เสนาธิปไตย - วิกิพีเดีย

บ่อเกิดอำนาจ

ประชาธิปไตย อำนาจของคนส่วนใหญ่
การจับสลาก โดยตรง แบบสังคมนิยม มีผู้แทน สังคมนิยม เสรีนิยม อื่น ๆ
คณาธิปไตย อำนาจของคนส่วนน้อย
การปกครองโดยพรรคการเมือง กึ่งประชาธิปไตย คตินิยมนักวิชาการ โจราธิปไตย ตุลาการธิปไตย เทวาธิปไตย ธรรมาธิปไตย พฤฒาธิปไตย วิชญาธิปไตย เศรษฐยาธิปไตย เสนาธิปไตย อภิชนาธิปไตย
อัตตาธิปไตย อำนาจของผู้เดียว
ทรราช เผด็จการทหาร ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด ระบอบเผด็จการ
อนาธิปไตย อำนาจไม่เป็นของผู้ใด
ลัทธิอนาธิปไตย สังคมไร้รัฐ สมาคมอิสระ

อุดมการณ์อำนาจ

กษัตริย์นิยม กับ สาธารณรัฐนิยม อุดมการณ์ทางสังคมการเมือง
นิตินิยม ระบบกึ่งประธานาธิบดี ระบบคณะกรรมการ ระบบประธานาธิบดี รัฐคอมมิวนิสต์ รัฐสังคมนิยม ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ สาธารณรัฐระบบรัฐสภา
ลัทธิอำนาจนิยม กับ อิสรนิยม อุดมการณ์ทางเศรษฐกิจสังคม
คตินิยมการกระจาย ระบบเจ้าขุนมูลนาย ระบบใช้อำนาจเด็ดขาด ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ ลัทธิคอมมิวนิสต์ ลัทธิชนเผ่า ลัทธิฟาสซิสต์ ลัทธิอาณานิคม สังคมนิยม อนาธิปไตย
ฆราวาสนิยม ศาสนานิยม
รัฐโลกวิสัย รัฐอเทวนิยม ศาสนาประจำชาติ
ท้องถิ่น กับ โลก อุดมการณ์ทางภูมิวัฒนธรรม
ชาตินิยม นครรัฐ รัฐบาลโลก รัฐประชาชาติ โลกนิยม สากลนิยม องค์การระหว่างประเทศ

โครงสร้างอำนาจ

คตินิยมรัฐเดี่ยว
จักรวรรดิ พรินซิพาลิตี รัฐเดี่ยว
รัฐผู้รับอุปถัมภ์
กษัตริย์หุ่นเชิด เขตอุปราช ดินแดนในภาวะพึ่งพิง ประเทศในเครือจักรภพ รัฐบรรณาการ เมืองขึ้น รัฐกันชน รัฐในอารักขา รัฐบริวาร รัฐสมทบ รัฐหุ่นเชิด อาณานิคมปกครองตนเอง
ระบอบสหพันธรัฐ
การมอบอำนาจปกครอง สมาพันธรัฐ สหพันธรัฐ สหภาพเหนือชาติ อภิรัฐ
ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
ประเทศด้อยอำนาจ ประเทศอำนาจนำภูมิภาค ประเทศอำนาจปานกลาง มหาอำนาจ อภิมหาอำนาจ

เสนาธิปไตย (อังกฤษ: Stratocracy) เป็นรูปแบบการปกครองที่มีทหารเป็นผู้นำ อำนาจรัฐแต่ละฝ่าย (บริหาร, นิติบัญญัติ และตุลาการ) อยู่ภายใต้การควบคุมโดยกำลังทหารโดยชอบด้วยกฎหมาย

ตัวอย่างที่เด่นชัดที่สุดของเสนาธิปไตย คือสภาสันติภาพและการพัฒนาแห่งรัฐ ซึ่งเป็นรัฐบาลทหารที่ปกครองประเทศพม่าระหว่างค.ศ. 1997 ถึง 2011 ภายใต้พลเอกอาวุโสต้านชเว ซึ่งเป็นการปกครองที่ทหารมีอำนาจโดยชอบด้วยกฎหมายโดยไม่ต้องอิงแอบรัฐสภาหรือรัฐธรรมนูญของพลเรือน

คำว่าเสนาธิปไตยในภาษาอังกฤษ ถูกประดิษฐ์ขึ้นโดยเซอร์โรเบิร์ต ฟิล์มเมอร์ เมื่อค.ศ. 1652 ด้วยการประสมคำในภาษากรีกว่า stratos ที่แปลว่ากองทัพ กับ kratos ที่แปลว่าการปกครอง^[1] รวมกันเป็น Stratocracy

อ้างอิง

[แก้]

↑ Milojević, Jelisaveta (2010). "Neo-Classical Neological Formations in the English Language". Belgrade English Language and Literature Studies. 2 (1): 84. doi:10.18485/bells.2010.2.3. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 15 August 2021.