พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น 1 พระองค์เจ้าชั้นโท
ประสูติ	20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2328
สิ้นพระชนม์	4 มิถุนายน พ.ศ. 2410 (82 ปี)
พระสวามี	สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ
พระบุตร	พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท
พระมารดา	เจ้าจอมมารดาน้อยแขก
ศาสนา	พุทธ

ธรรมเนียมพระยศของ พระองค์เจ้าดาราวดี
การทูล	ใต้ฝ่าพระบาท
การแทนตน	เกล้ากระหม่อม/เกล้ากระหม่อมฉัน
การขานรับ	พ่ะย่ะค่ะ/เพคะ

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี (20 มีนาคม พ.ศ. 2328 — 4 มิถุนายน พ.ศ. 2410) เป็นพระราชธิดาพระองค์ที่ 11 ในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาน้อย ต่อมาได้เสกสมรสเป็นพระชายาของสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ มีพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวคือพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์

พระประวัติ

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดีประสูติเมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2328 เป็นพระธิดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาน้อย (บ้างออกนามว่า น้อยแขก) ต่อมาพระองค์เจ้าดาราวดีได้เป็นพระชายาสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ ชาววังออกพระนามว่า เจ้าข้างใน หรือ ทูลกระหม่อมข้างใน มีพระโอรสหนึ่งพระองค์คือ พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์ (พ.ศ. 2363-2404) ต้นราชสกุลอิศรศักดิ์ ณ อยุธยา

พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดีสิ้นพระชนม์ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานเพลิงพระศพ วันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2411

หลังการสิ้นพระชนม์ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์พระโอรส ได้ทรงอุทิศพระตำหนักและพระราชอุทยานของพระองค์หญิงดาราวดี พระมารดา แก่พระบวรพุทธศาสนา ทรงสร้างเป็นวัดชื่อวัดไพรงามในปี พ.ศ. 2404 ครั้นภายหลังพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินมาทรงถวายผ้าพระกฐิน ณ วัดดังกล่าว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานนามใหม่ว่า วัดจอมสุดาราม เมื่อปี พ.ศ. 2442 เป็นพระเกียรติแก่พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี

ในวัฒนธรรมสมัยนิยม

มีนักแสดงผู้รับบท พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี ได้แก่

• สินจัย เปล่งพานิช จากละครเรื่อง หม่อมเป็ดสวรรค์ (2567)