ทางหลวงสายเอเชีย
ทางหลวงสายเอเชีย (อังกฤษ: Asian Highway) หรือย่อเป็น AH เป็นโครงการความร่วมมือระหว่างประเทศในทวีปเอเชียและยุโรป และคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งเอเชียและแปซิฟิก (เอสแคป) สหประชาชาติ เพื่อปรับปรุงระบบทางหลวงในเอเชีย เป็นหนึ่งในสามเสาหลักของโครงการการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านการขนส่งทางบกของทวีปเอเชีย อนุมัติโดยคณะกรรมการเอสแคป ในการประชุมครั้งที่ 48 ในปี ค.ศ. 1992 ซึ่งประกอบไปด้วย ถนนสายเอเชีย รถไฟสายทรานส์เอเชีย (TAR) และการอำนวยความสะดวกของโครงการการขนส่งทางบก ประเทศไทยรับผิดชอบจำนวน 12 สายทาง มีระยะทาง 6,731 กิโลเมตร ตั้งแต่ปี 2540 [1]
ข้อตกลงได้รับการลงนามโดยประเทศต่าง ๆ รวม 32 ประเทศ เพื่อให้ทางหลวงมีเส้นทางเชื่อมต่อกันข้ามทวีป รวมถึงเชื่อมต่อกับทวีปยุโรปอีกด้วย บางประเทศมีส่วนร่วมในโครงการทางหลวง ได้แก่ อินเดีย ศรีลังกา ปากีสถาน จีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และบังกลาเทศ[2] ส่วนใหญ่ของเงินทุนมาจากประเทศในเอเชียที่มีความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ เช่น ญี่ปุ่น อินเดีย และจีน ตลอดจนหน่วยงานระหว่างประเทศ เช่น ธนาคารพัฒนาเอเชีย
โครงการนี้มีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มการใช้งานของทางหลวงที่มีอยู่ในทวีป แทนที่จะก่อสร้างทางหลวงสายใหม่ ยกเว้นในกรณีที่เส้นทางขาดหายไปในโครงข่าย ทำให้จำเป็นต้องมีการดำเนินการก่อสร้าง โดยในปัจจุบัน ทางหลวงสายเอเชียที่สร้างเสร็จและใช้การได้แล้วมีประมาณร้อยละ 80 ส่วนเส้นทางที่ยังใช้ไม่ได้ เช่น เส้นทางจากไทยผ่านพม่า และจากบังกลาเทศผ่านเนปาล ถ้าหากเส้นทางสายเอเชียสำเร็จเรียบร้อยตามโครงการที่เอสแคปได้วางไว้ ประชาชนในประเทศต่าง ๆ ก็จะสามารถเดินทางโดยรถยนต์ผ่านประเทศในเอเชีย และสามารถเข้าถึงประเทศในทวีปยุโรปได้
หมายเลขและป้ายสัญลักษณ์
[แก้]รหัสหมายเลขทางหลวงขึ้นต้นด้วย "AH" มาจากคำว่า "ทางหลวงสายเอเชีย" และตามด้วยตัวเลขหนึ่งถึงสามตัว[3] ทางหลวงหมายเลขหนึ่งตัวตั้งแต่ 1 ถึง 9 กำหนดใช้ในทางหลวงเอเชียสายหลัก ซึ่งเชื่อมต่อระหว่างภูมิภาคในทวีป[3] หมายเลขสองและสามหลักกำหนดใช้ในเส้นทางภายในภูมิภาค รวมทั้งเชื่อมต่อระหว่างภูมิภาคที่ใกล้เคียง และทางหลวงที่มีอยู่ในประเทศสมาชิก[3] รหัสหมายเลขจะแสดงด้วยอักษรละตินและตัวเลขฮินดู-อารบิก และสามารถใช้ป้ายนี้ควบคู่กับป้ายหมายเลขทางหลวงที่มีอยู่แล้วในประเทศ เหมือนกับระบบทางหลวงยุโรป[3]
รูปแบบป้ายในปัจจุบันยังไม่ได้เป็นมาตรฐาน มีเพียงแต่ตัวอักษรและตัวเลขที่อยู่ในสีขาวหรือสีดำ แต่สีป้าย รูปร่าง และขนาดของป้ายมีหลากหลายลักษณะ ดังตัวอย่างที่ใช้กันทั่วไปจะใช้ป้ายสี่เหลี่ยมสีน้ำเงินกับตัวอักษรสีขาว (คล้ายกันกับป้ายทางหลวงออโตบาห์นของเยอรมนี) ส่วนรูปแบบอื่น ๆ เช่น ตัวอักษรขาวบนป้ายสีเขียว หรือตัวอักษรดำบนป้ายสีขาว[2][4][3]
รายการเส้นทาง
[แก้]สายประธาน
[แก้]ทางหลวงเอเชียสายหลักที่มีเส้นทางข้ามทั้งทวีป กำหนดให้ใช้เลขหลักเดียว
| หมายเลข | ระยะทาง (กิโลเมตร) |
จุดเริ่มต้น | จุดสิ้นสุด |
|---|---|---|---|
| AH1 | 20,557 | โตเกียว ประเทศญี่ปุ่น | Kapıkule ประเทศตุรกี (พรมแดนตุรกี–บัลแกเรีย) |
| AH2 | 13,177 | เดนปาซาร์ จังหวัดบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย | โคสราวี, ประเทศอิหร่าน |
| AH3 | 7,331 | อูลัน-อูเด ประเทศรัสเซีย | ถังกู ประเทศจีน |
| เซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน | เชียงราย ประเทศไทย และเชียงตุง ประเทศพม่า | ||
| AH4 | 6,024 | โนโวซีบีสค์ ประเทศรัสเซีย | การาจี ประเทศปากีสถาน |
| AH5 | 10,380 | เซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน | Kapıkule ประเทศตุรกี (พรมแดนตุรกี–บัลแกเรีย) |
| AH6 | 10,475 | ปูซาน ประเทศเกาหลีใต้ | Krasnoye ประเทศรัสเซีย (พรมแดนรัสเซีย–เบลารุส) |
| AH7 | 5,868 | เยคาเตรินบุร์ก ประเทศรัสเซีย | การาจี ประเทศปากีสถาน |
| AH8 | 4,718 | Torfyanovka ประเทศรัสเซีย (พรมแดนรัสเซีย–ฟินแลนด์) | Bandar-e Emam Khomeyni ประเทศอิหร่าน |
สายเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
[แก้]ทางหลวงสายเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กำหนดให้ใช้หมายเลข 10-29 รวมทั้งหมายเลขสามหลัก 100-299 ซึ่งเป็นโครงข่ายทางหลวงอาเซียน กำหนดขึ้นเพิ่มเติมโดยสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้[5][6]
สายเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ
[แก้]ทางหลวงสายเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ กำหนดให้ใช้หมายเลข 30-39 และ 300-399
| หมายเลข | ระยะทาง (กิโลเมตร) |
จุดเริ่มต้น | จุดสิ้นสุด |
|---|---|---|---|
| AH30 | 2,739 | Ussuriysk ประเทศรัสเซีย | Chita ประเทศรัสเซีย |
| AH31 | 1,595 | Belogorsk ประเทศรัสเซีย | ต้าเหลียน ประเทศจีน |
| AH32 | 3,748 | Sonbong ประเทศเกาหลีเหนือ | Khovd, ประเทศมองโกเลีย |
| AH33 | 575 | ฮาร์บิน ประเทศจีน | Tongjiang ประเทศจีน |
| AH34 | 1,033 | Lianyungang ประเทศจีน | ซีอาน ประเทศจีน |
| AH368 | เกาะเช็คแลปก๊ก ฮ่องกง | Sha Tin ฮ่องกง[ต้องการอ้างอิง] | |
| AH374 | กว่างโจว ประเทศจีน | Kennedy Town ฮ่องกง[ต้องการอ้างอิง] |
สายเอเชียใต้
[แก้]ทางหลวงสายเอเชียใต้ กำหนดให้ใช้หมายเลข 40-59
| หมายเลข | ระยะทาง (กิโลเมตร) |
จุดเริ่มต้น | จุดสิ้นสุด |
|---|---|---|---|
| AH41 | 948 | Teknaf ประเทศบังกลาเทศ | Mongla ประเทศบังกลาเทศ |
| AH42 | 3,754 | หลานโจว ประเทศจีน | Barhi ประเทศอินเดีย |
| AH43 | 3,024 | อัคระ ประเทศอินเดีย | Matara ประเทศศรีลังกา |
| AH44 | 107 | Dambulla ประเทศศรีลังกา | ตรินโคมาลี ประเทศศรีลังกา |
| AH45 | 2,030 | โกลกาตา ประเทศอินเดีย | เบงคลูรู ประเทศอินเดีย |
| AH46 | 1,967 | Hazira ประเทศอินเดีย | Howrah (โกลกาตา) ประเทศอินเดีย |
| AH47 | 2,057 | ควาลิยัร ประเทศอินเดีย | เบงคลูรู ประเทศอินเดีย |
| AH48 | 90 | Phuentsholing ประเทศภูฏาน | Changrabandha ประเทศอินเดีย (พรมแดนบังกลาเทศ–อินเดีย) |
| AH51 | 862 | เปศวาร์ ประเทศปากีสถาน | เควตตา ประเทศปากีสถาน |
สายเอเชียเหนือ เอเชียกลาง และเอเชียตะวันตกเฉียงใต้
[แก้]ทางหลวงสายเอเชียเหนือ เอเชียกลาง และเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ กำหนดให้ใช้หมายเลข 60-89
ระยะทางแต่ละประเทศ
[แก้]โครงข่ายที่วางแผนไว้จะมีระยะทางทั้งหมด 140,479 กิโลเมตร (87,290 ไมล์)
| ประเทศ | ระยะทาง (กิโลเมตร) | ระยะทาง (ไมล์) |
|---|---|---|
 อัฟกานิสถาน |
4,247 | 2,639 |
 อาร์มีเนีย |
958 | 595 |
 อาเซอร์ไบจาน |
1,442 | 896 |
 บังกลาเทศ |
1,804 | 1,121 |
 ภูฏาน |
1 | 0.621 |
 กัมพูชา |
1,339 | 832 |
 จีน |
25,579 | 15,894 |
 เกาหลีเหนือ |
1,320 | 820 |
 จอร์เจีย |
1,154 | 717 |
 ฮ่องกง ประเทศจีน |
91 | 57 |
 อินเดีย |
11,432 | 7,104 |
 อินโดนีเซีย |
3,989 | 2,479 |
 อิหร่าน |
11,152 | 6,930 |
 ญี่ปุ่น |
1,200 | 746 |
 คาซัคสถาน |
13,189 | 8,195 |
 คีร์กีซสถาน |
1,695 | 1,053 |
 ลาว |
2,297 | 1,427 |
 มาเลเซีย |
4,006 | 2,489 |
 มองโกเลีย |
4,286 | 2,663 |
 พม่า |
3,003 | 1,866 |
 เนปาล |
1,321 | 821 |
 ปากีสถาน |
5,377 | 3,341 |
 ฟิลิปปินส์ |
3,517 | 2,185 |
 สาธารณรัฐเกาหลี |
907 | 564 |
 รัสเซีย |
16,869 | 10,482 |
 สิงคโปร์ |
19 | 12 |
 ศรีลังกา |
650 | 404 |
 ทาจิกิสถาน |
1,925 | 1,196 |
 ไทย |
5,112 | 3,176 |
 ตุรกี |
5,254 | 3,265 |
 เติร์กเมนิสถาน |
2,204 | 1,370 |
 อุซเบกิสถาน |
2,966 | 1,843 |
 เวียดนาม |
2,678 | 1,664 |
อ้างอิง
[แก้]- ↑ https://www.doh.go.th/content/page/page/8103
- ↑ 2.0 2.1 Kamat, Rahul The Great Asian Highway, Project Monitor website, 31 January 2005. Retrieved 2009-05-05
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Newswire เก็บถาวร 2010-01-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Tourism Commission of the International Geographical Union website. Retrieved 2009-05-05;
- ↑ McCartan, Brian Roadblocks on the Great Asian Highway เก็บถาวร 2008-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Asia Times website, 23 January 2008. Retrieved 2009-05-05;
- ↑ ASEAN logistics network map. Nihon Bōeki Shinkōkai. (2nd ed.). Tokyo: JETRO. 2009. ISBN 4822410684. OCLC 434492237.
{{cite book}}: CS1 maint: others (ลิงก์) - ↑ Master plan on ASEAN connectivity (PDF). ASEAN. Public Outreach and Civil Society Division. [Jakarta, Indonesia]: [ASEAN Secretariat, Public Outreach and Civil Society Division]. December 2010. p. 12. ISBN 9786028411622. OCLC 775662227. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-07-06. สืบค้นเมื่อ 2018-01-12.
{{cite book}}: CS1 maint: others (ลิงก์) - ↑ 7.0 7.1 7.2 "Status of the Asian Highway in Member Countries | United Nations ESCAP". www.unescap.org (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2018-01-12.
- ↑ Master plan on ASEAN connectivity, 2025 (PDF). Jakarta. ISBN 9786026392022. OCLC 970396295. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-05-13. สืบค้นเมื่อ 2018-01-12.
| สายหลัก | | |
|---|---|---|
| เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ | ||
| เอเชียตะวันออก | ||
| เอเชียใต้ | ||
| สายเอเชียเหนือ เอเชียกลาง และเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ | ||