ฟิเดล กัสโตร

ฟิเดล กัสโตร
Fidel Castro
กัสโตร ป. ค.ศ. 1959
เลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์คิวบา
ดำรงตำแหน่ง 24 มิถุนายน ค.ศ. 1961 – 19 เมษายน ค.ศ. 2011
รอง	ราอุล กัสโตร
ถัดไป	ราอุล กัสโตร
ประธานาธิบดี (ประธานสภาแห่งรัฐ) คนที่ 17
ดำรงตำแหน่ง 2 ธันวาคม ค.ศ. 1976 – 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2008
รอง	ราอุล กัสโตร
ก่อนหน้า	โอสวัลโด ดอร์ติโกส ตอร์ราโด (เป็นประธานาธิบดี)
ถัดไป	ราอุล กัสโตร
ประธานสภารัฐมนตรีคิวบา
ดำรงตำแหน่ง 2 ธันวาคม ค.ศ. 1976 – 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2008
รอง	ราอุล กัสโตร
ก่อนหน้า	ตัวเอง (เป็นนายกรัฐมนตรี)
ถัดไป	ราอุล กัสโตร
นายกรัฐมนตรีคิวบา
ดำรงตำแหน่ง 16 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1959 – 2 ธันวาคม 1976
ประธานาธิบดี	มานูเอล อูร์รูเตีย เยโอ โอสวัลโด ดอร์ติโกส ตอร์ราโด
ก่อนหน้า	โฮเซ มิโร การ์โดนา
ถัดไป	ยุบเลิกตำแหน่ง
เลขาธิการขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใดคนที่ 7 และ 23
ดำรงตำแหน่ง 16 กันยายน ค.ศ. 2006 – 24 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2008
ก่อนหน้า	อับดุลลาห์ อาหมัด บาดาวี
ถัดไป	ราอุล กัสโตร
ดำรงตำแหน่ง 10 กันยายน ค.ศ. 1979 – 6 มีนาคม ค.ศ. 1983
ก่อนหน้า	จูเนียส ริชาร์ด ชยะวรรธะเน
ถัดไป	นีลัม ซันจิวา เรดดี
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	13 สิงหาคม ค.ศ. 1926(1926-08-13) บิรัน คิวบา
เสียชีวิต	25 พฤศจิกายน ค.ศ. 2016(2016-11-25) (90 ปี) อาบานา ประเทศคิวบา
ศาสนา	เทวัสนิยม
พรรคการเมือง	พรรคคอมมิวนิสต์คิวบา
คู่สมรส	มีร์ตา เดียซ-บาลาร์ต (1948–1955) ดาเลีย โซโต เดล บาเย (1980–2016)
ญาติ	(พี่น้อง) ราอุล กัสโตร
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยอาบานา
วิชาชีพ	ทนายความ
รางวัล	วีรบุรุษแห่งสาธารณรัฐคิวบา
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	คิวบา
สังกัด	กองทัพปฏิวัติคิวบา
ประจำการ	1953–1959
ยศ	Comandante
หน่วย	ขบวนการ 26 กรกฎาคม
ผ่านศึก	การปฏิวัติคิวบา
รักษาการอำนาจประธานาธิบดีถูกโอนให้ราอุล กัสโตรตั้งแต่วันที่ 31 กรกฎาคม ค.ศ. 2006

ฟิเดล อาเลฮันโดร กัสโตร รุซ (สเปน: Fidel Alejandro Castro Ruz ( audio); 13 สิงหาคม ค.ศ. 1926 — 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 2016) เป็นนักปฏิวัติและนักการเมืองคิวบา ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคิวบาตั้งแต่ ค.ศ. 1959 ถึง 1976 และประธานาธิบดีตั้งแต่ ค.ศ. 1976 ถึง 2008 เขายังดำรงตำแหน่งเลขาธิการใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์คิวบานับแต่ก่อตั้งพรรคใน ค.ศ. 1961 กระทั่ง ค.ศ. 2011 เขามีแนวคิดทางการเมืองแบบมากซ์-เลนิน ภายใต้การปกครองประเทศของเขา สาธารณรัฐคิวบาได้เปลี่ยนเป็นรัฐสังคมนิยมพรรคการเมืองเดียว โดยยึดอุตสาหกรรมหรือธุรกิจเป็นของรัฐและมีการปฏิรูปสังคมไปปฏิบัติในทุกภาคส่วนของสังคม

ฟิเดลเกิดเป็นบุตรนอกกฎหมายของชาวนาร่ำรวยคนหนึ่ง กัสโตรกลายมาข้องเกี่ยวกับการเมืองต่อต้านจักรวรรดินิยมฝ่ายซ้าย ขณะศึกษากฎหมายที่มหาวิทยาลัยอาบานา และภายหลังนำตัวเองเข้าไปพัวพันกับกบฏติดอาวุธต่อสู้รัฐบาลฝ่ายขวาในสาธารณรัฐโดมินิกันและโคลอมเบีย เขาดำเนินต่อไปกระทั่งล้มประธานาธิบดีคิวบา ฟุลเฮนซิโอ บาติสตา ซึ่งได้รับการหนุนหลังจากสหรัฐอเมริกา และถูกมองอย่างกว้างขวางว่าเป็นผู้เผด็จการ โดยก่อนหน้านั้น เขานำการโจมตีติดอาวุธค่ายทหารมอนคาดาที่ล้มเหลวใน ค.ศ. 1953 ถูกจำคุกหนึ่งปี จากนั้น เขาเดินทางไปยังเม็กซิโก ด้วยความช่วยเหลือของราอุล กัสโตร น้องชาย และเช เกบารา เพื่อน เขารวบรวมกลุ่มนักปฏิวัติชาวคิวบาเป็นขบวนการ 26 กรกฎาคม หลังกลับมายังคิวบาพร้อมกับขบวนการดังกล่าว เขามีบทบาทสำคัญในการปฏิวัติคิวบา โดยนำสงครามกองโจรต่อกองทัพของบาติสตาอย่างได้ผล และบาติสตาเองต้องลี้ภัยออกนอกประเทศใน ค.ศ. 1959

ไม่นานให้นานฟิเดลได้มาเป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองทัพและนายกรัฐมนตรีตามลำดับ การพัวพันในการล้มบาติสตา เช่นเดียวกับการต้องสงสัยความสัมพันธ์กับผู้นำโซเวียต นิกิตา ครุสชอฟ ทำให้สหรัฐอเมริกาตื่นตระหนก ซีไอเอได้จัดการรุกรานอ่าวหมูใน ค.ศ. 1961 เพื่อล้มรัฐบาลของเขา แต่ล้มเหลว ก่อนเดินหน้าบงการความพยายามลอบสังหารเขาซ้ำอีกและปิดกั้นทางเศรษฐกิจต่อคิวบา เพื่อสนองภัยคุกคามนี้ กัสโตรสร้างพันธมิตรกับสหภาพโซเวียตและอนุญาตให้โซเวียตเก็บอาวุธนิวเคลียร์บนเกาะได้ นำไปสู่เหตุการณ์วิกฤตการณ์ขีปนาวุธคิวบาใน ค.ศ. 1962 โดยรับเอาลัทธิมากซ์-เลนินเป็นอุดมการณ์ชี้นำของเขา ใน ค.ศ. 1961 กัสโตรประกาศลักษณะสังคมนิยมของการปฏิวัติคิวบา และใน ค.ศ. 1965 มาเป็นเลขาธิการใหญ่ของพรรคคอมมิวนิสต์ที่เพิ่งตั้งขึ้น ขณะที่พรรคการเมืองอื่นถูกยุบ จากนั้น เขานำการเปลี่ยนแปลงคิวบาสู่สาธารณรัฐสังคมนิยม ยึดอุตสาหกรรมไปเป็นของรัฐและนำสาธารณสุขถ้วนหน้าและการศึกษาแบบให้เปล่า เช่นเดียวกับปราบปรามการต่อต้านภายใน กัสโตรเป็นผู้สนับสนุนหลักการร่วมมือระหว่างประเทศที่กระตือรือร้น เขาได้ริเริ่มคณะแพทย์คิวบาผู้ซึ่งทำงานทั่วโลกกำลังพัฒนา และช่วยเหลือกลุ่มสังคมนิยมปฏิวัติต่างประเทศหลายกลุ่มด้วยหวังว่าจะโค่นทุนนิยมโลก

ใน ค.ศ. 1976 เขากลายมาเป็นประธานสภาแห่งรัฐ เช่นเดียวกับสภารัฐมนตรี ในเวทีระหว่างประเทศ เขาถือตำแหน่งเลขาธิการใหญ่ขบวนการไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใดนับจาก ค.ศ. 1979 ถึง 1983 หลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียตพันธมิตรหลัก ใน ค.ศ. 1991 กัสโตรได้นำคิวบาเข้าสู่ "ระยะพิเศษ" ทางเศรษฐกิจ จากนั้นก่อนนำพาคิวบาเข้าสู่พันธมิตรโบลิเวียเพื่ออเมริกาใน ค.ศ. 2006 และสร้างพันธมิตรทางเศรษฐกิจและการเมืองกับชาติอื่นในลาตินอเมริกา ซึ่งเรียกว่า "สายสัมพันธ์ชมพู" ท่ามกลางสุขภาพที่ย่ำแย่ลง ในปีเดียวกัน กัสโตรโอนความรับผิดชอบไปยังรองประธานาธิบดี ราอุล กัสโตร ผู้ได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีเมื่อฟิเดลลงจากตำแหน่งใน ค.ศ. 2008

กัสโตรเป็นบุคคลโลกที่ก่อให้เกิดการโต้แย้งและความเห็นแตกต่างกันอย่างสูง ขณะที่ผู้สนับสนุนเขายกย่องว่าเป็นตัวแทนของการต่อต้านจักรวรรดินิยม มีมนุษยธรรมและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและคนยากจนทั่วโลก แต่นักวิจารณ์เขาได้กล่าวหาว่าเป็นผู้เผด็จการซึ่งการปกครองประเทศแบบเอกาธิปไตยได้มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนขึ้นหลายครั้ง อย่างไรก็ดี เขาได้มีอิทธิพลอย่างสำคัญต่อการเมืองผู้นำหลายประเทศทั่วโลก ได้แก่ เนลสัน มันเดลา, อูโก ชาเบซ และเอโบ โมราเลส และเขายังได้รับความเลื่อมใสจากพวกนิยมซ้าย นักสังคมนิยมและนักต่อต้านจักรวรรดินิยมจำนวนมากทั่วโลก

อ้างอิง

นามานุกรม

• Azicri, Max (2009). "The Castro-Chávez Alliance". Latin American Perspectives. Vol. 36 no. 1. pp. 99–110. ISSN 1552-678X.
• Balfour, Sebastian (1995). Castro (second ed.). London and New York: Longman. ISBN 978-0582437470.
• Bardach, Ann Louise (2007). Cuba Confidential: Love and Vengeance in Miami and Havana. New York: Random House. ISBN 978-0-307-42542-3.
• Bourne, Peter G. (1986). Fidel: A Biography of Fidel Castro. New York City: Dodd, Mead & Company. ISBN 978-0-396-08518-8.
• Brogan, Patrick (1989). The Fighting Never Stopped: A Comprehensive Guide to World Conflicts Since 1945. New York: Vintage Books. ISBN 0679720332.
• Castro, Fidel (2009). My Life: A Spoken Autobiography. Ramonet, Ignacio (interviewer). New York: Scribner. ISBN 978-1-4165-6233-7.
• Coltman, Leycester (2003). The Real Fidel Castro. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 978-0-300-10760-9.
• Draper, Theodore (1965). Castroism: Theory and Practice. New York: Praeger. OCLC 485708.
• Evenson, Fredric (2010). "A Deeper Shade of Green: The Evolution of Cuban Environmental Law and Policy". Golden Gate University Law Review. Vol. 28 no. 3. pp. 489–525. OCLC 61312828.
• Fernández, Alina (1997). Castro's Daughter, An Exile's Memoir of Cuba. St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-24293-0.
• Franqui, Carlos (1984). Family Portrait with Fidel. New York: Random House First Vintage Books. ISBN 978-0-394-72620-5.
• Gaddis, John Lewis (1997). "We Now Know Rethinking Cold War History". Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-878071-0.
• George, Edward (2004). The Cuban Intervention in Angola, 1965–1991: From Che Guevara to Cuito Cuanavale. London: Routledge. ISBN 1134269323.
• Geyer, Georgie Anne (1991). Guerrilla Prince: The Untold Story of Fidel Castro. New York City: Little, Brown and Company. ISBN 978-0-316-30893-9.
• Gott, Richard (2004). Cuba: A New History. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 978-0-300-10411-0.
• Guerra, Lillian (2012). Visions of Power in Cuba: Revolution, Redemption, and Resistance, 1959–1971. Chapel Hill: University of North Carolina Press. ISBN 978-1-4696-1886-9.
• Hunt, Jim; Risch, Bob (2009). Cuba on My Mind: The Secret Lives of Watergate Burglar Frank Sturgis. Amelia, OH: Baronakers Publications. ISBN 978-1-4500-0779-5.
• Kozloff, Nicholas (2008). Revolution!: South America and the Rise of the New Left. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-61754-4.
• Lecuona, Rafael A. (1991). "Jose Marti and Fidel Castro". International Journal on World Peace. 8 (1): 45–61. JSTOR 20751650.
• Levitsky, Steven; Way, Lucan A. (2010). Competitive Authoritarianism: Hybrid Regimes after the Cold War (ภาษาอังกฤษ). Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-49148-8.
• Mallin, Jay (1994). Covering Castro: Rise and Decline of Cuba's Communist Dictator. Piscataway: Transaction Publishers. ISBN 978-1-56000-156-0.
• Marcano, Christina; Barrera Tyszka, Alberto (2007). Hugo Chávez: The Definitive Biography of Venezuela's Controversial President. New York: Random House. ISBN 978-0-679-45666-7.
• Quirk, Robert E. (1993). Fidel Castro. New York and London: W.W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-03485-1.
• Ros, Enrique (2006). El Clandestinaje y la Lucha Armada Contra Castro. Miami: Ediciones Universal. ISBN 978-1-59388-079-8.
• Sampson, Anthony (1999). Mandela: The Authorised Biography. HarperCollins. ISBN 978-0-00-638845-6.
• Sánchez, Juan Reinaldo (2015). The Double Life of Fidel Castro: My 17 Years as Personal Bodyguard to El Lider Maximo (First U.S. ed.). New York: Penguin Press. ISBN 978-1250068767.
• Skierka, Volka (2006). Fidel Castro: A Biography. Cambridge: Polity. ISBN 978-0-7456-4081-5.
• Sivak, Martín (2010). Evo Morales: The Extraordinary Rise of the First Indigenous President of Bolivia. New York: Palgrave MacMillan. ISBN 978-0-230-62305-7.
• Sondrol, Paul C. (1991). "Totalitarian and Authoritarian Dictators: A Comparison of Fidel Castro and Alfredo Stroessner". Journal of Latin American Studies. 23 (3): 599–620. doi:10.1017/S0022216X00015868. JSTOR 157386. S2CID 144333167.
• Tareke, Gebru (2009). The Ethiopian Revolution: War in the Horn of Africa. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0300156157.
• Von Tunzelmann, Alex (2011). Red Heat: Conspiracy, Murder, and the Cold War in the Caribbean. New York City: Henry Holt and Company. ISBN 978-0-8050-9067-3.
• Whittle, Daniel; Rey Santos, Orlando (2006). "Protecting Cuba's Environment: Efforts to Design and Implement Effective Environmental Laws and Policies in Cuba" (PDF). Cuban Studies. Vol. 37. pp. 73–103. ISSN 1548-2464. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 19 August 2016. สืบค้นเมื่อ 5 December 2018.
• Wickham-Crowley, Timothy P. (1990). Exploring Revolution: Essays on Latin American Insurgency and Revolutionary Theory. Armonk and London: M.E. Sharpe. ISBN 978-0-87332-705-3.
• Wilpert, Gregory (2007). Changing Venezuela by Taking Power: The History and Policies of the Chávez Government. London and New York: Verso. ISBN 978-1-84467-552-4.

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Benjamin, Jules R. (1992). The United States and the Origins of the Cuban Revolution: An Empire of Liberty in an Age of National Liberation. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-02536-0.
• Bohning, Don (2005). The Castro Obsession: U.S. Covert Operations Against Cuba, 1959–1965. Washington, D.C.: Potomac Books, Inc. ISBN 978-1-57488-676-4.
• Roman, Peter (2003). People's Power: Cuba's Experience with Representative Government. Rowman & Littlefield. ISBN 978-0742525658.

แหล่งข้อมูลอื่น

• ข้อมูลการออกสื่อ บน ซี-สแปน
• Fidel Castro's speeches
• Fidel Castro History Archive at Marxists Internet Archive
• ฟิเดล กัสโตร ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
• Fidel Castro (Character) on IMDb
• Fidel Castro Records at FBI Records: The Vault
• Fidel Castro: A Life in Pictures – slideshow by BBC News
• Fidel Castro: From Rebel to El Presidente – timeline by NPR
• Fidel Castro – extended biography by Barcelona Centre for International Affairs (ในภาษาสเปน)
• Say Brother; 914; Invitation From Cuba Date N/A, National Records and Archives Administration, American Archive of Public Broadcasting