ยามาดะ นางามาซะ

ในชื่อบุคคลญี่ปุ่นนี้นามสกุลคือ ยามาดะ

เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (ยามาดะ นางามาซะ)
山田 長政
เจ้าพระยานครศรีธรรมราช
กษัตริย์	สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
ถัดไป	โออิน
เจ้ากรมอาสาญี่ปุ่น
กษัตริย์	สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม สมเด็จพระเชษฐาธิราช สมเด็จพระอาทิตยวงศ์
ก่อนหน้า	คิวเอมอน ชิโรอิ
ถัดไป	ตาเอมอน อิโตยะ กับ คุนิซุเก ฮิรามัตซุ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	พ.ศ. 2133 นูมาซุ จังหวัดชิซูโอกะ ญี่ปุ่น
เสียชีวิต	พ.ศ. 2173 (40 ปี) นครศรีธรรมราช อาณาจักรอยุธยา
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ญี่ปุ่น อาณาจักรอยุธยา
ยศ	ออกญาเสนาภิมุข

ยามาดะ นางามาซะ
ชื่อภาษาญี่ปุ่น
คันจิ	山田 長政
ฮิรางานะ	やまだ ながまさ
การถอดเสียง โรมาจิ Yamada Nagamasa

ยามาดะ นางามาซะ หรือ ออกญาเสนาภิมุข (ญี่ปุ่น: 山田長政, Yamada Nagamasa; พ.ศ. 2133 — พ.ศ. 2173) เป็นซามูไรชาวญี่ปุ่น ที่เข้ามารับราชการ ดำรงตำแหน่งเจ้าเมืองนครศรีธรรมราชในสมัยกรุงศรีอยุธยา ได้รับบรรดาศักดิ์เป็น ออกญาเสนาภิมุข

ประวัติ

ยามาดะ นางามาซะ เดินทางเข้ามากรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยพระเจ้าทรงธรรม โดยเดินทางกลับมาพร้อมกับคณะทูตจำนวน 60 คน ที่พระเจ้าทรงธรรมทรงส่งไปถึงเมืองเอโดะ (โตเกียวในปัจจุบัน) เมื่อวันที่ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2155

นางามาซะซึ่งในขณะนั้นเป็นเพียงข้าราชการชั้นผู้น้อย ได้รับราชการในกรมอาสาญี่ปุ่น และเจริญก้าวหน้าในเวลาต่อมา เป็นเจ้ากรมอาสาญี่ปุ่น ในชื่อออกญาเสนาภิมุข (ตำแหน่งออกญา เทียบเท่าพระยา)

รับราชการ

กองทัพญี่ปุ่นภายใต้การบัญชาการของยามาดะ นากามาสะ กรุงศรีอยุธยา

เรือรบบัญชาการของ ยามาดะ นางามาซะ ภาพวาดสมัยศตวรรษที่ 17

ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง ยามาดะ นางามาซะถูกล้อมจับ และถูกเนรเทศจากกรุงศรีอยุธยาไปเป็นเจ้าเมืองนครศรีธรรมราช มีบุตรชายลูกครึ่งไทย-ญี่ปุ่น กับภรรยาชาวไทยนามว่า โอนิน และได้ส่งบุตรชายและคณะไปเรียกส่วยภาษีจากเมืองปัตตานี แต่ได้รับการต่อต้านจากจากชาวต่างชาติในเมืองปัตตานีเช่น ฮอลันดา โปรตุเกส และอังกฤษ ที่ไม่พอใจที่ชาวญี่ปุ่นมีอิทธิพลในแถบนั้น ยามาดะ นางามาซะยกกองทัพไปทำศึกกับปัตตานี แต่ได้รับบาดเจ็บถูกฟันที่ขา จึงยกทัพกลับนครศรีธรรมราชขณะที่การรบยังไม่เสร็จสิ้น

ถึงแก่กรรม

ยามาดะ นางามาซะ ถึงแก่กรรมที่เมืองนครศรีธรรมราช หลังจากได้รับพิษจากยารักษาแผล ที่พระเจ้าปราสาททองทรงบัญชาให้ออกพระมะริด เจ้าเมืองไชยา นำยาพิษงูผสมยางไม้ มาให้รักษาโดยหลอกว่าเป็นยาหลวงจากราชสำนัก เมื่อ พ.ศ. 2173 สิริอายุ 40 ปี

แหล่งข้อมูลอื่น

• ชาลี ศิลปรัศมี, ซามูไร ยามาดะ - ออกญาเสนาภิมุข พระยานครศรีธรรมราช
• สถานบันอยุธยาศึกษา : หมู่บ้านญี่ปุ่นที่กรุงศรีอยุธยา
• อิชิอิ โยเนะโอะ และ โยชิกาวะ โทชิฮารุ ผู้เขียน, พลับพลึง คงชนะ และคณะ ผู้แปล. ความสัมพันธ์ไทย - ญี่ปุ่น ๖๐๐ ปี.กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, ๒๕๓๐.
• วาระซ่อนเร้นในตำนาน ยามาดะ นางามาสะ กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ เก็บถาวร 2010-11-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• "Red seal ships." Nagazumi Yoko, Japanese (朱印船、永積洋子) ISBN 4-642-06659-4.
• "Multicultural Japan" Cambridge University Press, ISBN 0-521-00362-8
• "Samurai of Ayutthaya: Yamada Nagamasa, Japanese Warrior and Merchant in Early 17th Century Siam". Cesare Polenghi, Lotus Press, 2009, ISBN 978-974-480-147-0