กรรมบถ

กรรมบถ (อ่านว่า กำมะบด) แปลว่า ทางแห่งกรรม คือ การกระทำที่เข้าทางเป็นกรรมหรือที่จะนับว่าเป็นกรรม หมายทั้งกรรมดีและกรรมชั่ว แบ่งออกเป็น 2 อย่าง คือ

1. อกุศลกรรมบถ ทางแห่งกรรมชั่ว มี ๑๐ อย่าง คือ
   1. ฆ่าสัตว์
   2. ลักทรัพย์
   3. ประพฤติผิดในกาม
   4. พูดเท็จ
   5. พูดส่อเสียด
   6. พูดคำหยาบ
   7. พูดเพ้อเจ้อ
   8. โลภอยากได้ของเขา
   9. ปองร้ายเขา และ
   10. เห็นผิดจากคลองธรรม

1. กุศลกรรมบถ ทางแห่งกรรมดี มี ๑๐ อย่างคือ
   1. เว้นจากฆ่าสัตว์
   2. เว้นจากลักทรัพย์
   3. เว้นจากประพฤติผิดในกาม
   4. เว้นจากพูดเท็จ
   5. เว้นจากพูดส่อเสียด
   6. เว้นจากพูดคำหยาบ
   7. เว้นจากพูดเพ้อเจ้อ
   8. ไม่โลภอยากได้ของเขา
   9. ไม่พยาบาทปองร้ายเขา
   10. เห็นชอบตามคลองธรรม

อ้างอิง

• พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ป.ธ. ๙ ราชบัณฑิต พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์ ชุด คำวัด, วัดราชโอรสาราม กรุงเทพฯ พ.ศ. 2548