หลวงศรียศ

หลวงศรียศ
สมุหพระกลาโหม
เกิด	?
ถึงแก่กรรม	?

หลวงศรียศ (?-?) เป็นขุนนางคนสำคัญในรัชสมัยสมเด็จพระไชยราชาธิราช และได้ร่วมกับขุนพิเรนทรเทพ ขุนอินทรเทพ และหมื่นราชเสน่หา (นอกราชการ) ร่วมก่อการโค่นอำนาจขุนวรวงศาธิราชและแม่หยัวศรีสุดาจันทร์

หลวงศรียศ เกิดที่บ้านลานตากฟ้า แขวงเมืองนครปฐม แต่เมื่อใดและมีนามเดิมว่าอย่างไรไม่ปรากฏ ปรากฏตัวครั้งแรกในพระราชพงศาวดารเมื่อได้เข้าร่วมกับสมเด็จพระชัยราชาธิราชก่อการรัฐประหารสมเด็จพระรัษฎาธิราชกุมารในปี พ.ศ. 2077 จนปี พ.ศ. 2091 เมื่อสมเด็จพระยอดฟ้า พระราชโอรสของสมเด็จพระไชยราชาธิราชซึ่งครองราชย์สืบต่อจากพระราชบิดาเมื่อปี พ.ศ. 2089 ได้ถูกแม่หยัวศรีสุดาจันทร์และขุนวรวงศาธิราชปลงพระชนม์ด้วยการวางยาพิษในพระกระยาหารเช่นเดียวกับพระราชบิดา หลวงศรียศจึงได้ร่วมมือกับขุนนางอีก 3 ท่านโค่นอำนาจของขุนวรวงศาธิราชและแม่หยัวศรีสุดาจันทร์พร้อมกับทูลอัญเชิญสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ พระราชอนุชาต่างพระราชมารดาของสมเด็จพระไชยราชาธิราช ซึ่งผนวชอยู่ ณ วัดราชประดิษฐาน ขึ้นครองสิริราชสมบัติทรงพระนามว่าสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ หลวงศรียศจึงได้รับการปูนบำเหน็จเป็นเจ้าพระยามหาเสนาที่สมุหพระกลาโหม พร้อมกับพระราชทานลูกพระสนมองค์หนึ่งให้เป็นภรรยาและเครื่องประดับยศอีกมากมาย

หลวงศรียศ หรือเจ้าพระยามหาเสนาบดีถึงแก่อสัญกรรมเมื่อใดไม่ปรากฏแต่หายสาบสูญไปในการกบฏของพระศรีศิลป์

ในวัฒนธรรมสมัยนิยม

มีนักแสดงผู้รับบท หลวงศรียศ ได้แก่

• ศุภกรณ์ กิจสุวรรณ จากภาพยนตร์เรื่อง สุริโยไท (2544)