ธุรกิจเพื่อสังคม
ธุรกิจเพื่อสังคม (อังกฤษ: Social business) เป็นคำที่นิยามขึ้นโดยศาสตราจารย์ มูฮัมหมัด ยูนูส ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ โดยเขาอธิบายไว้ในหนังสือของตน[1][2]
ในหนังสือเล่มนี้ ยูนูสให้คำจำกัดความของธุรกิจเพื่อสังคมว่าเป็นธุรกิจที่:
- สร้างและออกแบบมาเพื่อแก้ไขปัญหาด้านสังคม
- เป็นบริษัทที่ไม่ขาดทุนและไม่จ่ายเงินปันผล เช่น
- สามารถในการพึ่งพาตนเองทางด้านการเงิน และ
- กำไรที่ได้รับจากธุรกิจจะถูกนำไปลงทุนซ้ำในธุรกิจนั้นเอง (หรือใช้ในการเริ่มธุรกิจเพื่อสังคมอื่น ๆ) โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างผลกระทบต่อสังคมในทางบวก เช่น ขยายการเข้าถึงของบริษัท ปรับปรุงผลิตภัณฑ์หรือบริการ หรืออุดหนุนภารกิจทางสังคมในรูปแบบอื่น ๆ
รูปแบบนี้แต่งตั้งจากธุรกิจที่มุ่งแสวงหากำไรสูงสุด เนื่องจากเป้าหมายหลักของธุรกิจเพื่อสังคมไม่ใช่การเพิ่มกำไรให้สูงสุด (ถึงแม้จะมีความปรารถนาในการสร้างกำไรก็ตาม) นอกจากนี้ เจ้าของธุรกิจจะไม่ได้รับเงินปันผลใด ๆ จากผลกำไรทางธุรกิจเลย
ในทางกลับกัน ธุรกิจเพื่อสังคมนั้นแตกต่างจากองค์การไม่แสวงหาผลกำไรตรงที่ไม่ต้องพึ่งพาเงินบริจาค หรือเงินช่วยเหลือจากภาคเอกชนหรือภาครัฐ เพื่อความอยู่รอดและการดำเนินกิจการ เพราะธุรกิจประเภทนี้สามารถพึ่งพาตัวเองได้เช่นเดียวกับธุรกิจอื่น ๆ ยิ่งไปกว่านั้น อีกสิ่งหนึ่งที่แตกต่างจากองค์การไม่แสวงหาผลกำไร คือ เงินทุนในองค์การจะถูกใช้เพียงครั้งเดียวในการทำงานจริง แต่เงินทุนในธุรกิจเพื่อสังคมจะถูกใช้ในการลงทุนเพื่อเพิ่มและปรับปรุงการดำเนินการของธุรกิจในการทำงานโดยไม่มีกำหนดระยะเวลา ซึ่งยูนูสกล่าวไว้ว่า "เงินการกุศลมีชีวิตเพียงครั้งเดียว ส่วนเงินธุรกิจเพื่อสังคมสามารถนำไปลงทุนซ้ำแล้วซ้ำเล่าได้"
ในทางปรัชญา ธุรกิจเพื่อสังคมนั้นมีพื้นฐานมาจากสิ่งที่ยูนูสระบุว่าเป็นแรงจูงใจพื้นฐานของมนุษย์ 2 ประการ ได้แก่ ความเห็นแก่ตัว และ การเสียสละส่วนตน คนที่เห็นแก่ตัว มักแสวงหากำไรผ่านทางธุรกิจโดยไม่คำนึงถึงตนเอง อย่างไรก็ตาม ธุรกิจเพื่อสังคมยังขึ้นอยู่กับแรงจูงใจประการหลังนี้ โดยให้ผู้คนให้บริการการกุศล เช่น การก่อตั้งศาสนสถานต่าง ๆ อาทิ วัด โบสถ์ มัสยิด โบสถ์ยิว รวมไปถึงพิพิธภัณฑ์ศิลปะ สวนสาธารณะ คลินิกสุขภาพ หรือศูนย์ชุมชน สำหรับยูนูส ผลกำไรที่ได้รับจากการดำเนินธุรกิจเพื่อสังคมนั้นสำคัญน้อยกว่าผลดีที่เกิดขึ้นต่อสังคมโดยรวม[3] ล่าสุด มูฮัมหมัด ยูนูส ได้ก่อตั้ง Yunus Social Business (YSB) เพื่อศึกษา สนับสนุน และลงทุนในธุรกิจเพื่อสังคมในกลุ่มคนรุ่นใหม่[4]
เมื่อไม่นานมานี้ งานวิจัยทางวิชาการจำนวนมากได้ศึกษาว่า บล็อกเชน และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง สัญญาอัจฉริยะ มีส่วนช่วยสนับสนุนการพัฒนาแนวคิดทางธุรกิจทางสังคม โดยนักวิจัยมีความเห็นว่า การใช้บล็อกเชนร่วมกับสัญญาอัจฉริยะ สามารถทำหน้าที่เป็นตัวเร่งให้เกิดธุรกิจทางสังคมที่ยั่งยืนได้[5]
ดูเพิ่ม
[แก้]- การลงทุนแบบคำนึงผลกระทบเชิงบวก
- ผู้ประกอบการสังคม
- การประกอบการสังคม
- กิจการเพื่อสังคม
- สองบรรทัดฐาน
- สามบรรทัดฐาน
- รายชื่อกิจการเพื่อสังคม
- ความยั่งยืนของผู้ประกอบการ
- ฐานพีระมิด
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Yunus, Muhammad (2009). Creating a World Without Poverty: Social Business and the Future of Capitalism. PublicAffairs. p. 320. ISBN 978-1-58648-667-9.
- ↑ Yunus, Muhammad (2011). Building Social Business: The New Kind of Capitalism that Serves Humanity's Most Pressing Needs. PublicAffairs. p. 256. ISBN 978-1-58648-956-4.
- ↑ Latifee, Enamul Hafiz (2013), "Social business: A new window of poverty alleviation", The Financial Express, สืบค้นเมื่อ June 28, 2015
- ↑ Latifee, Enamul Hafiz (2014), "Tourism economics, pollution & social business", The Financial Express, สืบค้นเมื่อ June 28, 2015
- ↑ Devine, Anthony; Jabbar, Abdul; Kimmitt, Jonathan; Chrysotomos, Apostolidis (November 2021). "Conceptualising a social business blockchain: The coexistence of social and economic logics". Technological Forecasting and Social Change. 172: 120997. doi:10.1016/j.techfore.2021.120997.