อาปาไฮ่

อาปาไฮ่
จักรพรรดินี (สถาปนาหลังจากสวรรคต)
รัชกาลก่อนหน้า	จักรพรรดินีเซี่ยวหยุนเจิน ราชวงศ์หมิง
รัชกาลถัดไป	จักรพรรดินีเซี่ยวซือเกา
ประสูติ	1590
สวรรคต	1626
พระสวามี	จักรพรรดินู่เอ๋อร์ฮาชื่อ
ราชวงศ์	ราชวงศ์ชิง

อูลาน่าลา อาปาไฮ่ (จีนตัวย่อ: 乌喇那拉·阿巴亥; จีนตัวเต็ม: 烏喇那拉·阿巴亥; พินอิน: Wūlānàlā Ābāhài; อักษรโรมัน: Ulanara Abahai; 1590–1626) เป็นภริยาของนู่เอ๋อร์ฮาชื่อ (努爾哈赤) ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ชิง และเป็นมารดาของอาจี้เก๋อ (阿濟格) ตัวเอ่อร์กุ่น (多爾袞) และตัวโต้ว (多鐸)

ประวัติ

นางอาปาไฮ่เป็นชาวแมนจูในตระกูลอูลา (烏喇氏) ซึ่งแตกแขนงมาจากตระกูลน่าลา (那拉氏) บิดาชื่อ หมั่นไท่ (滿泰) เป็นบุตรหัวหน้าตระกูลอูลา ในปี 1602 ขณะที่นางอาปาไฮ่อายุได้สิบสองปี ปู้จั้นไท่ (布占泰) ลุงของนาง จับนางสมรสกับนู่เอ๋อร์ฮาชื่อ ครั้นปี 1603 นางเสี้ยวฉือเกา (孝慈高) เมียเอกของนู่เอ๋อร์ฮาชื่อ ตาย นางอาปาไฮ่จึงได้เลื่อนเป็นเมียเอกที่ตำแหน่งอัครมเหสี (大妃; Grand Consort) ต่อมาในปี 1626 หฺวัง ไถจี๋ (崇德帝) บุตรของนางเสี้ยวฉือเกา บีบให้นางอาปาไฮ่ฆ่าตัวตาย เพราะเกรงว่า นางจะเป็นที่กีดขวางแก่การที่เขาจะสืบบัลลังก์ นางอาปาไฮ่จึงสิ้นชีวิตในปีนั้น อายุได้สามสิบหกปี

เมื่อตัวเอ่อร์กุ่น บุตรของนาง ได้สำเร็จราชการแทนพระเจ้าชุ่นจื้อ (順治帝) ซึ่งยังเยาว์ ตัวเอ่อร์กุนจึงถวายยศจักรพรรดินีให้มารดาตัวเอง โดยเฉลิมนามให้ว่า พระนางเสี้ยวเลี่ยกงหมิ่นเสี้ยนเจ๋อเหรินเหอเทียนลี่เชิ่งอู่ (孝烈恭敏獻哲仁和贊天儷聖武皇后) แต่พอตัวเอ่อร์กุนตายแล้ว การถวายยศดังกล่าวก็ถูกเพิกถอนไป

อ้างอิง

ก่อนหน้า		อาปาไฮ่		ถัดไป
จักรพรรดินีเซี่ยวหยุนเจิน ราชวงศ์หมิง		จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิต้าชิง (ราชวงศ์ชิง)		จักรพรรดินีเซี่ยวซือเกา