วัดคงคาราม (จังหวัดราชบุรี)

วัดคงคาราม
ชื่อสามัญ	วัดคงคาราม, วัดกลาง, เภี้ยโต้
ที่ตั้ง	ตำบลคลองตาคต อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

วัดคงคาราม เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลคลองตาคต อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี

วัดคงคารามเดิมชื่อว่า วัดกลาง ส่วนภาษามอญจะเรียกว่า เภี้ยโต้ แปลว่าวัดกลาง จดทะเบียนเมื่อปี พ.ศ. 2320 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปี พ.ศ. 2330 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว วัดคงคารามเจริญขึ้นถึงขั้นสูงสุดกล่าวกันว่าพระครูรามัญญาธิบดีรูปหนึ่ง เป็นที่เคารพนับถือของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมาก แต่หลักฐานเอกสารที่เขียนขึ้นในปี พ.ศ. 2394 ยังคงเรียกวัดนี้ว่า "วัดกลาง" เจ้าจอมมารดากลิ่น ในรัชกาลที่ 4 ได้รับเป็นผู้อุปถัมภ์วัด ได้ทูลเกล้าถวายวัดกลางให้เป็นพระอารามหลวงพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงพระราชทานนามวัดใหม่ว่า "วัดคงคาราม"

พระอุโบสถมีเจดีย์ทรงรามัญ 7 องค์ รายรอบ เป็นตัวแทนของพระยามอญทั้ง 7 เป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ขนาดกว้าง 7 เมตร ยาว 17.25 เมตร ประตูทุกบานเป็นงานจำหลักไม้ฝีมือประณีต ส่วนบานหน้าต่างด้านนอกเป็นลายรดน้ำ ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังงานศิลปะของชาวมอญ สีของภาพเป็นสีธรรมชาติ ที่สกัดจากเปลือกไม้ และดอกไม้ในสมัยนั้น เขียนถึงเรื่องราว อาทิ ภาพพุทธประวัติตอนมารผจญ ภาพสวรรค์ชั้นต่าง ๆ ภาพอดีตของพระพุทธเจ้าที่ประทับบนบัลลังก์ และทศชาติชาดก บางภาพเป็นภาพโบราณสมัยอยุธยา และบางภาพเป็นภาพที่ปฏิสังขรณ์จากช่างในช่วงรัชกาลที่ 4 นอกจากนั้นยังมีเรือนไทยกุฏิ 9 ห้อง ที่สร้างในสมัยกรุงธนบุรี มีการสลักบานหน้าต่างงดงาม ปัจจุบันเรือนไทยกุฏิ 9 ห้อง ได้ถูกจัดตั้งให้เป็นพิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดคงคาราม รวบรวมศิลปะของมีค่าของชาวมอญมาตั้งแต่โบราณ และมีเสาหงส์ (หงส์สำริด) สัญลักษณ์ของวัดมอญ