ว้า

ว้า
(Va, Ava, Parauk, Ba rāog)
佤族

สตรีในชุดท้องถิ่น
ประชากรทั้งหมด
ราว 1.2 ล้านคน
ภูมิภาคที่มีประชากรอย่างมีนัยสำคัญ
พม่า  ∟รัฐฉาน  ∟รัฐกะชีน	800,000
จีน  ∟ยูนนาน	400,000
ไทย  ∟จังหวัดเชียงราย	10,000
ภาษา
ว้า ภาษาที่สอง: แมนดารินตะวันตกเฉียงใต้ พม่า
ศาสนา
วิญญาณนิยม ศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์

ว้า (ว้า: Vāx; พม่า: ဝလူမျိုး; จีน: 佤族; พินอิน: Wǎzú) เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่อาศัยอยู่ทางตอนเหนือของประเทศพม่าเป็นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะในรัฐฉานตอนเหนือและรัฐกะชีนทางตะวันออก ใกล้กับพรมแดนของพม่ากับจีน นอกจากนี้ยังสามารถพบชาวว้าได้ในมณฑลยูนนานของประเทศจีน

ในอดีตชาวว้าอาศัยอยู่ในรัฐว้า ดินแดนที่พวกเขาถือว่าเป็นแผ่นดินบรรพบุรุษมาตั้งแต่โบราณกาล ซึ่งเป็นพื้นที่ภูเขาสูงชัน ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาละวิน โดยมีน้ำข่าพาดผ่าน ชาวว้ามีวิถีชีวิตแบบเกษตรกรรมยังชีพ โดยเพาะปลูกข้าว ถั่ว พืชตระกูลถั่ว ฝิ่น และวอลนัท

ในทางประวัติศาสตร์ ชาวว้าเคยอาศัยอยู่ใน "รัฐว้า" ดินแดนที่พวกเขาถือว่าเป็นแผ่นดินบรรพบุรุษมาตั้งแต่โบราณกาล ดินแดนนี้เป็นพื้นที่ภูเขาสูงชัน ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำโขงและแม่น้ำสาละวิน โดยมีแม่น้ำนั้มข่าพาดผ่าน ชาวว้ามีวิถีชีวิตแบบเกษตรกรรมยังชีพ โดยเพาะปลูกข้าว ถั่ว พืชตระกูลถั่ว ฝิ่น และวอลนัต พวกเขายังเลี้ยงกระบือเพื่อใช้ในพิธีกรรมบูชายัญ

โดยทั่วไป ขนบธรรมเนียมประเพณีและวิถีชีวิตของชาวว้ามีความคล้ายคลึงกับชาวนาคา ซึ่งอาศัยอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือมากกว่า ชาวว้าพูดภาษาว้าซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มภาษามอญ-เขมร

ในประเทศไทยมีชาวว้าที่ข้ามพรมแดนจากพม่ามาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทย โดยยังไม่ได้รับสถานะอย่างเป็นทางการว่าเป็นชนเผ่าพื้นเมือง ชาวว้าอาศัยอยู่ในอำเภอแม่สายและตำบลแม่ยาว จังหวัดเชียงราย รวมถึงอำเภอเวียงป่าเป้า ทางตอนใต้ของจังหวัดเชียงราย และอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ สำหรับชาวว้าที่อพยพมาจากพม่าไม่นานจะเรียกตัวเองว่า "ลัวะหรือละว้า" แม้ว่าพวกเขาจะไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มชาติพันธุ์ลัวะโดยแท้จริง และไม่นิยมเรียกแทนตนเองว่า "ว้า" เพราะมักจะถูกเข้าใจว่าเป็น "ว้าแดง"