รัฐเฉียนเหลียง
รัฐเฉียนเหลียง (前涼) 西平, 涼 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ค.ศ. 301–ค.ศ. 376 | |||||||||
.jpg) รัฐเฉียนเหลียงในภาคตะวันตกเฉียงเหนือ | |||||||||
| เมืองหลวง | นครกูจาง ปัจจุบันคือเมืองอู่เว่ย | ||||||||
| การปกครอง | ราชาธิปไตย | ||||||||
| กง/อ๋อง "เจ้าผู้ปกครอง" | |||||||||
• 301–314 | อู่อ๋อง | ||||||||
• 314–320 | จาวอ๋อง | ||||||||
• 320–324 | เฉิงอ๋องจางเม่า | ||||||||
• 324–346 | เหวินอ๋องจางจวิ้น | ||||||||
• 346–353 | ฮ่วยอ๋องจางฉงฮว่า | ||||||||
• 353 | อายกงจางเหยาหลิง | ||||||||
• 353–355 | เว่ยอ๋องจางจั้ว | ||||||||
• 355–363 | จิ้งเต้ากง | ||||||||
• 363–376 | เต้ากง | ||||||||
| ประวัติศาสตร์ | |||||||||
| ค.ศ. 301 | |||||||||
• จาวอ๋องสนับสนุนซือหม่ารุ่ยขึ้นเป็นจักรพรรดิ | ค.ศ. 318 | ||||||||
| ค.ศ. 323 | |||||||||
• เหวินอ๋องจางจวิ้นประกาศขึ้นเป็นเหลียงอ๋อง | ค.ศ. 345 | ||||||||
• เว่ยอ๋องจางจั้วแยกรัฐออกจากจิ้นตะวันออกอย่างเป็นทางการ | ค.ศ. 354 | ||||||||
• จิ้งเต้ากงกลับเข้าเป็นรัฐบริวารจิ้นตะวันออก | ค.ศ. 361 | ||||||||
• สิ้นสุด | 26 กันยายน[1][2] ค.ศ. 376 | ||||||||
• เต้ากงถึงแก่พิราลัย | ค.ศ. 406 | ||||||||
| สกุลเงิน | เหรียญจีนโบราณ | ||||||||
| |||||||||
| ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | จีน คีร์กีซสถาน มองโกเลีย | ||||||||
รัฐเฉียนเหลียง (จีน: 前涼; พินอิน: Qián Liáng; ค.ศ. 301[3] – ค.ศ. 376) เป็นรัฐที่อยู่ในช่วงสิบหกอาณาจักร
ประวัติศาสตร์
[แก้]ค.ศ. 301 จางกุย (张轨) ชาวฮั่นในเหลียงโจว ได้รับการแต่งตั้งจากจักรพรรดิจิ้นตะวันตก ให้เป็นผู้ตรวจราชการเหลียงโจว (凉州刺史) จางกุยได้ส่งเสริมการเกษตร และการปลูกฝ้าย, จัดตั้งสถานศึกษา, และมีการสร้างโครงการพัฒนาหลายอย่าง นอกจากนี้ยังได้ทำการหล่อเหรียญที่ใช้เป็นเงินในพื้นที่นั้น ถึงทั้งภูมิภาค และมีผลงานที่สำคัญอีกหลายประการ[4]
ค.ศ. 301 จางกุยถึงแก่กรรม และจางสือ (张寔) บุตรชายได้สืบทอดตำแหน่ง ต่อมาจักรพรรดิจิ้นหมิ่นโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งจางสือเป็นซีผิงจวิ้นกง (西平郡公)
ค.ศ. 316 ราชวงศ์จิ้นตะวันตกล่มสลายไป และในปี ค.ศ. 317 มีการสถาปนาราชวงศ์จิ้นตะวันออก และแคว้นเฉียนเหลียง ยังคงภักดีให้ความเคารพต่อเจ้านายราชวงศ์จิ้นตะวันออก แต่ไม่ได้ใช้ปีศักราชของราชวงศ์จิ้นตะวันออก แต่ยังคงใช้ปีศักราชเจี้ยนซิ่ง (建兴) ของจักรพรรดิจิ้นหมิ่นแห่งราชวงศ์จิ้นตะวันตกต่อไป แสดงให้เห็นว่าแคว้นเฉียนเหลียงเริ่มกลายเป็นรัฐอิสระที่ไม่อยู่ภายใต้อำนาจจักรวรรดิจิ้นตะวันออกอีกต่อไป
ค.ศ. 323 จางเม่า (张茂) พระอนุชาของจางสือ ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้เป็นอ๋องปกครองเหลียงโจว
ค.ศ. 345 จางจวิ้น (张骏) พระโอรสของจางซื่อ ประกาศเป็นอ๋องปกครองเหลียงโจวโดยไม่ได้รับการแต่งตั้งจากทางการ และเริ่มตั้งข้าราชการในปกครอง
ในช่วงที่จางจวิ้น และจางฉงฮว่า (张重华) พระบิดาและพระโอรสได้ร่วมกันปกครอง ทำให้แคว้นเฉียนเหลียงเจริญรุ่งเรืองถึงขีดสุด โดยในช่วงนี้มีการพัฒนาทางการเมืองและเศรษฐกิจอย่างมาก
ค.ศ. 353 จางฉงฮว่าถึงแก่พิราลัย ทำให้เกิดความวุ่นวายในแคว้นเฉียนเหลียง เกิดการชิงอำนาจกันภายในหมู่พระราชวงศ์ จนทำให้สถานการณ์บ้านเมืองเริ่มอ่อนแอลงเป็นอย่างมาก
ค.ศ. 354 - ค.ศ. 355 จางจั้ว (张祚) พระภาดาต่างพระมารดาของจางฉงฮว่า ได้ประกาศเป็น จักรพรรดิ
ค.ศ. 376 สมเด็จพระเจ้าฟู่เจียน (天王苻坚) แห่งแค้วนเฉียนฉิน นำทัพม้า 130,000 นาย เข้าบุกโจมตีแคว้นเฉียนเหลียงอย่างหนัก เป็นเหตุให้เต้ากงต้องยอมจำนน ทำให้แคว้นเฉียนเหลียงล่มสลาย
รายพระนามพระประมุข
[แก้]- ตำแหน่งราชการและฐานันดรศักดิ์：
- ผู้ตรวจราชการเหลียงโจว ค.ศ. 301－316、ค.ศ. 329－345、ค.ศ. 353、ค.ศ. 361－363、ค.ศ. 366－376
- ซีผิงจวิ้นกง (西平郡公) ค.ศ. 314－320、ค.ศ. 324－353、ค.ศ. 355、ค.ศ. 361－376
- ผู้ว่าราชการเหลียงโจว (凉州牧) ค.ศ. 316－353、ค.ศ. 353－354、ค.ศ. 355、ค.ศ. 363－376
- เหลียงอ๋อง : ภายใต้รัฐฮั่นจ้าว ค.ศ. 323－327
- เหลียงอ๋อง : ประกาศสถาปนาด้วยพระองค์เอง ค.ศ. 345－347
- เหลียงอ๋อง : อิสระ ค.ศ. 347－353、ค.ศ. 355－363
- เหลียงกง ค.ศ. 353－354
- ราชาธิราชเหลียง (凉帝) ค.ศ. 354－355
- เหลียงอ่อง ค.ศ. 355－359
| พระอารามนาม | พระสมัญญานาม | พระนามเดิม | ระหว่าง | ศักราช |
|---|---|---|---|---|
| ไท่จู่ (太祖) （โดยเว่ยอ่อง） |
อู่อ่อง (武王) （โดยเว่ยอ่อง） |
จางกุย (张轨) |
ค.ศ. 301 - 314 | ใช้ชื่อตามราชวงศ์จิ้นตะวันตก |
| เกาจู่ (高祖) （โดยเว่ยอ่อง） |
จาวอ่อง (昭王) （โดยเว่ยอ่อง） |
จางสือ (张寔) |
ค.ศ. 314－320 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) |
| ไท่จง (太宗) （โดยเว่ยอ่อง） |
เฉิงอ่อง (成王) （โดยเว่ยอ่อง） |
จางเม่า (张茂) |
ค.ศ. 320－324 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) |
| ซื่อจู่ (世祖) （โดยเว่ยอ่อง） |
เหวินอ่อง (文王) （โดยเว่ยอ่อง） |
จางจวิ้น (张骏) |
ค.ศ. 324－346 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) |
| ซื่อจง (世宗) （โดยเว่ยอ่อง） |
ฮ่วยอ๋อง (桓王) （โดยเว่ยอ่อง） |
จางฉงฮว่า (张重华) |
ค.ศ. 346－353 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) |
| - | อายกง (哀公) |
จางเหยาหลิง (张曜靈) |
ค.ศ. 353 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) |
| เว่ยตี้ (威帝) |
เว่ยอ๋อง (威王) |
จางจั้ว (张祚) |
ค.ศ. 353－355 | เหอผิง (和平) ค.ศ. 354－355 |
| - | ฉงอ๋อง (沖王) |
จางเสวียนจิ้ง (张玄靚) |
ค.ศ. 355－363 | เจี้ยนซิ่ง (建兴) ค.ศ. 355－361 เซิงผิง (升平) ค.ศ. 361－363 |
| - | เต้ากง (悼公) |
จาง เทียนสี (张天錫) |
ค.ศ. 363－376 | เซิงผิง (升平) ค.ศ. 363－376 |
| - | - | จาง ต้าอวี้ (张大豫) |
ค.ศ. 376－377 | เฟิงหวง (凤凰) ค.ศ. 376－377 |
พงศาวลี
[แก้]| เหลียงอู่อ๋อง 凉武王张轨 255-301-314 | |||||||||||||||||||||||||||
| เหลียงจาวอ๋อง 凉明王张寔 ?-314-320 | เหลียงเฉิงอ๋อง 凉成王张茂 276-320-324 | ||||||||||||||||||||||||||
| เหลียงเหวินอ๋อง 凉文王张骏 307-324-346 | |||||||||||||||||||||||||||
เหลียงเว่ยอ๋อง 凉威王张祚 ?-353-355 | เหลียงฮ่วยอ๋อง 凉桓王张重华 327-346-353 | ซีผิงจวิ้นเต้ากง 西平郡悼公张天锡 346-363-376-406 | |||||||||||||||||||||||||
| ซีผิงจวิ้นอายกง 西平郡哀公张曜灵 344-353-355 | เหลียงฉงอ๋อง 凉冲王张玄靓 350-355-363 | จางต้าอวี้ 张大豫 364-386-387 | |||||||||||||||||||||||||