ข้ามไปเนื้อหา

การกรีธาทัพขึ้นเหนือ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
การกรีธาทัพขึ้นเหนือ
ส่วนหนึ่งของ สมัยขุนศึก

ตามเข็มนาฬิกาจากบนซ้าย: เจียงกำลังตรวจตราทหารในกองทัพ; กองทัพปฏิวัติแห่งชาติเดินทัพขึ้นเหนือ; หน่วยปืนใหญ่ของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติในสมรภูมิ; พลเรือนกำลังแสดงการสนับสนุนต่อกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ; ชาวนาที่อาสาเข้าร่วมการกรีธาทัพ; ทหารกองทัพปฏิวัติแห่งชาติกำลังเตรียมพร้อมสำหรับเปิดฉากโจมตี
วันที่9 กรกฎาคม ค.ศ. 1926 – 29 ธันวาคม ค.ศ. 1928
(2 ปี และ 173 วัน)
สถานที่
ทางตอนใต้ถึงตอนเหนือของประเทศจีน
ผล

กองทัพปฏิวัติแห่งชาติจีนชนะ

คู่สงคราม

สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) รัฐบาลชาตินิยม

สนับสนุนโดย:
 สหภาพโซเวียต[2]
โคมินเทิร์น[3]

รัฐบาลเป่ย์หยาง รัฐบาลเป่ย์หยาง

สนับสนุนโดย:
 ญี่ปุ่น[4]
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) เจียง ไคเชก
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) เฝิง ยฺวี่เสียง
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) หลี่ จงเหริน
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) ไป้ ช่งฉี่
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) เหอ อิ้งชิน
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) หยาน ซีชาน
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) จาง ฟาขุย
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) ลี จี้เชิน
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) ถาน หยานไข่
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) เฉิง เฉียน
สาธารณรัฐจีน (ค.ศ. 1912–1949) เติ้ง เหยี่ยนต๋า
โจว เอินไหล
เย่ ถิ่ง
สหภาพโซเวียต มีฮาอิล โบโรดิน[5]
สหภาพโซเวียต วาซีลี บลูย์เฮียร์[6]		 รัฐบาลเป่ย์หยาง จาง จั้วหลิน †
รัฐบาลเป่ย์หยาง จาง เสฺวเหลียง
รัฐบาลเป่ย์หยาง จาง จงชาง
รัฐบาลเป่ย์หยาง หยาง ยฺหวี่ติ๋ง
รัฐบาลเป่ย์หยาง อู๋ เพ่ย์ฝู
รัฐบาลเป่ย์หยาง ซุน ฉฺวันฟาง
รัฐบาลเป่ย์หยาง ฉู่ ยฺวี่ปู้
กำลัง
ป. 100,000 นาย (กรกฎาคม ค.ศ. 1926)[7]
ป. 264,000 นาย (ธันวาคม ค.ศ. 1926)[8]
ป. 700,000 นาย (ฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1927)[9]
ป. 1,000,000 นาย (ค.ศ. 1928)[10]		 ป. 700,000–1,000,000 นาย (ค.ศ. 1926)[10][11]
ป. 190,000–250,000 นาย (ธันวาคม ค.ศ. 1928)[1]
เสียชีวิต 366,000-953,000 นาย โดยประมาณ (รวมผู้ที่มิใช่พลรบ)[12]

การกรีธาทัพขึ้นเหนือ เป็นการทัพทางทหารที่เปิดฉากขึ้นโดยกองทัพปฏิวัติแห่งชาติจีนของก๊กมินตั๋งเพื่อต่อต้านรัฐบาลเป่ย์หยางและขุนศึกตามภูมิภาคอื่น ๆ ใน ค.ศ. 1926 จุดประสงค์ของการทัพในครั้งนี้คือการรวมจีนเป็นหนึ่งเดียว ซึ่งประเทศได้แตกแยกเป็นฝ่ายต่าง ๆ อันเนื่องมาจากการปฏิวัติซินไฮ่ การกรีธาทัพขึ้นเหนือนำโดยนายพล เจียง ไคเชก และได้แบ่งระยะการรบออกเป็นสองช่วงเวลา โดยระยะการรบครั้งแรกสิ้นสุดลงเพราะเกิดการแตกแยกทางการเมืองของสองขั้วก๊กมินตั๋งใน ค.ศ. 1927 ระหว่างขั้วฝ่ายขวาในหนานจิงที่นำโดยเจียง กับขั้วฝ่ายซ้ายในอู่ฮั่นที่นำโดยวาง จิงเว่ย์[13] ซึ่งการแตกแยกนี้นำไปสู่แรงจูงใจต่อเหตุการณ์กวาดล้างคอมมิวนิสต์ในเซี่ยงไฮ้ของเจียง อันถือเป็นการยุติลงของแนวร่วมที่หนึ่ง ต่อมาเจียง ไคเชก ได้ลาออกจากการเป็นผู้บัญชาการกองทัพปฏิวัติแห่งชาติและลี้ภัยตนเองไปญี่ปุ่นในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1927 เพื่อพยายามแก้ไขรอยร้าวจากความแตกแยกนี้[14][15]

ระยะการรบครั้งที่สองของการกรีธาทัพเริ่มต้นขึ้นในเดือนมกราคม ค.ศ. 1928 เมื่อเจียงกลับมาเป็นผู้บัญชาการทหารอีกครั้งหนึ่ง โดยประมาณเดือนเมษายน ค.ศ. 1928 กองกำลังชาตินิยมเดินทัพเข้าสู่แม่น้ำหวง ด้วยความช่วยเหลือจากขุนศึกพันธมิตร เช่น หยาน ซีชาน และเฝิง ยฺวี่เสียง กองกําลังชาตินิยมจึงได้รับชัยชนะอย่างเด็ดขาดต่อกองทัพเป่ย์หยาง เมื่อกองกำลังชาตินิยมเข้าใกล้กรุงปักกิ่งมากขึ้นทุกที จาง จั้วหลิน ผู้นำก๊กเฟิ่งเทียนที่ตั้งมั่นอยู่ในแมนจูเรียจึงพยายามหลบหนีและถูกลอบสังหารหลังจากนั้นไม่นาน จาง เสฺวเหลียง ผู้เป็รบุตรชายของจาง จั้วหลิน จึงสืบตำแหน่งผู้นำก๊กเฟิ่งเทียนต่อมา และในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1928 เขาได้ประกาศว่าแมนจูเรียจะยอมรับอำนาจของรัฐบาลชาตินิยมในหนานจิง ทำให้ดินแดนส่วนสุดท้ายของจีนอยู่ภายใต้การควบคุมของก๊กมินตั๋งในที่สุด การกรีธาทัพจึงถือว่าเป็นผลสำเร็จและจีนกลับมารวมเป็นหนึ่งอีกครั้ง ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นของสมัยทศวรรษหนานจิง[16]

อารัมภบท

[แก้]
เจียง ไคเชก ผู้บัญชาการกองทัพปฏิวัติแห่งชาติและผู้นำการกรีธาทัพขึ้นเหนือ

ในช่วงทศวรรษ 1920 รัฐบาลเป่ย์หยางซึ่งมีฐานอยู่ในกรุงปักกิ่งได้รับการรับรองในระดับนานาชาติว่าเป็นรัฐบาลจีนที่ชอบธรรม อย่างไรก็ตาม พื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศไม่ได้อยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาลดังกล่าว แต่ถูกปกครองโดยกลุ่มขุนศึกต่าง ๆ ด้วยเหตุนี้ ก๊กมินตั๋งซึ่งมีฐานอยู่ที่กว่างโจวจึงมุ่งหวังที่จะเป็นพรรคเพื่อการปลดปล่อยชาติ นับตั้งแต่สิ้นสุดขบวนการพิทักษ์รัฐธรรมนูญใน ค.ศ. 1922 ก๊กมินตั๋งได้เสริมสร้างกำลังของตนเพื่อเตรียมการสำหรับการกรีธาทัพขึ้นเหนือเพื่อต่อต้านขุนศึกที่ปกครองกรุงปักกิ่ง โดยมีเป้าหมายเพื่อรวมประเทศจีนให้เป็นหนึ่งเดียว[17] การเตรียมการดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการเสริมสร้างทั้งพลังทางการเมืองและกองทัพของก๊กมินตั๋ง ก่อนซุน ยัตเซ็น ผู้ก่อตั้งสาธารณรัฐจีนและผู้ร่วมก่อตั้งก๊กมินตั๋งจะถึงแก่อสัญกรรมในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1925 เขาได้สนับสนุนความร่วมมือระหว่างจีนกับโซเวียต ซึ่งรวมถึงการจัดตั้งแนวร่วมที่หนึ่งกับพรรคคอมมิวนิสต์จีน[18] กำลังทหารของก๊กมินตั๋งคือกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ[19] ใน ค.ศ. 1924 เจียง ไคเชก ผู้ซึ่งได้รับการยกย่องให้เป็นศิษย์เอกของซุน ยัตเซ็น มาตั้งแต่ ค.ศ. 1922 ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้บัญชาการโรงเรียนการทหารหวงผู่ และได้ก้าวขึ้นมาเป็นผู้ท้าชิงตำแหน่งผู้นำก๊กมินตั๋งหลังจากการเสียชีวิตของซุน ยัตเซ็น[20]

เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม ค.ศ. 1925 นักศึกษาชาวจีนในเซี่ยงไฮ้ได้รวมตัวกันที่เขตเช่าระหว่างประเทศ และจัดการชุมนุมประท้วงต่อต้านการแทรกแซงของต่างชาติในประเทศจีน[21] โดยได้รับการสนับสนุนจากก๊กมินตั๋ง พวกเขาเรียกร้องให้คว่ำบาตรสินค้าต่างชาติและยุติการปกครองของเขตเช่า ซึ่งอยู่ในการปกครองของอังกฤษและอเมริกา ตำรวจเทศบาลเซี่ยงไฮ้ซึ่งส่วนใหญ่อังกฤษเป็นผู้ดำเนินการจึงได้เปิดฉากยิงใส่กลุ่มผู้ชุมนุม เหตุการณ์นี้ก่อให้เกิดความไม่พอใจไปทั่วประเทศจีน นำไปสู่การนัดหยุดงานกว่างโจว–ฮ่องกง ซึ่งเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน และกลายเป็นแหล่งสรรหาสมาชิกใหม่ของพรรคคอมมิวนิสต์[22] ความกังวลเกี่ยวกับอำนาจที่เพิ่มขึ้นของกลุ่มฝ่ายซ้าย และผลกระทบของการนัดหยุดงานต่อความสามารถของรัฐบาลกว่างโจวในการจัดเก็บรายได้ ซึ่งพึ่งพาการค้าระหว่างประเทศเป็นหลัก ทำให้เกิดความตึงเครียดภายในแนวร่วมที่หนึ่ง ท่ามกลางสถานการณ์นี้ เจียงซึ่งกำลังช่วงชิงตำแหน่งผู้นำก๊กมินตั๋งได้เริ่มรวบรวมอำนาจเพื่อเตรียมการสำหรับการกรีธาทัพขึ้นเหนือ โดยเมื่อวันที่ 20 มีนาคม ค.ศ. 1926 เขาได้กวาดล้างกลุ่มคอมมิวนิสต์สายแข็งที่ต่อต้านการกรีธาทัพขึ้นเหนือออกจากฝ่ายบริหารและกองทัพของรัฐบาลกว่างโจว ซึ่งเป็นที่รู้จักในชื่อ "รัฐประหารกว่างโจว" แต่ในขณะเดียวกัน เจียงก็พยายามสร้างความสัมพันธ์ที่เป็นมิตรกับสหภาพโซเวียต และพยายามถ่วงดุลระหว่างความต้องการกำลังสนับสนุนจากสหภาพโซเวียตและพรรคคอมมิวนิสต์ในการต่อสู้กับขุนศึกทางภาคเหนือ กับความกังวลของเขาเกี่ยวกับอิทธิพลที่เพิ่มขึ้นของคอมมิวนิสต์ภายในก๊กมินตั๋ง[23][24] หลังรัฐประหาร เจียงได้เจรจาประนีประนอม โดยปลดสมาชิกฝ่ายขวาสายแข็ง เช่น อู๋ เถี่ยเฉิง ออกจากตำแหน่ง เพื่อเป็นการชดเชยให้กับสมาชิกฝ่ายซ้ายที่ถูกกวาดล้างไป ด้วยวิธีนี้ เจียงจะสามารถแสดงให้พรรคคอมมิวนิสต์และผู้สนับสนุนจากโซเวียตอย่างโจเซฟ สตาลิน เห็นถึงความสำคัญของตนเอง ทำให้ความช่วยเหลือจากโซเวียตต่อรัฐบาลก๊กมินตั๋งยังคงดำเนินต่อไป เช่นเดียวกับความร่วมมือกับพรรคคอมมิวนิสต์ แม้ว่าจะเป็นพันธมิตรที่เปราะบาง แต่กลุ่มฝ่ายขวาของก๊กมินตั๋ง ฝ่ายกลางที่นำโดยเจียง ฝ่ายซ้ายของก๊กมินตั๋ง และพรรคคอมมิวนิสต์ยังคงร่วมมือกัน และได้วางรากฐานสำหรับการกรีธาทัพขึ้นเหนือ[25][26]

ใน ค.ศ. 1926 มีสามกลุ่มพันธมิตรของขุนศึกหลักในประเทศจีนที่เป็นปฏิปักษ์ต่อรัฐบาลก๊กมินตั๋งในกว่างโจว ได้แก่ กองทัพของอู๋ เพ่ย์ฝู ที่ยึดครองพื้นที่ทางตอนเหนือของมณฑลหูหนาน หูเป่ย์ และเหอหนาน แนวร่วมของซุน ฉฺวันฟาง ที่ควบคุมมณฑลฝูเจี้ยน เจ้อเจียง เจียงซู อานฮุย และเจียงซี และแนวร่วมที่ทรงอำนาจมากที่สุดซึ่งนำโดยจาง จั้วหลิน ที่ต่อมาจะกลายเป็นผู้นำรัฐบาลเป่ย์หยางและก๊กเฟิ่งเทียน แนวร่วมนี้ปกครองพื้นที่แมนจูเรีย ชานตง และจื๋อลี่[27] จาง จั้วหลินได้รวบรวมกองทัพพันธมิตรขุนศึกภาคเหนือที่เรียกว่า "กองทัพสันติภาพแห่งชาติ" (จีน: 安國軍; พินอิน: Ānguójūn; เวด-ไจลส์: Ankuochün; NPA) เพื่อรับมือกับการกรีธาทัพขึ้นเหนือโดยเฉพาะ[19]

ระยะแรก (กรกฎาคม ค.ศ. 1926–เมษายน ค.ศ. 1927)

[แก้]

การต่อต้านอู๋ เพ่ย์ฝู (กรกฎาคม–กันยายน ค.ศ. 1926)

[แก้]
การกรีธาทัพขึ้นเหนือ
อักษรจีนตัวเต็ม國民革命軍北伐
อักษรจีนตัวย่อ国民革命军北伐
ความหมายตามตัวอักษรการกรีธาทัพขึ้นเหนือของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ
เจียง ไคเชกเตรียมยกพลออกจากกว่างโจว รูปภาพนี้แสดงให้เห็นมีฮาอิล โบโรดิน (ซ้ายสุด), วาซีลี บลูย์เฮียร์ (สวมเครื่องแบบทหารทางขวา), และตัวของเจียงในเครื่องแบบทหารยืนอยู่ทางขวาของบลูย์เฮียร์

ท่ามกลางการสู้รบอย่างหนักบริเวณพรมแดนระหว่างดินแดนที่ก๊กมินตั๋งควบคุมกับกองกำลังของก๊กเฟิ่งเทียนและจื๋อลี่ที่เพิ่งรวมเป็นพันธมิตรกัน รัฐบาลชาตินิยมได้แต่งตั้งเจียง ไคเชก เป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน ค.ศ. 1926 เจียงเข้ารับตำแหน่งอย่างเป็นทางการในพิธีเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้นอย่างเป็นทางการของการกรีธาทัพขึ้นเหนือ แม้ว่าการสู้รบจะเกิดขึ้นมาก่อนหน้านั้นแล้ว[28][29] ยุทธศาสตร์เริ่มต้นของก๊กมินตั๋งในการรุกขึ้นเหนือเพื่อต่อต้านขุนศึกจื๋อลี่ คือการมุ่งเอาชนะอู๋ เพ่ย์ฝู และพยายามประนีประนอมกับซุน ฉฺวันฟาง รวมถึงเมินเฉยต่อก๊กเฟิ่งเทียนของจาง จั้วหลินในขณะเดียวกัน ซึ่งแผนการนี้ ที่ปรึกษาจากโซเวียต มีฮาอิล โบโรดิน และวาซีลี บลูย์เฮียร์ เป็นผู้วางแผนไว้โดยส่วนใหญ่[30][28][29] และเมื่อเปลี่ยนจากยุทธศาสตร์ตั้งรับเป็นรุก กองทัพก๊กมินตั๋งจึงได้เคลื่อนพลจากกวางตุ้งเข้าสู่มณฑลหูหนานที่อู๋ เพ่ย์ฝูควบคุม และสามารถยึดเมืองฉางชาได้เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม[31] ในขณะนั้น กองกำลังหลักของอู๋ เพ่ย์ฝูกำลังติดพันกับการรบที่ช่องเขาหนานโข่ว ใกล้กรุงปักกิ่ง กับกองทัพกั๋วหมินจฺวิน ซึ่งเป็นกลุ่มฝักใฝ่ก๊กมินตั๋งที่แยกออกจากก๊กจื๋อลี่[29] ฝ่ายซุน ฉฺวันฝาง ซึ่งก๊กมินตั๋งพยายามหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า ก็ไม่ได้เข้าแทรกแซงในขณะที่กองทัพก๊กมินตั๋งบุกลึกเข้าไปในดินแดนของอู๋ เพ่ย์ฝู[32][33] แม้ว่าก๊กเฟิ่งเทียนจะเสนอความช่วยเหลือแก่อู๋ เพ่ย์ฝู แต่เขาปฏิเสธความช่วยเหลือนั้น เนื่องจากเกรงว่าขุนศึกทางเหนือจะบ่อนทำลายอำนาจของตนหากยอมให้กองทัพของพวกเขาเข้ามาในพื้นที่[34] ที่ประชุมทางทหารของก๊กมินตั๋งในฉางชาเมื่อวันที่ 11-12 สิงหาคม ได้ตัดสินใจเปิดฉากโจมตีโดยตรงต่อฐานที่มั่นของอู๋ เพ่ย์ฝูที่เมืองอู่ชาง โดยหลีกเลี่ยงเมืองหนานชางของซุน ฉฺวันฝาง[28][29] ซึ่งเป็นเส้นทางเดียวกับที่กบฏไท่ผิงเคยใช้ในคริสต์ศตวรรษที่ 19[35] ในการกล่าวปราศรัยต่อเหล่านายพลในที่ประชุม เจียง ไคเชกกล่าวว่า:

"ความสำคัญของการต่อสู้ครั้งนี้ไม่ได้อยู่แค่การตัดสินชะตากรรมของขุนศึกเท่านั้น แต่ยังหมายถึงว่าชาติและประชาชนจีนจะสามารถฟื้นฟูเสรีภาพและเอกราชของตนได้หรือไม่ กล่าวอีกนัยหนึ่ง นี่เป็นการต่อสู้ระหว่างชาติและขุนศึก ระหว่างการปฏิวัติและกลุ่มต่อต้านการปฏิวัติ ระหว่างหลักไตรราษฎร์กับจักรวรรดินิยม ทุกอย่างจะถูกตัดสินในสมรภูมิครั้งนี้ … เพื่อคืนเอกราชและเสรีภาพให้แก่ประชาชนจีนของเรา"[36]

กองทัพปฏิวัติแห่งชาติเตรียมการโจมตีอู่ชาง (เมืองอู่ฮั่นในปัจจุบัน)
กองทัพปฏิวัติแห่งชาติเคลื่อนพลสู่เขตเช่าของอังกฤษที่เมืองฮั่นโข่วในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1926

เมื่อกองทัพก๊กมินตั๋งสามารถยึดเมืองเยฺว่โจว ซึ่งเป็นเมืองท่าบนแม่น้ำแยงซีได้เมื่อวันที่ 22 สิงหาคม มณฑลหูหนานก็ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของก๊กมินตั๋งโดยสมบูรณ์ เปิดทางให้กองทัพเดินหน้าสู่เมืองอู่ชางตามแนวทางรถไฟสายปักกิ่ง–กว่างโจว[37] ขณะที่กองกำลังของอู๋ เพ่ย์ฝูถอยร่นขึ้นไปทางเหนือ พวกเขาได้ทำลายคันกั้นน้ำในแม่น้ำแยงซีหลายจุด เพื่อชะลอการรุกคืบของก๊กมินตั๋ง อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 28 สิงหาคม กองกำลังก๊กมินตั๊งภายใต้การนำของหลี่ จงเหริน พร้อมด้วยกองทัพที่ 7 ของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติฝ่ายกว่างซีได้เข้ายึดเมืองเสียนหนิง ซึ่งอยู่ห่างจากอู่ชางไปทางใต้ราว 75 กิโลเมตร อู๋ เพ่ย์ฝู ซึ่งได้เดินทางกลับลงใต้เพื่อป้องกันเมืองอู่ชาง ได้รวบรวมกำลังพลที่สะพานเหอเซิ่งเฉียว และในวันที่ 29 สิงหาคม เขาได้เปิดฉากโจมตีตอบโต้กองทัพก๊กมินตั๋งทางทิศใต้ อย่างไรก็ตาม การโจมตีครั้งนี้กลับทำให้แนวป้องกันของเขาอ่อนแอลง ส่งผลให้ภายในเที่ยงวันถัดมา กองกำลังของเขาต้องล่าถอยไปยังอู่ชาง ในช่วงเวลาสั้น ๆ นี้ อู๋ เพ่ย์ฝูสูญเสียกำลังพลถึง 8,000 นาย โดยทหารมากกว่า 5,000 นายถูกจับเป็นเชลย พร้อมทั้งอาวุธปืน ซึ่งช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับกองทัพก๊กมินตั๋ง[38] ในวันที่ 2 กันยายน กองทัพก๊กมินตั๋งได้ปิดล้อมเมืองอู่ชางเกือบสมบูรณ์ แม้ว่าอู๋ เพ่ย์ฝูและกองกำลังส่วนใหญ่ของเขาจะหลบหนีขึ้นเหนือไปยังมณฑลเหอหนาน แต่กองกำลังที่เหลือในเมืองอู่ชางยังคงต่อต้านเป็นเวลากว่าเดือน[39][40][41] อย่างไรก็ตาม ความล้มเหลวของเขาในการเผชิญหน้ากับกองทัพก๊กมินตั๋งได้ทำลายอำนาจและชื่อเสียงของเขาอย่างสิ้นเชิง กองทัพที่เหลืออยู่ของเขาก็แตกสลายไปในเดือนต่อมา[34]

การต่อต้านซุน ฉฺวันฟาง (กันยายน ค.ศ. 1926–กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1927)

[แก้]

เมื่อกองกำลังของอู๋ เพ่ย์ฝูล่าถอย กองทัพปฏิวัติแห่งชาติจึงมุ่งเป้าไปยังมณฑลเจียงซี ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของซุน ฉฺวันฟาง โดยมีเมืองจิ่วเจียงและหนานชาง เมืองหลวงของมณฑล เป็นเป้าหมายหลัก แม้ว่ารัฐบาลกว่างโจวจะเสนอข้อตกลงไม่รุกรานให้ซุน แต่เขาปฏิเสธที่จะยอมอยู่ใต้การปกครองของก๊กมินตั๋ง ดังนั้น ในขณะที่การปิดล้อมเมืองอู่ชางยังดำเนินอยู่ เจียง ไคเชกจึงเปิดฉากบุกข้ามพรมแดนเจียงซีเมื่อวันที่ 4 กันยายน ค.ศ. 1926[42] ในวันที่ 19 กันยายน ทั้งเมืองจิ่วเจียงและหนานชางตกอยู่ภายใต้การควบคุมของก๊กมินตั๋ง โดยได้รับแรงหนุนจากการแปรพักตร์ของไหล ซื่อหวง นายพลคนหนึ่งของซุน[43][44] แม้จะประสบความสำเร็จในเบื้องต้น แต่การบุกโจมตีของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติกลับต้องล่าถอยเมื่อซุนนำกำลังเสริมจากหนานจิงมาถึงในวันที่ 21 กันยายน ซุนสามารถยึดคืนพื้นที่ส่วนใหญ่ที่เสียไป และกวาดล้างผู้ต่อต้านอย่างโหดเหี้ยม โดยสังหารนักศึกษา ครู และผู้ต้องสงสัยว่าเป็นสมาชิกก๊กมินตั๋งหลายร้อยคน พร้อมนำศีรษะของพวกเขามาเสียบประจานตามที่สาธารณะ[45]

เส้นทางการกรีธาทัพขึ้นเหนือ

เมื่อต้องเผชิญกับการหยุดชะงักของปฏิบัติการ เจียงได้ส่งโทรเลขไปยังรัฐบาลกว่างโจวเพื่อเรียกร้องให้ยุติการนัดหยุดงานกว่างโจว-ฮ่องกง ซึ่งยังคงดำเนินอยู่และส่งผลกระทบต่อเส้นทางลำเลียงเสบียงของเขา[46] การเจรจากับฝ่ายอังกฤษเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 23 กันยายน และการนัดหยุดงานสิ้นสุดลงในวันที่ 10 ตุลาคม ซึ่งช่วยให้กองทัพปฏิวัติแห่งชาติเข้าถึงเสบียงได้สะดวกขึ้น รวมถึงได้รับกำลังพลเพิ่มเติมจากกลุ่มผู้ประท้วงที่กลับเข้าร่วมการเดินทัพ[46][47] ในวันเดียวกันนั้น กองกำลังที่เหลือของอู๋ เพ่ย์ฝูในอู่ชางได้ยอมจำนน ทำให้กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถยึดครองมณฑลหูเป่ย์ได้โดยสมบูรณ์[39] ขณะที่การสู้รบในเจียงซียังคงดำเนินไป เซี่ย เชา ผู้ว่าการพลเรือนประจำมณฑลเจ้อเจียง ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ใต้บังคับบัญชาของซุน ฉฺวันฟาง ได้แปรพักตร์ไปเข้าร่วมกับรัฐบาลกว่างโจว ชาวเจ้อเจียงเริ่มไม่พอใจกับการปกครองของซุนซึ่งเป็นบุคคลนอกพื้นที่ และเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม เซี่ยจึงประกาศให้มณฑลเจ้อเจียงเป็นอิสระ[48][49] เนื่องจากเจียง ไคเชกเป็นชาวเจ้อเจียงโดยกำเนิด เขาจึงสามารถโน้มน้าวให้เซี่ยเข้าร่วมกับก๊กมินตั๋งได้ โดยหลังจากแปรพักตร์ เซี่ยเปิดฉากโจมตีเซี่ยงไฮ้ซึ่งอยู่ในการควบคุมของซุน แต่ต้องล่าถอยกลับไปยังเจ้อเจียงอย่างรวดเร็ว เพราะซุนสามารถล่วงรู้แผนการล่วงหน้าหลายวัน[48] กองทัพของซุนจึงบุกเข้าโจมตีเจ้อเจียง และปราบปรามการก่อกบฏลงได้อย่างสมบูรณ์ภายในวันที่ 23 ตุลาคม เซี่ยถูกประหารชีวิตพร้อมกับทหารหลายร้อยนาย ขณะที่พลเรือนอีกหลายพันคนถูกสังหารหมู่ที่กองบัญชาการเดิมของเซี่ย[48][41]

ในเวลาเดียวกันกับกบฏในเจ้อเจียง กองทัพปฏิวัติแห่งชาติยังคงรุกคืบในมณฑลเจียงซี กองทัพที่ 1 ภายใต้การนำของเหอ ยิ่งชิน ซึ่งตั้งมั่นอยู่ที่ซัวเถา ได้ข้ามพรมแดนกวางตุ้งและเปิดฉากบุกเข้าสู่มณฑลฝูเจี้ยน โดยมีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มแรงกดดันต่อซุน ฉฺวันฟาง กองทัพปฏิวัติแห่งชาติได้รับการต้อนรับจากชาวบ้านจำนวนมาก รวมถึงชาวฮากกาซึ่งไม่พอใจกับอิทธิพลของขุนศึกจากต่างถิ่น และค่อย ๆ แทรกซึมเข้าสู่ชนบทของฝูเจี้ยน กองทัพของเหอเคลื่อนพลขึ้นไปตามชายฝั่ง โดยมุ่งหน้าไปยังฝูโจว เมืองหลวงของมณฑล[50][51] ในช่วงปลายเดือนตุลาคม กองทัพของซุนต้องล่าถอยอีกครั้งจากมณฑลเจียงซีและฝูเจี้ยน[52][53] ช่วงต้นเดือนพฤศจิกายน กองทัพก๊กมินตั๋งเคลื่อนพลยึดท่าเรือสำคัญริมแม่น้ำแยงซี ได้แก่ จิ่วเจียงและหูโข่ว และในวันที่ 9 พฤศจิกายน ก็สามารถยึดคืนเมืองหนานชางได้ กองกำลังของซุนทิ้งอาวุธยุทโธปกรณ์จำนวนมากระหว่างล่าถอย ซึ่งช่วยเสริมกำลังให้กับกองทัพปฏิวัติแห่งชาติที่มีอาวุธน้อยกว่า โดยเฉพาะในการบุกยึดหนานชางครั้งสุดท้าย ที่ทำให้กองทัพปฏิวัติแห่งชาติเสียกำลังพลไปถึง 20,000 นาย[54] ขณะเดียวกัน ซุนได้เดินทางไปยังเทียนจินเพื่อขอความช่วยเหลือจากก๊กเฟิ่งเทียน[55] ทางด้านจาง จงชาง ขุนศึกแห่งชานตง และจาง จั้วหลิน ขุนศึกแห่งแมนจูเรีย ตกลงให้ความช่วยเหลือ เนื่องจากต้องการสกัดการรุกคืบของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ แต่ทั้งคู่ก็เรียกร้องค่าตอบแทนสำหรับการสนับสนุนนี้ เมื่อกองทัพปฏิวัติแห่งชาติเคลื่อนพลเข้าสู่ฝูเจี้ยน กองกำลังจากชานตงจำนวน 60,000 นาย เดินทางมาถึงมณฑลอานฮุยที่อยู่ภายใต้การควบคุมของซุนในวันที่ 24 พฤศจิกายน ต่อมาเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม กองกำลังเหล่านี้ได้รับการจัดตั้งเป็น "กองทัพสันติภาพแห่งชาติ" โดยมีจาง จั้วหลินเป็นผู้บัญชาการสูงสุด และจาง จงชาง กับซุน ฉฺวันฟางเป็นรองผู้บัญชาการ[56]

สมาชิกรัฐบาลทหารสันติภาพแห่งชาติ จากซ้ายไปขวา: พัน ฟู่, กุงเซ็งนอร็อบ, อู๋ จฺวิ้นเชิง, ซุน ฉฺวันฟาง, จาง จั้วเซียง, และจาง จงชาง

อย่างไรก็ตาม พันธมิตรนี้ไม่เป็นที่ยอมรับอย่างยิ่งในภูมิภาคที่ซุนควบคุม รวมถึงกองกําลังทางเหนือของจาง จงชางยังถูกมองว่าเป็นผู้รุกราน การเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องการปกครองตนเองของมณฑลเจ้อเจียงยังคงดำเนินต่อไป โดยเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม มีการประชุมที่เซี่ยงไฮ้ของบุคคลสำคัญระดับมณฑลซึ่งภักดีต่อซุนแต่ในนาม[57] ขณะที่ในมณฑลฝูเจี้ยน กองทัพของซุนจำนวนมากเริ่มแปรพักตร์ไปเข้ากับกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ และในวันที่ 9 ธันวาคม กองทัพของเหอ ยิ่งชินก็สามารถพิชิตฝูโจวได้โดยไม่มีการต่อต้าน[55][58] เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม โจว เฟิงฉี ผู้บัญชาการทหารของเจ้อเจียงประกาศแปรพักตร์ไปเข้าร่วมกับกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ ทำให้เกิดการแปรพักตร์เป็นลูกโซ่ ส่งผลให้เจ้อเจียงแยกตัวออกจาก "สหมณฑล" ของซุน และได้รับสถานะปกครองตนเองจากรัฐบาลกว่างโจว[59] ซุนตอบโต้สิ่งนี้ด้วยการระดมกองทัพไปยังพรมแดนเจ้อเจียง โดยมีกองทัพสันติภาพแห่งชาติคอยคุ้มกันแนวหลัง พร้อมทั้งเปิดฉากบุกเข้าไปในเจ้อเจียง และยึดคืนพื้นที่ส่วนใหญ่ของมณฑลกลับมาได้ เมื่อวันที่ 10 มกราคม กองกำลังต่อต้านซุนส่วนใหญ่ล่าถอยไปยังเมืองฉฺวีโจว กองทัพของเหอ ยิ่งชินจากฝูเจี้ยนจึงบุกเข้าสู่เจ้อเจียงเพื่อช่วยเหลือฝ่ายกบฏและสกัดกั้นการรุกคืบของซุน กองกำลังของฝ่ายกบฏและก๊กมินตั๋งได้รวมเข้าด้วยกันภายใต้การนำของไป๋ ฉงซี ซึ่งเปิดฉากโจมตีตอบโต้ในวันที่ 20 มกราคม ต่อมาเมื่อวันที่ 29 มกราคม กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถรุกคืบถึงเมืองหลานซีและจินหัว และเกิดการสู้รบครั้งใหญ่ที่นำไปสู่ความพ่ายแพ้อย่างยับเยินของซุน[60] หลังจากชัยชนะครั้งนี้ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติได้เปิดฉากโจมตีเมืองหางโจวจากสองด้าน กองกำลังของซุนที่เริ่มหมดขวัญกำลังใจพากันหลบหนีไปทางเหนือ และปล้นสะดมหมู่บ้านระหว่างทาง ขณะที่กองกำลังของซุนอยู่ในสภาพแตกพ่าย เมิ่ง เชาเยฺว่ ผู้บัญชาการในพื้นที่จึงตัดสินใจละทิ้งหางโจวเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ และพากองกำลัง 20,000 นายหลบหนีไปยังมณฑลเจียงซูโดยรถไฟ[60] ที่สุดแล้วในที่ 23 กุมภาพันธ์ มณฑลเจ้อเจียงตกอยู่ภายใต้การควบคุมของก๊กมินตั๋งโดยสมบูรณ์ โดยภายในเวลาเพียง 6 เดือน รัฐบาลชาตินิยมสามารถขยายอำนาจครอบคลุมพื้นที่ 7 มณฑล ซึ่งมีประชากรรวมกันราว 170 ล้านคน[58] นอกจากนี้ จากการแปรพักตร์ของขุนศึกหลายกลุ่ม ทำให้กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถเพิ่มจำนวนกำลังพลของตนขึ้นเป็น 700,000 นาย[9]

การรุกเซี่ยงไฮ้–หนานจิง (กุมภาพันธ์–เมษายน ค.ศ. 1927)

[แก้]
ดูเพิ่ม: กรณีหนานจิง (ค.ศ. 1927) และ รัฐบาลชาตินิยมอู่ฮั่น

ซุน ฉฺวันฟางล่าถอยไปยังหนานจิงหลังจากเผชิญกับความปราชัยเหล่านี้[61] ก๊กเฟิ่งเทียนตอบรับคำขอความช่วยเหลือของซุนโดยส่งกำลังเสริมไปยังมณฑลเจียงซูและอานฮุย พร้อมทั้งเพิ่มจำนวนทหารในเหอหนานเพื่อสนับสนุนอู๋ เพ่ย์ฝู[62] กองกำลังหลักสองกองของเฟิ่งเทียน ได้แก่ กองทัพชานตงของจาง จงชาง และกองทัพจี๋อลี่ของฉู่ ยฺวี่ผูได้ข้ามแม่น้ำแยงซีในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1927 เพื่อช่วยซุนป้องกันหนานจิงและเซี่ยงไฮ้[63] หลังจากชัยชนะในเจ้อเจียง เจียง ไคเชกได้สั่งให้เปิดฉากโจมตีสองเมืองนี้ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติฝ่ายตะวันออกภายใต้การบัญชาของไป๋ ฉงซี และเหอ ยิ่งชิน ซึ่งประจำอยู่ที่หางโจว เปิดฉากบุกสองทางในช่วงกลางเดือนมีนาคม กองทัพของไป๋มุ่งหน้าสู่เซี่ยงไฮ้ ขณะที่กองทัพของเหอมุ่งหน้าไปยังฉางโจว โดยมีเป้าหมายตัดทางรถไฟสายเซี่ยงไฮ้–หนานจิง ซึ่งเป็นเส้นทางลำเลียงของซุน[64] ในขณะเดียวกัน กองทัพฝ่ายกลางของเฉิง เฉียนก็รุกไปยังหนานจิงผ่านมณฑลอานฮุย โดยได้รับความช่วยเหลือจากการแปรพักตร์ของทหารฝ่ายซุนที่นั่น[65] กองกำลังที่เหลือของซุนที่ได้รับความช่วยเหลือจากกองทัพชานตงต้องถอยร่นกลับเซี่ยงไฮ้เมื่อเผชิญกับกองทัพของไป๋[63] กองทัพของเขาตัดการเชื่อมต่อทางรถไฟกับเซี่ยงไฮ้อย่างรวดเร็ว ในขณะที่ซุนต้องพบกับการทรยศของกองทัพเรือ และการนัดหยุดงานทั่วไปของคอมมิวนิสต์ในเซี่ยงไฮ้[64][66] การสู้รบอย่างหนักเกิดขึ้นที่ซงเจียง นอกเมืองเซี่ยงไฮ้ แต่ในวันที่ 22 มีนาคม กองทัพของไป๋ก็สามารถเข้ายึดเซี่ยงไฮ้ได้สำเร็จ[67][64][9] การส่งกำลังสนับสนุนของเฟิ่งเทียนกลายเป็น "ความล้มเหลวทางยุทธการที่มีต้นทุนสูง" สำหรับขุนศึกภาคเหนือ กองทัพของพวกเขาต้องเผชิญกับการสูญเสียอย่างหนักจนต้องล่าถอยขึ้นเหนือข้ามแม่น้ำแยงซี[63] การนัดหยุดงานยังคงดำเนินต่อไปจนถึงวันที่ 24 มีนาคม ก่อนที่ไป๋จะสั่งให้ยุติลง ความวุ่นวายที่เกิดขึ้นระหว่างการนัดหยุดงานทำให้มีผู้เสียชีวิต 322 ราย และบาดเจ็บกว่า 2,000 คน ซึ่งยิ่งเพิ่มความไม่ไว้วางใจระหว่างก๊กมินตั๋งและพรรคคอมมิวนิสต์[68]

หลังจากยึดเซี่ยงไฮ้ได้ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติได้หันไปสนใจหนานจิง เหอ ยิ่งชินรุกกำลังจากตะวันออกเฉียงใต้ ขณะที่เฉิง เฉียนเคลื่อนพลจากตะวันตกเฉียงใต้[64] จาง จงชางสั่งให้กองทัพชานตงถอนกำลังออกจากหนานจิงเมื่อวันที่ 23 มีนาคม ทำให้เมืองปราศจากการป้องกัน[69] เฉิงเดินทางมาถึงในวันถัดมาและเข้ายึดเมืองโดยไม่มีการต่อต้านใด ๆ[64][70][62] อย่างไรก็ตาม ทันทีที่กองทัพปฏิวัติแห่งชาติมาถึง ก็เกิดการจราจลต่อต้านชาวต่างชาติในเมือง เหตุการณ์นี้กลายเป็นที่รู้จักในชื่อ "กรณีหนานจิง"[64] กองทัพเรืออังกฤษและสหรัฐได้อพยพพลเมืองของตน ส่งผลให้เกิดการระดมยิงปืนใหญ่ ซึ่งทำให้เมืองเกิดไฟไหม้และมีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 40 ราย[71] กองทัพของเหอมาถึงในวันที่ 25 มีนาคม และเฉิงกับเหอก็สามารถควบคุมสถานการณ์และยุติความรุนแรงได้ในวันต่อมา[68][71]

ด้านเจียง ไคเชกกล่าวหาว่าหลิน ปั๋วฉฺวี เป็นผู้อยู่เบื้องหลังเหตุการณ์นี้ โดยมองว่าเป็นความพยายามที่จะเปลี่ยนความเห็นของนานาประเทศให้หันมาต่อต้านก๊กมินตั๋ง หลินเป็นสมาชิกของทั้งพรรคคอมมิวนิสต์และก๊กมินตัว โดยดำรงตำแหน่งกรรมาธิการการเมืองของกองทัพที่ 6 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของกองทัพของเฉิง เฉียน[70] ไม่ว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบก็ตาม เหตุการณ์หนานจิงถือเป็นจุดสูงสุดของความตึงเครียดภายในแนวร่วมที่หนึ่ง รัฐบาลชาตินิยมได้ย้ายจากกว่างโจวมายังอู่ฮั่น ซึ่งเป็นเมืองใหม่ที่เกิดจากการรวมตัวของอู่ชางและเมืองใกล้เคียงอีกสองแห่ง ฝ่ายบริหารของอู่ฮั่นค่อย ๆ ห่างเหินจากเจียง และกลายเป็นศูนย์กลางอำนาจฝ่ายซ้ายที่ได้รับการสนับสนุนจากสหภาพโซเวียตภายในก๊กมินตั๋ง โดยจำกัดอำนาจของเขา สหภาพแรงงานที่นำโดยคอมมิวนิสต์ได้จัดการชุมนุมประท้วงอย่างต่อเนื่องในอู่ฮั่นและพื้นที่ควบคุมของก๊กมินตั๋ง พวกเขายังสร้างโครงสร้างบริหารคู่ขนานขึ้นมาในดินแดนได้รับการปลดปล่อยจากกองทัพปฏิวัติแห่งชาติอีกด้วย[72][73]

ในความสำเร็จสุดท้ายของการกรีธาทัพในระยะแรก กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถยึดเมืองเหอเฝย์ ซึ่งเป็นเมืองหลวงของมณฑลอานฮุย รวมถึงเมืองขนาดรองอย่างเปิ้งปู้ได้สำเร็จ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติซึ่งเคลื่อนที่ขึ้นไปทางตอนเหนือของแม่น้ำแยงซียังคงรุกคืบเข้าสู่มณฑลเจียงซูตอนเหนือ อย่างไรก็ตาม การเคลื่อนพลกลับถูกขัดขวางจากความโกลาหลทางการบริหารที่เกิดขึ้นหลังเหตุการณ์หนานจิง[74] ความตึงเครียดระหว่างฝ่ายซ้ายในอู่ฮั่นและฝ่ายขวาในหนานจิงได้ทวีความรุนแรงขึ้น และกลายเป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้การกรีธาทัพขึ้นเหนือต้องชะลอตัวลง[72] ในขณะเดียวกัน หลังจากการรุกเซี่ยงไฮ้-หนานจิง กองทัพเฟิ่งเทียนได้ให้การสนับสนุนซุน ฉฺวันฟาง ทำให้กองทัพของเขาไม่ล่มสลายไปโดยสิ้นเชิง และพวกเขาสามารถรวบรวมกำลังใหม่ได้สำหรับการสู้รบในระยะต่อไป[63] เมื่อวันที่ 3 เมษายน กองทัพสันติภาพแห่งชาติเปิดฉากรุกตอบโต้และสามารถผลักดันกองทัพปฏิวัติแห่งชาติกลับไปได้กว่า 161 กิโลเมตร สู่แนวแม่น้ำแยงซีภายในวันที่ 11 เมษายน[75]

การกวาดล้างคอมมิวนิสต์และระยะที่สอง (เมษายน ค.ศ. 1927–มิถุนายน ค.ศ. 1928)

[แก้]

ความขัดแย้งภายในกลุ่มชาตินิยม (เมษายน–สิงหาคม ค.ศ. 1927)

[แก้]
ข้อมูลเพิ่มเติม: การสังหารหมู่เซี่ยงไฮ้, รัฐบาลชาตินิยมอู่ฮั่น, และ การก่อการกำเริบหนานชาง
มีฮาอิล โบโรดิน กล่าวปราศรัยที่อู่ฮั่น ค.ศ. 1927

สมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์จีนจำนวนมากเข้าร่วมก๊กมินตั๋งในฐานะส่วนหนึ่งของแนวร่วมที่หนึ่ง และมีอิทธิพลอย่างมากต่อฝ่ายซ้ายของพรรค มีฮาอิล โบโรดิน ผู้ประสานงานระหว่างก๊กมินตั๋งและรัฐบาลโซเวียตในมอสโก ใช้เวลาหลายปีในการสร้างพันธมิตรนี้ ขณะเดียวกันก็สนับสนุนการขยายตัวของพรรคคอมมิวนิสต์จีนอย่างลับ ๆ[76] ฝ่ายซ้ายของก๊กมินตั๋งที่ได้รับการสนับสนุนจากโซเวียตเริ่มมีอำนาจเหนือรัฐบาลชาตินิยมในอู่ฮั่น และมุ่งโจมตีเจียง ไคเชก ผู้บัญชาการกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ โดยเมื่อวันที่ 1 เมษายน รัฐบาลอู่ฮั่นภายใต้คำแนะนำของโบโรดินได้ออกคำสั่งถอดอำนาจของเจียงในด้านการต่างประเทศ การเงิน และการสื่อสาร รวมถึงสั่งให้เขาออกจากเซี่ยงไฮ้ไปยังแนวรบหน้า อย่างไรก็ตาม คำสั่งเหล่านี้ไม่มีผลกระทบใด ๆ เนื่องจากรัฐบาลอู่ฮั่นแทบไม่มีอำนาจทางทหาร[77] รัฐบาลอู่ฮั่นวางแผนจะส่งกำลังไปยังหนานจิงเพื่อปลดอาวุธเจียง แต่กลับต้องระงับแผนดังกล่าว เมื่อวาง จิงเว่ย์ เดินทางกลับจากยุโรปตามคำเชิญของผู้นำรัฐบาล เมื่อวางมาถึงเซี่ยงไฮ้ เจียงจึงเสนอข้อตกลงแบ่งปันอำนาจให้กับเขา วางรับข้อเสนอนี้ไปพิจารณาและเดินทางไปอู่ฮั่นเมื่อวันที่ 7 เมษายน ซึ่งได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากผู้นำรัฐบาลที่นั่น หลังจากได้รับข้อเสนอของเจียง รัฐบาลอู่ฮั่นจึงตัดสินใจเปลี่ยนเป้าหมายไปที่ปักกิ่งแทน ขณะที่เจียงได้เริ่มเตรียมการสำหรับการกวาดล้างคอมมิวนิสต์ในเซี่ยงไฮ้แล้ว[77][78]

เจียงใช้ประโยชน์จากสายสัมพันธ์ของเขากับอั้งยี่ในเซี่ยงไฮ้ที่รู้จักกันในชื่อ "แก๊งเขียว" และสั่งการให้สมาชิกอั้งยี่สังหารสมาชิกสหภาพแรงงานและคอมมิวนิสต์ที่อยู่ในเมือง โดยในระหว่างวันที่ 12 ถึง 14 เมษายน มีการจับกุมและสังหารนักคอมมิวนิสต์หลายร้อยคนในเซี่ยงไฮ้ตามคำสั่งของเจียง เหตุการณ์นี้กลายเป็นที่รู้จักในชื่อ "การสังหารหมู่เซี่ยงไฮ้" ส่วนทางภาคใต้ กลุ่มคอมมิวนิสต์ก็ตอบโต้โดยการกวาดล้างผู้สนับสนุนชาตินิยม ส่งผลให้พันธมิตรระหว่างกลุ่มชาตินิยมกับคอมมิวนิสต์ในแนวร่วมที่หนึ่งเป็นอันสิ้นสุดลงโดยสิ้นเชิง[9][79][80][81] พรรคคอมมิวนิสต์ได้รับความเสียหายอย่างหนักจาก "ความน่าสะพรึงสีขาว" ที่ตามมา โดยมีสมาชิกพรรคเพียง 10,000 คน จาก 60,000 คนเท่านั้นที่รอดชีวิต[82] วาง จิงเว่ย์ ซึ่งตอนนี้เป็นหัวหน้ารัฐบาลอู่ฮั่น ได้ประณามการกระทำดังกล่าว เป็นเหตุให้เกิดการแตกแยกภายในระหว่างฝ่ายซ้ายกับฝ่ายขวา ซึ่งต่อมาฝ่ายหลังได้จัดตั้งรัฐบาลของตนเองในหนานจิง[83] สถานะของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติในหนานจิงอยู่สภาพที่ไม่มั่นคง โดยในพิธีประกาศให้หนานจิงเป็นเมืองหลวงของจีน ขุนศึกจาง จงชาง ใช้ปืนใหญ่ยิงถล่มเขตริมน้ำของเมืองจากฝั่งตรงข้ามแม่น้ำแยงซี[84]

เมื่อพื้นที่หนานจิงและเซี่ยงไฮ้เผชิญภัยคุกคามจากกองทัพสันติภาพแห่งชาติอย่างต่อเนื่อง กองทัพปฏิวัติแห่งชาติและกองกำลังพันธมิตรจึงเปิดฉากการรุกในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1927 เฝิง ยฺวี่เสียง และกองทัพกั๋วหมินจฺวินเคลื่อนทัพออกจากฐานที่มั่นในมณฑลฉ่านซี มุ่งสู่เมืองลั่วหยางในมณฑลเหอหนาน[85] เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม กองทัพที่ 1 และ 6 ของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติได้ข้ามแม่น้ำแยงซีเข้าสู่มณฑลอานฮุย และเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม หลี่ จงเหริน ซึ่งตั้งมั่นอยู่ทางตะวันกของมณฑลอานฮุย ได้นำกองทัพที่ 7 เข้าสู่เมืองเหอเฝย์[86] พร้อมกันนั้น รัฐบาลอู่ฮั่นก็เปิดฉากโจมตีมณฑลเหอหนาน โดยแต่งตั้งถัง เชิงจื้อ เป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองทัพฝ่ายอู่ฮั่น และได้รับแรงสนับสนุนจากกองกำลังที่เหลือของอู๋ เพ่ย์ฝู ถังสามารถผลักดันกองทัพของ "จอมพลหนุ่ม" จาง เสฺวเหลียง บุตรชายและทายาททางการเมืองของจาง จั้วหลิน ถอยร่นไปยังแม่น้ำที่เมืองหย่านเฉิง[87]

เฝิง ยฺวี่เสียง พบปะกับเจียง ไคเชก ณ สฺวีโจว เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน ค.ศ. 1927

ในวันที่ 20 พฤษภาคม หลี่เข้ายึดเมืองเปิ้งปู้ ในขณะที่เจียงเปิดฉากการโจมตีสี่ทิศทางผ่านมณฑลเจียงซู โดยมุ่งเป้าไปยังฐานอำนาจของขุนศึกในมณฑลชานตง[86][88] เหอ ยิ่งชิน นำกองทัพที่ 1 ข้ามแม่น้ำแยงซีที่เมืองเจิ้นเจียง และเคลื่อนกำลังเข้ายึดเมืองไห่โจว[89] เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม หลี่เข้ายึดเมืองสู้โจว และกั๋วหมินจฺวินสามารถพิชิตเมืองลั่วหยางได้ ทำให้จาง จงชาง ต้องถอนทัพไปยังมณฑลชานตง และจาง เสฺวเหลียง ต้องถอยร่นไปทางตอนเหนือของแม่น้ำหวง[90] หลังจากจาง เสฺวเหลียงถอนทัพ เฝิง ยฺวี่เสียง เคลื่อนกำลังพลจากลั่วหยางไปยังเจิ้งโจว[91] จนท้ายที่สุดเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถยึดเมืองสฺวีโจว อันเป็นเมืองชุมทางรถไฟที่สำคัญได้สำเร็จ[89] ด้วยเหตุนี้ ทางรถไฟสายหลงไห่และสายปักกิ่ง–ฮั่นโข่วจึงตกอยู่ในการควบคุมของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติหรือกั๋วหมินจฺวิน และทำให้เฝิงสามารถติดต่อความช่วยเหลือจากรัฐบาลอู่ฮั่นและหนานจิงได้โดยตรง[91] เขาพบกับวาง จิงเว่ย์ และถัง เชิงจื้อ ที่เจิ้งโจว เมื่อวันที่ 10–11 มิถุนายน จากนั้นจึงเดินทางไปพบเจียง ไคเชก ที่สฺวีโจว ในวันที่ 19 มิถุนายน วันต่อมา เฝิงได้ประกาศว่าเขาจะเป็นพันธมิตรกับรัฐบาลหนานจิงและกวาดล้างคอมมิวนิสต์ออกจากพื้นที่ที่เขาควบคุม ส่งผลให้แผนการรุกขึ้นเหนือของรัฐบาลอู่ฮั่นล้มเหลว ถังจึงนำกองกำลังของเขากลับสู่อู่ฮั่น[92][93][94] เจียงมีแผนที่จะรุกกำลังเข้าสู่มณฑลชานตง แต่การมาถึงของกองทัพคันโตของญี่ปุ่นในเดือนมิถุนายนได้ขัดขวางการเคลื่อนทัพของเขา โดยญี่ปุ่นอ้างว่าปฏิบัติการนี้มีเป้าหมายเพื่อปกป้องพลเมืองญี่ปุ่นที่เมืองชิงเต่า[95] ช่วงเวลาเดียวกัน อู๋ เพ่ย์ฝู ได้ถอนกำลังที่เหลือไปยังมณฑลเสฉวนและประกาศเกษียณตัวเอง[34] เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม นายพลเฉิน อี้เหยิน แห่งกองทัพสันติภาพแห่งชาติได้แปรพักตร์ไปอยู่กับกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ แต่ไม่สามารถโน้มน้าวทหาร 10,000 นายของเขาในชิงเต่าให้ทำเช่นเดียวกัน[9]

ที่เมืองอู่ฮั่น ถัง เชิงจื้อ ระดมกำลังทหารเพื่อเตรียมโจมตีรัฐบาลหนานจิง เมื่อรับรู้ถึงภัยคุกคามนี้ เจียง ไคเชก จึงเรียกกำลังพลจากพรมแดนชานตงกลับมาเพื่อสกัดกั้นการโจมตีของถัง ขณะเดียวกัน กองทัพสันติภาพแห่งชาติก็เปิดฉากโจมตีเจียงในช่วงต้นเดือนกรกฎาคม และสามารถยึดคืนพื้นที่ส่วนใหญ่ที่เคยสูญเสียไป[96] โดยในวันที่ 24 กรกฎาคม กองทัพสันติภาพแห่งชาติสามารถยึดคืนเมืองซวีโจวได้สำเร็จ[97] ท่ามกลางความสูญเสียที่เพิ่มขึ้น ฝ่ายอู่ฮั่นและหนานจิงเริ่มเปิดการเจรจาประนีประนอม[94] รัฐบาลอู่ฮั่นดำเนินการกวาดล้างคอมมิวนิสต์ภายในองค์กรและขับไล่ที่ปรึกษาจากโซเวียต ซึ่งช่วยให้ทั้งสองฝ่ายสามารถกลับมาปรองดองกันได้ อย่างไรก็ตาม การตัดสินใจดังกล่าวกลับนำไปสู่การก่อการกำเริบหนานชาง อันเป็นปัจจัยที่ทำให้รัฐบาลอู่ฮั่นอ่อนแอลง[98] ในขณะเดียวกัน กองทัพสันติภาพแห่งชาติยังคงรุกตอบโต้อย่างต่อเนื่อง โดยสามารถยึดเมืองเปิ้งปู้ได้ในวันที่ 9 สิงหาคม ส่งผลให้เจียงต้องสั่งถอนกำลังไปยังพื้นที่ทางตอนใต้ของแม่น้ำแยงซี ในการนี้ วาง จิงเว่ย์ เรียกร้องให้เจียงลาออกจากตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดและยุติบทบาททางการเมืองทั้งหมด ทำให้ในวันที่ 12 สิงหาคม เจียงตัดสินใจลาออก แม้ว่าการกระทำดังกล่าวจะยังไม่สามารถรวมสองฝ่ายให้เป็นเอกภาพได้ในทันที[99][100]

ปราศจากเจียง ไคเชก (สิงหาคม ค.ศ. 1927–มกราคม ค.ศ. 1928)

[แก้]
ข้อมูลเพิ่มเติม: การก่อการกำเริบกว่างโจว
หยาน ซีชาน ขุนศึกมณฑลชานซี เริ่มต่อสู้กับกองทัพสันติภาพแห่งชาติในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1927 ซึ่งสร้างความแข็งแกร่งทางการให้กับก๊กมินตั๋ง

ขณะที่ทั้งสองฝ่ายพยายามประนีประนอมความขัดแย้งทางการเมือง กองทัพของซุน ฉฺวันฟาง ยังคงระดมยิงปืนใหญ่มายังหนานจิงจากฝั่งตรงข้ามแม่น้ำแยงซีอย่างต่อเนื่อง เมื่อซุนรับรู้ว่ากองทัพปฏิวัติแห่งชาติยังคงตกอยู่ในความโกลาหล เขาจึงตัดสินใจบุกยึดเซี่ยงไฮ้คืน ซึ่งขัดต่อความต้องการของจาง จั้วหลิน ผู้นำกองทัพสันติภาพแห่งชาติ[101] เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม กองทัพสันติภาพแห่งชาติยกพลข้ามแม่น้ำแยงซีมาที่หลงถาน ใกล้เมืองหนานจิง และในช่วงเช้ามืดของวันที่ 26 สิงหาคม ทหารของซุนหลายพันนายได้ข้ามแม่น้ำและรวมพลกันที่สถานีรถไฟหลงถาน ซึ่งเป็นสถานีบนทางรถไฟสายเซี่ยงไฮ้–หนานจิง กองทัพที่ 7 ของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติที่นำโดยหลี่ จงเหริน สามารถตีโต้กองทัพสันติภาพแห่งชาติ และยึดเส้นทางรถไฟคืนได้ชั่วคราว แต่ในวันถัดมา ทหารของซุนอีกหลายพันนาย รวมถึงกองกำลังทหารรับจ้างรัสเซียขาว ได้ข้ามแม่น้ำและยึดสถานีหลงถานกลับคืน ทำให้การติดต่อระหว่างหนานจิงกับเซี่ยงไฮ้ถูกตัดขาด[102] กองทัพปฏิวัติแห่งชาติที่กำลังสูญเสียความได้เปรียบได้ส่งสารถึงทุกฝ่ายในขบวนการปฏิวัติ เรียกร้องให้รวมพลังต่อต้านกองทัพของซุน ด้วยเหตุนี้ เฝิง ยฺวี่เสียง และกั๋วหมินจฺวิน จึงเปิดฉากโจมตีมณฑลชานตงในวันที่ 28 สิงหาคม โดยมีจุดประสงค์กดดันตัวของซุน ในขณะที่รัฐบาลอู่ฮั่นส่งกองกำลังไปทางเหนือ เพื่อขนาบข้างกองทัพของซุน และเหอ ยิ่งชิน เคลื่อนกำลังประชิดเซี่ยงไฮ้ เมื่อกองทัพของซุนถูกปิดล้อมและไม่สามารถส่งกองกำลังข้ามแม่น้ำได้อีก กองทัพสันติภาพแห่งชาติจึงต้องละทิ้งสถานีรถไฟหลงถานในวันที่ 30 สิงหาคม ในความพยายามต่อต้านครั้งสุดท้าย ซุนได้ระดมทหารที่เหลืออยู่ 40,000 นาย เปิดฉากโต้กลับในวันที่ 31 สิงหาคม แต่กลับพ่ายแพ้อย่างยับเยิน ทหารของเขาเสียชีวิตกว่า 10,000 นาย แม้ว่าซุนจะสามารถหลบหนีไปยังชานตงได้ แต่กองกำลังที่เหลืออยู่ของเขาต้องยอมจำนนต่อกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ[102][103]

ทหารของขุนศึกเป่ย์หยางกำลังถอนทัพทางรถไฟ

หลังจากได้รับชัยชนะ การเจรจาประสานความสัมพันธ์เริ่มต้นขึ้นใหม่ในวันที่ 7 กันยายน และในวันที่ 15 กันยายน มีการยุบเลิกรัฐบาลอู่ฮั่น และจัดตั้งรัฐบาลร่วมใหม่ที่หนานจิง โดยมีผู้นำเป็นนายพลจากก๊กกว่างซี วาง จิงเว่ย์ ปฏิเสธที่จะเข้าร่วมกับรัฐบาลใหม่ เช่นเดียวกับถัง เชิงจื้อ ซึ่งกลายเป็นขุนศึกอิสระที่ควบคุมมณฑลหูเป่ย์ หูหนาน เจียงซี และบางส่วนของมณฑลอานฮุย[104] ในทางกลับกัน หยาน ซีชาน ขุนศึกมณฑลชานซี ซึ่งก่อนหน้านี้เป็นอิสระ ได้ผนวกมณฑลของตนเข้ากับรัฐบาลหนานจิง โดยเพิ่มทหาร 100,000 นาย ให้กับกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ และเพิ่มแรงกดดันต่อจาง จั้วหลิน[105][106] ในการต่อสู้ที่ตามมา ทั้งกองทัพชานซีและเฟิ่งเทียนต่างไม่สามารถเอาชนะกันได้ กองทัพของหยานสามารถต้านทานการล้อมที่จัวโจวได้สำเร็จ แต่ต้องปราชัยอย่างหนักที่เป่าติ้งในวันที่ 15 ตุลาคม[107] อย่างไรก็ตาม ภัยคุกคามจากกองทัพของถัง ทำให้การเคลื่อนทัพไปทางเหนือของกองทัพปฏิวัติแห่งชาติถูกขัดขวาง และในเดือนตุลาคม กองทัพจึงเคลื่อนไปปราบการกบฏของถัง ซึ่งถูกปราบในช่วงต้นเดือนพฤศจิกายน และหลบหนีไปลี้ภัยในญี่ปุ่นไม่นานหลังจากนั้น[108] เมื่อจัดการกับถังได้แล้ว การกรีธาทัพขึ้นเหนือเหนือก็กลับมาเดินหน้า โดยไปถึงเปิ้งปู้ในวันที่ 9 พฤศจิกายน ต่อจากนั้นกองทัพปฏิวัติแห่งชาติและกั๋วหมินจฺวินของเฝิง ยฺวี่เสียง ได้เคลื่อนทัพไปยังสฺวีโจว ต่อมาในวันที่ 12 ธันวาคม กองทัพสันติภาพแห่งชาติพยายามโต้กลับโดยใช้รถไฟหุ้มเกราะ แต่ก็ต้องถอยทัพกลับเพราะการกดดันจากกองทัพปฏิวัติแห่งชาติและกั๋วหมินจฺวินที่รวมตัวกัน และเมื่อยึดสฺวีโจวได้ในวันที่ 16 ธันวาคม กองทัพสันติภาพแห่งชาติจึงถอยกลับไปยังมณฑลชานตง[109][110]

ขณะเดียวกัน ได้เกิดการลุกฮือของคอมมิวนิสต์ขึ้นที่กว่างโจวเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม[107][111] การก่อกบฏที่รุนแรงนี้ถูกปราบปรามอย่างรวดเร็ว และในวันที่ 13 ธันวาคม เจียง ไคเชก ได้เรียกร้องให้ยุติความสัมพันธ์ที่เหลืออยู่ทั้งหมดกับสหภาพโซเวียต รัฐบาลหนานจิงเห็นพ้องต้องกัน และยังแสดงความเคลือบแคลงต่อความภักดีของวาง จิงเว่ย์ ซึ่งพำนักอยู่ที่กว่างโจวหลังจากรัฐบาลอู่ฮั่นสิ้นสุดลง วางจึงลี้ภัยไปฝรั่งเศสเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม เปิดทางให้เจียงกลับมาเป็นผู้บัญชาการสูงสุด[111] ด้วยชัยชนะทางทหารของกองทัพหวงผู่ของเจียง ฝ่ายต่าง ๆ ในก๊กมินตั๋งจึงตกลงยอมรับความชอบธรรมในการนำของเขา ส่งผลให้เจียงได้รับเชิญให้กลับมาควบคุมกองทัพปฏิวัติแห่งชาติอย่างเป็นทางการอีกครั้งในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1928[112][113]

การจัดกลุ่มใหม่และอุบัติการณ์จี่หนาน (มกราคม–พฤษภาคม ค.ศ. 1928)

[แก้]
ข้อมูลเพิ่มเติม: อุบัติการณ์จี่หนาน

ด้วยฤดูหนาวอันหนาวเหน็บในภาคเหนือของจีนที่เป็นอุปสรรคต่อการรุกคืบเพิ่มเติม เจียงจึงใช้เวลาหลายเดือนหลังจากเข้ารับตำแหน่งเพื่อรวบรวมอำนาจของตนและฟื้นฟูความเป็นปึกแผ่นของรัฐบาลหนานจิง[114] เมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ เจียงได้รับตำแหน่งเป็น "ผู้บัญชาการทหารสูงสุดแห่งกองกำลังกรีธาทัพขึ้นเหนือ" ขณะที่เหอ ยิ่งชิน ได้รับแต่งตั้งเป็นเสนาธิการประจำกองทัพปฏิวัติแห่งชาติ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติได้รับการปรับโครงสร้างใหม่เป็น 4 กองทัพร่วม โดยกองทัพร่วมที่หนึ่ง ประกอบด้วยกำลังพลส่วนใหญ่จากกองทัพปฏิวัติแห่งชาติดั้งเดิมซึ่งมาจากกว่างโจว และประจำอยู่ในพื้นที่หนานจิง–เซี่ยงไฮ้, กองทัพร่วมที่สอง ประกอบด้วยกั๋วหมินจฺวินของเฝิง, กองทัพร่วมที่สามคือกองทัพชานซีของหยาน, และกองทัพร่วมที่สี่เป็นกองทัพก๊กกว่างซีของหลี่ จงเหริน[115] ณ จุดนี้ กองทัพปฏิวัติแห่งชาติมีทหารรวมประมาณหนึ่งล้านนาย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นทหารจากกองทัพของอดีตขุนศึก[116][117] ในขณะที่เจียงกำลังเตรียมพร้อมสำหรับการรื้อฟื้นปฏิบัติการทางทหารในเดือนมีนาคม เขาสั่งให้กระทรวงการต่างประเทศเจรจากับญี่ปุ่น เพื่อพยายามป้องกันการแทรกแซงของญี่ปุ่นในมณฑลชานตง[118]

ในวันที่ 1 เมษายน กองทัพร่วมที่สองของเฝิง (กั๋วหมินจฺวิน) และกองทัพร่วมที่สามของหยานเริ่มการต่อสู้กับกองทัพสันติภาพแห่งชาติบริเวณพรมแดนเหอหนาน–ชานตง และตามแนวทางรถไฟสายปักกิ่ง–สุยยฺเหวี่ยน ต่อมาเมื่อวันที่ 7 เมษายน เจียง ไคเชก ประกาศการรื้อฟื้นปฏิบัติการทางทหารของการกรีธาทัพขึ้นเหนืออย่างเป็นทางการ หลังจากแนวป้องกันของกองทัพสันติภาพแห่งชาติอ่อนแอลงจากการโจมตีของเฝิงและหยาน กองทัพร่วมที่หนึ่งเคลื่อนพลมุ่งสู่มณฑลชานตงผ่านทางรถไฟสายเทียนจิน–ผู่โข่ว และเข้ายึดเมืองเติ๋งโจวในวันที่ 16 เมษายน[114] ในขณะที่ กองทัพของเฝิงรุดหน้าสู่มณฑลชานตงจากด้านตะวันตก และเข้ายึดเจียเสียงได้ในวันที่ 15 ซุน ฉฺวันฟาง ตัดสินใจเปิดฉากโจมตีกลับแบบสองแนวรบต่อกองทัพร่วมที่หนึ่งและที่สอง โดยได้ผลักดันกองทัพร่วมที่หนึ่งให้ถอยร่นไปจนถึงทางรถไฟสายหล่งไห่ แต่ล้มเหลวในการโจมตีกองทัพที่สอง และในวันที่ 21 กองทัพปฏิวัติแห่งชาติที่รวมกำลังกันสามารถบีบให้ซุนต้องล่าถอยจากจี่หนิงไปยังจี่หนาน ซึ่งเป็นเมืองหลวงของมณฑลชานตง[119][120][121] ตามบันทึกของแหล่งข่าวอเมริกันเกี่ยวกับการล่าถอยของซุน ทหารส่วนใหญ่ในกองทัพเดินเท้าจนพื้นรองเท้าขาด และเมื่อรวมกับปัญหาขาดแคลนอาหารและที่พักพิง ทำให้กองทัพอันใหญ่โตของเขาหมดกำลังใจที่จะต่อสู้ต่อไป[122] ขณะเดียวกัน เมื่อกองทัพญี่ปุ่นได้รับทราบถึงข่าวความพ่ายแพ้ของซุน พวกเขาจึงเริ่มเคลื่อนย้ายกองกำลังจากกองทัพคันโตโดยใช้รถไฟจากเมืองชิงเต่ามุ่งหน้าไปยังจี่หนาน[123]

ขณะที่กองทัพร่วมที่สองเคลื่อนทัพไปทางตะวันออกเฉียงเหนือมุ่งหน้าสู่เมืองจี่หนานตามแนวฝั่งใต้ของแม่น้ำฮวง กองทัพร่วมที่หนึ่งได้เปลี่ยนเส้นทางจากทางรถไฟสายเทียนจิน–ผู่โข่วที่เมืองไท่อาน และข้ามเขาไท่เพื่อโจมตีจี่หนานจากทางตะวันตกผ่านทางรถไฟสายชิงเต่า–จี่หนาน ยุทธวิธีนี้ประสบความสำเร็จ และในวันที่ 29 เมษายน กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถโอบล้อมจี่หนานเกือบสมบูรณ์ กองทัพสันติภาพแห่งชาติที่กำลังอ่อนแรงได้ล่าถอยไปยังฝั่งเหนือของแม่น้ำฮวง ท่ามกลางการปล้นสะดมและความก่อความรุนแรงที่เกิดขึ้นในเมือง ณ เวลานั้น กองทัพญี่ปุ่นมีกำลังพลประมาณ 3,000 นาย ประจำการอยู่ในจี่หนาน เพื่อปกป้องพลเรือนชาวญี่ปุ่นประมาณ 2,000 คน ที่อาศัยอยู่ในเมืองดังกล่าว[124] กองทัพปฏิวัติแห่งชาติสามารถบุกเข้าจี่หนานได้สำเร็จในวันถัดมา[122] เจียง ไคเชก เดินทางมาถึงเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม และพยายามเจรจากับฝ่ายญี่ปุ่นเพื่อให้ถอนกำลังออกจากจี่หนาน พร้อมเสนอหลักประกันความปลอดภัยให้กับพลเรือนชาวญี่ปุ่น แก่ฮิโกซูเกะ ฟูกูดะ ผู้บัญชาการกองทัพคันโตประจำพื้นที่ ฟูกูดะตอบตกลง และกองทัพญี่ปุ่นเตรียมถอนกำลังในคืนนั้น[125] แต่ในช่วงเช้าตรู่ของวันถัดมา ได้เกิดความขัดแย้งขึ้นระหว่างกองทัพจีนและญี่ปุ่น นำไปสู่เหตุการณ์ที่เรียกว่า "อุบัติการณ์จี่หนาน" ซึ่งในตอนแรกเป็นเพียงการปะทะย่อม ๆ แต่ต่อมาได้ลุกลามกลายเป็นการโจมตีอย่างเต็มรูปแบบของกองทัพญี่ปุ่นเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม[125] ระหว่างเหตุการณ์นี้ ฝ่ายญี่ปุ่นได้สังหารไช่ กงฉือ เจ้าหน้าที่ฝ่ายการต่างประเทศของก๊กมินตั๋ง พร้อมด้วยนักการทูตอีกหลายคน และพลเรือนชาวจีนประมาณ 5,000 คน[126][127] ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1928 มีชายชาวจีนคนหนึ่งก่อเหตุยิงชาวญี่ปุ่น 11 คน[128] หรือบางแหล่งว่า 7 คน เสียชีวิตในเมืองโกเบ ประเทศญี่ปุ่น เพื่อล้างแค้นให้กับอุบัติการณ์จี่หนาน ก่อนที่เขาจะปลิดชีพตัวเองในเวลาต่อมา[129]

การรุกครั้งสุดท้ายและการยึดกรุงปักกิ่ง (พฤษภาคม–ธันวาคม ค.ศ. 1928)

[แก้]
ข้อมูลเพิ่มเติม: อุบัติการณ์หฺวังกูถุน และ การรวมชาติจีน (ค.ศ. 1928)
เมื่อจาง เสฺวเหลียง (ขวา) ตัดสินใจสร้างสันติภาพกับรัฐบาลชาตินิยม จาง จงชาง (กลาง) และฉู่ ยฺวี่ผู อดีตผู้ใต้บังคับบัญชาจึงพยายามโค่นล้มเขาแต่ไม่สำเร็จ

เมื่อตัดสินใจหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้ากับกองทัพญี่ปุ่นเพิ่มเติม กองทัพที่หนึ่งแห่งกองทัพปฏิวัติแห่งชาติจึงเคลื่อนพลต่อไปทางเหนือ โดยหลีกเลี่ยงเมืองจี่หนานและเข้ายึดเมืองเต๋อโจวเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม ขณะที่กองทัพที่สองเคลื่อนพลขึ้นเหนือไปตามทางรถไฟสายปักกิ่ง–ฮั่นโข่ว ในขณะเดียวกัน กองทัพที่สามภายใต้การนำของหยาน ซีชาน เคลื่อนกำลังจากฐานที่มั่นในมณฑลชานซีไปยังกรุงปักกิ่ง[105][130] กองทัพที่สองและที่สามได้มาพบกันที่เมืองเป่าติ้งบนที่ราบภาคเหนือของจีน โดยที่กองทัพที่สองได้ล้อมโจมตีเมืองดังกล่าว ส่วนกองทัพที่สามเคลื่อนพลขึ้นเหนือไปยังเมืองจางเจียโข่ว ซึ่งเป็นเส้นทางสำคัญสู่กรุงปักกิ่ง[131] อย่างไรก็ตาม ในวันที่ 17 พฤษภาคม กองกำลังของจาง จั้วหลิน ซึ่งมีจำนวน 200,000 นาย ได้เปิดฉากโต้กลับ ส่งผลให้กองทัพที่หนึ่งต้องล่าถอย และกองทัพที่สองถูกผลักดันให้ถอยลงไปทางใต้จากเมืองเป่าติ้งเป็นระยะทาง 48 กิโลเมตร[132] เมื่อการสู้รบเริ่มขยายเข้าใกล้กรุงปักกิ่ง รัฐบาลญี่ปุ่นได้ออกแถลงการณ์เตือนไปยังทั้งกองทัพปฏิวัติแห่งชาติและจาง จั้วหลิน ว่าหากเกิดการสู้รบในแมนจูเรีย ญี่ปุ่นจะเข้าแทรกแซง ด้านจางซึ่งไม่พอใจกับการโฆษณาชวนเชื่อของก๊กมินตั๋งที่กล่าวหาเขาว่ามีส่วนร่วมในการสังหารหมู่ที่จี่หนาน จึงตอบโต้ว่าเขาจะ "ไม่ยอมรับผลประโยชน์ใด ๆ ของญี่ปุ่นในแมนจูเรีย" ซึ่งเป็นการทำให้สถานะของเขายิ่งสั่นคลอน[133]

อ้างอิง

[แก้]
  1. ↑ 1.0 1.1 Jowett 2017, p. 8.
  2. ↑ Fenby 2004, pp. 117, 119–123.
  3. ↑ Kotkin 2014, pp. 626–629.
  4. ↑ Gao 2009, p. 115.
  5. ↑ Jacobs 1981, p. 211.
  6. ↑ Wilbur 1983, p. 14.
  7. ↑ Jowett 2017, pp. 2, 7.
  8. ↑ Jowett 2017, p. 7.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 Jowett 2014, p. 26.
  10. ↑ 10.0 10.1 Jowett 2017, p. 2.
  11. ↑ Jowett 2014, p. 35.
  12. ↑ Rummel, R. J. (2017). "Genocide and Mass Murder Since 1900". China's Bloody Century. p. 74.
  13. ↑ Taylor 2009, p. 68.
  14. ↑ Taylor 2009, p. 72.
  15. ↑ Boorman, Cheng & Krompart 1967, p. 53.
  16. ↑ Taylor 2009, p. 83.
  17. ↑ Taylor 2009, pp. 30–37.
  18. ↑ Wilbur 1983, p. 11.
  19. ↑ 19.0 19.1 Kwong 2017, pp. 149–160.
  20. ↑ Taylor 2009, p. 41.
  21. ↑ Wilbur 1983, p. 22.
  22. ↑ Jordan 1976, pp. 11, 29.
  23. ↑ Jordan 1976, pp. 39–40.
  24. ↑ Wilbur 1983, p. 47.
  25. ↑ Jordan 1976, pp. 42–49.
  26. ↑ Kotkin 2014, pp. 627–629.
  27. ↑ Wilbur 1983, p. 51.
  28. ↑ 28.0 28.1 28.2 Wilbur 1983, p. 56.
  29. ↑ 29.0 29.1 29.2 29.3 Hsi-Sheng 1976, p. 225.
  30. ↑ Fischer 1930, pp. 661–662.
  31. ↑ Jordan 1976, p. 75.
  32. ↑ Jordan 1976, pp. 76–78.
  33. ↑ Jowett 2014, p. 36.
  34. ↑ 34.0 34.1 34.2 Jowett 2014, p. 31.
  35. ↑ Jordan 1976, p. 68.
  36. ↑ Chang 1953, p. 524, vol. 2.
  37. ↑ Jordan 1976, p. 78.
  38. ↑ Jordan 1976, pp. 79–80.
  39. ↑ 39.0 39.1 Wilbur 1983, pp. 57–59.
  40. ↑ Jordan 1976, p. 81.
  41. ↑ 41.0 41.1 Jowett 2014, p. 25.
  42. ↑ Jordan 1976, p. 82.
  43. ↑ Jordan 1976, p. 83.
  44. ↑ Hsi-Sheng 1976, p. 100.
  45. ↑ Jordan 1976, p. 84.
  46. ↑ 46.0 46.1 Jordan 1976, p. 85.
  47. ↑ Wilbur & How 1989, pp. 331–332.
  48. ↑ 48.0 48.1 48.2 Jordan 1976, pp. 89–91.
  49. ↑ Smith 2000, p. 149.
  50. ↑ Jordan 1976, pp. 94–96.
  51. ↑ Worthing 2016, p. 65.
  52. ↑ Jordan 1976, p. 92.
  53. ↑ Jordan 1976, p. 95.
  54. ↑ Jordan 1976, pp. 91–92.
  55. ↑ 55.0 55.1 Jordan 1976, p. 96.
  56. ↑ Jordan 1976, pp. 96–97.
  57. ↑ Jordan 1976, pp. 100–101.
  58. ↑ 58.0 58.1 Wilbur 1983, p. 62.
  59. ↑ Jordan 1976, p. 102.
  60. ↑ 60.0 60.1 Jordan 1976, pp. 103–104.
  61. ↑ Worthing 2016, p. 70.
  62. ↑ 62.0 62.1 Taylor 2009, p. 65.
  63. ↑ 63.0 63.1 63.2 63.3 Kwong 2017, pp. 164–166.
  64. ↑ 64.0 64.1 64.2 64.3 64.4 64.5 Worthing 2016, p. 75.
  65. ↑ Jordan 1976, pp. 113–114.
  66. ↑ Smith 2000, pp. 181–183.
  67. ↑ Jordan 1976, pp. 115–116.
  68. ↑ 68.0 68.1 Jordan 1976, p. 116.
  69. ↑ Wilbur 1983, p. 617.
  70. ↑ 70.0 70.1 Jordan 1976, p. 117.
  71. ↑ 71.0 71.1 Tolley 2000, pp. 150–160.
  72. ↑ 72.0 72.1 Jordan 1976, pp. 118–120.
  73. ↑ Chiang 1978, p. 69.
  74. ↑ Jordan 1976, p. 120.
  75. ↑ Jordan 1976, p. 125.
  76. ↑ Jacobs 1981, pp. 146–147.
  77. ↑ 77.0 77.1 Jacobs 1981, pp. 245–246.
  78. ↑ Worthing 2016, p. 84.
  79. ↑ Wilbur 1983, p. 110.
  80. ↑ "Chiang Ching-kuo | Taiwanese President | Britannica". www.britannica.com (ภาษาอังกฤษ). 2024-01-09. สืบค้นเมื่อ 2024-01-31.
  81. ↑ Ebrey, Patricia Buckley (2023). The Cambridge Illustrated History of China. Cambridge University Press. pp. 295–296.
  82. ↑ Karl, Rebecca E. (2010). Mao Zedong and China in the twentieth-century world : a concise history. Durham [NC]: [[Duke University Press00. p. 33. ISBN 978-0-8223-4780-4. OCLC 503828045.
  83. ↑ Wilbur 1983, p. 113.
  84. ↑ Jordan 1976, p. 127.
  85. ↑ Jordan 1976, p. 131.
  86. ↑ 86.0 86.1 Jordan 1976, p. 129.
  87. ↑ Jordan 1976, p. 130.
  88. ↑ Worthing 2016, pp. 89–90.
  89. ↑ 89.0 89.1 Worthing 2016, p. 90.
  90. ↑ Jordan 1976, pp. 129–131.
  91. ↑ 91.0 91.1 Jordan 1976, p. 132.
  92. ↑ Jordan 1976, p. 272.
  93. ↑ Worthing 2016, pp. 90–91.
  94. ↑ 94.0 94.1 Jordan 1976, p. 135.
  95. ↑ Jordan 1976, p. 133.
  96. ↑ Jordan 1976, p. 136.
  97. ↑ Worthing 2016, p. 92.
  98. ↑ Worthing 2016, pp. 91–92.
  99. ↑ Worthing 2016, pp. 92–93.
  100. ↑ Jordan 1976, p. 137.
  101. ↑ Jordan 1976, p. 138.
  102. ↑ 102.0 102.1 Jordan 1976, pp. 138–141.
  103. ↑ Worthing 2016, p. 104.
  104. ↑ Jordan 1976, pp. 143–144.
  105. ↑ 105.0 105.1 Taylor 2009, p. 71.
  106. ↑ Jordan 1976, pp. 273–274.
  107. ↑ 107.0 107.1 Jowett 2014, p. 27.
  108. ↑ Jordan 1976, p. 145.
  109. ↑ Jordan 1976, pp. 145–146.
  110. ↑ Kwong 2017, pp. 193–194.
  111. ↑ 111.0 111.1 Jordan 1976, pp. 148–149.
  112. ↑ Worthing 2016, p. 105.
  113. ↑ Jordan 1976, p. 150.
  114. ↑ 114.0 114.1 Jordan 1976, pp. 151–152.
  115. ↑ Jordan 1976, pp. 153–154.
  116. ↑ Jowett 2014, p. 28.
  117. ↑ Jowett 2013, p. 161.
  118. ↑ Jordan 1976, pp. 154–155.
  119. ↑ Jordan 1976, pp. 155–156.
  120. ↑ Wilbur 1983, p. 176.
  121. ↑ Kwong 2017, pp. 195–200.
  122. ↑ 122.0 122.1 Kwong 2017, p. 200.
  123. ↑ Jordan 1976, p. 156.
  124. ↑ Jordan 1976, p. 158.
  125. ↑ 125.0 125.1 Wilbur 1983, pp. 178–180.
  126. ↑ Taylor 2009, p. 82.
  127. ↑ Wang 2014, p. 80.
  128. ↑ "Chinese Amok in Kobe". The Straits Times. 25 May 1928. p. 8.
  129. ↑ "Untitled". Malaya Tribune. 1 June 1928. p. 7.
  130. ↑ Jordan 1976, p. 162.
  131. ↑ Jordan 1976, p. 163.
  132. ↑ Jordan 1976, p. 164.
  133. ↑ Jordan 1976, pp. 165–166.

บรรณานุกรม

[แก้]

หนังสืออ่านเพิ่ม

[แก้]

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
Stub icon

บทความประเทศจีน ประวัติศาสตร์จีน หรือภาษาจีนนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

Stub icon

บทความทหาร หรือการทหารนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=การกรีธาทัพขึ้นเหนือ&oldid=12164503"