พระพุทธโลกนาถ

พระพุทธโลกนาถ
ชื่อเต็ม	พระพุทธโลกนาถ ราชสมมติวงศ์ องค์อนันตญาณสัพพัญญู สยัมภูพุทธบพิตร
ชื่อสามัญ	-
ประเภท	พระพุทธรูป
ศิลปะ	ปางห้ามพระแก่นจันทร์ ศิลปะอยุธยา
ความสูง	10 เมตร
วัสดุ	สำริด ลงรักปิดทอง
สถานที่ประดิษฐาน	พระวิหารทิศตะวันออก มุขหลัง วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม
ความสำคัญ	บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ
	ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

พระพุทธโลกนาถ มีพระนามเดิมว่า พระโลกนาถศาสดาจารย์ เดิมประดิษฐานอยู่ ณ วิหารพระโลกนาถ วัดพระศรีสรรเพชญ์ พระนครศรีอยุธยา ต่อมา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงอัญเชิญมาปฏิสังขรณ์และประดิษฐานที่วิหารทิศตะวันออก มุขหลัง^[1] วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ภายหลังพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานนามว่า พระพุทธโลกนาถ ราชสมมติวงศ์ องค์อนันตญาณสัพพัญญู สยัมภูพุทธบพิตร^[2]

พุทธลักษณะที่ปรากฎในปัจจุบันคือ เป็นพระพุทธรูปยืน พระหัตถ์ซ้ายประทานอภัย พระหัตถ์ขวาแนบพระวรกาย หรือปางห้ามพระแก่นจันทน์ ทรงครองจีวรห่มเฉียง พาดสังฆาฏิ จุดเด่นของรูปองค์นี้อยู่ที่ปางประทานอภัยพระหัตถ์ซ้ายที่พบไม่มากนัก รวมถึงริ้วจีวรที่พาดเฉียงลงหน้าสบงไปทางด้านขวาผิดแปลกไปจากพระพุทธรูปยืนทั่วไป^[3]

พิชญา สุ่มจินดา อาจารย์ภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มีข้อสังเกตุว่า “ปีกจีวร” ทั้งสองข้างที่เป็นลักษณะของการครองจีวร “ห่มคลุม” แผ่ออกจากพระวรกายทั้งสองข้าง พบเป็นปกติของพระพุทธรูปยืนในสมัยอยุธยา ก่อนจะแก้ไขให้เป็น “ห่มเฉียง” ตามความนิยมในสมัยอยุธยาตอนปลายและต้นรัตนโกสินทร์ พระกรขวาเหยียดตรงแลดูแข็งกระด้าง และพระหัตถ์ซ้ายประทานอภัยมีสัดส่วน ที่ไม่รับกันกับพระกร^[3] หากพิจารณาจากการครองจีวร “ห่มคลุม” แล้ว เป็นไปได้ที่พระพุทธโลกนาถฯ จะเคยเป็น "พระพุทธรูปปางอุ้มบาตร" มาก่อน ^[3]

เชิงอรรถ

อ้างอิง

http://www.watpho.com/th/data/buddha02.php?MenuID=3&SubMenuID=2

บทความศาสนาพุทธนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[1] vajirayana.org/พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์-รัชกาลที่-๑/๙๑-สร้างและฉลองวัดพระเชตุพน

[2] "พระพุทธโลกนาถ". www.watpho.com.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)

[:0-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 พระโลกนาถ จากวัดพระศรีสรรเพชญ เคยเป็นพระพุทธรูปปางอุ้มบาตร - ศิลปวัฒนธรรม (silpa-mag.com)

[1]

[2]

[3]