ฆ้องวงใหญ่

ฆ้องวงใหญ่

ฆ้องวงใหญ่เป็นเครื่องดนตรีที่วิวัฒนาการมาจากฆ้องรางของอินโดนีเซีย สันนิษฐานว่ามีมาตั้งแต่สมัยก่อนสุโขทัย ส่วนประกอบของฆ้องวงใหญ่ประกอบด้วยลูกฆ้องและวงฆ้อง ลูกฆ้องมี 16 ลูกทำจากทองเหลือง เรียงจากลูกเล็กด้านขวา วงฆ้องสูงประมาณ 24 เซนติเมตร ใช้หวายโป่งทำเป็นราง ให้หวายเส้นนอกกับเส้นในห่างกัน 14-17 เซนติเมตร ใช้หวาย 4 อัน ด้านล่าง 2 อันขดเป็นวงขนานกัน เว้นที่ไว้ให้นักดนตรีเข้าไปบรรเลง

ฆ้องวงใหญ่เป็นเครื่องดนตรีที่สำคัญที่สุด เพราะคนที่จะเล่นดนตรีในวงปี่พาทย์ต้องมาเรียนฆ้องวงใหญ่ก่อน ฆ้องวงใหญ่ทำหน้าที่เดินทำนองหลัก ถ้าหากไม่มีฆ้องวงใหญ่ดำเนินทำนองหลักก็จะทำให้เครื่องดนตรีอื่น ๆ จับจังหวะไม่ถูกว่าตอนนี้อยู่วรรคที่เท่าไหร่ของเพลงแล้ว ซึ่งถือเป็นแม่บทของเพลง

ฆ้องวงใหญ่ใช้เล่นใน วงปี่พาทย์ วงปี่พาทย์นางหงส์ วงปี่พาทย์ไม้นวม วงปี่พาทย์ไม้แข็ง วงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์ วงปี่พาทย์เสภา และ วงมโหรี ส่วนมากฆ้องวงใหญ่จะอยู่ในวงปี่พาทย์เกือบทุกวง และวงมโหรีด้วย แต่ไม่ใช้เล่นใน วงปี่พาทย์มอญ เพราะมี ฆ้องมอญวงใหญ่ เข้ามาแทน ฆ้องวงใหญ่ของไทย

ตัวอย่างเสียงโน้ตฆ้องวงใหญ่

รฺ มฺ ฟฺ ซฺ ลฺ ทฺ ด ร ม ฟ ซ ล ทฺ ดฺ รฺ มฺ (โน้ตปี่พาทย์)

ม ฟ ซ ล ท ด ร ม ฟ ซ ล ท ด ร ม ฟ (โน้ตมโหรี)