อารยธรรมไมซีนี

อารยธรรมไมซีนี

ชื่อภาษาท้องถิ่น	กรีซสมัยไมซีนี
ภูมิภาค	กรีซแผ่นดินใหญ่ หมู่เกาะอีเจียน และอานาโตเลียตะวันตก
สมัย	สัมฤทธิ์
ช่วงเวลา	ประมาณ 1,750 ปี – ประมาณ 1,050 ปีก่อน ค.ศ.
แหล่งโบราณคดีต้นแบบ	ไมซีนี
แหล่งโบราณคดีสำคัญ	ปีโลส, ตีรึนส์, มิเดอา, โอร์โคเมโนส, อีโอลโกส
ลักษณะเด่น	ระบบการบริหาร เศรษฐกิจ และวัฒนธรรมที่เน้นใช้พระราชวังเป็นศูนย์กลาง งานก่ออิฐแบบไซคลอป งานบันทึกที่ใช้อักษรลิเนียร์บีของภาษากรีก
ก่อนหน้า	อารยธรรมไมนอส, วัฒนธรรมโกรากู, วัฒนธรรมตีรึนส์
ถัดไป	ยุคมืดของกรีซ

ประวัติศาสตร์กรีซ
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของบทความที่เกี่ยวกับ ประเทศกรีซ
กรีซยุคสำริด
อารยธรรมเฮลลาดิค
อารยธรรมซิคละดีส
อารยธรรมไมนอส
อารยธรรมไมซีนี
กรีซโบราณ
กรีซยุคมืด
กรีซยุคอาร์เคอิก
กรีซยุคคลาสสิก
กรีซยุคเฮลเลนิสติก
กรีซยุคโรมัน
กรีซยุคกลาง
กรีซยุคไบแซนไทน์
กรีซยุคฟรังโคคราเชีย
กรีซยุคออตโตมัน
กรีซยุคใหม่
สงครามประกาศเอกราชกรีซ
ราชอาณาจักรกรีซ
สาธารณรัฐเฮลเลนิกที่ 2
คณะการปกครอง 4 สิงหาคม
กรีซยุคยึดครองโดยอักษะ
สงครามกลางเมืองกรีซ
กรีซยุคปกครองโดยทหาร ค.ศ. 1967-1974
สาธารณรัฐเฮลเลนิกที่ 3
ประวัติศาสตร์แบ่งตามหัวข้อ
ศิลปะกรีก รัฐธรรมนูญ เศรษฐกิจ การทหาร ชื่อ
สถานีย่อยกรีซ แก้ไข

"ประตูสิงโต" (Lion Gate) ประตูทางเข้าหลักของป้อมปราการเมืองไมซีไน ศตวรรษที่ 13 ก่อนคริสตกาล

อารยธรรมไมซีนี (Mycenaean civilization) มาจากภาษากรีกโบราณ: (Μυκῆναι Mykēnai, มิเคไน หรือ Μυκήνη Mykēnē, มิเคเน่) เป็นวัฒนธรรมอีเจียนในช่วงปลายสมัยเฮลลาดิก (ยุคสำริด) เจริญอยู่ระหว่างปี 1650 จนถึงปี 1100 ก่อนคริสตกาล อารยธรรมไมซีนีเป็นอารยธรรมแรกที่แสดงความก้าวหน้าในระดับสูงบนแผ่นดินใหญ่ของกรีซ โดยมีจุดเด่นที่การสร้างพระราชวังที่มีลักษณะเป็นป้อมปราการ เริ่มมีการจัดตั้งชุมชนเมือง การสร้างงานศิลปะเครื่องปั้นดินเผารูปเขียนสี และระบบการเขียน ซึ่งปรากฏอยู่ในจารึกแผ่นดินเหนียวไลเนียร์บี อันเป็นหลักฐานทางตัวอักษรที่เก่าแก่ที่สุดในภาษากรีก

ชาวไมซีเนียนมีนวัตกรรมหลายอย่างทั้งในทางวิศวกรรม สถาปัตยกรรม และทางการทหาร และมีการเดินทางค้าขายไปทั่วแถบเมดิเตอร์เรเนียน ศาสนาของไมซีนีมีเทพเจ้าหลายองค์ เช่นเดียวกับเทพเจ้าในเทวสภาโอลิมปัส สังคมของชาวกรีกในยุคไมซีนีเป็นสังคมที่นักรบชาติกำเนิดสูงมีบทบาทหลัก และประกอบไปด้วยเครือข่ายรัฐพระราชวังที่มีระบบของลำดับชั้นทางปกครอง ความสัมพันธ์ทางสังคม และทางเศรษฐกิจที่เข้มงวด ผู้ปกครองสูงสุดในสังคมเป็นกษัตริย์ ซึ่งเรียกว่า อะนักซ์ (wanak)

วัฒนธรรมกรีกในยุคไมซีนีต้องพบกับจุดจบ เมื่ออารยธรรมยุคสำริดในแถบเมดิเตอเรเนียนตะวันออกล่มสลายลง และติดตามมาด้วยยุคมืดของกรีซ อันเป็นช่วงที่สังคมกรีกเปลี่ยนผ่านแบบไร้การจดบันทึก (เป็นลายลักษณ์อักษร) ไปสู่กรีซยุคอาร์เคอิก อันเป็นยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจสังคมอย่างมีนัยสำคัญ โดยอำนาจที่เคยรวมศูนย์อยู่ที่พระราชวังได้กระจายตัวออกไป และมีการใช้เหล็กเพิ่มมากขึ้น มีทฤษฎีที่อธิบายการล่มสลายของอารยธรรมไมซีนีอยู่หลายทฤษฎี บ้างก็ว่าเป็นเพราะการรุกรานของชาวดอเรียนหรือเพราะการขยายอำนาจของ "ชาวทะเล" (the Sea Peoples) ในแถบเมดิเตอเรเนียนซึ่งชาวอียิปต์โบราณได้บันทึกไว้ ทฤษฎีอื่น ๆ ที่ยอมรับกันก็เช่น ภัยพิบัติทางธรรมชาติ และการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ อารยธรรมและประวัติศาสตร์ของยุคไมซีนีกลายเป็นวัตถุดิบที่สำคัญของวรรณกรรมกรีกโบราณ โดยเฉพาะเทพปกรณัมกรีก ซึ่งรวมถึงวัฏมหากาพย์กรุงทรอย (Trojan Epic Cycle)

ตัวตนของชาวไมซีนี

คำถามที่ว่าชาวไมซีนีเป็นใครนั้นยังเป็นเรื่องที่ถกเถียงกัน แต่หลักฐานตัวอักษรจากจารึกดินเหนียวไลเนียร์บี แสดงให้เห็นถึงความต่อเนื่องของภาษากรีกตั้งแต่ช่วงสหัสวรรษที่สองก่อนคริสตกาลลงมาถึง ศ.ที่แปดก่อน ค.ศ. นอกจากนี้หลักฐานจากจารึกที่พบยังแสดงว่าชาวไมซีนีมีความเกี่ยวข้องทางชาติพันธ์กับประชากรที่อาศัยอยู่ในคาบสมุทรกรีซในสมัยถัดไป ในวรรณคดีของโฮเมอร์ (คือ อีเลียด ซึ่งเล่าถึงการสู้รบเพื่อชิงเมืองทรอย อันเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นราวปลายศตวรรษที่ 13 - 12 ก่อน ค.ศ.) ชาวไมซีนีถูกเรียกด้วยชื่อต่าง ๆ กัน โฮเมอร์เรียกนักรบไมซีนีที่ตั้งค่ายล้อมกรุงทรอยอยู่ ด้วยชื่อที่แสดงเอกลักษณ์ทางชาติพันธ์ เช่น ชาวอะคีอัน (Achaeans) ชาวดานาอัน (Danaans) และชาวอาร์กีฟ (Argives) ซึ่งเป็นชื่อที่ดูเหมือนจะถูกส่งผ่านมาสู่ยุคของโฮเมอร์จากช่วงเวลาก่อนหน้านั้น

หลักฐานจากไลเนียร์บีที่พบที่คนอสซอส เกาะครีต และมีอายุย้อนไปถึงราว 1400 ปีก่อน ค.ศ. อ้างถึงชื่อ a-kawi-ja-de ซึ่งเชื่อว่าเป็นชื่อของเมืองในไมซีนีที่ชาวอาไคอันอาศัยอยู่ บันทึกในอียิปต์อายุราว 1479-1425 ปีก่อน ค.ศ. ก็มีอ้างถึงดินแดน Tanaju (Danaya) และดินแดนของชาวดานาอัน (กรีกโบราณ: Δαναοί) - ชื่อของราชวงศ์ปรำปราที่เคยปกครองดินแดนอาร์กอส - ก็ได้รับการอธิบายในทางภูมิศาสตร์ในจารึกสมัยรัชกาลของฟาโรห์แอเมนโฮเทปที่ 3 (ครองราชย์ 1390-1352 ปีก่อน ค.ศ.) ว่ากินบริเวณกว้างในทางใต้ของกรีซแผ่นดินใหญ่

อ้างอิง

บรรณานุกรม

• Alden, Maureen Joan (2000). Well Built Mycenae (Volume 7): The Prehistoric Cemetery – pre-Mycenaean and Early Mycenaean Graves. Oxford: Oxbow Books. ISBN 978-1-84-217018-2.
• Alexakha, Andrey (2016). "A Model of Social Progress". The Journal of European Economic History. 3: 137–209.
• Aydar, Erkan; ÇİNer, Attila; Ersoy, Orkun; ÉCochard, Emilie; Fouache, Eric G. (2021). "Volcanic ash and tsunami record of the Minoan Late Bronze Age Eruption (Santorini) in a distal setting, southwestern Turkey". Journal of Quaternary Science. 36 (4): 586–597. Bibcode:2021JQS....36..586A. doi:10.1002/jqs.3314. S2CID 235554972.
• Beckwith, Christopher I. (2009). Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present. Princeton and Oxford: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13589-2.
• Billigmeier, Jon-Christian; Turner, Judy A. (1981). "The socio‐economic roles of women in Mycenaean Greece: A brief survey from evidence of the Linear B tablets". Women's Studies. 8 (1–2): 3–20. doi:10.1080/00497878.1981.9978529.
• Burns, Bryan E. (2010). Mycenaean Greece, Mediterranean Commerce and the Formation of Identity (1st ed.). New York: Cambridge University Press. ISBN 9780521119542.
• D'Amato, Raphaelo; Salimbeti, Andrea (2011). Bronze Age Greek Warrior 1600–1100 BC. illustrated by Giuseppe Rava. Oxford, UK: Osprey Pub Co. ISBN 9781849081955.
• Balmuth, Miriam S.; Tykot, Robert H. (1998). Studies in Sardinian Archaeology, Volume 5. Ann Arbor, MI: Oxbow Books. ISBN 9781900188821.
• Bietak, Manfred; Czerny, Ernst (2007). The synchronisation of civilisations in the Eastern Mediterranean in the second millennium B.C. III : proceedings of the SCIEM 2000--2nd EuroConference, Vienna, 28th of May-1st of June 2003. Wien: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 978-3-7001-3527-2.
• Beckman, Gary M.; Bryce, Trevor R.; Cline, Eric H. (2012). "Writings from the Ancient World: The Ahhiyawa Texts" (PDF). Writings from the Ancient World. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISSN 1570-7008.
• Borza, Eugene N. (1992). In the Shadow of Olympus: The Emergence of Macedon. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-00880-6.
• Bryce, Trevor (2005). The Kingdom of the Hittites (New ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199279081.
• Budin, Stephanie Lynn (2009) [2004]. The Ancient Greeks: An Introduction. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-537984-6.
• Castleden, Rodney (2005). The Mycenaeans. London and New York: Routledge. ISBN 978-0-415-36336-5.
• Cavanagh, William G.; Mee, Christopher (1998). A Private Place: Death in Prehistoric Greece [SIMA 125]. Jonsered: Paul Aströms Förlag. ISBN 978-9-17-081178-4.
• Chadwick, John; Baumbach, Lydia (1963). "The Mycenaean Greek Vocabulary". Glotta. 41 (3/4): 157–271.
• Chadwick, John (1976). The Mycenaean World. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-29037-1.
• Cline, Eric H. (2007). "Rethinking Mycenaean International Trade with Egypt and the Near East". ใน Galaty, M.; Parkinson, W. (บ.ก.). Rethinking Mycenaean Palaces II: Revised and Expanded Edition. Los Angeles, CA: Cotsen Institute of Archaeology. pp. 190–200.
• Cline, Eric H., บ.ก. (2012). The Oxford Handbook of the Bronze Age Aegean. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-987360-9.
• Cline, Eric H. (2014). 1177 B.C. The Year Civilization Collapsed. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-1-40-084998-7.
• de la Cruz, José Clemente Martín (1988). "Mykenische Keramik aus Bronzezeitlichen Siedlungsschichten von Montoro am Guadalquivir". Madrider Mitteilungen (29): 77–92.
• Dickinson, Oliver (1977). The Origins of Mycenaean Civilization. Götenberg: Paul Aströms Förlag.
• Dickinson, Oliver (December 1999). "Invasion, Migration and the Shaft Graves". Bulletin of the Institute of Classical Studies. 43 (1): 97–107. doi:10.1111/j.2041-5370.1999.tb00480.x.
• Dickinson, Oliver (2006). The Aegean from Bronze Age to Iron Age: Continuity and Change between the Twelfth and Eighth Centuries BC. New York, NY: Routledge. ISBN 978-0-20-396836-9.
• Drews, Robert (1993). The End of the Bronze Age. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 978-0-69-102591-9.
• Evans, Arthur J. (1930). The Palace of Minos: A Comparative Account of the Successive Stages of the Early Cretan Civilization as Illustred by the Discoveries at Knossos (Band 3): The Great Transitional Age in the Northern and Eastern Sections of the Palace. London: Macmillan. doi:10.11588/DIGLIT.811.
• Feuer, Bryan Avery (2004). Mycenaean Civilization: An Annotated Bibliography through 2002. Jefferson, NC: McFarland & Company, Inc. ISBN 978-0-78-641748-3.
• Fields, Nic; illustrated by Donato Spedaliere (2004). Mycenaean Citadels c. 1350–1200 BC (3rd ed.). Oxford: Osprey Publishing. ISBN 9781841767628.
• Fields, Nic; illustrated by Brian Delf (2006). Bronze Age War Chariots. Oxford: Osprey. ISBN 9781841769448.
• Finley, Moses I. (1954). The World of Odysseus. New York, NY: New York Review Books. ISBN 978-1-59-017017-5.
• Fisher, Elizabeth A. (1998). The Mycenaeans and Apulia. An Examination of Aegean Bronze Age Contacts with Apulia in Eastern Magna Grecia. Jonsered, Sweden: Astrom.
• Freeman, Charles (2014). Egypt, Greece and Rome: Civilizations of the Ancient Mediterranean (3rd ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199651924.
• French, Elizabeth (1971). "The Development of Mycenaean Terracotta Figurines". The Annual of the British School at Athens. 66: 101–187. doi:10.1017/S0068245400019146. ISSN 0068-2454. JSTOR 30103231. S2CID 194064357.
• Furumark, Arne (1941). The Mycenaean Pottery: Analysis and Classification. Stockholm: Victor Pettersons Bokindustriaktiebolag.
• Graziado, Giampaolo (July 1991). "The Process of Social Stratification at Mycenae in the Shaft Grave Period: A Comparative Examination of the Evidence". American Journal of Archaeology. 95 (3): 403–440. doi:10.2307/505489. JSTOR 505489. S2CID 191350824.
• Hägg, Robin; Marinatos, Nannó (1981). Sanctuaries and Cults in the Aegean Bronze Age: Proceedings of the First International Symposium at the Swedish Institute in Athens, 12–13 May, 1980. Stockholm: Svenska Institutet i Athen. ISBN 978-9-18-508643-6.
• Hajnal, Ivo; Posch, Claudia (2009). "Graeco-Anatolian Contacts in the Mycenaean Period". Sprachwissenschaft Innsbruck Institut für Sprachen und Literaturen. สืบค้นเมื่อ 4 April 2015.
• Hammond, Nicholas G.L. (1967). "Tumulus Burial in Albania, the Grave Circles of Mycenae, and the Indo-Europeans". Annual of the British School at Athens. 62: 77–105. doi:10.1017/S006824540001409X. S2CID 163130464.
• Hammond, Nicholas G.L. (1976). Migrations and Invasions in Greece and Adjacent Areas. Park Ridge, NJ: Noyes Press. ISBN 978-0-8155-5047-1.
• Hansen, William F. (2004). Handbook of Classical Mythology. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. ISBN 978-1-57-607226-4.
• Hatzopoulos, Miltiades (2011). "Macedonians and other Greeks". ใน Fox, Robin Lane (บ.ก.). Brill's Companion to Ancient Macedon: Studies in the Archaeology and History of Macedon, 650 BC - 300 AD (ภาษาอังกฤษ). BRILL. ISBN 978-90-04-20650-2.
• Hood, Sinclair (1978). The Arts in Prehistoric Greece. Harmondsworth: Penguin (Penguin/Yale History of Art). ISBN 0140561420.
• Howard, Dan (2011). Bronze Age Military Equipment. Barnsley: Pen & Sword Military. ISBN 9781848842939.
• Hruby, Julie (2017). "3 Finding haute cuisine: Identifying shifts in food styles from cooking vessels". ใน Hruby, Julie; Trusty, Debra (บ.ก.). From Cooking Vessels to Cultural Practices in the Late Bronze Age Aegean. Oxford and Philadelphia: Oxbow Books. pp. 15–26. ISBN 9781785706325.
• Hughes-Brock, Helen (1999). "Mycenaean Beads: Gender and Social Contexts". Oxford Journal of Archaeology. 18 (3): 277–296. doi:10.1111/1468-0092.00084.
• Iacovou, Maria (2013). "Chapter Twenty-Two Aegean-Style Material Culture in Late Cypriot III: Minimal Evidence, Maximum Interpretation". ใน Killebrew, Ann E.; Lehmann, Gunnar (บ.ก.). The Philistines and other "Sea Peoples" in Text and Archaeology. Atlanta, GA: Society of Biblical Literature. pp. 585–618. ISBN 978-1-58-983721-8.
• Immerwahr, Sara A. (1990). Aegean Painting in the Bronze Age. University Park: Pennsylvania State University Press. ISBN 978-0-27-100628-4.
• Kagan, Donald; Viggiano, Gregory F. (2013). Men of Bronze: Hoplite Warfare in Ancient Greece. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 9781400846306.
• Kelder, Jorrit M. (2010). "The Kingdom of Mycenae: A Great Kingdom in the Late Bronze Age Aegean". CDL Press. Bethesda, MD. สืบค้นเมื่อ 18 March 2015.
• Kling, Barbara (1989). Mycenaean IIIC:1b and Related Pottery in Cyprus. Lund: P. Aströms Förlag. ISBN 978-9-18-609893-3.
• Knodell, Alex R. (2021). "Societies in Transition in Early Greece: An Archaeological History". University of California Press. Oakland, CA.
• Latacz, Joachim (2004). Troy and Homer: Towards a Solution of an Old Mystery. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199263080.
• Lazaridis, Iosif; Mittnik, Alissa; Patterson, Nick; Mallick, Swapan; Rohland, Nadin; Pfrengle, Saskia; Furtwängler, Anja; Peltzer, Alexander; Posth, Cosimo; Vasilakis, Andonis; McGeorge, P. J. P.; Konsolaki-Yannopoulou, Eleni; Korres, George; Martlew, Holley; Michalodimitrakis, Manolis; Özsait, Mehmet; Özsait, Nesrin; Papathanasiou, Anastasia; Richards, Michael; Roodenberg, Songül Alpaslan; Tzedakis, Yannis; Arnott, Robert; Fernandes, Daniel M.; Hughey, Jeffery R.; Lotakis, Dimitra M.; Navas, Patrick A.; Maniatis, Yannis; Stamatoyannopoulos, John A.; Stewardson, Kristin; Stockhammer, Philipp; Pinhasi, Ron; Reich, David; Krause, Johannes; Stamatoyannopoulos, George (2017). "Genetic origins of the Minoans and Mycenaeans". Nature. 548 (7666): 214–218. Bibcode:2017Natur.548..214L. doi:10.1038/nature23310. ISSN 0028-0836. PMC 5565772. PMID 28783727.
• Lazaridis, Iosif; Alpaslan-Roodenberg, Songül; Acar, Ayşe; Açıkkol, Ayşen; และคณะ (2022-08-26). "The genetic history of the Southern Arc: A bridge between West Asia and Europe". Science. 377 (6609): eabm4247. doi:10.1126/science.abm4247. ISSN 0036-8075. PMID 36007055. S2CID 251843620.
• Skourtanioti, Eirini; Ringbauer, Harald; Gnecchi Ruscone, Guido Alberto; Bianco, Raffaela Angelina; และคณะ (2023-01-16). "Ancient DNA reveals admixture history and endogamy in the prehistoric Aegean". Nature Ecology and Evolution. doi:10.1038/s41559-022-01952-3. ISSN 2397-334X. PMID 36646948. S2CID 255941038.
• Lewartowski, Kazimierz (2000). Late Helladic Simple Graves: A Study of Mycenaean Burial Customs (BAR International Series 878). Oxford: Archaeopress. ISBN 978-1-84-171079-2.
• Littauer, M.A.; Crouwel, J.H. (1996). "Robert Drews and the Role of Chariotry in Bronze Age Greece". Oxford Journal of Archaeology. 15 (3): 297–305. doi:10.1111/j.1468-0092.1996.tb00087.x. S2CID 154807613.
• Moore, A.D.; Taylour, W.D.; French, Elizabeth Bayard (1999). Well Built Mycenae (Volume 10): The Temple Complex. Warminster, England: Aris & Phillips. ISBN 978-1-84-217000-7.
• Morris, Ian (1996). "Greece: Dark Age Greece". ใน Fagan, Brian M. (บ.ก.). The Oxford Companion to Archaeology. Oxford: Oxford University Press. pp. 253–256. ISBN 9780195076189.
• Mylonas, George Emmanuel (1961). Eleusis and the Eleusinian Mysteries. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Mylonas, George Emmanuel (1966). Mycenae and the Mycenaean Age. Princeton, NJ: Princeton University Press. ISBN 9780691035239.
• Nikolaou, Kyriakos (1973). The First Myceneans in Cyprus. Nicosia: Department of Antiquities, Cyprus.
• Nilsson, Martin Persson (1940). Greek Popular Religion. New York: Columbia University Press.
• Nilsson, Martin Persson (1967). Geschichte der Griechischen Religion (3rd ed.). Munich: C.H. Beck Verlag.
• Olsen, Barbara A. (2015). "The Worlds of Penelope: Women in the Mycenaean and Homeric Economies". Arethusa. 48 (2): 107–138. doi:10.1353/are.2015.0007. S2CID 161197955.
• Olsen, Barbara A. (2014). Women in Mycenaean Greece: The Linear B Tablets from Pylos and Knossos. Hoboken, NJ: Taylor and Francis. ISBN 978-1-31-774795-6.
• Palaima, Tom (1999). "Mycenaean Militarism from a Textual Perspective" (PDF). Polemos: Warfare in the Aegean Bronze Age (Aegaeum). 19: 367–378. สืบค้นเมื่อ 14 October 2015.
• Papadimitriou, Nikolas (2001). Built Chamber Tombs of Middle and Late Bronze Age Date in Mainland Greece and the Islands (BAR International Series 925). Oxford: John and Erica Hedges Ltd. and Archaeopress. ISBN 978-1-84-171170-6.
• Pelon, Olivier (1976). Tholoi, Tumuli et Cercles Funéraires. Paris: Diffusion de Boccard. ISBN 9782869583702.
• Peruzzi, Emilio (1980). Mycenaeans in Early Latium. Rome: Edizioni dell'Ateneo & Bizzarri.
• Petrie, Sir William Matthew Flinders (1894). Tell el-Amarna. London: Methuen & Co.
• Renfrew, Colin; Mountjoy, Penelope A.; Macfarlane, Callum (1985). The Archaeology of Cult: The Sanctuary at Phylakopi. London: British School of Archaeology at Athens. ISBN 978-0-50-096021-9.
• Ridgway, David (1992). The First Western Greeks. Cambridge and New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-52-142164-5.
• Runnels, Curtis Neil; Murray, Priscilla (2001). Greece before History: An Archaeological Companion and Guide. Stanford, CA: Stanford University Press. ISBN 978-0-8047-4050-0.
• Rutter, Jeremy B. (1996). "Prehistoric Archaeology of the Aegean". Trustees of Dartmouth College and the Foundation of the Hellenic World. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 January 2009. สืบค้นเมื่อ 15 April 2021.
• Sansone, David (2004). Ancient Greek Civilization. Malden (Massachusetts), Oxford (United Kingdom), Carlton (Victoria, Australia): Blackwell Publishing Ltd. ISBN 978-0-631-23236-0.
• Sergent, Bernard (1982). "Penser — et mal penser — les Indo-Européens1 (Note critique)". Annales. Histoire, Sciences Sociales (ภาษาอังกฤษ). 37 (4): 669–681. doi:10.3406/ahess.1982.282879. ISSN 0395-2649. S2CID 162244841.
• Shear, Ione Mylonas (January 2000). "Excavations on the Acropolis of Midea: Results of the Greek–Swedish Excavations under the Direction of Katie Demakopoulou and Paul Åström". American Journal of Archaeology. 104 (1): 133–134. doi:10.2307/506802. JSTOR 506802.
• Schofield, Louise (2006). The Mycenaeans. Los Angeles, CA: J. Paul Getty Museum. ISBN 9780892368679.
• Stocker, Sharon R.; Davis, Jack L. (2017). "The Combat Agate from the Grave of the Griffin Warrior at Pylos". Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens. 86 (4): 583–605. doi:10.2972/hesperia.86.4.0583. JSTOR 10.2972/hesperia.86.4.0583. S2CID 165510271.
• Stubbings, Frank H. (1951). Mycenaean Pottery from the Levant. Cambridge: Cambridge University Press.
• Tandy, David W. (2001). Prehistory and History: Ethnicity, Class and Political Economy. Montréal, Québec, Canada: Black Rose Books Limited. ISBN 978-1-55164-188-1.
• Tartaron, Thomas F. (2013). Maritime Networks in the Mycenaean World. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781107067134.
• Taylour, Lord William; French, Elizabeth Bayard; Wardle, K.A. (2007). Well Built Mycenae (Volume 13): The Helleno-British Excavations within the Citadel at Mycenae 1959–1969. Warminster, England: Aris & Phillips. ISBN 978-1-84-217295-7.
• Taylour, Lord William (1969). "Mycenae, 1968". Antiquity. 43 (170): 91–97. doi:10.1017/S0003598X00040187. S2CID 246044998.
• Taylour, Lord William (1970). "New Light on Mycenaean Religion". Antiquity. 44 (176): 270–280. doi:10.1017/S0003598X00041740. S2CID 163471174.
• Taylour, Lord William (1958). Mycenaean Pottery in Italy and Adjacent Areas. Cambridge: Cambridge University Press.
• Thomas, Carol G. (1995). "The Components of Political Identity in Mycenaean Greece" (PDF). Aegaeum. 12: 349–354. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 29 September 2013.
• van Wijngaarden, Geert Jan (2002). Use and Appreciation of Mycenaean Pottery in the Levant, Cyprus and Italy (1600–1200 BC). Amsterdam: Amsterdam University Press. ISBN 978-9-05-356482-0.
• Vianello, Andrea (2005). Late Bronze Age Mycenaean and Italic Products in the West Mediterranean: A Social and Economic Analysis. Oxford: Archaeopress. ISBN 978-1-84-171875-0.
• Wardle, K.A.; Wardle, Diana (1997). Cities of Legend: The Mycenaean World. London: Bristol Classical Press. ISBN 978-1-85-399355-8.
• Whittaker von Hofsten, Helène (2007). "Reflections on the Social Status of Mycenaean Women". ใน Lovén, Lena Larsson; Strömberg, Agneta (บ.ก.). Public Roles and Personal Status Men and Women in Antiquity. Sävedalen: Paul Åströms Förlag. pp. 3–18. ISBN 9789170812378.
• Wikander, Örjan (January–March 1990). "Archaic Roof Tiles the First Generations". Hesperia. 59 (1): 285–290. doi:10.2307/148143. JSTOR 148143.
• Wright, James Clinton (2008). "Early Mycenaean Greece". ใน Shelmerdine, Cynthia W. (บ.ก.). The Cambridge Companion to the Aegean Bronze Age. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 230–257. doi:10.1017/CCOL9780521814447.011. ISBN 9781139001892.
• Wood J. R., Hsu, Y-T and Bell, C. 2021 Sending Laurion Back to the Future: Bronze Age Silver and the Source of Confusion, Internet Archaeology 56. https://doi.org/10.11141/ia.56.9
• Acts of the International Archeaological Symposium: "The Mycenaeans in the Eastern Mediterranean", Nicosia 27th March-2nd April, 1972. Ministry of Communications and Works, Department of Antiquities. 1973.