พระเทพคุณาธาร (ผล ชินปุตฺโต)

พระเทพคุณาธาร (ผล เล็กสมบูรณ์ , ชินปุตฺโต)
ภาพถ่าย พระเทพคุณาธาร (ผล ชินปุตฺโต)
คำนำหน้าชื่อ	ท่านเจ้าคุณ
ชื่ออื่น	หลวงพ่อวัดพระพิเรนทร์
ส่วนบุคคล
เกิด	28 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 (67 ปี)
มรณภาพ	7 ตุลาคม พ.ศ. 2512
นิกาย	มหานิกาย
การศึกษา	- นักธรรมชั้นโท - เปรียญธรรม 4 ประโยค
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดพระพิเรนทร์ แขวงบ้านบาตร เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร
บรรพชา	พ.ศ. 2462
อุปสมบท	30 เมษายน พ.ศ. 2465
พรรษา	47 พรรษา
ตำแหน่ง	- อดีตเจ้าคณะภาค 8 - อดีตเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์

พระเทพคุณาธาร (ผล ชินปุตฺโต) หรือนิยมเรียกว่า “หลวงพ่อผล” หรือ "ท่านเจ้าคุณผล วัดพระพิเรนทร์" เป็นพระเถราจารย์ที่มีชื่อเสียงของกรุงเทพมหานคร อดีตเจ้าคณะภาค 8 อดีตเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ แขวงบ้านบาตร เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร

ประวัติ

ชาติภูมิ

ชื่อ ปู้ขุ่น หรือ ปูขุ่น นามสกุล แซ่เล็ก ภายหลังเปลี่ยนชื่อและนามสกุลเป็น ผล เล็กสมบูรณ์ ชาตะ วันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2445 (วันพุธ แรม 7 ค่ำ เดือน 6 ปีขาล) ณ บ้านโรงหีบ ตำบลบ้านคอย อำเภอศรีประจันต์ เมืองสุพรรณบุรี (ปัจจุบันอยู่ในเขตหมู่ที่ 4 ตำบลบางงาม อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี)

ถือกำเนิดในครอบครัวชาวจีนแต้จิ๋ว นามสกุลแซ่เล็ก ภายหลังได้เปลี่ยนนามสกุลเป็น เล็กสมบูรณ์

เป็นบุตรคนที่ 3 ในจำนวน 3 คน ของ นายกิมหลี แซ่เล็ก กับนางเฮียะ แซ่เตียว นอกจากนี้ยังมีพี่น้องร่วมบิดา แต่ต่างมารดา จำนวน 11 คน

บรรพชา

พระเทพคุณาธาร สมัยที่ยังเป็น สามเณร ปู่ขุ่น แซ่เล็ก

วัยเยาว์ได้ช่วยบิดามารดาค้าขายทางเรือ ครั้นถึง พ.ศ. 2462 อายุ 17 ปี จึงบรรพชาเป็นสามเณรในงานฌาปนกิจศพน้าสาวที่วัดราษฎรบำรุง อำเภอศรีประจันต์ (ต่อมาแยกเป็นอำเภอดอนเจดีย์) จังหวัดสุพรรณบุรี โดยมีพระอธิการอ้วน ธมฺมกถิโก เจ้าอาวาสวัดสามทอง เป็นพระอุปัชฌาย์

ก่อนบรรพชานั้นท่านยังไม่รู้หนังสือเลย ครั้นเป็นสามเณรแล้วได้เห็นการเรียนหนังสือของพระภิกษุสามเณรและเด็กที่วัดราษฏรบำรุง จึงมีความปรารถนาอยากจะเรียนบ้าง แต่ยังไม่สะดวกนัก พระใบฎีกาอินทร์ (เจ้าอาวาสวัดราษฏรบำรุง) จึงแนะนำให้เรียนหนังสือขอมไปก่อน และขออนุญาตโยมให้บวชต่อไปอีก โยมก็อนุญาต แต่โบราณถือว่าการบวชหน้าไฟร้อน จึงให้ลาสิกขา แล้วบรรพชาใหม่ติดต่อกันไป โดยมีพระใบฎีกาอินทร์ เจ้าอาวาสวัดราษฎรบำรุง เป็นพระอุปัชฌาย์

เมื่อบรรพชาใหม่แล้วได้เริ่มเรียนหนังสือขอม และหาโอกาสไปฟังการเรียนหนังสือไทยบ้าง พออ่านหนังสือขอมและเขียนหนังสือไทยได้บ้างแล้วจึงเริ่มเรียนสนธิ โดยมีพระอาจารย์ทอง ศรีคำ เป็นผู้สอน การเรียนคราวนี้มีนักเรียนเพียงคนเดียว ทำให้รู้สึกเนือยๆ แต่ท่านก็เรียนจบในพรรษาแรกนั้นเอง

เมื่อมีความรู้ขึ้นบ้างแล้ว ท่านจึงมีความปรารถนาจะเรียนให้มากยิ่งขึ้น ประจวบกับเวลานั้นพระมหาพุ่ม วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เดินทางไปวัดราษฎรบำรุงพร้อมกับพระมหาสุนทร ศรีโสภาค (ลูกศิษย์พระใบฎีกาอินทร์) ท่านจึงขอให้โยมยายช่วยฝากกับพระมหาพุ่ม เพื่อนำท่านมาอยู่กรุงเทพมหานคร แต่พระมหาพุ่มไม่ได้เป็นเจ้าอาวาสหรือเจ้าคณะ จึงไม่สามารถรับได้ โยมยายจึงให้น้าชายชื่อนายล้งนำมาฝากไว้กับพระอธิการปอ ธมฺมกถิโก เจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นคนละแวกบ้านเดียวกัน เมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2463

เมื่อมาอยู่วัดพระพิเรนทร์ ได้เข้าศึกษาพระปริยัติธรรม ที่วัดจักรวรรดิราชาวาส กรุงเทพมหานคร และสอบได้นักธรรมชั้นตรีในปลายปี พ.ศ.2463 นั้นเอง ตัวท่านเคยเล่าว่าเวลานั้นเกิดความทะเยอทะยานในการศึกษาเล่าเรียนมาก อยากเรียนไปทุกอย่าง และรู้สึกเสียดายเวลาที่ผ่านพ้นไปมากแล้ว จึงได้เข้าเรียนภาษาบาลีที่วัดจักรวรรดิราชาวาสนั้นต่ออีก

อุปสมบท

อายุครบ 20 ปี จึงกลับไปอุปสมบทที่บ้านเกิด ณ พัทธสีมาวัดเกาะ ตำบลบางงาม (ปัจจุบันอยู่ในเขตตำบลวังหว้า) อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่อวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2465 (วันอาทิตย์ ขึ้น 5 ค่ำ เดือน 6 ปีจอ) โดยมี

พระครูปลื้ม วัดพร้าว เป็นพระอุปัชฌาย์

พระสมุห์พริ้ง วชิรสุวณฺโณ (ภายหลังได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระครูธรรมสารรักษา) วัดวรจันทร์ เป็นพระกรรมวาจาจารย์

พระอธิการปอ ธมฺมกถิโก วัดพระพิเรนทร์ เป็นพระอนุสาวนาจารย์

เมื่ออุปสมบทแล้วได้กลับมาจำพรรษาอยู่ที่วัดพระพิเรนทร์ กรุงเทพมหานคร ศึกษาพระปริยัติธรรมทั้งนักธรรมและบาลีต่อ กับต้องช่วยพระอธิการปอ ในกิจการงานต่าง ๆ ของวัดเรื่อยมา

ครั้นถึง พ.ศ. 2471 พระอธิการปอเริ่มอาพาธ ท่านต้องคอยอยู่ปฏิบัติตลอดเวลา กระทั่งพระอธิการปอมรณภาพในปี พ.ศ. 2472 ท่านจึงได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการรักษาวัดพระพิเรนทร์ เมื่อจัดการปลงศพพระอธิการปอเสร็จในปี พ.ศ. 2474 แล้ว แม้จะต้องรับหน้าที่สำคัญในวัด มีภารกิจมาก แต่ท่านก็ยังไม่ละความพยายามในการศึกษาเล่าเรียน และได้ขวนขวายในการเรียนต่อมาอีก 2 ปี จึงต้องหยุดพัก เพราะมีภารกิจการงานมากขึ้น และได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2476

วิทยฐานะ

• พ.ศ. 2463 สอบได้นักธรรมชั้นตรี
• พ.ศ. 2466 สอบได้นักธรรมชั้นโท
• พ.ศ. 2468 สอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยค
• พ.ศ. 2473 สอบได้เปรียญธรรม 4 ประโยค

ผลงาน

งานการศึกษา

• ราว พ.ศ. 2480 เป็นกรรมการตรวจบาลีสนามหลวง
• พ.ศ. 2494 เป็นเจ้าสำนักเรียนวัดพระพิเรนทร์
• ราว พ.ศ. 2495 เป็นกรรมการศึกษาเทศบาล
• พ.ศ. 2495 เป็นรักษาการกรรมการสงฆ์ องค์การศึกษา อำเภอป้อมปราบศัตรูพ่ายและอำเภอปทุมวัน
• พ.ศ. 2500 เป็นกรรมการตรวจธรรมสนามหลวง
• เป็นกรรมการนำข้อสอบบาลีสนามหลวงไปเปิดสอบ ณ สนามสอบส่วนภูมิภาค ตลอดทุกปี

งานปกครอง

• พ.ศ. 2473 เป็นกรรมการรักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์
• พ.ศ. 2476 เป็นเจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์
• พ.ศ. 2487 เป็นกรรมการสงฆ์ องค์การสาธารณูปการ อำเภอป้อมปราบศัตรูพ่ายและอำเภอปทุมวัน
• พ.ศ. 2490 เป็นพระอุปัชฌาย์
• พ.ศ. 2494 - พ.ศ. 2500 เป็นรักษาการเจ้าอาวาสวัดชำนิหัตถการ
• พ.ศ. 2495 เป็นกรรมการสงฆ์องค์การปกครอง อำเภอป้อมปราบศัตรูพ่ายและอำเภอปทุมวัน และเป็นรักษาการในตำแหน่งกรรมการสงฆ์ องค์การศึกษา องค์การเผยแผ่ องค์การสาธารณูปการ อำเภอป้อมปราบศัตรูพ่ายและอำเภอปทุมวัน
• พ.ศ. 2496 - พ.ศ. 2507 เป็นรักษาการเจ้าอาวาสวัดพลับพลาชัย
• พ.ศ. 2507 เป็นรองเจ้าคณะภาค 8
• พ.ศ. 2508 เป็นเจ้าคณะภาค 8

สมณศักดิ์

• พ.ศ. 2482 เป็นพระครูสัญญาบัตร (พิเศษ พัด จปร.) ที่ พระครูศีลขันธโศภิต
• พ.ศ. 2490 เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ผู้ช่วยเจ้าคณะอำเภอ ในราชทินนามเดิม
• พ.ศ. 2494 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ ที่ พระศีลขันธโศภิต
• พ.ศ. 2501 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชศีลโศภิต นิวิฐกรุณาทร ธรรมบัณฑิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
• พ.ศ. 2505 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพคุณาธาร ไพศาลสุตาธิกร สุนทรศีลาจารวัตร พิพัฒน์หิตานุหิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี

อาพาธ และมรณภาพ

ศพท่านเจ้าคุณพระเทพคุณาธาร ตั้งบำเพ็ญกุศลที่โรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดพระพิเรนทร์

อาพาธ

พระเทพคุณาธาร (ผล ชินปุตโต) อาพาธด้วยภาวะแพ้อากาศและหอบเหนื่อย อยู่ในที่อากาศไม่ดีและมีฝุ่นละอองไม่ได้ ทางแพทย์จึงแนะนำให้ท่านไปพักรักษาตัวอยู่ที่มีสภาพอากาศดี เพื่อจะได้พักผ่อนและได้รับอากาศที่ดี เช่น ต่างจังหวัด ท่านจึงเดินทางกลับไปรักษาตัวที่บ้านเกิด โดยจำพรรษาอยู่ที่วัดราษฎรบำรุง อำเภอดอนเจดีย์ จังหวัดสุพรรณบุรี ในปี พ.ศ. 2512

ระหว่างพักรักษาตัวอยู่นั้นมีอาการดีขึ้น จึงได้รับอาราธนาไปอบรมพระภิกษุสงฆ์สามเณรในเขตคณะสงฆ์อำเภอดอนเจดีย์ จากนั้นร่างกายจึงทรุดลง วันที่ 4 ตุลาคม พ.ศ. 2512 ทางญาติและคณะศิษย์จึงนำท่านไปตรวจที่โรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จังหวัดสุพรรณบุรี และในวันเดียวกันนั้นจึงนำท่านกลับไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลสงฆ์ กรุงเทพมหานคร

มรณภาพ

เวลา 6.00 น. ของวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ. 2512 อันเป็นเวลาที่ออกซิเจนหมดท่อ จะต้องเปลี่ยนท่อใหม่ บุรุษพยาบาลที่ทางโรงพยาบาลจัดเข้าเวรอยู่ได้จัดการเปลี่ยนท่อออกซิเจนใหม่ ณ เวลานี้เองความฉุกละหุกและเหตุการณ์อันน่าตระหนกก็เกิดขึ้น พระที่ไปเฝ้าอยู่เห็นอาการผิดปกติไปมาก จึงให้คนรีบไปตามนายแพทย์เวรมาช่วย เมื่อนายแพทย์เวรและแพทย์อื่นในโรงพยาบาลมา ก็ไม่สามารถแก้ไขได้ทัน ท่านได้ถึงมรณภาพเวลาประมาณ 06.20 น. สิริอายุ 67 ปี อุปสมบทได้ 47 พรรษา

การจัดการศพ

วันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานน้ำหลวงสรงศพท่านเจ้าคุณพระเทพคุณาธาร

วันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2514 พิธีพระราชทานเพลิงศพ ณ ฌาปนสถานวัดพระพิเรนทร์ โดย ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระวันรัต (ปุ่น ปุณฺณสิริ) วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ประธานสหภูมิสงฆ์สุพรรณบุรี - กรุงเทพ และองค์อุปถัมภ์สมาคมสุพรรณพระนคร ได้เป็นเจ้าภาพบำเพ็ญกุศลทั้งหมดในวันพระราชทานเพลิงศพ

อ้างอิง

ก่อนหน้า		พระเทพคุณาธาร (ผล ชินปุตฺโต)		ถัดไป
พระอธิการปอ ธมฺมกถิโก		เจ้าอาวาสวัดพระพิเรนทร์ (รักษาการ พ.ศ. 2473 - พ.ศ. 2476) (เจ้าอาวาส พ.ศ. 2476 - พ.ศ. 2512)		พระครูวินัยธรใช้เลี้ยง จารุวณฺโณ (รักษาการ)