ข้ามไปเนื้อหา

วันวรรณกรรม

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
กลุ่มนักศึกษาจาก มหาวิทยาลัยครูปักกิ่ง ที่ถูกควบคุมตัวโดยรัฐบาลในช่วง ขบวนการ 4 พฤษภาคม
วันวรรณกรรม
อักษรจีนตัวเต็ม五四文藝節
อักษรจีนตัวย่อ五四文艺节
ความหมายตามตัวอักษรMay Fourth Literature and Art Day

วันวรรณกรรม มีการเฉลิมฉลองประจำปีในวันที่ 4 พฤษภาคมในไต้หวัน เพื่อรำลึกถึงขบวนการ 4 พฤษภาคม [1] โดยวันดังกล่าวมีการเฉลิมฉลองครั้งแรกในปี ค.ศ. 1945 (พ.ศ. 2488) การก่อตั้งวันดังกล่าวได้รับผลกระทบจากข้อพิพาทเกี่ยวกับว่าพรรคก๊กมินตั๋งหรือพรรคคอมมิวนิสต์จีนเป็นผู้สืบทอดที่ชอบธรรมของขบวนการ 4 พฤษภาคม รวมถึงความขัดแย้งเกี่ยวกับการตีความขบวนการนี้และการต่อสู้ทางวัฒนธรรมอื่น ๆ [2]

ต้นกำเนิดทางประวัติศาสตร์

[แก้]

เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม ค.ศ. 1920 การเฉลิมฉลองครบรอบปีครั้งแรกของขบวนการ 4 พฤษภาคมได้จัดขึ้นทั่วประเทศจีน โดยบุคคลที่มีชื่อเสียง เช่น เหลียงฉีเฉา และ ไช่หยวนเพ่ย ได้ตีพิมพ์บทความยกย่องการประท้วงของนักศึกษา ในช่วงคริสต์ทศวรรษ 1920 ขณะที่มีการเผชิญหน้าระหว่างรัฐบาลสาธารณรัฐจีนในกว่างโจวและรัฐบาลเป่ยหยาง รัฐบาลเป่ยหยางได้ห้ามการชุมนุมและเดินขบวนเพื่อรำลึกถึงขบวนการ 4 พฤษภาคมในปักกิ่งและเทียนจิน ทำให้ศูนย์กลางของการเฉลิมฉลองนี้ย้ายไปยังหนานจิงและเซี่ยงไฮ้ ในปี ค.ศ. 1923 สมาคมนักศึกษาแห่งชาติได้แจ้งสมาคมนักศึกษาท้องถิ่นเกี่ยวกับมติให้จัดการชุมนุมรำลึกทุกปี ในช่วงเหตุการณ์ความอัปยศแห่งชาติวันที่ 9 พฤษภาคม (五九國恥) และเหตุการณ์วันที่ 3 พฤษภาคม ทำให้ต้นเดือนพฤษภาคมกลายเป็นช่วงเวลาสำคัญของการแสดงออกถึงการต่อต้านญี่ปุ่น และเมื่อความขัดแย้งระหว่างจีนกับญี่ปุ่นทวีความรุนแรงขึ้น วันครบรอบขบวนการ 4 พฤษภาคมก็กลายเป็นสัญลักษณ์ของการต่อต้านญี่ปุ่น ในปี ค.ศ. 1933 กว่าหนึ่งปีหลังเหตุการณ์แมนจูเรีย หนึ่งในขบวนการได้ประกาศให้วันที่ 4 พฤษภาคมเป็น "วันครบรอบของขบวนการฟื้นฟูวัฒนธรรมจีน" [3]

เดิมวันวรรณกรรม ถูกกำหนดโดยรัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งให้ตรงกับวันที่ 27 มีนาคม เพื่อเป็นเกียรติแก่การก่อตั้งสมาคมต่อต้านญี่ปุ่นสำหรับนักเขียนและศิลปินแห่งจีนทั้งหมด ขณะที่วันเยาวชนถูกกำหนดให้เป็นวันที่ 4 พฤษภาคม เพื่อรำลึกถึงกองเยาวชนแห่งหลักสามประการของประชาชน[2][4] สมาคมสนับสนุนเยาวชนแห่งชาติเหนือของเขตชายแดนซ่าน-กาน-หนิงได้ประกาศอย่างเป็นทางการให้วันที่ 4 พฤษภาคมเป็นวันเยาวชนในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1939 เหมา เจ๋อตง ได้เขียนบทความยกย่องขบวนการ 4 พฤษภาคม และในปีเดียวกันนั้น รัฐบาลสาธารณรัฐจีน ได้กำหนดวันที่ 4 พฤษภาคมให้เป็นวันเยาวชน[3][5] โดยในวันที่ 4 พฤษภาคม ค.ศ. 1939 ทั้งพรรคก๊กมินตั๋งและพรรคคอมมิวนิสต์จีนได้จัดวันเยาวชนครั้งแรก [3]

“เดือนพฤษภาคมที่น่าจดจำ” ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1947 ในนิตยสาร New Child ส่วนบนซ้ายแทนวันวรรณกรรม

ในปี ค.ศ. 1940 หรือ 1943 รัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งได้ย้ายวันเยาวชนไปเป็นวันที่ 29 มีนาคม เพื่อรำลึกถึงวีรชนที่สละชีพในการลุกฮือที่เขาเหลืองฮัว [2][3] การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวก่อให้เกิดการคัดค้าน เช่น ในวันที่ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1944 มหาวิทยาลัยร่วมแห่งชาติตะวันตกเฉียงใต้ได้จัดการประชุมเพื่ออภิปรายเรื่อง “การรักษาจิตวิญญาณของขบวนการ 4 พฤษภาคมและการสืบทอดขนบธรรมเนียมของขบวนการ 4 พฤษภาคม” ระหว่างสงครามกลางเมืองจีน การกำหนดวันเยาวชนโดยพรรคก๊กมินตั๋งในวันที่ 29 มีนาคม ได้กลายเป็นโอกาสสำหรับประชาชนในการแสดงความไม่พอใจกับพรรคก๊กมินตั๋ง พรรคคอมมิวนิสต์จีนจึงใช้โอกาสนี้ในการปลุกระดมการเคลื่อนไหวของนักศึกษาเพื่อ “ความอยู่รอด เสรีภาพ และสันติภาพ”[3]

ในปี ค.ศ. 1944 รัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งได้เปลี่ยนการเฉลิมฉลองวันที่ 4 พฤษภาคมให้เป็นวันวรรณกรรม โดยจัดขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1945 [2] ในปี ค.ศ. 1949 สาธารณรัฐประชาชนจีนได้เปลี่ยนกลับไปเป็นวันเยาวชน และการเฉลิมฉลองที่แตกต่างระหว่างจีนแผ่นดินใหญ่ (สาธารณรัฐประชาชนจีน) กับไต้หวัน (สาธารณรัฐจีน) ยังคงมีมาจนถึงปัจจุบัน [3]

ในไต้หวัน

[แก้]

ในช่วงยุคหลังสงครามในไต้หวัน เมื่อผู้เขียนที่มีพื้นเพเป็นคนไต้หวัน (เปิ่นเซิง) พูดถึงขบวนการ 4 พฤษภาคม พวกเขาเน้นถึงผลกระทบของขบวนการวัฒนธรรมใหม่ที่เริ่มต้นในไต้หวันภายใต้การปกครองของญี่ปุ่น ส่วนผู้เขียนที่มีพื้นเพจากจีนแผ่นดินใหญ่ (ไวเซิง) มุ่งเน้นไปที่การต่อต้านการปราบปรามเสรีภาพของพรรคก๊กมินตั๋งหรือการหวังว่าจิตวิญญาณของขบวนการนี้จะสามารถขจัดซากวัฒนธรรมญี่ปุ่นออกจากไต้หวันและฟื้นฟูวัฒนธรรมจีนได้ [2]

รัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งไม่ได้จัดกิจกรรมรำลึกขบวนการ 4 พฤษภาคมในไต้หวันระหว่างปี ค.ศ. 1945 ถึง 1949[2] อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 4 พฤษภาคม ค.ศ. 1950 สมาคมนักเขียนและศิลปินแห่งจีน (Chinese Writers' and Artists' Association [zh]) ได้ก่อตั้งขึ้นในไทเป [6] และในช่วงทศวรรษ 1950 รัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งได้ก่อตั้งรางวัลวรรณกรรม 4 พฤษภาคมและกำหนดให้วันที่ 4 พฤษภาคมเป็น "วันวรรณกรรม" ของทุกปี นอกจากนี้ยังเริ่มจัดกิจกรรมเพื่อรำลึกถึงขบวนการ 4 พฤษภาคมอีกด้วย[7]

หน่วยงานรัฐบาลท้องถิ่น รวมถึงที่หมู่เกาะมัตสึและเถาหยวน ได้จัดกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อเฉลิมฉลองวันวรรณกรรม[8][9][10] สมาคมนักเขียนและศิลปินแห่งจีนได้จัดกิจกรรมและการเฉลิมฉลองต่าง ๆ รวมถึงการมอบรางวัลวรรณกรรมจีน (Chinese Literary Award [zh]) ซึ่งมีผู้ได้รับรางวัลมากกว่า 800 คนจนถึงปัจจุบัน[11]

ประธานาธิบดีสาธารณรัฐจีน (ไต้หวัน) ได้จัดงานและมอบรางวัลวรรณกรรมในโอกาสนี้ด้วย[12]

เทศกาลนี้ยังได้รับการเฉลิมฉลองโดยชาวจีนโพ้นทะเล เช่น ที่ลอสแอนเจลิส[13] และซานฟรานซิสโก[14]

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. "May Fourth Literary Day Celebration-National Central Library". enwww.ncl.edu.tw. สืบค้นเมื่อ April 1, 2021.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 陳建忠 (May 5, 2011). "五四文藝節". 臺灣大百科全書. สืบค้นเมื่อ July 18, 2019.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 楊濤 (2010). "民國時期的"五四"紀念活動" (PDF). 二十一世紀雙月刊 (2010年6月號.總第一一九期). เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ May 16, 2018. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019 – โดยทาง 香港中文大学.
  4. 游桂香 (May 5, 2016). "【藝起飛揚—馬祖藝文節】馬祖的「民國讀書伯」與「五四文藝節」". 馬祖日報. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 27, 2020. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019.
  5. 尹萍 (April 15, 1989). "一枝帶刺的玫瑰| 遠見雜誌". 遠見雜誌 – 前進的動力. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019.
  6. 楊樹清 (May 16, 2009). "金門五四少年看見了一個時代". 金門日報. สืบค้นเมื่อ July 20, 2019.
  7. 黃怡菁 (2010). "文學史的書寫形態與權力政治:以《中華民國文藝史》為觀察對象" (PDF). 台灣學誌 (創刊號): 75-97. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ July 19, 2019.
  8. 林錦鴻 (May 4, 2016). "藝起奔馳--馬祖的五四文藝節". 馬祖日報. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019.
  9. 簡榮霖. "桃園縣政府提前歡度五四文藝節". 自立晚報. สืบค้นเมื่อ July 20, 2019.
  10. 彭婷婷. "本館慶祝二十六週年館慶暨五四文藝節". 歷史館刊 創刊號 (ภาษาจีน). 國立國父紀念館. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 20, 2019. สืบค้นเมื่อ July 20, 2019.
  11. "〈北部〉全國文藝節60歲 各國詩人慶生 – 地方 – 自由時報電子報". 自由電子報. May 4, 2010. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019.
  12. "總統主持105年五四文藝節文化界人士授勳典禮". 总统府. สืบค้นเมื่อ July 19, 2019.
  13. "洛杉磯華僑文教服務中心 – 全球僑社動態". 中華民國僑務委員會. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 9, 2020. สืบค้นเมื่อ August 1, 2019. 北美南加州華人寫作協會3日在蒙特利公園市長青文化廣場,舉辦慶祝協會成立27週年藝文大展暨五四文藝節紀念大會,並舉辦「台灣學運與五四運動的比較」討論會。
  14. 胡健宏 (May 3, 2009). "慶祝五四文藝節 夏祖焯專題演講感性美學". 星島日報. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 1, 2019. สืบค้นเมื่อ August 1, 2019 – โดยทาง 北美新浪網. 為了慶祝五四文藝節,北美中華新文藝學會特別在華埠國父紀念館舉行文學座談會……為了慶祝文藝節,昨日學會更特別邀請到夏祖焯教授擔任主講嘉賓。