จักรพรรดินีหลงยฺวี่ พระพันปีหลวง

จักรพรรดินีหลงยฺวี่
จักรพรรดินีหลงยฺวี่
	พระพันปีหลวง
จักรพรรดินีแห่งราชวงศ์ชิง
ดำรงพระยศ	26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2432 – 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451
ก่อนหน้า	จักรพรรดินีเซี่ยวเจ๋ออี้
ถัดไป	สิ้นสุดระบอบจักรพรรดิ
พระพันปีหลวง
ดำรงพระยศ	14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2451 – 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2455
ก่อนหน้า	จักรพรรดินีซูสี พระพันปีหลวง
ถัดไป	สิ้นสุดระบอบจักรพรรดิ
พระราชสมภพ	28 มกราคม พ.ศ. 2406
สวรรคต	22 กุมภาพันธ์พ.ศ. 2456; พระราชวังต้องห้าม ปักกิ่ง; (50 พรรษา)
พระราชสวามี	สมเด็จพระจักรพรรดิกวางซวี
ราชวงศ์	ชิง
พระราชบิดา	Yehenara Guixiang

สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวติ้งจิ่ง (จีน:孝定景皇后叶赫那拉氏) พระองค์ทรงเป็นที่รู้จักในพระนาม สมเด็จพระพันปีหลงยฺวี่ (จีน:隆裕皇后) (พระนามเดิม:จิงเฟิน 靜芬) (พ.ศ. 2406 - พ.ศ. 2456) พระนางหลงยฺวี่เป็นพระอัครมเหสีในจักรพรรดิกวางซวีแห่งจีน สมัยราชวงศ์ชิง พระนางทรงมาจากเผ่าแมนจูเยเฮ่อน่าลา และพระองค์ยังเป็นพระญาติกับจักรพรรดิกวางซวี ผู้ซึ่งครองราชสมบัติตั้งแต่ พ.ศ. 2418 ถึง พ.ศ. 2451 พระนางเป็นพระนัดดาในซูสีไทเฮา พระนางไม่มีพระโอรสธิดา และทรงเป็นที่รู้จัก เนื่องจากได้ลงพระนามาภิไธยในพระราชโองการแทนจักรพรรดิผู่อี๋ประกาศสละราชบัลลังก์ใน พ.ศ. 2454 นับเป็นการสิ้นสุดระบอบจักรพรรดิ์ในประเทศจีนที่ยืนยาวมากว่า 2,000 ปี และพระนางเป็นไทเฮาพระองค์สุดท้ายของจีน

พระราชประวัติ

พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงได้รับเลือกเป็นพระอัครมเหสีโดย ซูสีไทเฮาผู้เป็นพระปิตุจฉาของพระนาง เนื่องจากพระนางต้องการสร้างฐานอำนาจในเครือพระราชวงศ์ของพระนางให้ยิ่งใหญ่ พระนางเยเฮอนาราทรงอภิเษกสมรสกับจักรพรรดิกวางซวีในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2432และได้กลายเป็นพระจักรพรรดินีโดยทันทีหลังพระราชพิธีอภิเษกสมรส

พระนางซูสีไทเฮาทรงอยากให้ทั้งสองพระองค์นั้นรักใคร่กัน แต่จักรพรรดิกวังซวี่นั้นไม่ทรงชอบพระนางเยเฮ่อน่าลามากๆ จึงทำให้พระนางนั้นพยายามเข้าหาจักรพรรดิแต่ก็ไม่เป็นผลจึงทำให้พระนางนั้นหมดความอดทน จึงทำให้พระนางเยเฮ่อน่าราทรงเกลียดชังและไม่สนพระทัยในจักรพรรรดิกวังซวี่ พระจักรพรรดิโปรดสมเด็จพระมเหสีเจินแห่งเผ่าตาตาลา (ภาษาจีน:他他拉氏珍妃) พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงให้ร้ายพระมเหสีเจินโดยทรงเล่าเกินจริงเกี่ยวกับการเป็นกบฏของมเหสีเจินให้พระนางซูสีไทเฮาสดับฟัง พระมเหสีเจินสนับสนุนให้สมเด็จพระจักรพรรดิเรียกร้องการปกครองให้พระจักรพรรดิมีอำนาจสิทธิ์ขาดมากกว่านี้ พระมเหสีเจินทรงสนับสนุนการเมืองการปกครองระบอบใหม่ ในที่สุดพระนางซูสีไทเฮาทรงเป็นปริปักษ์กับมเหสีเจินและมีพระราชเสาวนีย์ให้ลงโทษเฆี่ยนตีและนำพระมเหสีไปจำขังไว้ที่พระตำหนักเย็น หลังจากนั้นพระมเหสีเจินได้สนับสนุนจักรพรรดิอย่างลับๆให้ได้รับอำนาจการปกครองจากพระนางซูสีไทเฮา พระนางซูสีไทเฮาจึงมีพระราชเสาวนีย์ให้บรรดาขันทีเข้าจับพระมเหสีไปทิ้งลงบ่อน้ำนอกตำหนักหนิงเซี่ยจนสิ้นพระชนม์ ในขณะพระราชวงศ์กำลังจะเสด็จหนีไปซีอานเมื่อกองกำลังต่างชาติเข้ายึดปักกิ่ง

หลังจากการแผนการยึดอำนาจซูสีไทเฮาของจักรพรรดิกวางซวีประสบความล้มเหลว พระจักรพรรดิทรงถูกสั่งจองจำไว้ที่พระตำหนักกลางทะเลสาบ พระจักรพรรดินีเยเฮ่อน่าลาทรงทำหน้าที่สืบความเป็นอยู่และทุกอิริยาบถของจักรพรรดิและรายงานแก่พระนางซูสีไทเฮา เมื่อพระจักรพรรดิกวางซวีและพระนางซูสีไทเฮาเสด็จสวรรคต พระนางทรงได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระพันปีหลงยฺวี่ อันมีความหมายว่า "ความเป็นมงคลและเจริญรุ่งเรือง"

สิ้นสุดพระราชวงศ์

ในขณะทรงดำรงเป็นพระพันปี พระนางเยเฮ่อน่าลาทรงรับจักรพรรดิซวนถง (จักรพรรดิผู่อี๋) มาเป็นพระโอรสเลี้ยงหลังจากจักรพรรดิกวางซวีเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2451 พระนางซูสีไทเฮาทรงดำรงเป็นผู้สำเร็จราชการจนพระนางสวรรคตและเมื่อหลงยฺวี่ทรงได้รับการยอมรับในพระยศพระพันปี ในทางทฤษฎีพระนางทรงมีความมุ่งมั่นที่สำคัญในการตัดสินใจ แต่ในภาคปฏิบัติพระนางทรงไม่มีความรู้ด้านการเมืองการปกครองไม่เหมือนซูสีไทเฮา ในช่วงแรกราชสำนักตกอยู่ภายใต้อำนาจของไจ้เฟิง เจ้าชายชุนที่ 2และจากนั้นตกอยู่ภายใต้อำนาจของหยวน ซื่อไข่ โดยพระนางอยู่ภายใต้การควบคุมของบุคคลทั้งสอง

ภายใต้คำแนะนำของหยวน ซื่อไข่ในปี พ.ศ. 2454 พระพันปีหลงยฺวี่จำต้องทรงลงพระนามาภิไธยประกาศการสละราชสมบัติของจักรพรรดิซวนถงพระชนมายุ 6 พรรษา ในขณะการจัดเตรียมฐานะของราชวงศ์ยังคงอยู่ต่อไปในพระราชวังต้องห้ามและยังคงรักษาทรัพย์สิน พระยศและบ่าวไพร่รับใช้ ในปี พ.ศ. 2455 ราชวงศ์ชิงได้ถูกล้มล้าง มีการก่อตั้งสาธารณรัฐจีน

เพียงไม่กี่วันของการสิ้นสุดราชวงศ์ชิง พระพันปีหลงยฺวี่ทรงพระประชวรและเสด็จสวรรคตที่ปักกิ่ง พระชนมายุ 50 พรรษา เพราะพระนางทำใจไม่ได้ที่ราชวงศ์ชิงนั้นล่มสลายแต่พระนางก็ทำได้ดีที่สุดแล้ว และพระนางเป็นพระจักรพรรดินีแห่งจีนพระองค์เดียวที่หีบพระศพได้ถูกย้ายจากพระราชวังต้องห้ามไปยังสุสานโดยทางรถไฟ ในพระราชพิธีฝังพระศพ หลี่ หยวนหง รองประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐจีน ได้กล่าวสรรเสริญพระนางว่า "ทรงเป็นสตรีผู้ดีเลิศยิ่งท่ามกลางสตรีทั้งปวง"

พระสาทิสลักษณ์และพระฉายาลักษณ์ที่ยังคงเหลืออยู่

ก่อนหน้า		จักรพรรดินีหลงยฺวี่ พระพันปีหลวง		ถัดไป
สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเจ๋ออี้		จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิชิง (ราชวงศ์ชิง) (พ.ศ. 2432 – พ.ศ. 2451)		สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเค่อหมิน
สมเด็จพระพันปีฉือสี่		พระพันปีแห่งจักรวรรดิชิง (ราชวงศ์ชิง) (พ.ศ. 2451 – พ.ศ. 2456)		สิ้นสุดระบอบกษัตริย์

อ้างอิง

บทความชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล