พระยาวาระศิริศุภเสวี (เอ.วัน วาระศิริ)

พระยาวาระศิริศุภเสวี
เกิด	4 เมษายน พ.ศ. 2425
ถึงแก่กรรม	17 กรกฎาคม พ.ศ. 2471 (46 ปี)
สาเหตุเสียชีวิต	หลอดลมอักเสบ
ภรรยาเอก	คุณหญิงจิตรลดา วาระศิริ
บิดามารดา	ตือ (บิดา)

เสวกเอก พระยาวาระศิริศุภเสวี (เอ.วัน วาระศิริ) (4 เมษายน 2425 – 17 กรกฎาคม 2471) เป็นขุนนางชาวไทย อดีตเจ้ากรมดนตรีฝรั่งหลวง, อดีตปลัดโรงเรียนมหาดเล็กหลวง มีบทบาทสำคัญในการจัดการเรียนการสอนวิชาดนตรีสากลในโรงเรียนพรานหลวง ซึ่งได้สร้างครูดนตรีและครูเพลงที่มีชื่อเสียงและฝีมือไว้หลายคนเช่น ครูโฉลก เนตรสูตร อดีตหัวหน้าวงดนตรีกรมศิลปากร, ครูเอื้อ สุนทรสนาน นักร้อง นักแต่งเพลง และอดีตหัวหน้าวงสุนทราภรณ์, ครูนารถ ถาวรบุตร เป็นต้น

ประวัติ

พระยาวาระศิริศุภเสวี เกิดเมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2425 บิดาชื่อนายตือ สมรสกับคุณหญิงจิตรลดา วาระศิริ มีบุตรสาวคือ คุณหญิงจิตรา ทองแถม ณ อยุธยา อดีตครูใหญ่คนแรกของโรงเรียนอนุบาลละอออุทิศ โรงเรียนอนุบาลของรัฐแห่งแรกในประเทศไทย และเป็นภรรยาของหม่อมราชวงศ์ทองแท่ง ทองแถม อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง อดีตอธิบดีกรมศุลกากร และอดีตผู้อำนวยการธนาคารออมสิน

พระยาวาระศิริศุภเสวีถึงแก่อนิจกรรมด้วยโรคหลอดลมอักเสบเมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2471 สิริอายุเพียง 46 ปี

รับราชการ

นายเอ.วัน เริ่มต้นรับราชการเป็นล่ามประจำกรมสุขาภิบาล เมื่อปี พ.ศ. 2444 ก่อนจะย้ายมาเป็นล่ามประจำกรมคลอง กระทรวงเกษตราธิการ (กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในปัจจุบัน) ก่อนจะโอนย้ายมารับราชการที่กระทรวงมหาดไทยในตำแหน่งผู้ช่วยการต่างประเทศ มณฑลภูเก็ต เมื่อปี พ.ศ. 2451

ต่อมาในปี พ.ศ. 2456 ได้โอนย้ายมารับราชการเป็นอาจารย์โรงเรียนมหาดเล็กหลวง (โรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัยในปัจจุบัน) ในวันที่ 27 ธันวาคม ปีเดียวกันได้รับพระราชทานสัญญาบัตรบรรดาศักดิ์เป็น ขุนสนธิวิชากร ถือศักดินา 300 จากนั้นในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2457 ได้เลื่อนยศจากนายรองหุ้มแพรเป็นหุ้มแพร

วันที่ 31 ธันวาคม ปีเดียวกัน ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นหลวงในราชทินนามเดิม ถือศักดินา 400 จากนั้นในวันที่ 8 พฤศจิกายน 2458 ได้รับพระราชทานยศเป็นนายหมู่ตรีในกองเสือป่าประจำกรมเสนาธิการเสือป่า แผนกตำราและแผนที่ ในวันที่ 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2458 ได้เลื่อนยศเป็นชั้นจ่า จากนั้นในวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2459 ได้ย้ายจากตำแหน่งปลัดบัญชาการโรงเรียนมหาดเล็กไปเป็นผู้ช่วยราชการโรงเรียนพรานหลวง กรมมหรสพ ต่อมาในวันที่ 30 ธันวาคม ปีเดียวกัน เนื่องในวันเฉลิมพระชนมพรรษา หลวงสนธิวิชากรได้เปลี่ยนบรรดาศักดิ์เป็นหลวงนนทพิทย์พิลาศ วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2459 ได้โปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนยศทางเสือป่าเป็นนายหมู่โท

ในวันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2460 ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระในราชทินนามเดิม ถือศักดินา 600 กระทั่งวันที่ 18 ตุลาคม ปีเดียวกัน จึงได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งปลัดกรมกองเครื่องสายฝรั่ง ต่อมาในวันที่ 11 ธันวาคม ได้เปลี่ยนบรรดาศักดิ์เป็นพระประดิษฐไพเราะ คงถือศักดินา 600 จากนั้นในวันที่ 1 มกราคม 2460 ได้รับโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนยศทางเสือป่าเป็นว่าที่นายหมวดตรี ต่อมาในวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2461 จึงได้เลื่อนเป็นนายหมวดตรีอย่างเป็นทางการ

วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2462 ได้เลื่อนยศเป็นรองหัวหมื่น ปีถัดมาคือในวันที่ 9 เมษายน 2463 ได้เป็นเจ้ากรมดนตรีฝรั่งหลวง และได้เลื่อนยศเป็นหัวหมื่นเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2463 จากนั้นในวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2465 ได้ย้ายเข้ามาประจำกรมบัญชาการกลางมหาดเล็ก เนื่องจากกรมดนตรีฝรั่งหลวงถูกลดฐานะลงเป็นกองหนึ่งในกรมมหรสพ จากนั้นในวันที่ 30 ธันวาคม ปีเดียวกัน ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น พระยาวาระศิริศุภเสวี ถือศักดินา 1000

ในวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2466 ได้โปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยเลขาธิการกรมบัญชาการกลางมหาดเล็ก ก่อนจะออกจากราชการในปี พ.ศ. 2469 โดยก่อนออกจากราชการได้เปลี่ยนยศจากหัวหมื่นเป็นเสวกเอก

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2468 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้า (ท.จ.) (ฝ่ายหน้า)
• พ.ศ. 2466 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์มงกุฎไทย (ต.ม.)
• พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์ช้างเผือก (บ.ช.)
• พ.ศ. 2464 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 6 ชั้นที่ 4 (ว.ป.ร.4)
• พ.ศ. 2461 – เหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ร.ด.ม.(ศ))
• พ.ศ. 2456 – เหรียญราชรุจิทอง รัชกาลที่ 6 (ร.จ.ท.6)