เครื่องจักรไอน้ำแบบคาน
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Watt7783.png/220px-Watt7783.png)
เครื่องจักรไอน้ำแบบคาน (อังกฤษ: beam engine) เป็นเครื่องจักรไอน้ำประเภทหนึ่งที่ใช้คานโยกเพื่อแปลงการเคลื่อนที่แบบเส้นตรงของลูกสูบไปเป็นการหมุนของเพลา การออกแบบลักษณะนี้ที่เครื่องจักรไอน้ำขับปั๊มน้ำโดยตรง ถูกนำมาใช้โดยโทมัส นิวโคเมน เป็นคนแรกราวปี ค.ศ. 1705 เพื่อสูบน้ำออกจากเหมืองแร่ในคอร์นวอลล์ ประสิทธิภาพของเครื่องจักรไอน้ำได้รับการปรับปรุงโดยวิศวกรหลายคน รวมถึง: เจมส์ วัตต์ เพิ่มคอนเดนเซอร์แยกต่างหาก, โจนาธาน ฮอร์นโบลเวอร์ และอาเทอร์ วูล์ฟ เพิ่มจำนวนกระบอกสูบ และวิลเลียม แมกนอท คิดค้นวิธีการเพิ่มจำนวนกระบอกสูบให้กับเครื่องจักรที่มีอยู่แล้ว ในช่วงแรก เครื่องจักรไอน้ำแบบคานถูกนำไปใช้สูบน้ำออกจากเหมืองแร่หรือสูบน้ำเข้าคลอง แต่ยังสามารถใช้สูบน้ำเพื่อเสริมการไหลของน้ำสำหรับการหมุนของกังหันน้ำที่ใช้ขับเคลื่อนโรงสีได้อีกด้วย
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Uk-crofton-pumping-station-beam-gallery.jpg/220px-Uk-crofton-pumping-station-beam-gallery.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/16/Cruquius-gemaal-achter.jpg/220px-Cruquius-gemaal-achter.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/64/Wanlockhead_Beam_Engine.jpg/220px-Wanlockhead_Beam_Engine.jpg)
เครื่องจักรไอน้ำแบบคานหมุน (rotative beam engine) เป็นการออกแบบเครื่องจักรไอน้ำแบบคานรุ่นต่อมา ที่ก้านสูบจะขับล้อตุนกำลังผ่านข้อเหวี่ยง (หรือในอดีตอาจจะใช้เฟืองโคจร) เครื่องจักรไอน้ำแบบคานชนิดนี้สามารถนำไปใช้ขับเคลื่อนเพลาสายพาน (line-shafting) ในโรงสีได้โดยตรง นอกจากนี้ยังสามารถนำไปใช้ขับเคลื่อนเรือกลไฟได้อีกด้วย
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Animation of a Watt beam engine.
- The oldest surviving mine engine in Cornwall.
- Archive footage of the engines at Addington Pumping Station in July 1973, a year prior to decommissioning.
- Working model beam engine