ราชวงศ์บูร์บง
ตราแผ่นดินฝรั่งเศส | |
พระราชอิสริยยศ | |
---|---|
ปกครอง | ฝรั่งเศส, สเปน, ลักเซมเบิร์ก, ซิซิลีทั้งสอง, ปาร์มา, โปรตุเกส, บราซิล |
เชื้อชาติ | ฝรั่งเศส |
บรรพบุรุษ | ราชวงศ์กาเปเตียง |
สาขา | ราชวงศ์ออร์เลออง ราชวงศ์กงเด (สิ้นสุด) |
ประมุขพระองค์แรก | โรแบร์ เคานต์แห่งแกลร์มง |
ผู้นำสกุลองค์ปัจจุบัน | หลุยส์ อัลฟอนส์เซร์ ดยุกแห่งอ็องฌู, พวกเลจิติมิสต์ ผู้อ้างสิทธิในบัลลังก์ฝรั่งเศส สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 แห่งสเปน แกรนด์ดุ๊กอองรีที่ 1 |
ประมุขพระองค์สุดท้าย | ฝรั่งเศสและนาวาร์: พระเจ้าชาร์ลที่ 10 (1824–1830) แห่งชาวฝรั่งเศส: พระเจ้าหลุยส์-ฟีลิปที่ 1 (1830–1848) |
สถาปนา | ค.ศ. 1272 |
สิ้นสุด | ฝรั่งเศส (และนาวาร์) ค.ศ. 1830, ปาร์มา ค.ศ. 1859, ซิซิลีทั้งสอง ค.ศ. 1861 |
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของ |
---|
ประวัติศาสตร์ฝรั่งเศส |
หัวเรื่อง |
เส้นเวลา |
สถานีย่อยประเทศฝรั่งเศส |
ราชวงศ์บูร์บง (ฝรั่งเศส: Maison de Bourbon; สเปน: Casa de Borbón; อังกฤษ: House of Bourbon) เป็นหนึ่งในราชวงศ์ที่สำคัญที่สุดในทวีปยุโรป ซึ่งได้ปกครองประเทศฝรั่งเศสในคริสต์ศตวรรษที่ 16 เป็นต้นมา และเมื่อถึงคริสต์ศตวรรษที่ 18 สมาชิกในราชวงศ์บูร์บงก็ได้ปกครองประเทศสเปน เมืองเนเปิลส์ เกาะซิซิลี และเมืองปาร์มาในประเทศอิตาลีด้วย ในปัจจุบันประเทศที่ยังคงมีสมาชิกในราชวงศ์บูร์บงปกครองอยู่คือราชอาณาจักรสเปนและราชรัฐลักเซมเบิร์ก
ราชวงศ์บูร์บงมีต้นกำเนิดเมื่อปีค.ศ. 1272 เมื่อพระราชโอรสพระองค์เล็กในพระเจ้าหลุยส์ที่ 9 แห่งฝรั่งเศสได้เสกสมรสกับทายาทผู้ปกครองแห่งบูร์บง[1] โดยได้มีทายาทสืบราชวงศ์มากว่าสามร้อยปีผ่านทางสาขาบุตรชายคนรอง (cadet branch) โดยมีฐานันดรเป็นขุนนางในปกครองกษัตริย์ของราชวงศ์กาเปเตียงและราชวงศ์วาลัว
ราชวงศ์บูร์บงสายหลักที่มีอาวุโสสูงสุดได้สิ้นรัชทายาทชายในปีค.ศ. 1527 พร้อมกับการตายของชาลส์ที่ 3 ดยุกแห่งบูร์บง ซึ่งทำให้ราชวงศ์บูร์บงสายรอง คือ ราชวงศ์บูร์บง-วองโดม ได้กลายมาเป็นราชวงศ์บูร์บงสายหลักแทน ในปีค.ศ. 1589 หลังจากการสวรรคตของพระเจ้าอ็องรีที่ 3 แห่งฝรั่งเศส ทำให้ราชวงศ์วาลัวสิ้นสุดลง ภายใต้กฎหมายแซลิกทำให้ผู้นำอาวุโสของราชวงศ์บูร์บงในฐานะตัวแทนของทายาทที่ยังมีพระชนม์อยู่ในสายราชวงศ์ที่เป็นสาขาจากราชวงศ์กาเปเตียง ทำให้พระเจ้าอ็องรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส[1]ได้รับราชสมบัติฝรั่งเศสสืบต่อไป
กษัตริย์แห่งราชวงศ์บูร์บงเริ่มการปกครองครั้งแรกในปี พ.ศ. 2098 (ค.ศ. 1555) ที่นาวาร์ (ในปัจจุบันอยู่บริเวณตอนเหนือของสเปนและทางใต้ของฝรั่งเศส) และพอมาถึงปี พ.ศ. 2132 (ค.ศ. 1589) ราชวงศ์บูร์บงก็ได้ปกครองประเทศฝรั่งเศสทั้งประเทศ จนมาถึงสิ้นสุดลงในปี พ.ศ. 2335 (ค.ศ. 1792) เมื่อครั้งการปฏิวัติฝรั่งเศส ถึงแม้จะมีการฟื้นฟูขึ้นมาใหม่อีกครั้ง แต่ก็ดำรงอยู่ได้เพียง 24 ปี ก็ได้มีการล้มล้างระบอบกษัตริย์ลง โดยสายหลักของราชวงศ์บูร์บงได้ถูกล้มล้างลงในการปฏิวัติเดือนกรกฎาคม ปีค.ศ. 1830 ส่วนสายรอง คือ ราชวงศ์ออร์เลออง ได้ปกครองต่อมากว่าอีก 18 ปี (ค.ศ. 1830-1848) จนถูกล้มล้างเช่นกัน
เจ้าชายแห่งกงเดเคยถือเป็นสายรองของราชวงศ์บูร์บงเช่นกันโดยสืบมาจากพระปิตุลาของพระเจ้าเฮนรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส กับเจ้าชายแห่งกงตีก็เป็นสายรองของฝั่งกงเด ทั้งสองสาขานี้ถูกนับถือว่าเป็น เจ้าชายแห่งพระโลหิต (Princes of the blood) ซึ่งเป็นครอบครัวขุนนางชั้นสูงของฝรั่งเศสที่มีบทบาทอย่างต่อเนื่องแม้แต่ในระหว่างลี้ภัยในการปฏิวัติฝรั่งเศส จนกระทั่งสิ้นสุดลงในปีค.ศ. 1830 และค.ศ. 1814 ตามลำดับ
พระเจ้าเฟลีเปที่ 5 แห่งสเปนทรงเป็นกษัตริย์พระองค์แรกแห่งราชวงศ์บูร์บงที่ได้ปกครองประเทศสเปน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2243 (ค.ศ. 1700) ได้มีการโค่นล้ม แก่งแย่ง และฟื้นฟูใหม่อยู่ตลอดเวลา จนมาถึงปัจจุบันซึ่งมีสมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 แห่งสเปนทรงเป็นประมุขแห่งประเทศสเปนอยู่ ส่วนทางประเทศลักเซมเบิร์กนั้น ได้มีการอภิเษกสมรสระหว่างราชวงศ์ จึงนับได้ว่าทางฝ่ายราชสำนักลักเซมเบิร์กนั้นก็มีเชื้อสายราชวงศ์นี้เช่นกัน
รายพระนามกษัตริย์แห่งราชวงศ์บูร์บง
[แก้]- เฉพาะพระองค์ที่ได้เสด็จขึ้นครองราชย์
ฝรั่งเศส
[แก้]- พระเจ้าอองรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2132 - พ.ศ. 2153)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2153 - พ.ศ. 2186)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2186 - พ.ศ. 2258)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 15 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2258 - พ.ศ. 2317)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2317 - พ.ศ. 2335)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 18 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2357 - พ.ศ. 2367)
- พระเจ้าชาร์ลที่ 10 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2367 - พ.ศ. 2373)
- พระเจ้าหลุยส์ที่ 19 แห่งฝรั่งเศส (พ.ศ. 2373)
สเปน
[แก้]- พระเจ้าเฟลิเปที่ 5 แห่งสเปน (พ.ศ. 2243 - พ.ศ. 2267 และ พ.ศ. 2267 - พ.ศ. 2289)
- พระเจ้าหลุยส์แห่งสเปน (พ.ศ. 2267)
- พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 6 แห่งสเปน (พ.ศ. 2289 - พ.ศ. 2302)
- พระเจ้าการ์โลสที่ 3 แห่งสเปน (พ.ศ. 2302 - พ.ศ. 2331)
- พระเจ้าการ์โลสที่ 4 แห่งสเปน (พ.ศ. 2331 - พ.ศ. 2351)
- พระเจ้าเฟร์นันโดที่ 7 แห่งสเปน (พ.ศ. 2356 - พ.ศ. 2376)
- สมเด็จพระราชินีนาถอีซาเบลที่ 2 แห่งสเปน (พ.ศ. 2376 - พ.ศ. 2411)
- พระเจ้าอัลฟอนโซที่ 12 แห่งสเปน (พ.ศ. 2417 - พ.ศ. 2428)
- พระเจ้าอัลฟอนโซที่ 13 แห่งสเปน (พ.ศ. 2429 - พ.ศ. 2474)
- สมเด็จพระราชาธิบดีฆวน การ์โลสที่ 1 แห่งสเปน (พ.ศ. 2518 - พ.ศ. 2557)
- สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 แห่งสเปน (พ.ศ. 2557 - ปัจจุบัน)
ลักเซมเบิร์ก
[แก้]- แกรนด์ดยุกฌ็องแห่งลักเซมเบิร์ก (พ.ศ. 2507 - พ.ศ. 2543)
- แกรนด์ดยุกอ็องรีแห่งลักเซมเบิร์ก (พ.ศ. 2543 - ปัจจุบัน)
- ↑ 1.0 1.1 Anselme, Père. ‘'Histoire de la Maison Royale de France'’, tome 4. Editions du Palais-Royal, 1967, Paris. pp. 144–146, 151–153, 175, 178, 180, 185, 187–189, 191, 295–298, 318–319, 322–329. (French).