หิรัณยากษะ
| หิรัณยากษะ | |
|---|---|
 ภาพวาดวราหาวตารรบหิรันตยักษ์ วาดในช่วงศตวรรษที่ 18 | |
| ส่วนเกี่ยวข้อง | อสูร |
| ที่ประทับ | บาดาล |
| อาวุธ | คทา |
| ข้อมูลส่วนบุคคล | |
| คู่ครอง | รุศะภาณุ[1] |
| บุตร - ธิดา | กาลเนมี อัณฑกา |
| บิดา-มารดา | ฤๅษีกัศยปะกับนางธิติ |
| พี่น้อง | หิรัณยกศิปุ (พี่ชาย) โหลิกา (พี่/น้องสาว) |
หิรันตยักษ์ (อิงจากชื่อที่ปรากฏในเรื่อง รามเกียรติ์) หรือ หิรัณยากษะ (อักษรโรมัน: Hiranyaksha สันสกฤต: हिरण्याक्ष, "ตาทอง") หรืออีกชื่อว่า หิรัณยเนตระ (สันสกฤต: हिरण्यनेत्र)[2] เป็นจอมอสูรที่เป็นสาเหตุให้พระวิษณุต้องอวตารลงมาปราบในโลกมนุษย์เป็นครั้งที่ 3 เพราะอสูรตนนี้ได้รับพรพิเศษจากพระพรหมว่าไม่มีผู้ใดสังหารได้ ด้วยความอหังการในพรวิเศษจึงบุกโจมตีแดนสวรรค์ และม้วนแผ่นดินโลกแล้วนำไปไว้ยังโลกบาดาล[3][4] ในวัฒนธรรมไทย หิรันตยักษ์มีลักษณะหนึ่งพักตร์ สองกร กายสีขาว ทรงมงกุฎน้ำเต้า มีตะบองวิเศษเป็นอาวุธ
ตำนาน
[แก้]
บางปุราณะ นำเสนอว่าหิรันตยักษ์ เป็นลูกของ นางธิติ กับ ฤๅษีกัศยปะ[3] ฤๅษีกัสสปะเอง (สันสดฤต: कश्यप kaśyapa) เป็น 1 ในกลุ่ม สัปตฤๅษี อันประกอบด้วย ฤๅษีอตรี, ฤๅษีวสิษฐ์, ฤๅษีวิศวามิตร, โคตมะมหาฤาษี, ฤาษีจามาทะกนี และ ฤๅษีภารทวาชะ ฤๅษีผู้นี้เป็นบิดาของเหล่าเทวดา, อสูร, พญานาค และเหล่ามวลมนุษยชาติ เขาแต่งงานกับ นางอธิติ มีลูกด้วยกันคือ พระอัคนี และ พระอาทิตย์ และเมื่อเขาแต่งงานกับนางธิติ (ภารรยาคนที่ 2) ก็ให้กำเนิดเหล่าอสูร และหลังจากนั้น อสูรกับเทวดาก็รบราฆ่าฟันกันเรื่อยมา
ครั้งหนึ่ง หิรัณยากษะโจมตีพระแม่ธรณี ด้วยไม่มีผู้ใดคุ้มครอง หรัณยากษะจึงพานางจมลึกลงไปในมหาสมุทรจักรวาล เหล่าทวยเทพต่างวิงวอนต่อพระวิษณุให้พาพระแม่ธรณีกลับคืนมาเพื่อสรรพสัตว์ทุกชีวิต พระนารายณ์ทรงรับคำขอ และอวตารไปเป็นหมูป่า (วราหะ) เพื่อช่วยเหลือพระแม่ธรณี หิรัญยักษะขวางทางเขาไว้ สุดท้ายจึงถูกพระวิษณุสังหาร[3][4]
หิรัณยากษะมีพี่ชายชื่อหิรัณยกศิปุ ซึ่งพยายามข่มเหงและทำร้าย Prahlada ลูกชายของเขา เพราะเป็นสาวกที่ซื่อสัตย์ของพระวิษณุ ขณะที่หิรัณยากษะถูกฆ่าโดย วราหาวตาร พี่ชายของเขาคือหิรัณยกศิปุก็ถูกฆ่าโดยนรสิงห์ อวตารร่างครึ่งมนุษย์ครึ่งสิงโตของพระวิษณุ[3]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ https://vedabase.io/en/library/sb/7/2/
- ↑ George M. Williams (27 March 2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford University Press. pp. 54–. ISBN 978-0-19-533261-2. สืบค้นเมื่อ 28 August 2013.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. p. 159. ISBN 978-0-14-341421-6.
- ↑ 4.0 4.1 George M. Williams (2008). Handbook of Hindu Mythology. Oxford University Press. pp. 154–155, 223–224. ISBN 978-0-19-533261-2.
 | บทความวรรณกรรมนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |