พระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในราชวงศ์จีน
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
พระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในราชวงศ์จีน ฐานันดรศักดิ์จะแตกต่างกันไปตลอดประวัติศาสตร์จีนของแต่ละราชวงศ์ เนื่องจากมีความโดดเด่นในด้านการบริหารราชสำนักชั้นในและการสืบราชสันตติวงศ์ ซึ่งจัดอันดับรัชทายาทตามความโดดเด่นของมารดานอกเหนือจากลำดับการเกิด โดยไม่คำนึงถึงอายุ สำหรับการจัดลำดับชั้นยศของพระภรรยาเจ้าและพระภรรยานี้ให้ได้แบ่งเป็น 3 ชั้น ได้แก่ พระอัครมเหสี (正妃), พระมเหสี (次妃), และพระสนม (庶妃) ซึ่งเป็นกลุ่มสตรีผู้รับราชการฝ่ายในพระราชวังที่เรียกว่า พระราชวังชั้นใน (內宮; nèi gōng ) หรือพระราชวังหลัง (後宮; hòu gōng ) หรือที่เรียกว่า "ธรรมเนียมวังหลัง" (後宮制度; hòu gōng zhì du )
ในสมัยราชวงศ์ซางพระอัครมเหสี มีพระราชอิสริยยศที่ พระบรมเทวี (后妃)[1] ก่อนที่สมัยราชวงศ์โจวจะเปลี่ยนเป็น พระราชินี (王后)[2] และเมื่อเข้าสู่ยุคจักรวรรดิพระราชอิสริยยศยกขึ้นที่ พระจักรพรรดินี (皇后)
ทำให้คำว่า "เฟย" ในราชวงศ์โจวถึงราชวงศ์ฉินไม่ได้ถูกใช้เป็นตำแหน่งอย่างเป็นทางการแต่เป็นเพียงคำเรียกของสตรีฝ่ายในที่เป็นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาแทน และตำแหน่งทางการถูกแทนด้วยคำว่า "ฟูเหริน (夫人)" [3]
คำว่าเฟยถูกนำกลับมาใช้อย่างเป็นทางการอีกครั้งในสมัยราชวงศ์ฮั่น โดยชายาเอกของไท่จื่อ (太子) และหวัง (王) มีพระยศเป็นเฟย (妃)
ในสมัยสมเด็จพระเจ้าโจยอยแห่งเว่ย์ทรงสถาปนา ซูเฟย (淑妃) เป็นพระยศสำหรับพระมเหสี
จนถึงสมัยราชวงศ์ถังคำว่า "เฟย" จึงถูกใช้เป็นพระยศทางการมากขึ้น แต่มีเพียง 4 พระยศ เรียกรวมว่า สี่ฟูเหริน (四夫人) หรือ สี่เฟย (四妃) ได้แก่ กุ้ยเฟย (貴妃)、ซูเฟย (淑妃)、เต๋อเฟย (德妃)、เสียนเฟย (賢妃)[4]
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์โจว
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์โจวแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- หวางโฮ่ว (王后; Wánghòu) พระอัครมเหสี 1 พระองค์
- ฟูเหริน (夫人; fū ren) พระมเหสี 3 พระองค์
- พิน (嬪; Pín) พระชายา 9 พระองค์
- พระภรรยา
- ซื่อฟู (世婦; shì fù) พระสนมเอก 27 นาง
- หยูชี (御妻; yù qī) พระสนม 81 นาง
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์ฉิน
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ฉินแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- (王后; wáng hòu)
- (夫人; fū ren)
- (美人; měi ren)
- (良人; liáng ren)
- พระภรรยา
- (八子; bā zi)
- (七子; qī zi)
- (長使; zhǎng shǐ)
- (少使; shǎo shǐ)
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์ฮั่น
[แก้]ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันตกแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu)
- เจาอี๋ (昭儀; zhāo yí)
- เจี๋ยยวี๋ (婕妤; jié yú)
- สิงเอ๋อ (娙娥; xíng é)
- หรงฮว๋า (容華; róng huá)
- ชงอี (充衣; chōng yī)
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén)
- พระภรรยา
- เหลียงเหริน (良人; liáng rén)
- ปาจื่อ (八子; bā zi)
- ชีจื่อ (七子; qī zi)
- ฉางสื่อ (長使; zhǎng shǐ)
- เสาสื่อ (少使; shǎo shǐ)
- อู่กวน (五官; wǔ guān)
- ซุ่นฉาง (順常; shùn cháng)
- อู๋เจวียน (舞涓; wǔ juān), ก้งเหอ (共和; gòng hé), ยวี๋หลิง (娛靈; yú líng), เป่าหลิน (保林; bǎo lín), เหลียงสื่อ (良使; liáng shǐ), เย่เจ่อ (夜者; yè zhě)
ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ฮั่นตะวันออกแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu)
- กุ้ยเหริน (貴人; guì rén)
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén)
- พระภรรยา
- ไฉหนี่ว์ (才女; cǎi nǚ)
- กงเหริน (宮人; gōng rén)
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์ถัง
[แก้]ราชวงศ์ถังตอนต้น
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ถังตอนต้นแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu) พระอัครมเหสี 1 พระองค์
- เฟย (妃; fēi) พระมเหสี 4 พระองค์
- กุ้ยเฟย (貴妃; guì fēi)
- ซูเฟย (淑妃; shū fēi)
- เต๋อเฟย (德妃; dé fēi)
- เสียนเฟย (賢妃; xián fēi)
- พิน (嬪; pín) พระมเหสีรอง 9 พระองค์
- เจาอี๋ (昭儀; zhāo yí)
- เจาหรง (昭容; zhāo róng)
- เจาเยวี่ยน (昭媛; zhāo yuàn)
- ชิวอี๋ (修儀; xiū yí)
- ชิวหรง (修容; xiū róng)
- ชิวเยวี่ยน (修媛; xiū yuàn)
- ฉงอี๋ (充儀; chōng yí)
- ฉงหรง (充容; chōng róng)
- ฉงเยวี่ยน (充媛; chōng yuàn)
- พระภรรยา
- พระสนมระดับสูง
- เจี๋ยอวี๋ (婕妤; jié yú) พระสนม 9 นาง
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén) พระสนม 9 นาง
- ไฉเหริน (才人; cái rén) พระสนม 9 นาง
- พระสนมระดับล่าง
- เป่าหลิน (寶林; bǎo lín) พระสนม 27 นาง
- อวี้หนวี่ (禦女; yù nǚ) พระสนม 27 นาง
- ไฉหนวี่ (採女; cǎi nǚ) พระสนม 27 นาง
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์ซ่ง
[แก้]ราชวงศ์ซ่ง
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ซ่งแบ่งระดับไว้ดังนี้
- พระภรรยาเจ้า
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu) พระอัครมเหสี 1 พระองค์
- เฟย (妃; fēi) พระมเหสี 4 พระองค์
- กุ้ยเฟย (貴妃; guì fēi)
- ซูเฟย (淑妃; shū fēi)
- เต๋อเฟย (德妃; dé fēi)
- เสียนเฟย (賢妃; xián fēi)
- พิน (嬪; pín) พระมเหสีรอง 18 พระองค์
- ไท่หยี (太儀; tài yí)
- กุ้ยหยี (貴儀; guì yí)
- เฟยหยี (妃儀; fēi yí)
- ชูหยี (淑儀; shū yí)
- หว่านหยี (婉儀; wǎn yí)
- ซุ่นหยี (順儀; shùn yí)
- ซุ่นหรง (順容; shùn róng)
- ชูหรง (淑容; shū róng)
- หว่านหรง (婉容; wǎn róng)
- เจาหยี (昭儀; zhāo yí)
- เจาหรง (昭容; zhāo róng)
- เจาเหยี่ยน (昭媛; zhāo yuàn)
- ซิวหยี (修儀; xiū yí)
- ซิวหรง (修容; xiū róng)
- ซิวเหยี่ยน (修媛; xiū yuàn)
- ฉงหยี (充衣; chōng yī)
- ฉงหรง (充容; chōng róng)
- ฉงเหยี่ยน (充媛; chōng yuàn)
- พระภรรยา (พระสนมมีได้ไม่จำกัดจำนวน)
- เจียหยี (婕妤; jié yú)
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén)
- ไฉเหริน (才人; cái rén)
- กุ้ยเหริน (貴人; guì rén)
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์หยวน
[แก้]ราชวงศ์หยวน
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์หยวนนั้นเรียบง่ายที่สุด มีการแบ่งลำดับขั้นเพียง 3 ระดับ ได้แก่ จักรพรรดินีมีได้เพียงพระองค์เดียวเท่านั้น ส่วนพระมเหสี และพระสนม ไม่มีการจำกัดจำนวนผู้ดำรงตำแหน่ง
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์หมิง
[แก้]ราชวงศ์หมิง
[แก้]ตอนต้นราชวงศ์หมิงกฎมณเฑียรบาลงแบ่งระดับไว้ ดังนี้
ชั้นพระภรรยาเจ้า
- พระอัครมเหสี
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu)
- พระมเหสี
- กุ้ยเฟย (貴妃; guì fēi)
- เฟย (皇妃; Huáng fēi) :พระยศชั้นนี้จะได้รับการเฉลิมพระนามาภิไธย 1 ใน 8 อักษร ได้แก่ เสียน (賢)、ซู (淑)、จวง (莊)、จิ้ง (敬)、ฮุ่ย (惠)、ซุ่น (順)、คัง (康)、หนิง (寧)[5] หากพระมเหสีได้รับโปรดเกล้าให้ปกครองวังหลัง จะถูกเรียกว่า "攝六宮事"
- พิน (嬪; pín)
ชั้นพระภรรยา (พระสนม)
- เจี๋ยอวี๋ (婕妤; jié yú)
- เจาหยี (昭儀; zhāo yí)
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén)
- กุ้ยเหริน (貴人; guì rén)
- ตอนกลางถึงตอนปลายราชวงศ์หมิงกฎมณเฑียรบาลงแบ่งระดับไว้ ดังนี้
ชั้นพระภรรยาเจ้า
- พระอัครมเหสี
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu)
- พระมเหสี
- หวงกุ้ยเฟย (皇貴妃; huáng guì fēi)
- กุ้ยเฟย (貴妃; guì fēi)
- เฟย (妃; fēi)
- พิน (嬪; pín)
ชั้นพระภรรยา
- เจาหยี (昭儀; zhāo yí)
- เจาหรง (昭容; zhāo róng)
- เจี๋ยอวี๋ (婕妤; jié yú)
- เหม่ยเหริน (美人; měi rén)
- กุ้ยเหริน (貴人; guì rén)
ลำดับชั้นพระภรรยาเจ้าและพระภรรยาในสมัยราชวงศ์ชิง
[แก้]ราชวงศ์ชิง
[แก้]กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ชิงแบ่งระดับไว้ดังนี้
ชั้นพระภรรยาเจ้า
- พระอัครมเหสี
- หวงโฮ่ว (皇后; huáng hòu) มีได้ 1 พระองค์
- พระมเหสี
- หวงกุ้ยเฟย (皇貴妃; huáng guì fēi) มีได้ 1 พระองค์
- กุ้ยเฟย (貴妃; guì fēi) มีได้ 2 พระองค์
- เฟย (妃; fēi) มีได้ 4 พระองค์
- พิน (嬪; pín) มีได้ 6 พระองค์
ชั้นพระภรรยา (พระสนมมีได้ไม่จำกัดจำนวน)
- กุ้ยเหริน (貴人; guì rén)
- ฉางไจ้ (常在; cháng zài)
- ตาอิ้ง (答應; dā yìng)