สนมาหี
 ตราของลัทธิสนมาหี | |
| ศาสนิกชนรวม | |
|---|---|
| ราว 235,000 คน[1] | |
| ภูมิภาคที่มีศาสนิกชนจำนวนมาก | |
| รัฐมณีปุระ ประเทศอินเดีย | |
| คัมภีร์ | |
| ปูยา | |
| ภาษา | |
| ภาษาเมเต |
สนมาหี [สะนะมาหี] (มณีปุระ: Sanamahi Laining; Sanamahism) หรือ ลัทธิเมเต (มณีปุระ: Meitei Laining; Meiteism) หรือ ลัทธิเลนิงโต (มณีปุระ: Lainingthou Laining; Lainingthouism) เป็นศาสนาพื้นถิ่นของชาวเมเตในมณีปุระ มีลักษณะเป็นศาสนาพหุเทวนิยม ชื่อสนมาหีตั้งตามเลนิงโตสนมาหี ซึ่งเป็นเทพเจ้าองค์สำคัญ[2][3][4] สนมาหีเป็นบุตรคนโตของเทพเจ้าสูงสุด ไยบีเรล ซีดาบา (Yaibirel Sidaba หรือ Saalailel Sidaba) และเทพีสูงสุด เลมาเรล ซีดาบี (Leimarel Sidabi) โดยธรรมเนียมแล้ว ทุก ๆ บ้านของชาวเมเตบูชาสนมาหีและเลมาเรล ซีดาบี ไม่ว่าจะนับถือศาสนาอะไรก็ตาม คำว่าสนมาหีแปลว่า ทองคำเหลว ลัทธิสนมาหีไม่มีสังฆราช แต่มีองค์การผู้ดูแลสูงสุด คือ มารูโลยชาง (Maru Loishang หรือ Pandit Loishang) ซึ่งดูแลกิจกรรมทางศาสนาและกิจการของนักบวชของสนมาหี[5] รวมถึงเป็นผู้ตัดสินหากมีข้อพิพาทในทางศาสนา[5] ภายใต้มารูโลยชาง ประกอบด้วยสามส่วนคือ อาไมบาโลยชาง (Amaiba Loishang), เปนาอาเชบาโลยชาง (Pena Asheiba Loishang) และ อาไมบีโลยชาง (Amaibi Loishang)[6] ซึ่งมีอยู่ตั้งแต่รัชสมัยของกษัตริย์เนาติงโฆงแห่งมณีปุระ ใน ค.ศ. 662[6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 2001 Census
- ↑ Gourchandra, M. (1982). Sanamahi Laihui.
- ↑ "The Revivalism of Sanamahism". e-pao.net. สืบค้นเมื่อ 2022-04-18.
- ↑ Nilabir, Sairem (2002). Laiyingthou Sanamahi Amasung Sanamahi Laining Hinggat Ihou.
- ↑ 5.0 5.1 "Maru (Pandit Loisang)". Maru (Pandit Loisang) (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2022-04-18.
- ↑ 6.0 6.1 "IGNCA's Workshop on Maibi Culture of Manipur | IGNCA". ignca.gov.in. สืบค้นเมื่อ 2022-04-18.
บรรณานุกรม
[แก้]- Otojit Kshetrimayum (2009), "Women and Shamanism in Manipur and Korea: A Comparative Study", Indian Anthropologist, 39 (1/2): 17–34, ISSN 0970-0927, JSTOR 41920088
- Kshetrimayum, Otojit (2014), Ritual, Politics and Power in North East India: Contextualising the Lai Haraoba of Manipur, Ruby Press & Co., ISBN 978-93-82395-50-8
- Hodson, T.C. (2015), The Meitheis, Ruby Press & Co., ISBN 978-93-82395-56-0
- Saroj Nalini Parratt (1974), The Religion of Manipur: Beliefs, Rituals and Historical Development, Australian National University Press
- Saroj N. Arambam Parratt; John Parratt (2001), "The Second 'Women's War' and the Emergence of Democratic Government in Manipur", Modern Asian Studies, 35 (4): 905–919, doi:10.1017/S0026749X0100405X, JSTOR 313195
- Sohini Ray (2009), "Writing the Body: Cosmology, Orthography, and Fragments of Modernity in Northeastern India", Anthropological Quarterly, 82 (1): 129–154, doi:10.1353/anq.0.0047, JSTOR 25488260, S2CID 140755509
- Singh, Dr. Saikhom Gopal (2015), The Meeteis of Manipur: A Study in Human Geography, Ruby Press & Co., ISBN 978-93-82395-21-8
- Singh, Dr. Saikhom Gopal (2015), Population Geography of Manipur, Ruby Press & Co., ISBN 978-93-82395-25-6
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
