อำเภอหนองแซง

ระวังสับสนกับ อำเภอหนองแสง

อำเภอหนองแซง
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Nong Saeng
โบสถ์วัดหนองนกชุม
คำขวัญ:  มะม่วงมันต้นตำรับ เครื่องประดับโบราณ ชลประทานหลากหลาย ทางรถไฟสู่อีสาน ศูนย์ตำนานวัฒนธรรม
แผนที่จังหวัดสระบุรี เน้นอำเภอหนองแซง
พิกัด: 14°29′32″N 100°47′4″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สระบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	87.081 ตร.กม. (33.622 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2566)
• ทั้งหมด	15,928 คน
• ความหนาแน่น	182.91 คน/ตร.กม. (473.7 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	18170
รหัสภูมิศาสตร์	1905
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอหนองแซง เลขที่ 1 หมู่ที่ 2 ถนนประชาราษฎร์ ตำบลหนองแซง อำเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี 18170
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

หนองแซง เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสระบุรี เป็นอำเภอที่มีทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือตัดผ่าน โดยมีสถานีให้บริการ 2 สถานี ได้แก่ สถานีรถไฟหนองแซงและสถานีรถไฟหนองสีดา

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอหนองแซง มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอท่าเรือ (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา) และอำเภอเสาไห้
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอเมืองสระบุรีและอำเภอหนองแค
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหนองแค
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอภาชีและอำเภอท่าเรือ (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)

ประวัติ

ประวัติเล่าสืบมาว่าพลเมือง อำเภอหนองแซง ได้อพยพมาจากเวียงจันทน์ ตั้งถิ่นฐานใกล้หนองน้ำ ซึ่งห่างจากที่ว่าการอำเภอไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 500 เมตรเศษ และมีต้นแซงขึ้นงอกงามเขียวชอุ่มปกคลุมไปทั่วบริเวณโดยรอบหนองน้ำ ชาวบ้านจึงขนานนามว่า "บ้านหนองแซง" โดยได้ยกฐานะขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ เมื่อ พ.ศ. 2480 ขึ้นกับอำเภอเสาไห้ จังหวัดสระบุรี ต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกาประกาศยกฐานะจากกิ่งอำเภอเป็นอำเภอในปี พ.ศ. 2496

• วันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2480 แยกพื้นที่ตำบลหนองแซง ตำบลไก่เส่า ตำบลหนองกบ ตำบลหนองหัวโพ ตำบลโคกสะอาด ตำบลม่วงหวาน ตำบลเขาดิน ตำบลหนองควายโซ และตำบลหนองสีดา อำเภอเสาไห้ ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองแซง ให้ขึ้นกับอำเภอเสาไห้
• วันที่ 28 ตุลาคม 2482 โอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองกบ กิ่งอำเภอหนองแซง ไปขึ้นกับตำบลโคกตูม อำเภอหนองแค
• วันที่ 14 ธันวาคม 2486 โอนพื้นที่หมู่ 10 (ในขณะนั้น) ของตำบลเมืองเก่า อำเภอเสาไห้ มาขึ้นกับตำบลหนองสีดา กิ่งอำเภอหนองแซง
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลเขาดิน แยกออกจากตำบลหนองสีดา ตั้งตำบลม่วงหวาน แยกออกจากตำบลหนองสีดา และตำบลโคกสะอาด ตั้งตำบลไก่เส่า แยกออกจากตำบลหนองแซง ตั้งตำบลหนองหัวโพ แยกออกจากตำบลหนองควายโซ
• วันที่ 10 มีนาคม 2496 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองแซง อำเภอเสาไห้ เป็น อำเภอหนองแซง
• วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองแซง ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองแซง ตำบลไก่เส่า และตำบลหนองควายโซ
• วันที่ 19 พฤศจิกายน 2517 ตั้งที่ทำการไปรษณีย์โทรเลขหนองแซง ในท้องที่อำเภอหนองแซง
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลหนองแซง เป็นเทศบาลตำบลหนองแซง ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองสีดา รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลหนองหัวโพ ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลเขาดิน รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลม่วงหวาน ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองควายโซ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลหนองกบ และยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหนองแซง รวมกับเทศบาลตำบลหนองแซง

การแบ่งเขตการปกครอง

วัดหนองนกชุม

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอหนองแซงแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 9 ตำบล 69 หมู่บ้าน

1.

หนองแซง

(Nong Saeng)

8 หมู่บ้าน

6.

ไก่เส่า

(Kai Sao)

10 หมู่บ้าน

2.

หนองควายโซ

(Nong Khwai So)

9 หมู่บ้าน

7.

โคกสะอาด

(Khok Sa-at)

7 หมู่บ้าน

3.

หนองหัวโพ

(Nong Hua Pho)

7 หมู่บ้าน

8.

ม่วงหวาน

(Muang Wan)

8 หมู่บ้าน

4.

หนองสีดา

(Nong Sida)

6 หมู่บ้าน

9.

เขาดิน

(Khao Din)

7 หมู่บ้าน

5.

หนองกบ

(Nong Kop)

7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอหนองแซงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 6 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลหนองแซง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแซงทั้งตำบล รวมถึงบางส่วนของตำบลหนองควายโซและตำบลไก่เส่า
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหัวโพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหัวโพและตำบลหนองสีดาทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองกบ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองกบทั้งตำบลและตำบลหนองควายโซ (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองแซง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลไก่เส่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไก่เส่า (นอกเขตเทศบาลตำบลหนองแซง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสะอาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกสะอาดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลม่วงหวาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลม่วงหวานและตำบลเขาดินทั้งตำบล