ฐานบินเชียงราย

บทความนี้เกี่ยวกับสนามบินในอดีตและฐานบินในจังหวัดเชียงราย สำหรับสนามบินที่ใช้งานอยู่ในปัจจุบัน ดูที่ ท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย

ฐานบินเชียงราย
ส่วนหนึ่งของกองทัพอากาศไทย
เชียงราย
ลานบินและอดีตอาคารที่ทำการของสนามบิน
พิกัด	19°53′07″N 99°49′37″E
ประเภท	ฐานทัพอากาศ
ข้อมูล
ผู้ดำเนินการ	กองทัพอากาศไทย
ควบคุมโดย	ฝูงบิน 416 กองบิน 41
สภาพ	เหลือเพียงลานบินและอาคารหอควบคุมการบิน
ประวัติศาสตร์
สร้าง	พ.ศ. 2469 (2469)
ข้อมูลสถานี
กองทหารรักษาการณ์	ฝูงบิน 416 กองบิน 41
ข้อมูลลานบิน
ข้อมูลระบุ	ICAO: VTCR
ความสูง	1,312 ฟุต (400 เมตร) เหนือระดับ น้ำทะเล
ทางวิ่ง ทิศทาง ความยาวและพื้นผิว 18/36 1,690 เมตร (5,545 ฟุต) แอสฟอลต์คอนกรีต

ฐานบินเชียงราย (อังกฤษ: Chiang Rai Air Force Base) หรือ สนามบินเชียงราย (IATA: -, ICAO: VTCR) เป็นฐานบินปฏิบัติการหน้าที่ประจำการของฝูงบิน 416 เชียงราย กองทัพอากาศไทย ในตำบลรอบเวียง อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย เพื่อเป็นศูนย์กลางภารกิจช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมและบรรเทาภัยพิบัติ (HADR) ในเขตพื้นที่ภาคเหนือตอนบน

ประวัติ

ฐานบินเชียงราย เป็นอดีตสนามบินที่สร้างโดยชาวเชียงรายภายใต้การริเริ่มของพระยาราชเดชดำรง (ผล ศรุตานนท์) เมื่อปี พ.ศ. 2469 ถือเป็นสนามบินแห่งแรกของส่วนภูมิภาค เป็นสนามบินแห่งที่ 2 ของประเทศไทย โดยการเกณฑ์ชาวเชียงรายมาสร้าง ส่วนใหญ่ใช้แรงงานแทนค่ารัฐชูปการ ต่อมาช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาจึงเป็นสถานที่ใช้ลำเลียงยุทโธปกรณ์ของทหาร ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของฝูงบิน 416 กองทัพอากาศไทย เมื่อก่อนใช้เป็นสนามบินของชาวเชียงราย แต่เนื่องจากสนามบินนานาชาติจังหวัดเชียงราย ได้ย้ายไปตั้งอยู่ ณ บริเวณที่ตั้งปัจจุบัน (ท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย) ดังนั้นสนามบินเก่าแห่งนี้จึงเหลือแต่รันเวย์ ประชาชนจึงใช้เป็นที่พักผ่อน ออกกำลังกาย และทำกิจกรรมต่างๆ เช่น ใช้เป็นสนามเล่นฟุตบอล สนามแบทมินตัน สนามตะกร้อ สถานที่เต้นแอโรบิค จ๊อกกิ้ง ขี่จักรยาน มีสนามเด็กเล่นอยู่อีกจุดหนึ่งถัดไปด้านซ้ายของสนามบิน มีรถเข็นบริการอาหารและเครื่องดื่มจำนวนมาก และเนื่องจากบริเวณสนามบินเก่าแห่งนี้มีพื้นที่กว้างขวาง ดังนั้นเทศบาลนครเชียงรายและหน่วยงานต่างๆ จึงได้จัดเทศกาลหรืองานต่างๆ ขึ้นที่นี่เป็นประจำทุกปี บริเวณสนามบินเก่านี้มีโรงแรมและสถานบันเทิงจำนวนมากคอยบริการนักท่องเที่ยว

ปัจจุบันทางกองทัพอากาศไทยได้ขอพื้นที่สนามบินคืนเพื่อยกระดับสนามบินเชียงราย ฝูงบิน 416 กองทัพอากาศพัฒนาสนามบินเก่าเพื่อรองรับเครื่องบิน BT-67 ทำภารกิจดับไฟป่า แก้ปัญหาหมอกควันฝุ่นละออง มีโดรนไร้นักบิน และ ฮ.กู้ภัย EC-725 ค้นหาช่วยชีวิต และรับ-ส่งผู้ป่วยฉุกเฉิน ให้เป็นศูนย์กลางภารกิจการช่วยเหลือประชาชนในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน และพัฒนาสนามบินให้มีขีดความสามารถในการรองรับอากาศยานไร้คนขับ (UAV) และเฮลิคอปเตอร์ ให้สามารถวางกำลังเพื่อปฏิบัติภารกิจลาดตระเวนทางอากาศเพื่อความมั่นคงในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน และภารกิจช่วยเหลือประชาชน ได้แก่ การบินค้นหาและช่วยเหลือประชาชนผู้ประสบภัย การใช้เฮลิคอปเตอร์ เคลื่อนย้ายผู้ป่วยฉุกเฉินจากพื้นที่ห่างไกลเพื่อเข้ารับการรักษาต่อ ณ โรงพยาบาลที่มีความพร้อม ซึ่งกองทัพอากาศมีความร่วมมือกับสถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ (สพฉ.) การแก้ปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็กในพื้นที่จังหวัดเชียงราย และจังหวัดภาคเหนือตอนบน โดยใช้สนามบินเชียงรายเป็นฐานบิน การจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการร่วมระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ท้องถิ่น และเอกชน ในการช่วยเหลือประชาชน

นอกจากนี้ยังมี การสนับสนุนพื้นที่รวบรวมและกระจายสิ่งของบรรเทาทุกข์ให้กับประชาชนกรณีการเกิดภัยพิบัติโดยมีแผนงานการพัฒนาระหว่างปี 2566-2568 อย่างไรก็ตามเมื่อมีการพัฒนาสนามบินแล้ว ประชาชนยังสามารถเข้ามาใช้บริการพื้นที่สนามบินเพื่อออกกำลังกายได้ โดยกองทัพอากาศมีแผนการปรับปรุงถนนรองรับการเดิน/วิ่ง และการออกกำลังกายสำหรับประชาชน อีกทั้งยังอนุญาตให้รถยนต์ทั่วไปสามารถผ่านเข้า-ออกพื้นที่ได้ แต่ขอความร่วมมือให้ปฏิบัติตามมาตรการรักษาความปลอดภัยของสนามบินอย่างเคร่งครัด

บทบาทและปฏิบัติการ

กองทัพอากาศไทย

ฐานบินนครพนม เป็นที่ตั้งหลักของฝูงบิน 416 ในฐานะฝูงบินอิสระปฏิบัติราชการสนามจากกองบิน 41 เชียงใหม่ กองทัพอากาศไทย ทำหน้าที่เป็นกองรักษาการณ์ประจำฐานบินเชียงราย

หน่วยในฐานบิน

กองทัพอากาศไทย

ฝูงบิน 416 กองบิน 41

• ฝูงบิน 416 – ปัจจุบันไม่มีอากาศยานประจำการถาวร เป็นฝูงบินอิสระปฏิบัติราชการสนาม

สิ่งอำนวยความสะดวก

ฐานบินเชียงรายเคยใช้งานในช่วงสงครามมหาเอเชียบูรพาก่อนจะปรับมาใช้เป็นสนามบินพาณิชย์และได้ย้ายการบินพาณิชย์ไปยังท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง ทำให้ปัจจุบันคงเหลือแต่ลานบินที่ใช้งานเพื่อกิจกรรมสาธารณะประโยชน์ในการพักผ่อนหย่อนใจของชาวเชียงราย แต่ยังคงสงวนบางช่วงเวลาสำหรับการปฏิบัติการในภารกิจช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมและบรรเทาภัยพิบัติ

ลานบิน

ฐานบินเชียงรายประกอบไปด้วยทางวิ่งความยาว 1,690 เมตร (5,545 ฟุต) ความกว้าง 31 เมตร (102 ฟุต) อยู่เหนือจากระดับน้ำทะเล 1,312 ฟุต (400 เมตร) ทิศทางรันเวย์คือ 18/36 หรือ 181° และ 001° พื้นผิวแอสฟอลต์คอนกรีต

สายการบินที่ให้บริการในอดีต

สายการบิน	จุดหมายปลายทาง
เดินอากาศไทย	เชียงใหม่, กรุงเทพฯ-ดอนเมือง
การบินไทย	เชียงใหม่, กรุงเทพฯ-ดอนเมือง