ทิแรโนดอน
ทิแรโนดอน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ครีเทเชียสตอนปลาย, 86–84.5Ma | |
---|---|
โครงกระดูกของ P. longiceps วัยผู้ใหญ่ เพศผู้, AMNH | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | Eukaryota |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
อันดับ: | †Pterosauria |
อันดับย่อย: | †Pterodactyloidea |
วงศ์: | †Pteranodontidae |
วงศ์ย่อย: | †Pteranodontinae |
สกุล: | †Pteranodon |
ชนิดต้นแบบ | |
†Pteranodon longiceps Marsh, 1876 | |
Other species | |
| |
ชื่อพ้อง | |
|
เทอราโนดอน (อังกฤษ: Pteranodon, มาจากภาษากรีก πτερόν pteron "ปีก" และ ἀνόδων anodon ว่า "เขี้ยวกุด") เป็นสกุลหนึ่งของเทอโรซอร์ ซึ่งรวมถึงสัตว์เลื้อยคลานที่บินได้ที่รู้จักกันส่วนใหญ่ ขนาดของปีกยาวมากกว่า 6 เมตร (20 ฟุต). พวกมันอาศัยอยู่ในช่วงยุคครีเทเชียสตอนปลายในรัฐแคนซัส, อะลาบามา, เนบราสก้า, ไวโอมิง และเซาว์ดาโกตาในช่วงปัจจุบัน มีฟอสซิลทิแรโนดอนมากกว่าเทอโรซอร์ชนิดอื่น โดยประมาณ 1,200 ตัวอย่างรู้จักในแวดวงวิทยาศาสตร์ ส่วนใหญ่มักจะพบในสภาพกะโหลก และโครงกระดูกข้อต่อที่สมบูรณ์ นั่นเป็นส่วนที่สำคัญมากในกลุ่มของสัตว์ใน Western Interior Seaway
เทอราโนดอน เป็นเทอโรซอร์ ไม่ใช่ไดโนเสาร์ โดยนิยามไดโนเสาร์แบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือ ซอริเซีย และ ออร์นิสทิเซียบางครั้ง อาจจะรวมเทอโรซอร์ด้วย ยังไงก็ตาม ทิแรโนดอนมักจะพบในสื่อบ่อยครั้ง และอาจเกี่ยวข้องกับไดโนเสาร์ได้โดยทั่วไป
รายละเอียด
[แก้]น้ำหนักที่ต่ำสุดคือ 20 กิโลกรัม สูงสุดที่ 93 กิโลกรัม ในบทวิจารณ์ขนาดของเทอโรซอร์ที่ตีพิมพ์เมื่อปี 2010
ความยาวของหางประมาณ 3.5% ขนาดคล้ายกับขนาดปีก หรืออาจจะยาว 25 เซนติเมตร (9.8 นิ้ว) ในทิแรโนดอนเพศผู้ที่ใหญ่ที่สุด
กะโหลก และจะงอยปาก
[แก้]ไม่เหมือนกับเทอโรซอร์รุ่นก่อนเช่น แรมโฟริงคัส และเทอโรแด็คทิล, ทิแรโนดอนไม่มีฟันที่จะงอยปากคล้ายกับนก[1]
ชีววิทยา
[แก้]การบิน
[แก้]รูปร่างปีกของทิแรโนดอนได้บ่งบอกว่ามันบินค่อนข้างเหมือนกับนกอัลบาทรอสในปัจจุบัน
เหมือนกับเทอโรซอร์ ทิแรโนดอนอาจจะบินโดยการยืน สี่ขา แล้วใช้แขนของมันกระพือปีก ให้ตัวเองลอยไปในอากาศ
การเดิน
[แก้]ตอนนี้ยังคงเป็นข้อถกเถียงว่ามันเดินสองขา หรือสี่ขา วันนี้นักบรรพชีวินเทอโรซอร์ส่วนใหญ่เห็นด้วยว่าเทอโรซอร์เป็นสัตว์เดินสี่ขา ต้องขอบคุณอย่างมาก สำหรับผู้ค้นพบทางเดินของเทอโรซอร์[2]
อาหาร
[แก้]อาหารของทิแรโนดอนที่รู้กันส่วนใหญ่คือปลา เนื่องจากได้เจอฟอสซิลปลาในท้องทิแรโนดอน และฟอสซิลปลาระหว่างปากของทิแรโนดอนอีกตัว
รายชื่อสายพันธุ์และคำที่มีความหมายคล้ายกัน
[แก้]สถานะของรายชื่อระบุไว้ด้านล่างเป็นไปตามสัมมโนโดยเบ็นเน็ตต์ในปี 1994 ถ้าไม่เช่นนั้นก็จะอยู่ในหมายเหตุ
ชื่อ | ตั้งชื่อโดย | ปี | สถานะ | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|
Ornithochirus umbrosus | Cope | 1872 | Nomen dubium | |
Ornithochirus harpyia | Cope | 1872 | Nomen dubium | |
Pteranodon longiceps | Marsh | 1876 | Valid | Type species |
Pteranodon ingens | (Marsh) Williston | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus ingens |
Pteranodon occidentalis | Marsh | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus occidentalis |
Pteranodon velox | Marsh | (1872) 1876 | Nomen dubium | Reclassified from Pterodactylus velox, based on a juvenile specimen |
Pteranodon gracilis | Marsh | 1876 | Reclassified as Nyctosaurus gracilis | |
Pteranodon comptus | Marsh | 1876 | Nomen dubium | |
Pteranodon nanus | Marsh | 1876 | Reclassified as Nyctosaurus nanus | |
Ornithocheirus umbrosus | (Cope) Newton | (1872) 1888 | Reclassified as Pteranodon umbrosus | Spelling correction of Ornithochirus umbrosus |
Ornithocheirus harpyia | (Cope) Newton | (1872) 1888 | Reclassified as Pteranodon harpyia | Spelling correction of Ornithochirus harpyia |
Pteranodon umbrosus | (Cope) Williston | (1872) 1892 | Nomen dubium | Reclassification of Ornithochirus umbrosus |
Ornithostoma ingens | (Marsh) Williston | (1872) 1893 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
Ornithostoma umbrosum | (Cope) Williston | (1872) 1897 | Synonym of Pteranodon umbrosus | Reclassified from Pteranodon umbrosus |
Pteranodon oregonensis | Gilmore | 1928 | Reclassified as Bennettazhia oregonensis | |
Pteranodon sternbergi | Harksen | 1966 | Valid | |
Pteranodon marshi | Miller | 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | |
Pteranodon bonneri | Miller | 1972 | Reclassified as Nyctosaurus bonneri | |
Pteranodon walkeri | Miller | 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | |
Pteranodon (Occidentalia) eatoni | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon sternbergi | |
Pteranodon eatoni | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Occidentalia) eatoni |
Pteranodon (Longicepia) longicps [ตามต้นฉบับ] | (Marsh) Miller | (1872) 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon longiceps |
Pteranodon (Longicepia) marshi | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon marshi |
Pteranodon (Sternbergia) sternbergi | (Harksen) Miller | (1966) 1972 | Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi | Reclassified from Pteranodon sternbergi |
Pteranodon (Sternbergia) walkeri | (Miller) Miller | (1972) 1972 | Reclassified as Pteranodon (Geosternbergia) walkeri | Reclassified from Pteranodon walkeri |
Pteranodon (Pteranodon) marshi | (Miller) Miller | (1972) 1973 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon marshi |
Pteranodon (Occidentalia) occidentalis | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon occidentalis | Reclassified from Pteranodon occidentalis |
Pteranodon (Longicepia) ingens | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
Pteranodon (Pteranodon) ingens | (Marsh) Olshevsky | (1872) 1978 | Synonym of Pteranodon ingens | Reclassified from Pteranodon ingens |
Pteranodon (Geosternbergia) walkeri | (Miller) Miller | (1972) 1978 | Synonym of Pteranodon longiceps | Reclassified from Pteranodon walkeri |
Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi | (Harksen) Miller | (1966) 1978 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) sternbergi |
Pteranodon orientalis | (Bogolubov) Nesov & Yarkov | (1914) 1989 | Reclassified as Bogolubovia orientalis | Reclassified from Ornithostoma orientalis |
Geosternbergia walkeri | (Miller) Olshevsky | (1872) 1991 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Sternbergia) walkeri |
Geosternbergia sternbergi | (Harksen) Olshevsky | (1966) 1991 | Synonym of Pteranodon sternbergi | Reclassified from Pteranodon (Geosternbergia) sternbergi |
ดูเพิ่ม
[แก้]อ้างอิง
[แก้]- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21152777
- ↑ Unwin, David M. (2006). The Pterosaurs: From Deep Time. New York: หน้า 210–222.