เรือนาวี

กองกำลังเฉพาะกิจกองเรือแอตแลนติกของกองทัพเรือสหรัฐในปีพ.ศ. 2502 เรือดังกล่าวประกอบด้วยเรือบรรทุกอากาศยาน 1 ลำ เรือดำน้ำ 2 ลำ และเรือพิฆาต 7 ลำ

เรือนาวี (อังกฤษ: naval ship หรือ naval vessel) คือเรือทหาร (military ship) ที่กองทัพเรือใช้ เรือนาวีแตกต่างจากเรือพลเรือนตามโครงสร้างและวัตถุประสงค์ โดยทั่วไปแล้ว เรือนาวีจะทนทานต่อความเสียหายและมีการติดตั้งระบบอาวุธ แม้ว่าการติดอาวุธในเรือลำเลียงทหารจะเป็นอาวุธเบาหรือไม่มีเลยก็ตาม

เรือนาวีที่ออกแบบมาเพื่อการรบทางเรือโดยเฉพาะ เรียกว่าเรือรบ (warship) ตรงข้ามกับเรือช่วยรบ (auxiliary ships) หรือเรือที่กำลังต่อในอู่ต่อเรือ (shipyard operation)

การจำแนกประเภทเรือนาวี

บทความหลัก: เรือรบ

เรือของกองทัพเรือสหรัฐ และกองทัพเรือฟิลิปปินส์ในทะเลซูลูเมื่อปี พ.ศ. 2548

การจำแนกประเภทของเรือนาวี เป็นสาขาที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาและไม่ได้เป็นสาขาที่มีข้อตกลงร่วมกันระหว่างประเทศ ดังนั้นบทความนี้จึงใช้ระบบเดียวกับที่กองทัพเรือสหรัฐใช้ในปัจจุบัน

• เรือบรรทุกอากาศยาน – เรือที่ทำหน้าที่เป็นสนามบินเคลื่อนที่ทางทะเล ออกแบบมาเพื่อจุดประสงค์หลักในการดำเนินการรบโดยอากาศยานบนเรือบรรทุกเครื่องบินซึ่งทำการโจมตีเป้าหมายทางอากาศ ทางผิวน้ำ ใต้ผิวน้ำ และบนชายฝั่ง
• เรือผิวน้ำ – เรือผิวน้ำขนาดใหญ่ติดอาวุธหนัก ซึ่งได้รับการออกแบบมาเพื่อต่อสู้กับกองกำลังศัตรูในทะเลหลวงโดยเฉพาะ โดยรวมถึงเรือหลายประเภท เช่น เรือประจัญบาน เรือลาดตระเวน เรือพิฆาต เรือฟริเกต และเรือคอร์เวต
• เรือดำน้ำ – ประเภทเรือดำน้ำขับเคลื่อนด้วยตัวเอง ไม่ว่าจะใช้งานเป็นยานรบ ยานช่วยรบ หรือยานวิจัยและพัฒนา ซึ่งมีศักยภาพในการรบเหลืออยู่บ้าง
• ภารกิจนอกชายฝั่ง – เรือที่มีภารกิจที่อาจขยายออกไปนอกเหนือจากการป้องกันชายฝั่ง และมีลักษณะเด่นคือ มีความคงทนเพียงพอและสามารถรักษาการอยู่ในทะเลได้ โดยมีศักยภาพในการปฏิบัติการเกิน 48 ชั่วโมงในทะเลหลวงโดยไม่ต้องมีการสนับสนุน
• การสงครามสะเทินน้ำสะเทินบก – เรือที่มีความสามารถในการโจมตีสะเทินน้ำสะเทินบกและมีคุณลักษณะที่ทำให้สามารถปฏิบัติการระยะยาวในทะเลหลวงได้
• การส่งกำลังบำรุงการรบ – เรือที่มีความสามารถในการส่งกำลังบำรุงให้หน่วยกองเรือระหว่างเดินทาง
• การสงครามทุ่นระเบิดใต้น้ำ – เรือที่ทำหน้าที่หลักในการสงครามทุ่นระเบิดในทะเลหลวง
• การรักษาฝั่ง – เรือที่มีหน้าที่หลักในการตรวจการณ์และสกัดกั้นใกล้ฝั่ง
• การลำเลียงทางทะเล – เรือที่มีความสามารถในการสนับสนุนวัสดุโดยตรงให้กับหน่วยอื่นที่ประจำการอยู่ที่ไกลจากฐานทัพหลัก
• เรือสนับสนุน เช่น เรือบรรทุกน้ำมันและเรือช่วยรบที่ออกแบบมาเพื่อปฏิบัติการในมหาสมุทรเปิดที่สามารถคงทนต่อระดับความแปรปรวนของทะเล เพื่อให้การสนับสนุนทั่วไปแก่กองกำลังรบหรือหน่วยงานบนฝั่ง (รวมถึงเรือช่วยรบขนาดเล็กซึ่งโดยปกติแล้วจะปฏิบัติการในน่านน้ำชายฝั่ง)
• ประเภทเรือบริการ – เรือที่ขึ้นตรงต่อกองทัพเรือ (รวมทั้งเรือที่ไม่ขับเคลื่อนด้วยตัวเอง) ออกแบบมาเพื่อให้การสนับสนุนทั่วไปแก่กองกำลังรบหรือหน่วยงานบนชายฝั่ง

ขนาด

บทความหลัก: เรือรบ

ยูเอสเอส เอนเทอร์ไพรซ์ (CVN-65) ซึ่งเป็นเรือรบที่ยาวที่สุดเท่าที่เคยสร้างมา ใกล้เมืองพอร์ตสมัธ ประเทศอังกฤษ ในปี พ.ศ. 2547

เรือนาวีผิวน้ำสมัยใหม่ จะแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ โดยเรียงตามลำดับขนาด (จากใหญ่ไปเล็ก) เรือขนาดใหญ่ในรายการสามารถจัดอยู่ในประเภทเรือรบหลัก (capital ship) ได้เช่นกัน

• เรือบรรทุกอากาศยาน
• เรือบรรทุกเฮลิคอปเตอร์
• เรือยกพลขึ้นบกจู่โจม
• เรือล่องหน
• เรือประจัญบาน
• เรือลาดตระเวนประจัญบาน
• เรือลาดตระเวนหนัก
• เรือลาดตระเวนเบา
• เรือพิฆาต
• เรือฟริเกต
• เรือคอร์เวต
• เรือตรวจการณ์
• เรือเร็วโจมตี

ปัจจุบันเรือบางชั้นข้างต้นอาจถือว่าล้าสมัยแล้ว เนื่องจากไม่มีเรือที่ตรงกับชั้นดังกล่าวประจำการในปัจจุบัน นอกจากนี้ ยังมีความคลุมเครือและไม่ชัดเจนระหว่างชั้นเรือต่าง ๆ มากมาย ขึ้นอยู่กับการใช้งาน ประวัติ และการตีความชั้นเรือโดยกองทัพเรือแต่ละแห่ง

เรือช่วยรบ

เรือบรรทุกน้ำมัน ยูเอสเอส พาทูเซ็นท์ (T-AO-201) กำลังส่งกำลังบำรุงให้กับเรือเอชเอ็มเอส ดอว์นเลสส์ ในปี พ.ศ. 2555

HNoMS Haakon VII (A537) เรือฝึกของกองทัพเรือนอร์เวย์ ใกล้กับกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เมื่อปีพ.ศ. 2513 เรือลำนี้เคยทำหน้าที่เป็นเรือฝึก USS Gardiners Bay (AVP-39) จนถึงปี พ.ศ. 2501

กองทัพเรือยังใช้เรือช่วยรบเพื่อการขนส่งและวัตถุประสงค์อื่น ๆ ที่ไม่ใช่การรบ เรือช่วยรบแบ่งตามบทบาทหน้าที่ได้ดังนี้

• เรือบรรทุกเครื่องกระสุน – คือเรือที่ทำหน้าที่ขนส่งและเติมกระสุนให้กับเรือรบและเครื่องบินเรือ
• เรือค่ายทหาร – เรือหรือเรือบรรทุกสินค้าที่ใช้สำหรับพักอาศัยชั่วคราวสำหรับลูกเรือ ทหาร และบุคลากรทางการทหารอื่น ๆ
• เรือบรรทุกถ่านหิน – เรือที่ใช้ขนส่งและเติมถ่านหินให้เรือรบในยุคไอน้ำ
• เรือบัญชาการ – คือเรือธงของผู้บัญชาการของกองเรือนาวี
• เรือบรรทุกเสบียงส่งกำลังบำรุง – เรือที่ทำหน้าที่ขนส่งเสบียงและเติมเสบียงให้กับเรือในทะเลหลวง
• เรือบรรทุกสัมภาระ – เรือที่ใช้เป็นฐานเคลื่อนที่หรือฐานคงที่สำหรับเรือพิฆาต เรือเร็วโจมตี เรือกวาดทุ่นระเบิด เรือดำน้ำ เรือตรวจการณ์ เรือยกพลขึ้นบก และเรือขนาดเล็กอื่น ๆ
• เรือสนับสนุนการรบความเร็วสูง – เรือช่วยรบประเภทหนึ่งที่ออกแบบให้มีความเร็วสูง เพื่อให้ทันกับกองรบบนหมู่เรือบรรทุกเครื่องบิน (CVBG) / กองเรือบรรทุกเครื่องบินโจมตี (CSG) ขณะเดียวกันสถานีเติมเสบียงอเนกประสงค์ก็สามารถจัดหาสิ่งของจำเป็นประเภทต่าง ๆ ให้กับกองเรือได้
• เรือพยาบาล – เรือที่ทำหน้าที่เป็นโรงพยาบาลลอยน้ำและใช้ในการรักษาพยาบาลในทะเลหลวง อนุสัญญาเจนีวาฉบับที่ 2 ห้ามการโจมตีทางทหารต่อเรือพยาบาลที่ตรงตามข้อกำหนดที่กำหนด แม้ว่ากองกำลังฝ่ายทำสงครามจะมีสิทธิตรวจสอบและจับผู้ป่วยเป็นเชลยศึกได้ แต่ไม่สามารถจับเจ้าหน้าที่ได้
• เรือซ่อมบำรุง – เรือที่ใช้สำหรับบำรุงรักษาและซ่อมแซมเรือรบ
  • เรือซ่อมบำรุงอากาศยาน – เรือซ่อมแซมเรือเพื่อบำรุงรักษาและซ่อมแซมอากาศยานของกองทัพเรือ
• เรือกู้ภัยและเก็บกู้ – เรือที่ทำหน้าที่ช่วยเหลือเรือที่ประสบภัย
  • เรือกู้ภัยเรือดำน้ำ – สำหรับกู้ภัยเรือดำน้ำและปฏิบัติการกู้ซากเรือใต้น้ำลึก
• เรือวิจัย – เรือที่ทำหน้าที่วิจัยเกี่ยวกับกิจการทางทหาร เช่น โซนาร์ หรือร่องรอยอาวุธ
• เรือบรรทุกน้ำมัน สามารถจ่ายน้ำมันเพื่อเติมได้ – เรือที่ทำหน้าที่ขนส่งน้ำมันและเรือเติมน้ำมันในทะเลหลวง
• เรือสอดแนม – เรือที่ออกแบบมาเพื่อรวบรวมข้อมูลข่าวกรองโดยเฉพาะ
• เรือสำรวจ – เรือทุกชนิดที่ใช้ในการสำรวจใต้น้ำ
• เรือพี่เลี้ยง – เรือประเภทหนึ่งที่ใช้สำหรับให้บริการเรือลำอื่น เรือดำน้ำ เรือเล็ก หรือเครื่องบินทะเล
  • เรือพี่เลี้ยงเรือพิฆาต
  • เรือพี่เลี้ยงเรือดำน้ำ
  • เรือพี่เลี้ยงเรือตอร์ปิโด
    • เรือพี่เลี้ยงเรือยนต์ตอร์ปิโด
  • เรือพี่เลี้ยงเครื่องบินทะเล
• เรือลำเลียงพล – โดยทั่วไปแล้วเป็นเรือโดยสารที่ดัดแปลงมาใช้ขนส่งนาวิกโยธินและทหาร
• เรือฝึก – เรือที่ใช้ฝึกนักเรียนให้กลายเป็นนักเดินเรือ เรือใบฝึกถูกนำมาใช้เพื่อสร้างทักษะที่มีประโยชน์มากทั้งในทะเลและนอกทะเล
• เรือทดสอบตอร์ปิโด – เรือที่กองทัพเรือใช้ในการพัฒนาตอร์ปิโดของกองทัพเรือรุ่นใหม่และใช้ในการฝึกซ้อมยิง เรือเหล่านี้ได้รับการออกแบบมาเพื่อติดตามและตรวจสอบ ค้นหา และนำตอร์ปิโดที่หมดอายุไปวิเคราะห์และปรับปรุงเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่
• เรือติดตาม – เรือประเภทหนึ่งที่ติดตั้งสายอากาศและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เพื่อรองรับการยิงและติดตามจรวดและขีปนาวุธ

ดูเพิ่ม

• เรือรบ

แหล่งข้อมูลอื่น

• "US Navy Ships". Official Website of the United States Navy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 April 2008. สืบค้นเมื่อ 26 March 2017.
• Jordan, Valinsky (30 April 2015). "Here's the Entire U.S. Navy Fleet in One Chart". Official Website of the United States Navy. สืบค้นเมื่อ 26 March 2017.*"United States Naval Recognition Training Slides-Grand Valley State University Archives and Special Collections". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-04-18. สืบค้นเมื่อ 2019-01-01.