กองบัญชาการศึกษา โรงเรียนนายร้อยตำรวจ
ส่วนบริการ	โรงพยาบาลตำรวจ
ส่วนอื่น ๆ	โรงพิมพ์ตำรวจ

ด ค ก หน่วยงานในสังกัดกองบัญชาการตำรวจนครบาล
กองบังคับการตำรวจ	นครบาล 1 นครบาล 2 นครบาล 3 นครบาล 4 นครบาล 5 นครบาล 6 นครบาล 7 นครบาล 8 นครบาล 9
กองบังคับการ	อำนวยการ สืบสวนสอบสวน ตำรวจจราจร สายตรวจและปฏิบัติการพิเศษ อารักขาและควบคุมฝูงชน
หน่วยขึ้นตรง	ศูนย์ฝึกอบรม กองกำกับการสวัสดิภาพเด็กและสตรี
หน่วยปฏิบัติการพิเศษ	อรินทราช 26
สำนักงานตำรวจแห่งชาติ หน่วยงานในสังกัดสำนักงานตำรวจแห่งชาติ