ข้ามไปเนื้อหา

ฉบับร่าง:ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
  • ความคิดเห็น: มีแค่อ้างอิงเดียวที่เป็นอ้างอิงที่ไม่ใช่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นผู้ตีพิมพ์ ที่ยืนยันความโดดเด่นได้ (คืออ้างอิง 8) ถ้าสามารถเพิ่มอ้างอิงแบบนี้ในเนื้อหาได้จะช่วยได้เยอะเลยครับ -- Chainwit. พูดคุย 〉 04:07, 6 ธันวาคม 2567 (+07)

ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย

ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย (อังกฤษ: Thai Space Consortium;TSC) เป็นโครงการความร่วมมือเพื่อการพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ ของทั้ง 14 หน่วยงาน โดยเป็นหน่วยงานภายใต้สังกัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม 6 หน่วยงาน ได้แก่ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ, สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ, สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน, สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ, สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ, และ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ สถาบันอุดมศึกษา 7 หน่วยงาน ได้แก่ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบังมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์มหาวิทยาลัยมหิดลจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และหน่วยงานในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงกลาโหม คือ กรมเทคโนโลยีสารสนเทศและอวกาศกลาโหม[1] โครงมีจุดประสงค์จัดตั้งโครงการพัฒนาดาวเทียมเพื่อการสำรวจวิจัย และเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมอวกาศของประเทศไทย

ประวัติ

[แก้]

24 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 ผู้อำนวยการ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน หารือกันเพื่อจัดตั้งภาคีความร่วมมืออวกาศไทย[2]

3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560 3 หน่วยงานเข้าพบ ดร.อรรชกา สีบุญเรือง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อเสนอโครงการ TSC

23 สิงหาคม พ.ศ. 2561 มีการทำหนังสือแสดงเจตจำนง (LOI) เกี่ยวกับหลักการและข้อตกลงในการร่วมมือด้านเทคโนโลยีเพื่อพัฒนาดาวเทียมเพื่อการสำรวจอวกาศระหว่าง 3 หน่วยงาน[3]

5 กันยายน พ.ศ. 2561 3 หน่วยงาน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ เข้าพบ ดร.สุวิทย์ เมษินทรียเพื่อเสนอโครงการอีกครั้ง

5 เมษายน พ.ศ. 2564 มีการจัดพิธีลงนามบันทึกความเข้าใจ (MOU) ทีประกอบด้วย 12 หน่วยงานได้แก่ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ, สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ, สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ, สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, มหาวิทยาลัยมหิดล, สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ และ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ[4][5]

19 กรกฎาคม พ.ศ. 2564 สภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ เห็นชอบในหลักการของโครงการ

2 กันยายน พ.ศ. 2564 กรมเทคโนโลยีสารสนเทศและอวกาศกลาโหม เข้าร่วมเป็นสมาชิกภาคี[2]

21 มิถุนายน พ.ศ. 2564 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เข้าร่วมเป็นสมาชิกภาคี[6]

ดาวเทียมและยานอวกาศในโครงการ

[แก้]

Pathfinder (TSC-P)

[แก้]

TCS-P เป็นดาวเทียมสำรวจโลก มีน้ำหนักประมาณ 80 กิโลกรัม โคจรในวงโคจรต่ำของโลกด้วยวงโคจรสัมพันธ์กับดวงอาทิตย์ที่ระดับความสูง 500 กิโลเมตร อุปกรณ์วิจัยหลักเป็นกล้องโทรทัศน์ที่มีความละเอียดภาคพื้น 1 เมตรต่อ 1 พิกเซล เป็นการถ่ายทอดเทคโนโลยีจากสถาบันทัศนศาสตร์ กลศาสตร์ขั้นสูงและฟิสิกส์แห่งฉางชุน (CIOMP) มีการประกอบและทดสอบในประเทศจีน โดยใช้สถานีภาคพื้นดินของ สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ ที่อำเภอศรีราชา ดาวเทียมจะมีนำส่งด้วยจรวด Ceres-1 ในปลายปี พ.ศ. 2568 มีดร.พีรพงศ์ ต่อฑีฆะ เป็นผู้จัดการโครงการ[7][8][9]

ดาวเทียมใช้งบประมาณรวมตั้งแต่ปี 2563 ถึงปี 2567 ทั้งสิ้น 443.760 ล้านบาท ส่วนหนึ่งได้รับเงินสนับสนุนจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคนและทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.)[8]

NARITCube-1

[แก้]

NARITCube-1 เป็นดาวเทียมคิวบ์แซทขนาด 3U (100 x 100 x 340 มม.) มวล 5 กิโลกรัม มีจุดประสงค์เพื่อทดสอบเทคโนโลยีที่ใช้ใน TSC-1 เช่น การถ่ายภาพด้วยกล้อง การรับ-ส่งสัญญาณในช่วง UHF การระบุตำแหน่งและการควบคุมการทรงตัวของดาวเทียม[10] ดาวเทียมมีการประกอบและทดสอบโดย สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ และมีโครงสร้างและอุปกรณ์ที่ผลิตเองในประเทศ[11] โดยในวันที่ 18 ธันวาคม 2567 เวลา 9:00 น. ตามเวลาประเทศไทยดาวเทียมได้ถูกนำส่งพร้อมกับการทดสอบจรวดไครอส ในเที่ยวบินที่ 2 ของบริษัทเอกชนญี่ปุ่นสเปซวัน[12] ซึ่งหลังจากการปล่อยตัวได้ไม่นาน จรวดเกิดเสียการควบคุมทำให้ระบบสั่งทำลายตัวเอง[13]

TSC-1

[แก้]

TSC-1 เป็นดาวเทียมสำรวจโลก มีมวลประมาณ 100 กิโลกรัม โคจรในวงโคจรต่ำของโลกด้วยวงโคจรสัมพันธ์กับดวงอาทิตย์ที่ระดับความสูง 500-600 กิโลเมตร มีอุปกรณ์วิจัยหลักเป็นกล้อง Hyperspectral Imager ความละเอียดภาคพื้น 30 เมตรโดยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มีอุปกรณ์วิจัยรองเป็นอุปกรณ์สำรวจสภาพอวกาศของสนามแม่เหล็กโลก โดยศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เดวิด จอห์น รูฟโฟโล จากภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล มีกำหนดส่งขึ้นสู่อวกาศไม่เกินปี พ.ศ. 2569 มีดร.พงศธร สายสุจริต เป็นผู้จัดการโครงการ การออกแบบถูกดำเนินการ ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่[14][15][16]

ดาวเทียมใช้งบประมาณรวมตั้งแต่ปีงบประมาณ 2565 ถึงปี 2569 ทั้งสิ้น 891.8 ล้านบาท[16]

TSC-2

[แก้]

TSC-2 เป็นยานโคจรสำรวจดวงจันทร์ดวงแรกของประเทศไทย มีภารกิจหลักเพื่อเก็บข้อมูล และสำรวจพื้นผิวของดวงจันทร์มีอุปกรณ์วิจัยเป็น Hyperspectral Imager ที่คล้ายกับ TSC-1 โคจรอยู่ที่ระดับความสูงประมาณ 100 กิโลเมตรเหนือพื้นผิวดวงจันทร์ และมีมวลไม่เกิน 300 กิโลกรัม มีแผนส่งขึ้นอวกาศในปี 2570 และใช้เวลาในการเดินทางประมาณ 18 เดือนจะเริ่มปฏิบัติการสำรวจดวงจันทร์ในปี 2572[7][17]

ยานใช้งบประมาณรวมตั้งแต่ปีงบประมาณ 2566 ถึงปี 2572 ทั้งสิ้น 1050 ล้านบาท[16]

ดูเพิ่ม

[แก้]

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) - Thai Space Consortium

อ้างอิง

[แก้]
  1. สมาชิกภาคีความร่วมมืออวกาศไทย
  2. 2.0 2.1 รายงานการประชุมคณะกรรมการบริหารภาคีความร่วมมืออวกาศไทยครั้งที่ 1/2564
  3. สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) - หนังสือแสดงเจตจำนง 3 หน่วยงาน
  4. สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) - บันทึกความเข้าใจภาคีความร่วมมืออวกาศไทย
  5. "12 หน่วยงาน ผนึกกำลังจัดตั้ง "ภาคีความร่วมมืออวกาศไทย" หวังใช้เทคโนโลยีอวกาศพัฒนาคน ยกระดับอุตสาหกรรมไทย". mgronline.com. 2021-04-05.
  6. รายงานการประชุมคณะกรรมการบริหารภาคีความร่วมมืออวกาศไทย ครั้งที่ 3/2565
  7. 7.0 7.1 สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) - Thai Space Consortium
  8. 8.0 8.1 รายงานผลการดำเนินงานโครงการพัฒนาดาวเทียมวิจัยวิทยาศาสตร์ Pathfinder (TSC-P)
  9. ฝ่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (2023-06-29). "โครงการความร่วมมือไทย - สภาวิทยาศาสตร์แห่งชาติจีน". ฝ่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงปักกิ่ง.
  10. "'หมิงเยว่จ้าวหว่อหวน- ดวงจันทร์ส่องแสงมาที่ฉัน' ดินดวงจันทร์ การค้นพบช่วงเวลาที่ขาดหายไป". thaipost.net. 2024-07-26.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (ลิงก์)
  11. Dungsunenarn, Nattanon (2023-06-10). "อัพเดทโครงการ Thai Space Consortium ปี 2023". SPACETH.CO (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  12. Siwattanasin, Nithiwat (2024-12-05). "ชวนรู้จัก Space One บริษัทจรวดที่เกิดจากการร่วมทุนระหว่างบริษัทในญี่ปุ่น". SPACETH.CO (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  13. Komiya, Kantaro (December 17, 2024). "Japan's Space One Kairos rocket fails minutes after liftoff"
  14. Dungsunenarn, Nattanon (2023-06-10). "อัพเดทโครงการ Thai Space Consortium ปี 2023". SPACETH.CO (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  15. การดำเนินงานการสร้างและพัฒนา ดาวเทียม TSC-1 ภายใต้ภาคีความ ร่วมมืออวกาศไทย (Thai Space Consortium)
  16. 16.0 16.1 16.2 โครงสร้างคําของบประมาณ Thai Space Consortium
  17. สรุปใจความสำคัญของร่างข้อเสนอโครงการดาวเทียมวิจัยและ สำรวจดวงจันทร์โดยคนไทย เพื่อยกระดับศักยภาพการแข่งขันของชาติ