ข้ามไปเนื้อหา

ภาษาโปรตุเกส

แก้ไขลิงก์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก Portuguese language)
ภาษาโปรตุเกส
português
ออกเสียง[puɾtuˈɣeʃ], [poʁtuˈɡe(j)s]
ประเทศที่มีการพูดโปรตุเกส, บราซิล, แอฟริกาที่พูดภาษาโปรตุเกส และบริเวณอื่น ๆ ในโลกภาษาโปรตุเกส
จำนวนผู้พูดภาษาแม่: 230 ล้านคน  (2012–2020)[1]
ภาษาที่สอง: 25 ล้านคน (2018–2020)[1]
รวม: 260 ล้านคน[1]
ตระกูลภาษา
รูปแบบก่อนหน้า
ระบบการเขียน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน
ผู้วางระเบียบ
[ต้องการอ้างอิง]
รหัสภาษา
ISO 639-1pt
ISO 639-2por
ISO 639-3por
Linguasphere51-AAA-a
  ประเทศหรือภูมิภาคที่ภาษาโปรตุเกสเป็นภาษาแม่ของประชากรส่วนใหญ่
  ประเทศและดินแดนที่ภาษาโปรตุเกสเป็นภาษาราชการหรือฝ่ายบริหาร แต่ไม่ใช่ภาษาแม่ของประชากรส่วนใหญ่
  ประเทศและดินแดนที่ภาษาโปรตุเกสเป็นภาษาที่สองหรือเชิงวัฒนธรรม
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ภาษาโปรตุเกส (โปรตุเกส: português, [puɾtuˈɣeʃ] ปุรตุเกฌ) เป็นภาษากลุ่มโรมานซ์ตะวันตกในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียนที่มีต้นกำเนิดจากคาบสมุทรไอบีเรียของทวีปยุโรป ถือเป็นภาษาราชการของประเทศโปรตุเกส บราซิล กาบูเวร์ดี แองโกลา โมซัมบิก, กินี-บิสเซา และเซาตูแมอีปริงซีป[6] และสถานะภาษาราชการร่วมในติมอร์-เลสเต อิเควทอเรียลกินี และมาเก๊า ผู้พูดหรือชาติที่พูดภาษาโปรตุเกสเป็นที่รู้จักภายใต้ชื่อ "ลูโซโฟน" (Lusophone; lusófonos) เนื่องจากผลของการขยายตัวในสมัยอาณานิคม ทำให้พบร่องรอยวัฒนธรรมของผู้พูดภาษาโปรตุเกสทั่วโลก ภาษาโปรตุเกสเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มไอบีเรีย-โรมานซ์ที่พัฒนามาจากภาษาย่อยหลายภาษาของภาษาละตินสามัญในอาณาจักรกาลิเซียและเทศมณฑลโปรตุเกสสมัยกลาง และยังคงระบบเสียงบางส่วนจากภาษาเคลต์[7][8]

ด้วยจำนวนผู้พูดภาษาแม่ประมาณ 230 ล้านคนและภาษาที่สอง 25–30 ล้านคน ทำให้ภาษาโปรตุเกสมีผู้พูดทั้งหมดประมาณ 250 ล้านคน ทำให้ภาษานี้มักอยู่ในภาษาแม่ที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับ 5[ต้องการอ้างอิง] ภาษาในยุโรปที่มีผู้พูดมากในแง่ของผู้พูดภาษาแม่เป็นอันดับ 3[9] และภาษาโรมานซ์ที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับ 2 ของโลก โดยเป็นรองเพียงภาษาสเปน ภาษาโปรตุเกสยังเป็นภาษาที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับ 2 ในทวีปอเมริกาใต้[10] และมีผู้พูดมากที่สุดในซีกโลกใต้[11][12][13] ภาษานี้ยังเป็นภาษาที่มีผู้พูดมากเป็นอันดับ 2 ในละตินอเมริกา เป็นรองเพียงภาษาสเปน เป็นหนึ่งใน 10 ภาษาที่มีผู้พูดมากที่สุดในทวีปแอฟริกา[14] และเป็นภาษาราชการของสหภาพยุโรป Mercosul องค์การนานารัฐอเมริกัน Economic Community of West African States สหภาพแอฟริกา และประชาคมประเทศภาษาโปรตุเกส

ประวัติ

[แก้]

เมื่อชาวโรมันเดินทางเข้ามายังคาบสมุทรไอบีเรียใน 216 ปีก่อน ค.ศ. พวกเขานำภาษาละตินที่ภาษากลุ่มโรมานซ์ทั้งหมดสืบทอดมา เข้ามายังบริเวณนี้ ภาษานี้เผยแพร่โดยทหาร ผู้ตั้งถิ่นฐาน และพ่อค้าชาวโรมันที่ส่วนใหญ่สร้างนครโรมันใกล้กับที่อยู่อาศัยของอารยธรรมเคลต์ก่อนหน้าที่ตั้งถิ่นฐานก่อนการเข้ามาของชาวโรมัน ด้วยเหตุผลนี้ ภาษานี้ได้รักษารากฐานที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมเมกะลิทที่เก่าแก่กว่าในยุโรปบริเวณแอตแลนติก[15] และวัฒนธรรมเคลต์[16] ที่เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มฮิสปาโน-เคลต์ในภาษาโบราณ[17] ในภาษาละติน ภาษาโปรตุเกสมีชื่อเรียกว่า lusitana หรือ (latina) lusitanica ตามชาวลูซิตาเนีย ชนเผ่าก่อนเคลต์ที่อาศัยอยู่ในบริเวณโปรตุเกสและสเปนในปัจจุบันที่รับภาษาละตินในช่วงที่ผู้ตั้งถิ่นฐานชาวโรมันย้ายเข้ามา และยังเป็นต้นตอของอุปสรรค luso- ดังในคำว่า "Lusophone"

ระหว่าง ค.ศ. 409 ถึง 711 เมื่อจักรวรรดิโรมันล่มสลายในยุโรปตะวันตก คาบสมุทรไอบีเรียถูกพิชิตโดยกลุ่มชนเจอร์แมนิกในสมัยการย้ายถิ่น ผู้คอบครองส่วนใหญ่เป็น Suebi[18][19] ชาววิซิกอท และบูรี[20] ที่เคยพูดภาษากลุ่มเจอร์แมนิก หันมารับวัฒนธรรมโรมันตอนปลายและภาษาย่อยละตินสามัญในคาบสมุทรอย่างรวดเร็ว และรวมเข้ากับประชากรท้องถิ่นอย่างสมบูรณ์ในเวลา 300 ปี ศัพท์เจอร์แมนิกบางส่วนในสมัยนั้นกลายเป็นส่วนหนึ่งของปทานุกรมโปรตุเกส ร่วมกับชื่อสถานที่ นามสกุล และชื่อตัว เมื่อการพิชิตของอุมัยยะฮ์เกิดขึ้นใน ค.ศ. 711 ภาษาอาหรับกลายเป็นภาษาฝ่ายบริหารและภาษาทั่วไปในภูมิภาคที่พิชิตมาได้ แต่ประชากรคริสต์ที่เหลือส่วนใหญ่ยังคงพูดภาษาโรมานซ์รูปแบบหนึ่งที่มีชื่อว่า ภาษาโมซาราบิก ที่นำคำศัพท์จากภาษาอาหรับ เปอร์เซีย ตุรกี และเบอร์เบอร์มาใช้หลายร้อยคำ[21] ภาษาโปรตุเกสรับคำยืมจากภาษากรีกหลายคำ เช่นเดียวกับภาษาละตินสมัยใหม่และภาษาในยุโรปหลายภาษา[22] ส่วนใหญ่เป็นศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์

ภาษาโปรตุเกสพัฒนามาจากภาษาสมัยกลางที่นักภาษาศาสตร์ปัจจุบันรู้จักกันในชื่อภาษากาลิเซีย-โปรตุเกส ภาษาโปรตุเกสเก่า หรือภาษากาลิเซียเก่า ในเทศมณฑลโปรตุเกสที่อาณาจักรกาลิเซียสมัยกลางทางตะวันตกเฉียงเหนือ[23]

มิเกล เด เซร์บันเตส นักเขียนชาวสเปน เคยเรียกภาษาโปรตุเกสเป็น "ภาษาที่อ่อนหวานและสง่างาม" ในขณะี่ Olavo Bilac นักกวีชาวบราซิล เรียกภาษานี้เป็น a última flor do Lácio, inculta e bela ("ดอกไม้ดอกสุดท้ายของลาติอุม ไร้เดียงสาและสวยงาม")[24][25][26][27][28] ภาษาโปรตุเกสได้รับการขนานนามว่าเป็น "ภาษาของกามอยช์" ตามลูวิช วัช ดึ กามอยช์ (Luís Vaz de Camões) หนึ่งในบุคคลสำคัญทางวรรณกรรมในภาษาโปรตุเกส และผู้ประพันธ์มหากาพย์โปรตุเกส อุชลูซีอาดัช[29][30][31]

การกระจายตามเขตภูมิศาสตร์

[แก้]

ภาษาโปรตุเกสเป็นภาษาแรกของประเทศแองโกลา ประเทศบราซิล ประเทศโปรตุเกส และประเทศเซาตูเมและปรินซิปีและเป็นภาษาที่ใช้กว้างขวางมากที่สุดในประเทศโมแซมบิก นอกจากนี้ยังเป็นภาษาราชการของประเทศติมอร์-เลสเต (ร่วมกับภาษาเตตุน) และของมาเก๊า (ร่วมกับภาษาจีน) ภาษาโปรตุเกสมีการพูดกว้างขวาง แต่ไม่ใช่ภาษาราชการในประเทศอันดอร์รา ประเทศลักเซมเบิร์ก ประเทศนามิเบีย และประเทศปารากวัย ภาษาครีโอลโปรตุเกสเป็นภาษาแม่ของประเทศกาบูเวร์ดีและบางส่วนของประชากรของประเทศกินี-บิสเซา ชาวกาบูเวร์ดีส่วนใหญ่สามารถพูดภาษาโปรตุเกสมาตรฐานได้ด้วย และใช้ในระดับภาษาของท้องถิ่น

ชุมชนผู้อพยพที่สามารถพูดภาษาโปรตุเกสได้ปรากฏอยู่ในหลายเมืองทั่วโลก เช่น มอนทรีออลและโทรอนโตในประเทศแคนาดา; ปารีสในประเทศฝรั่งเศส; อาซุนซิออนในประเทศปารากวัย; บอสตัน นิวเบ็ดฟอร์ด เคปค็อด ฟอลล์ริเวอร์ โฮโนลูลู ฮิวสตัน นวร์ก นครนิวยอร์ก ออร์แลนโด ไมแอมี พรอวิเดนซ์ แซคราเมนโตในสหรัฐอเมริกา; บัวโนสไอเรส ในประเทศอาร์เจนตินา อุรุกวัย และในประเทศญี่ปุ่น ประเทศอื่น ๆ ที่สามารถพบผู้ที่พูดภาษาโปรตุเกสได้ รวมถึงอันดอร์รา เบลเยียม เบอร์มิวดา สวิตเซอร์แลนด์ และบางชุมชนในประเทศอินเดีย เช่นกัว มีผู้พูดภาษาโปรตุเกส ประมาณ 187 ล้านคนในอเมริกาใต้ 17 ล้านคนในแอฟริกา 12 ล้านคนในยุโรป 2 ล้านคนในอเมริกาเหนือ และ 610,000 คนในเอเชีย

ตัวอย่าง

[แก้]

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนข้อที่ 1 ในภาษาโปรตุเกส:[32]

Todos os seres humanos nascem livres e iguais em dignidade e em direitos. Dotados de razão e de consciência, devem agir uns para com os outros em espírito de fraternidade.

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนข้อที่ 1 ในภาษาไทย:[33]

มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 ภาษาโปรตุเกส ที่ Ethnologue (25th ed., 2022) Closed access
  2. ↑ "Continúan los actos del Día de la Lengua Portuguesa y la Cultura Lusófona" [Acts continue to mark Portuguese Language and Portuguese Culture Day]. Government of the Republic of Equatorial Guinea. 10 May 2016. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 December 2018. สืบค้นเมื่อ 1 November 2016.
  3. ↑ Gutiérrez Bottaro, Silvia Etel (2014). "El portugués uruguayo y las marcas de la oralidad en la poesía del escritor uruguayo Agustín R. Bisio" [Uruguayan Portuguese and oral marks in the poetry of Uruguayan writer Agustín R. Bisio] (PDF). Abehache (ภาษาสเปน). 4 (6). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 12 August 2019. สืบค้นเมื่อ 18 March 2018.
  4. ↑ "Historia lingüística del Uruguay". historiadelaslenguasenuruguay.edu.uy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 April 2019. สืบค้นเมื่อ 9 May 2020.
  5. ↑ Fernández Aguerre, Tabaré; González Bruzzese, Mahira; Rodriguez Ingold, Cecilia (2017). Algunas notas teórico metodológicas sobre la relación entre regiones y aprendizajes en Uruguay [Some theoretical methodological notes on the relationship between regions and learning in Uruguay]. XVI Jornadas de Investigación : la excepcionalidad uruguaya en debate: ¿como el Uruguay no hay? (ภาษาสเปน). pp. 11–15. hdl:20.500.12008/10776. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 May 2021. สืบค้นเมื่อ 22 January 2020.
  6. ↑ "Estados-membros" [Member States]. Community of Portuguese Language Countries (ภาษาโปรตุเกส). 7 February 2017. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 February 2017. สืบค้นเมื่อ 7 February 2017.
  7. ↑ "The Origin and Formation of The Portuguese Language". Judeo-Lusitanica. Duke University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 10 May 2017. สืบค้นเมื่อ 15 October 2016.
  8. ↑ Bittencourt de Oliveira, João. "Breves considerações sobre o legado das línguas célticas". filologia.org.br. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 June 2021. สืบค้นเมื่อ 15 October 2016.
  9. ↑ "CIA World Factbook". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 January 2021. สืบค้นเมื่อ 12 June 2015.
  10. ↑ "The Different Languages of South America". Latino Bridge (ภาษาอังกฤษ). 7 November 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 December 2023. สืบค้นเมื่อ 2020-06-21.
  11. ↑ "Potencial Económico da Língua Portuguesa" (PDF). University of Coimbra. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 October 2021. สืบค้นเมื่อ 21 June 2020.
  12. ↑ "World Portuguese Language Day". UNESCO. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 November 2023. สืบค้นเมื่อ 20 November 2023.
  13. ↑ "20 Most Spoken Languages in the World in 2023". Berlitz Corporation. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 November 2023. สืบค้นเมื่อ 20 November 2023.
  14. ↑ "Top 11 Most Spoken Languages in Africa". 2017-10-18. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 September 2021. สืบค้นเมื่อ 10 October 2018.
  15. ↑ Benozzo, F. (2018): "Uma paisagem atlântica pré-histórica. Etnogénese e etno-filologia paleo-mesolítica das tradições galega e portuguesa", in proceedings of Jornadas das Letras Galego-Portugesas 2015–2017. Università de Bologna, DTS and Academia Galega da Língua Portuguesa. pp. 159–170
  16. ↑ Bagno, Marcos (2007). "Gramática Histórica do latim ao português brasileiro" [Historical Grammar from Latin to Brazilian Portuguese]. University of Brasília. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 11 July 2022. สืบค้นเมื่อ 24 January 2020 – โดยทาง www.academia.edu.
  17. ↑ "In the northwest of the Iberian Peninsula, and more specifically between the west and north Atlantic coasts and an imaginary line running north-south and linking Oviedo and Merida, there is a corpus of Latin inscriptions with particular characteristics of its own. This corpus contains some linguistic features that are clearly Celtic and others that in our opinion are not Celtic. The former we shall group, for the moment, under the label northwestern Hispano-Celtic. The latter are the same features found in well-documented contemporary inscriptions in the region occupied by the Lusitanians, and therefore belonging to the variety known as LUSITANIAN, or more broadly as GALLO-LUSITANIAN. As we have already said, we do not consider this variety to belong to the Celtic language family." Jordán Colera 2007: p.750
  18. ↑ "Comparative Grammar of Latin 34" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 27 September 2007.
  19. ↑ Ethnologic Map of Pre-Roman Iberia (c. 200 BC) เก็บถาวร 5 เมษายน 2016 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Arkeotavira.com. Retrieved 14 November 2011.
  20. ↑ Domingos Maria da Silva, Os Búrios, Terras de Bouro, Câmara Municipal de Terras de Bouro, 2006. (in Portuguese)
  21. ↑ Corriente, F. (2008). Dictionary of Arabic and allied loanwords : Spanish, Portuguese, Catalan, Galician and kindred dialects. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-16858-9. OCLC 234431540.
  22. ↑ Koutantos, Dimitrios. "Palavras que cheiram mar 2: Etimologia de mais de 1000 Palavras Gregas Usadas em Português (Λέξεις που μυρίζουν θάλασσα)" (PDF). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 March 2019. สืบค้นเมื่อ 7 March 2019.
  23. ↑ "Vocabulário Ortográfico da Galiza elaborado pela Academia Galega da Língua Portuguesa (AGLP)" (ภาษาโปรตุเกส). Santiago de Compostela, Portugal: Academia Galega da Língua Portuguesa (AGLP). 2015. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 5 November 2022. สืบค้นเมื่อ 5 August 2021.
  24. ↑ Funari, Pedro Paulo Abreu (2002). Grécia e Roma (ภาษาโปรตุเกส) (2.ª ed.). São Paulo: Contexto. p. 80. ISBN 9788572441605. Dos romanos herdamos, também, nossa própria língua, pois o português nada mais é do que um latim modificado. A maioria das palavras do português deriva do latim, sendo, em alguns casos, exatamente as mesmas. Vamos a um exemplo, como é o caso de família, "família". Noutros casos, são palavras quase iguais, como filius, "filho" ou adolescentes, "adolescentes". O português deriva do latim, porque os romanos dominaram a Península Ibérica e, por muitos séculos, o latim foi ali falado. Por isso, o português é conhecido como "a última flor do Lácio", ou seja, a última língua derivada do latim, a língua do Lácio, região onde estava Roma.
  25. ↑ Niskier, Arnaldo (16 August 2004). "Identidade cultural: língua e soberania". Folha de S.Paulo (ภาษาโปรตุเกส). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 April 2022. สืบค้นเมื่อ 13 October 2022. Por que gastar o seu latim nestes tempos descartáveis que vivemos? Uma resposta óbvia — pelo menos para aqueles que lidam diretamente com a língua portuguesa e lutam pela sua preservação — é que ela é conhecida como "a última flor do Lácio", ou seja, foi a última ramificação do latim.
  26. ↑ Almeida, Haline Janaína Franco; Oliveira, Luiz Roberto Peel Furtado de (2020). "Cartografando os neologismos na quarentena: ampliando o vocabulário da língua portuguesa". Revista Philologus (ภาษาโปรตุเกส). Círculo Fluminense de Estudos Filológicos e Linguísticos. 26 (78): 1132–1142. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 October 2022. สืบค้นเมื่อ 13 October 2022. Conhecida como "A última flor do Lácio", a língua portuguesa vem sofrendo transformações no decorrer dos séculos, a partir do latim vulgar, sendo caracterizada como dinâmica e heterogênea.
  27. ↑ "Comentando sobre origens e descendências". Gazeta Brazilian News (ภาษาโปรตุเกส). 17 November 2016. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 October 2022. สืบค้นเมื่อ 13 October 2022. Com a Língua Portuguesa não foi diferente. Você sabia que o português é conhecido como a última flor do Lácio?
  28. ↑ "Língua Portuguesa". Rua da Poesia (ภาษาโปรตุเกส). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 October 2008. สืบค้นเมื่อ 24 August 2006. Última flor do Lácio, inculta e bela,/ És, a um tempo, esplendor e sepultura:/ Ouro nativo, que na ganga impura/ A bruta mina entre os cascalhos vela…
  29. ↑ Watts, Henry Edward (1891). Miguel de Cervantes: His Life & Works. London: Walter Scott.
  30. ↑ Shipley, Joseph T. (1946). Encyclopedia of Literature. Philosophical Library. p. 1188.
  31. ↑ Poddar, Prem; Patke, Rajeev S.; Jensen, Lars (2008). "Introduction: The Myths and Realities of Portuguese (Post) Colonial Society". A historical companion to postcolonial literatures: continental Europe and its empires. Edinburgh University Press. p. 431. ISBN 978-0-7486-2394-5.
  32. ↑ "Universal Declaration of Human Rights - Portuguese (Portugal)". Unicode. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 January 2022. สืบค้นเมื่อ 9 January 2022.
  33. ↑ "ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน". Amnesty International. สืบค้นเมื่อ 6 May 2024.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
Stub icon

บทความภาษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ภาษาโปรตุเกส&oldid=11889944"