พระเจ้านรสิงขะ
พระเจ้านรสิงขะ နရသိင်္ခ | |||||
---|---|---|---|---|---|
กษัตริย์แห่งพุกาม | |||||
กษัตริย์แห่งพม่า | |||||
ครองราชย์ | ราว กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1171 – ราว พฤษภาคม ค.ศ. 1174 | ||||
ก่อนหน้า | พระเจ้านะระตู | ||||
ถัดไป | พระเจ้านรปติสี่ตู่ | ||||
มุขยมนตรี | Ananda Thuriya | ||||
ประสูติ | 20 สิงหาคม ค.ศ. 1141 วันพุธ แรม 2 ค่ำ เดือนตอตะลี่น 503 ME พุกาม | ||||
สวรรคต | ป. พฤษภาคม ค.ศ. 1174 (32 พรรษา) พุกาม | ||||
ชายา | Min Aung Myat (1171–74) Saw Lat (1171–74) Saw Ahlwan (1171–74) Weluwaddy (1174) | ||||
| |||||
ราชวงศ์ | พุกาม | ||||
พระราชบิดา | พระเจ้านะระตู | ||||
พระราชมารดา | Myauk Pyinthe | ||||
ศาสนา | พุทธเถรวาท |
พระเจ้านรสิงขะ (พม่า: နရသိင်္ခ, ออกเสียง: [nəɹa̰ θéiɰ̃kʰa̰], นะระเต้นคะ; ค.ศ. 1141–1174) เป็นกษัตริย์ในราชวงศ์พุกามระหว่าง ค.ศ. 1171–1174 พระองค์ทรงแต่งตั้งให้พระเจ้านรปติสี่ตู่เป็นรัชทายาทผู้มีสิทธิโดยตรงและผู้บัญชาการทหาร ถือเป็นครั้งแรกที่มีการบันทึกเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ของราชวงศ์ที่กษัตริย์ทรงสละอำนาจการบังคับบัญชากองทัพ พระองค์ถูกลอบปลงพระชนม์จากอองซวามะจี้หนึ่งในบริวารของพระเจ้านรปติสี่ตู่ หลังพระองค์นำพระมเหสีองค์หนึ่งของพระเจ้านรปติสี่ตู่เป็นพระราชินี[1][2]
G.H. Luce รายงานว่า ไม่มีหลักฐานจารึกที่ระบุว่าพระเจ้านรสิงขะหรือกษัตริย์พระองค์ใดระหว่าง ค.ศ. 1165 ถึง 1174 มีตัวตนอยู่[3][4] นักประวัติศาสตร์คนอื่นอย่าง ทีนออง ไม่ยอมรับ"ข้อสันนิษฐาน"ของ Luce[5]
พระชนม์ชีพช่วงต้น
[แก้]พระเจ้านรสิงขะเป็นพระราชโอรสองค์โตในพระเจ้านะระตูกับพระมเหสี Myauk Pyinthe[6] พงศาวดารบันทึกเรื่องวันพระราชสมภพของพระองค์ไม่ตรงกัน[note 1] ตารางข้างล่างระบุวันที่ตามพงศาวดารฉบับหลัก 4 ฉบับ[7] ทางวิชาการรับเฉพาะวันพระราชสมภพตามที่กำหนดไว้ในส่วนโหราศาสตร์ของ Zata เป็นการชั่วคราว[6]
พงศาวดาร | พระราชสมภพ–สวรรคต | พระชนมพรรษา | รัชสมัย | ความยาวของรัชสมัย |
---|---|---|---|---|
Zatadawbon Yazawin (ส่วนรายพระนามพระมหากษัตริย์)[8] | 1142–1173 | 31 | 1170–1173 | 3 |
Zatadawbon Yazawin (ส่วนดวงชะตาราชวงศ์)[9] | 1141–1175 | 34 | 1170–1175 | 3 |
มหาราชวงศ์ | 1130–1164 | 34 | 1161–1164 | 3 |
มหาราชวงศ์ ฉบับใหม่ | 1134–1174 | 40 | 1171–1174 | 3 |
มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว | 1140–1174 | 34 | 1171–1174 | 3 |
พระเจ้านรสิงขะทรงเติบโตในราชสำนักของพระเจ้าอลองสิธู พระองค์ไม่ได้เป็นแม้แต่รัชทายาท เนื่องจากผู้เป็นรัชทายาทผู้มีสิทธิโดยตรงคือพระปิตุลา พระเจ้ามินชินสอ เมื่อพระองค์เข้าสู่วัยผู้ใหญ่ พระองค์สมรสกับ Min Aung Myat ผู้เป็นพระราชนัดดาในพระเจ้าอลองสิธูเหมือนกับพระองค์ ในพิธีอภิเษกสมรสมีพระมหากษัตริย์เป็นประธานด้วยตัวพระองค์เอง[10]
ใน ค.ศ. 1167 พระเจ้านรสิงขะกลายเป็นรัชทายาทโดยฉับพลันหลังพระราชบิดาทรงลอบปลงพระชนม์ทั้งพระเจ้านะระตูกับพระเจ้ามินชินสอ
รัชสมัย
[แก้]
![]() | ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
หมายเหตุ
[แก้]- ↑ ส่วนโหราศาสตร์ของ Zatadawbon Yazawin (Zata 1960: 66) ระบุว่าพระองค์เสด็จพระราชสมภพในวันพุธที่ 17 เดือน 6 ปี 503 ME (วันพุธ 18 สิงหาคม ค.ศ. 1141) แต่ Yazawin Thit ระบุปีให้ถูกต้องเป็น 496 ME และมีหมายเหตุว่าวันที่ของพระองค์ใน Hmannan Yazawin ไม่สอดคล้องกับเรื่องเล่าของตนเอง Hmannan กับพงศาวดารอื่น ๆ ยอมรับว่าพระเจ้านรสิงขะมีพระชนมายุมากกว่าพระเจ้านรปติสี่ตู่ผู้เสด็จพระราชสมภพใน ค.ศ. 1138 แต่ Hmannan กลับระบุปีพระราชสมภพของพระเจ้านรสิงขะที่ ค.ศ. 1140 เหตุผลที่เกิดข้อขัดแย้งกันนั่นคือ ด้วยเหตุผลบางประการ Hmannan เปลี่ยนมาใช้วันที่สำหรับกษัตริย์พระองค์นี้ (พระชนมายุ 34 พรรษา ครองราชย์ 3 ปี) ใน Maha Yazawin อย่างกะทันหัน ทั้งที่กษัตริย์ก่อนหน้านี้เกือบทั้งหมดใช้วันที่ของ Yazawin Thit เป็นหลัก
อ้างอิง
[แก้]บรรณานุกรม
[แก้]- Coedès, George (1968). Walter F. Vella (บ.ก.). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
- Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
- Htin Aung, Maung (1970). Burmese History before 1287: A Defence of the Chronicles. Oxford: The Asoka Society.
- Kala, U (1724). Maha Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
- Maha Sithu (2012) [1798]. Kyaw Win; Thein Hlaing (บ.ก.). Yazawin Thit (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2nd ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
- Royal Historians of Burma (c. 1680). U Hla Tin (Hla Thamein) (บ.ก.). Zatadawbon Yazawin (1960 ed.). Historical Research Directorate of the Union of Burma.
- Royal Historical Commission of Burma (1832). Hmannan Yazawin (ภาษาพม่า). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: Ministry of Information, Myanmar.
ก่อนหน้า | พระเจ้านรสิงขะ | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
พระเจ้านะระตู | ![]() |
พระเจ้าพุกาม (อาณาจักรพม่ายุคที่ 1) (ค.ศ. 1171–1174) |
![]() |
พระเจ้านรปติสี่ตู่ |