หมื่นชาติเข้าถวายบรรณาการ
หมื่นชาติเข้าถวายบรรณาการ (จีน: 萬國來朝圖; พินอิน: Wànguó láicháo tú, วาดขึ้นในปี ค.ศ. 1761) เป็นภาพวาดขนาดมหึมา (299x207 ซม.) ในสมัยราชวงศ์ชิง ซึ่งแสดงภาพคณะทูตจากนานาประเทศเข้าเฝ้าจักรพรรดิเฉียนหลง ที่พระราชวังต้องห้ามในกรุงปักกิ่งในช่วงปลายทศวรรษที่ 1750[1]
ภาพวาดนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อแสดงความเป็นสากลและความเป็นศูนย์กลางของจักรวรรดิจีนในสมัยราชวงศ์ชิง เนื่องจากประเทศส่วนใหญ่ในเอเชียและยุโรปจะถวายบรรณาการต่อจักรพรรดิจีนเป็นระยะ ๆ[1] โดยจีนมีการวาดภาพแบบนี้มานานแล้ว (ซึ่งถือเป็น "ภาพวาดการถวายบรรณาการในแต่ละช่วงเวลา") โดยเริ่มวาดในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 6 ประเพณีการวาดภาพวาดดังกล่าวสิ้นสุดลงในช่วงที่เกิดสงครามฝิ่น ซึ่งทำลายอุดมคติของจักรวรรดิจีนอันยิ่งใหญ่ที่เชื่อว่าเป็นศูนย์กลางของโลก และเปิดทางให้จีนตระหนักรู้ว่าตนก็เป็นเพียงประเทศหนึ่งเช่นเดียวกับประเทศทั้งหลาย[1] หลักการดังกล่าวเป็นหนึ่งในการแสดงความเคารพต่อจักรพรรดิจีนอย่างไม่มากก็น้อย โดยจะมีการนำบรรณาการไปถวายต่อจักรพรรดิจีนเป็นระยะ ๆ เพื่อเป็นการแสดงสัญลักษณ์ต่อการรับทราบถึงการเป็นผู้นำของจีน[2] ภาพวาดสมัยราชวงศ์หมิงได้กล่าวถึงไว้ว่า "จักรพรรดิทรงประทับอยู่ตรงกลาง ควบคุมอยู่เหนือชาติอื่น ๆ และทุกสรรพสิ่งภายใต้พระอาทิตย์"[2]
การใช้คำว่า "หมื่นชาติ" ("萬國") มีความหมายโดยนัยหมายถึงการมีชาติเข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีกับจีนนับไม่ถ้วน
เอเชีย
[แก้]ราชทูตที่เข้ามาถวายบรรณาการจากนานาประเทศในเอเชีย เช่น เกาหลี (朝鮮) อันนาม (安南) รีวกีว (琉球國) สยาม (暹羅國) ลูซอน (呂宋, ฟิลิปปินส์) ซูลู (蘇祿) พม่า (緬甸國)
-
ราชทูตจากรัฐข่านคาซัค (哈薩克)
-
ราชทูตจากรีวกีว (琉球國)
-
ราชทูตจากญี่ปุ่น (日本國)
-
ราชทูตจากหลวงพระบาง (南掌國)
-
ราชทูตจากจาการ์ตา (咖喇吧國)
-
ราชทูตจากรัฐสุลต่านบันจาร์ (馬辰國)
-
ราชทูตจากสยาม (暹羅國)
-
ราชทูตจากพม่า (緬甸國)
-
ราชทูตจากเกาหลี (朝鮮國)
-
ราชทูตจากบาดักชัน (拔達克山) (อัฟกานิสถาน)
-
ราชทูตจากอันดิจาน (安集延) (อุซเบกิสถาน)
-
ราชทูตจากคีร์กีซ (布魯特)
-
ราชทูตจากบรูไน (汶萊國)
-
ราชทูตจากรัฐสุลต่านยะโฮร์ (柔佛國)
-
ราชทูตจากอันนาม (安南國)
-
ราชทูตจากซูลู (蘇祿國)
-
ราชทูตจากลูซอน (呂宋國)
-
ราชทูตจากซิงกอรา (สงขลา) (宋腒𦛨國)
-
ราชทูตจากสุมาตรา (蘇喇國)
-
ราชทูตจากมะละกา (馬六甲國)
ซินเจียง
[แก้]ราชทูตบางส่วนจากดินแดนซินเจียงซึ่งเพิ่งถูกยึดครองโดยราชวงศ์ชิง (สงครามชิง-ซูงการ์) มีชนเผ่า เช่น อี่ลี้ (伊犁) มาจากศูนย์กลางเดิมของรัฐข่านซูงการ์ อุกตูร์ปัน (烏什) คัชการ์ (喀什喀爾) และยาร์เคน (葉爾奇木) เป็นต้น
-
ราชทูตอี่ลี้ ("伊犁", อดีตรัฐข่านซูงการ์)
-
ราชทูตอุกตูร์ปัน ("烏什")
-
ราชทูตยาร์เคน (葉爾奇木)
-
ราชทูตคัชการ์ (喀什喀爾)
-
ราชทูตอักซู (阿克蘇)
-
ราชทูตกูชา (庫車)
-
ราชทูตโกร์ตัน (和闐)
-
ราชทูตการาชาห์ร์ (哈爾沙爾)
ยุโรป
[แก้]ราชทูตจากหลายชาติในยุโรปยังได้ส่งบรรณาการมาถวายแก่จีน เช่น ฝรั่งเศส (法蘭西) ฮอลแลนด์ (荷蘭) อังกฤษ (英吉利) และรัสเซีย (鄂羅斯國)
-
ราชทูตฝรั่งเศส ("法蘭西")
-
ราชทูตอังกฤษ (英吉利國)
-
ราชทูตรัสเซีย (鄂羅斯國)
-
ราชทูตฮอลแลนด์ (荷蘭國)
-
ราชทูตสวีเดน (瑞國)
-
ราชทูตเฮลเวเทีย (合勒未祭亞)
-
ราชทูตโปแลนด์ (波羅呢亞)
-
ราชทูตฮังการี (翁加里亞)
-
ราชทูตเยเรวาน (亞利晩)
-
ราชทูตจากแถบมหาสมุทรแอตแลนติก (大西洋 ชาวตะวันตก ไม่ทราบสัญชาติ)
-
ราชทูตจากแถบมหาสมุทรอินเดีย (小西洋 ชาวตะวันตก ไม่ทราบสัญชาติ)
ภาพพิมพ์ยอดนิยมร่วมสมัยกับ หมื่นชาติเข้าถวายบรรณาการ
[แก้]แม้ว่าหมื่นชาติเข้าถวายบรรณาการค่อนข้างเหมือนจริงและได้มาจากธรรมเนียมการวาดภาพของคณะเยซูอิตของจูเซปเป คาสตีลลิโอเน ภาพลักษณะนี้ยังก่อให้เกิดภาพพิมพ์ร่วมสมัยยอดนิยมบางภาพที่มีชื่อเดียวกัน แต่มีการแสดงภาพล้อเลียนมากกว่ามาก เช่น ภาพพิมพ์ปีใหม่ (เหนียนฮวา 年畫) โดย หวัง จุนฟู่ (王君甫, กลางถึงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 17)[3] ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงประเพณีศิลปะพื้นบ้านของจีนที่มีจุดประสงค์เพื่อทางการค้าโดยจำหน่ายให้กับครัวเรือนทั่วไปในช่วงเทศกาลปีใหม่[3]
หมื่นชาติเข้าถวายบรรณาการ (萬國來朝圖) ของหวัง จุนฟู่ ยังพรรณนาถึงต่างประเทศต่าง ๆ ที่มาเยือนราชสำนักของจักรพรรดิด้วย แต่เป็นไปในลักษณะที่ค่อนข้างแปลกประหลาด ผู้ถวายบรรณาการหลายคนที่มาถึงประตูเจิ้งหยางเหมิน (正陽門) ของพระราชวังต้องห้ามนั้นเป็นภาพที่มีความเข้าใจเชิงล้อเลียนมากขึ้นเกี่ยวกับภูมิศาสตร์และกายภาพต่างประเทศ: ภาพพิมพ์อัดแน่นไปด้วยราชทูตของ "ประเทศคนแคระ" (小人國) ประเทศของคนหน้าอกมีรู (穿心國) ญี่ปุ่น (日本) อินเดีย (天竺) ประเทศมุสลิม (回回國) ฮอลแลนด์ (荷蘭) ยักษ์ใหญ่แห่งปาตาโกเนีย (長人國) และ “มหาสมุทรตะวันตก” (西洋) อาจเป็นทวีปยุโรป[3]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Liu, Xin (12 August 2022). Anglo-Chinese Encounters Before the Opium War: A Tale of Two Empires Over Two Centuries (ภาษาอังกฤษ). Taylor & Francis. pp. 45–46. ISBN 978-1-000-63756-4.
- ↑ 2.0 2.1 Wade, Geoff; Chin, James K. (19 December 2018). China and Southeast Asia: Historical Interactions (ภาษาอังกฤษ). Routledge. p. 135. ISBN 978-0-429-95213-5.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Zhang, Qiong (26 May 2015). Making the New World Their Own: Chinese Encounters with Jesuit Science in the Age of Discovery (ภาษาอังกฤษ). BRILL. pp. 352–353. ISBN 978-90-04-28438-8.