ข้ามไปเนื้อหา

ภาษามณีปุระ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก Meitei language)
บทความนี้เกี่ยวกับภาษาในตระกูลภาษาย่อยทิเบต-พม่า หรือ ภาษาเมเต สำหรับความหมายอื่นของ มณีปุระ ดูที่ มณีปุระ (แก้ความกำกวม)
ภาษามณีปุระ
เมเต
ꯃꯤꯇꯩꯂꯣꯟ
ภูมิภาคอินเดียตะวันออกเฉียงเหนือ, บังกลาเทศ, พม่า
ชาติพันธุ์ชาวมณีปุระและPangal
จำนวนผู้พูด1.76 ล้านคน[1]  (ไม่พบวันที่)
ตระกูลภาษา
รูปแบบก่อนหน้า
มณีปุระโบราณ
(? – คริสต์ศตวรรษที่ 17)
  • มณีปุระคลาสสิก (คริสต์ศตวรรษที่ 18 – 19)
    • ภาษามณีปุระ
ภาษาถิ่น
ระบบการเขียน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ อินเดีย
รหัสภาษา
ISO 639-2mni
ISO 639-3อย่างใดอย่างหนึ่ง:
mni – มณีปุระ
omp – มณีปุระโบราณ
นักภาษาศาสตร์omp ภาษามณีปุระโบราณ

ภาษามณีปุระ หรือ ภาษาเมเต เป็นภาษากลางในรัฐมณีปุระทางตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดีย และเป็นภาษาราชการของรัฐนี้ด้วย มีผู้พูดทั้งหมด 1,391,000 คน พบในอินเดีย 1,370,000 คน (พ.ศ. 2543) ในรัฐมณีปุระ รัฐอัสสัม รัฐนาคาแลนด์ รัฐตรีปุระ รัฐอุตตรประเทศ ผู้พูดภาษานี้จะพูดภาษาฮินดีได้ด้วย พบในบังกลาเทศ 15,000 คน (พ.ศ. 2546) จะพูดภาษาเบงกอลหรือภาษาสิลเหติได้ด้วย พบในพม่า 6,000 คน (พ.ศ. 2474) จัดอยู่ในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต กลุ่มภาษาทิเบต-พม่า ในรัฐมณีปุระ มีรายการวิทยุออกอากาศด้วยภาษานี้ เขียนด้วยอักษรเบงกอลหรืออักษรมณีปุระ เรียงประโยคแบบประธาน-กรรม-กริยา ไม่มีเสียงวรรณยุกต์ เป็นภาษาที่มีการสอนถึงระดับปริญญาเอกในมหาวิทยาลัยแห่งอินเดีย และใช้เป็นภาษาในการสอนปริญญาตรีในรัฐมณีปุระ เป็นภาษาที่ต่างจากภาษามณีปุระพิษณุปุระที่เป็นภาษากลุ่มอินโด-อารยัน ทางยูเนสโกจัดให้ภาษานี้อยู่ในสถานะ "ภาษาใกล้สูญ"[2]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 "Meitei". Ethnologue (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 10 April 2020.
  2. ↑ Moseley, C., บ.ก. (2010). Atlas of the world's languages in danger (3rd ed). Paris: UNESCO Publishing.
  • 1. A Short History of Kangleipak (Manipur) Part-I, by Chingtamlen, 2005
  • 2. A Short History of Kangleipak (Manipur) Part-II, by Chingtamlen, 2007
  • 3. A Short History of Kangleipak (Manipur) Part-III, by Chingtamlen, 2008
  • 4. The Meetei and the Bishnupriya, by Chingtamlen, 2008

วัฒนธรรม

[แก้]
  • Brara, N. Vijaylakshmi. (1998). Politics, society, and cosmology in India's North East. Delphi: Oxford University Press.
  • Budha, W. (1992). Indigenous games of the Meiteis. Manipur: Wangkeimayum Publications.
  • Kshetrimayum, Otojit. (2014). Ritual, Politics and Power in North East India: Contexualising the Lai Haraoba of Manipur. Delhi: Ruby Press & Co.
  • Singh, M. Kirti. (1988). Religion and culture of Manipur. Delhi: Manas Publications.
  • Singh, M. Kirti. (1993). Folk culture of Manipur. Delhi: Manas Publications.
  • Singh, Saikhom Gopal. (2014). The Meeteis of Manipur: A Study in Human Geography. Delhi: Ruby Press & Co.

ภาษา

[แก้]
  • Bhat, D. N. S.; & Ningomba, S. (1997). Manipuri grammar. Munich: Lincom Europa.
  • Chelliah, Shobhana L. (1990). Experiencer subjects in Manipuri. In V. M. Manindra & K. P. Mohanan (Eds.), Experiencer subjects in South Asian languages (pp. 195–211). Stanford: The Center for the Study of Language and Information.
  • Chelliah, Shobhana L. (1992). Tone in Manipuri. In K. L. Adams & T. J. Hudak (Eds.), Papers from the first annual meeting of the Southeast Asian Linguistics Society 1991 (pp. 65–85). Tempe, AZ: Arizona State University.
  • Chelliah, Shobhana L. (1992). Bracketing paradoxes in Manipuri. In M. Aronoff (Ed.), Morphology now (pp. 33–47). Albany: State University of New York Press.
  • Chelliah, Shobhana L. (1994). Morphological change and fast speech phenomena in the Manipuri verb. In K. L. Adams & T. J. Hudak (Eds.), Papers from the second annual meeting of the Southeast Asian Linguistics Society 1992 (pp. 121–134). Tempe, AZ: Arizona State University.
  • Chelliah, Shobhana L. (1997). A grammar of Meitei. Berlin: Mouton de Gruyter. ISBN 0-19-564331-3.
  • Chelliah, Shobhana L. (2002). Early Meitei manuscripts. In C. I. Beckwith (Ed.), Medieval Tibeto-Burman languages: PIATS 2000: Tibetan studies: Proceedings of the ninth seminar of the International Association of Tibetan Studies, Leiden 2000 (pp. 59–71). Leiden, Netherlands: Brill.
  • Chelliah, Shobhana L. (2002). A glossary of 39 basic words in archaic and modern Meitei. In C. I. Beckwith (Ed.), Medieval Tibeto-Burman languages: PIATS 2000: Tibetan studies: Proceedings of the ninth seminar of the International Association of Tibetan Studies, Leiden 2000 (pp. 189–190). Leiden, Netherlands: Brill.
  • Chelliah, Shobhana L. (2004). "Polysemy through metonymy: The case of Meitei pi 'grandmother'". Studies in Language. 28 (2): 363–386. doi:10.1075/sl.28.2.04che.
  • Chelliah, Shobhana L. (2015). "Is Manipur a linguistic area?". Journal of South Asian Languages and Linguistics. 2 (1): 87–109. doi:10.1515/jsall-2015-0004. S2CID 130962163.
  • Singh, Ningthoukhongjam Khelchandra. (1964). Manipuri to Manipuri & English dictionary.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ในภาษามณีปุระ
มีการทดสอบ ภาษามณีปุระ ของวิกิคำคม ที่วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์
มีการทดสอบ ภาษามณีปุระโบราณ ของวิกิพีเดีย ที่วิกิมีเดีย อินคิวเบเตอร์
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ภาษามณีปุระ
Stub icon

บทความภาษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ภาษามณีปุระ&oldid=10189924"