แย้กะเทย
| แย้โกวานตรี | |
|---|---|
| |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Reptilia |
| อันดับ: | Squamata |
| อันดับย่อย: | Lacertilia |
| วงศ์: | Agamidae |
| วงศ์ย่อย: | Leiolepidinae |
| สกุล: | Leiolepis |
| สปีชีส์: | L. ngovantrii |
| ชื่อทวินาม | |
| Leiolepis ngovantrii Grismer & Grismer, 2010 | |
แย้โกวานตรี (ชื่อวิทยาศาสตร์: Leiolepis ngovantrii; เวียดนาม: Nhông cát trinh sản) เป็นสัตว์เลื้อยคลานจำพวกแย้ชนิดใหม่ของโลก มีความสามารถพิเศษที่สามารถสืบพันธุ์ได้เองโดยไม่ต้องพึ่งตัวผู้ การสืบพันธุ์วิธีการโคลนตัวเองด้วยการเกิดจากไข่เอง ตัวอ่อนที่ฟักจากไข่ของแย้ชนิดนี้ ได้ถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมของตัวแม่อย่างครบถ้วน ทำให้มีลักษณะเหมือนกันทุกอย่าง
นักสัตววิทยายังไม่สามารถอธิบายสาเหตุที่แน่ชัดในเรื่องลำดับการวิวัฒนาการของแย้ชนิดนี้ วิวัฒนาการนี้เกิดมานานเมื่อใด และพ่อของแย้ตัวเมียตัวแรกมาจากไหนและหายไปไหน ซึ่งสันนิษฐานว่าแย้กะเทยที่พบอาจจะเป็นผลการผสมข้ามพันธุ์ของแย้เพศผู้กับเพศเมียต่างสายพันธุ์ คือ Leiolepis guttata และ Leiolepis guentherpetersi[1] ทำให้พวกมันกลายเป็นหมัน และจากสภาพแวดล้อมของถิ่นอาศัยที่แห้งแล้ง อาจทำให้ต้องดิ้นรนวิวัฒนาการให้รอดจากความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ และสืบเผ่าพันธุ์โดยไม่ผสมพันธุ์
โดยถิ่นที่อาศัยของแย้ชนิดนี้ คือ เขตสงวนธรรมชาติบิ่ญเจิว-เฟื้อกบื๋ว (Bình Châu-Phước Bửu) ในจังหวัดบ่าเสียะ-หวุงเต่าทางภาคใต้ของเวียดนาม ซึ่งเป็นป่าพุ่มไม้เตี้ย ๆ กับดินทรายชายฝั่งทะเล[2][3] สำหรับชาวเวียดนามแล้วรู้จักและรับประทานแย้ชนิดนี้มานานแล้ว โดยพบได้ในเมนูอาหารในร้านอาหารบริเวณที่พบ
ลักษณะทางกายภาพ
[แก้]แย้โกวานตรี (L. ngovantrii) มีความยาวลำตัว 95–127 มม. (3.7–5.0 นิ้ว)[4] ลำตัวบนปกคลุมไปด้วยจุดสีน้ำตาลมีแถบสีเหลืองเป็น 1-2 คู่ ขนาบตลอดแนวข้างลำตัว สีลักษณะนี้ช่วยอำพรางได้พอประมาณในพื้นที่ชายฝั่งที่เป็นดินทราย และป่าชายเลนในช่วงฤดูแล้ง ที่ปกคลุมด้วยหญ้าและใบไม้แห้ง[5]
อนุกรมวิธาน
[แก้]แย้โกวานตรี เป็นสัตว์เลื้อยคลานชนิดใหม่ของโลกจากการขึ้นทะเบียนในปี 2553 จัดอยู่ในสกุล Leiolepis ที่มีอย่างน้อย 4 ชนิดที่มีการสืบพันธุ์โดยไม่ผสมพันธุ์ (asexual spicies) จากทั้งหมด 9 ชนิดในสกุล (5 ชนิดที่เหลือมีการการสืบพันธุ์โดยการผสมพันธุ์)
ภาวะการมีเพศเมียล้วนและสืบพันธุ์โดยไม่ผสมพันธุ์นี้ อาจเกิดจากการกลายพันธุ์ (mutation) และการผสมข้ามพันธุ์ (hybridization)
- แย้สกุล Leiolepis ที่มีอย่างน้อย 4 ชนิดที่มีการสืบพันธุ์โดยไม่ผสมพันธุ์ (asexual spicies)
- แย้สงขลา L. boehmei Darevsky & Kupriyanova, 1993 – พบเฉพาะภาคใต้ เช่น นครศรีธรรมราช และสงขลา
- L. guentherpetersi Darevsky & Kupriyanova, 1993
- แย้โกวานตรี L. ngovantrii J. Grismer & L. Grismer, 2010 – พบได้ในเวียดนาม
- แย้มลายู L. triploida G. Peters, 1971 – มีถิ่นอาศัยในประเทศไทย และมาเลเซีย
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Scientists discover unknown lizard species at lunch buffet" (CNN, November 10, 2010).
- ↑ Scientists Discover Self-Cloning Lizard Species On Vietnamese Restaurant Menu
- ↑ นักวิทยาศาสตร์ค้นพบสัตว์เลื้อยคลานชนิดใหม่[ลิงก์เสีย] ซีเอ็นเอ็น
- ↑ Grismer, Jesse L.; Grismer, L. Lee (2010). "Who's your mommy? Identifying maternal ancestors of asexual species of Leiolepis Cuvier, 1829 and the description of a new endemic species of asexual Leiolepis Cuvier, 1829 from Southern Vietnam" (PDF). Zootaxa. 2433: 47–61. (Leiolepis ngovantrii, new species).
- ↑ Bí ẩn loài nhông cát trinh sản เก็บถาวร 2010-11-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. (in Vietnamese).
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Leiolepis ngovantrii ที่วิกิสปีชีส์