อนินทิตา อาขุบุตร

อนินทิตา อาขุบุตร
คุณหญิง; อนินทิตา อาขุบุตร; จ.ช., จ.จ., ว.ป.ร.4, ร.จ.ท.6
เกิด	เสงี่ยม นาวีเสถียร; 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2448; ตำบลท่าโรงยาเก่า จังหวัดพระนคร อาณาจักรสยาม
เสียชีวิต	13 สิงหาคม พ.ศ. 2507 (59 ปี); โรงพยาบาลศิริราช จังหวัดธนบุรี ประเทศไทย
ชื่ออื่น	อนินทิตา นาวีเสถียร
อาชีพ	นักแสดง
คู่สมรส	เนื่อง อาขุบุตร (พ.ศ. 2474–2507)
บิดามารดา	พระยานาวีวราสา (ยืน นาวีเสถียร); คุณหญิงแดง นาวีวราสา

คุณหญิงอนินทิตา อาขุบุตร นามเดิม เสงี่ยม นาวีเสถียร (27 กรกฎาคม พ.ศ. 2448 — 15 สิงหาคม พ.ศ. 2507) เป็นนางละครและนักแสดงหญิงชาวไทย เป็นที่รู้จักในฐานะนักแสดงหญิงคนแรกของสยามจากภาพยนตร์เรื่อง นางสาวสุวรรณ (2466) ภายหลังเธอได้รับพระราชทานนามจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวว่า อนินทิตา

ประวัติ

ประวัติตอนต้น

คุณหญิงอนินทิตา เกิดเมื่อวันที่ 27 กรกฎาคม พ.ศ. 2448 มีนามเดิมว่า เสงี่ยม นาวีเสถียร เป็นบุตรคนที่สองของเสวกโท พระยานาวีวราสา (ยืน นาวีเสถียร) กับคุณหญิงแดง นาวีวราสา มีพี่น้องร่วมบิดามารดาอีก 7 คน ในวัยเด็กได้เข้าศึกษากับครูชื่อนายเปลี่ยนและนายนาก ซึ่งเป็นน้า ต่อมาบิดาจึงฝากตัวเธอเรียนรำละครกับพระนมทัต พึ่งบุญ ณ อยุธยา จากนั้นจึงเข้าไปอยู่ในวังและฝึกรำละครกับท้าวศรีสุนทรนาฏ (แก้ว พนมวัน ณ อยุธยา)

ในปี พ.ศ. 2457 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำริโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งละครหลวงฝ่ายหญิงขึ้นในราชสำนัก และทรงพระกรุณาให้บรรดาข้าราชการชั้นผู้ใหญ่นำธิดาของตนมาถวายตัวเข้าอยุ่ในสังกัดละครหลวงดังกล่าว ในเวลานั้นพระยานาวีวราสานำนางสาวเสงี่ยมไปเฝ้าฯ ถวายตัวอยู่ในละครหลวง และได้รับเงินเดือนพระราชทาน เดือนละ 6 บาท, 8 บาท และ 15 บาท ตามลำดับ

การแสดงภาพยนตร์

อนินทิตาได้รับการคัดเลือกให้แสดงภาพยนตร์ เรื่อง นางสาวสุวรรณ ซึ่งเป็นภาพยนตร์ไทยเรื่องแรกของไทย อำนวยการสร้าง เขียนบท และกำกับโดยเฮนรี แมคเร ชาวสหรัฐอเมริกา เข้ามาถ่ายทำในประเทศไทย โดยได้รับพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้กรมรถไฟหลวง และกรมมหรสพหลวงอำนวยความสะดวกในการถ่ายทำ โดยภาพยนตร์เข้าฉายที่สหรัฐก่อนแล้วหลังจากนั้นจึงเข้าฉายในประเทศไทย แต่เมื่อฉายไปได้ 3 วันฟิล์มก็ได้สูญหายไป

พ.ศ. 2467 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนเสงี่ยมเป็นที่นางพระกำนัล และได้รับพระราชทานนามใหม่จาก เสงี่ยม เป็น อนินทิตา และอนินทิตาก็สนองพระเดชพระคุณต่อจนสิ้นรัชกาล

หลังการสวรรคตของรัชกาลที่ 6 อนินทิตาเป็นหนึ่งในพระพี่เลี้ยงที่ทำหน้าที่ในการอภิบาลสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี พระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว^[1] และอนินทิตายังได้รับพระราชทานเงินเลี้ยงชีพตามที่มีรายชื่ออยู่ในพระราชพินัยกรรมของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เดือนละ 120 บาท ตลอดมา จนกระทั่งออกจากวังเพื่อทำการสมรสกับพลตำรวจตรี เนื่อง อาขุบุตร เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2474 จึงได้งดจ่ายเงินดังกล่าว

ชีวิตส่วนตัว

อนินทิตาสมรสกับพลตำรวจตรี เนื่อง อาขุบุตร บุตรของรองอำมาตย์โท หลวงประชากรบริรักษ์ (เจิม อาขุบุตร) และเผื่อน ประชากรบริรักษ์^[2] เมื่อวันที่ 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2474 โดยมีสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงประกอบพิธีสมรสประทานที่วังวรดิศ ทั้งสองมีบุตร-ธิดาด้วยกันทั้งหมด 7 คน ได้แก่