ปลายี่สก
| ปลายี่สก | |
|---|---|
| |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| โดเมน: | ยูแคริโอตา Eukaryota |
| อาณาจักร: | สัตว์ |
| ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
| ชั้น: | ปลาที่มีก้านครีบ |
| อันดับ: | ปลาตะเพียน |
| วงศ์: | วงศ์ปลาตะเพียน |
| สกุล: | ปลาเอิน Sauvage, 1880 |
| สปีชีส์: | Probarbus jullieni |
| ชื่อทวินาม | |
| Probarbus jullieni Sauvage, 1880 | |
ปลายี่สก หรือ ปลายี่สกทอง เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Probarbus jullieni อยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae)
ลักษณะ
[แก้]เป็นปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ หัวค่อนข้างโต มีหนวดสั้น 1 คู่ อยู่มุมปากบน ปากเล็กยืดหดได้ อยู่คล้อยลงมาใต้ส่วนหัว สีของลำตัวเหลือง มีแถบสีดำ 7 แถบ พาดไปตามความยาวของลำตัว แถบสีดำเหล่านี้จะพาดอยู่ระหว่างรอยต่อของเกล็ด ตาสีแดง ครีบทุกครีบสีชมพู อยู่ตามแม่น้ำที่พื้นที่เป็นกรวด หิน หรือทราย ในฤดูผสมพันธุ์ ลำตัวปลาตัวผู้จะเปลี่ยนสีเป็นสีคล้ำอมม่วงและมีตุ่มสิวขึ้นบริเวณข้างแก้มและครีบอก วางไข่ในฤดูหนาว โดยจะอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ ฝูงละ 30–40 ตัว บริเวณที่วางไข่อยู่ท้ายเกาะกลางน้ำ กินหอยและตัวอ่อนแมลงน้ำที่อยู่บริเวณพื้นดิน ขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่พบมีความยาว 1 เมตร และมีน้ำหนักถึง 40 กิโลกรัม
ที่อยู่
[แก้]พบตามแหล่งน้ำใหญ่ของภาคกลาง ภาคเหนือ และภาคอีสาน เช่น แม่น้ำโขง แม่น้ำน่าน แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำท่าจีน แม่น้ำแม่กลอง นอกจากนี้แล้วยังพบได้ที่แม่น้ำปะหังในรัฐปะหังของมาเลเซียอีกด้วย
ชื่อเรียกอื่น
[แก้]ปลายี่สกมีชื่อเรียกแตกต่างออกไปตามท้องถิ่นต่าง ๆ เช่น "ปลาเอิน" หรือ "ปลาเอินตาแดง" ในภาษาอีสาน "ปลายี่สกทอง", "ปลาอีสก" หรือ "ปลากะสก" ในแถบแม่น้ำน่าน และที่จังหวัดเชียงรายเรียกว่า "ปลาเสือ" เป็นต้น
ปลายี่สกเป็นปลาที่มีรสชาติอร่อย จึงถูกจับเพื่อนำมาบริโภคและซื้อขายกันเป็นจำนวนมาก ด้วยเหตุนี้จึงกลายเป็นปลาที่อยู่สถานะใกล้สูญพันธุ์ในธรรมชาติ แต่กรมประมงสามารถเพาะพันธุ์ด้วยการผสมเทียมได้สำเร็จตั้งแต่ปี พ.ศ. 2517 และสนับสนุนให้เลี้ยงเป็นปลาเศรษฐกิจ นอกจากนี้ยังเลี้ยงเป็นปลาสวยงามได้ด้วย[3]
นอกจากนี้ ยังเป็นปลาที่ทำเป็นป้ายบอกชื่อถนนในเขตเทศบาลเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี และยังเป็นสัตว์น้ำประจำจังหวัดกาญจนบุรีอีกด้วยเพราะเคยเป็นถิ่นที่ได้ชื่อว่ามีปลายี่สกชุกชุมในอดีต[4]
สถานะ
[แก้]สถานะการอนุรักษ์ ปลายี่สกอยู่ในบัญชีไซเตส กลุ่ม 1 ชนิดสัตว์ป่าและซากของสัตว์ป่าท้ายบัญชีอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์ (ลำดับที่ 907)
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ Ahmad, A.B. (2019). "Probarbus jullieni". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T18182A1728224. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-2.RLTS.T18182A1728224.en. สืบค้นเมื่อ 14 November 2021.
- ↑ "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- ↑ สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 264 หน้า. หน้า 139. ISBN 974-00-8701-9
- ↑ http://www.doae.go.th/library/html/detail/yeesok/index2.htm เก็บถาวร 2007-03-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน การเพาะเลี้ยงปลายี่สก