หนุมานนั่งแท่น

หนุมานนั่งแท่น
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Malpighiales
วงศ์:	Euphorbiaceae
สกุล:	Jatropha
สปีชีส์:	J. podagrica
ชื่อทวินาม
	Jatropha podagrica; Hook.

หนุมานนั่งแท่น (อังกฤษ: Buddha belly plant, bottleplant shrub, ชื่อวิทยาศาสตร์: Jatropha podagrica) เป็นไม้ประดับในวงศ์ยางพารา (Euphorbiaceae) มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกากลาง^[1]

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

หนุมานนั่งแท่นเป็นไม้พุ่ม สูงประมาณ 2.5 เมตร ลำต้นพองที่โคน ใบรูปไข่กว้างถึงรูปไข่กลับ ก้านใบยาว 10-20 เซนติเมตร ดอกแยกเพศออกเป็นช่อกึ่งช่อเชิงหลั่น ยาวถึง 26 เซนติเมตร แกนช่อดอกยาวถึง 20 เซนติเมตร ดอกเพศผู้ กลีบเลี้ยงรูปไข่กว้าง กลีบดอกรูปไข่กว้าง ฐานรองดอกรูปโถ เกสรเพศผู้ยาว 6-8.5 มิลลิเมตร ก้านชูเกสรเชื่อมกันที่โคน ดอกเพศเมีย กลีบเลี้ยงรูปรี ผลรูปรี มีลักษณะสามพู เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5 เซนติเมตร ปลายมน แตกทั้งแนวตั้งและแนวนอน เมล็ดรูปรี^[2]

ความเป็นพิษ

ทุกส่วนของหนุมานนั่งแท่น โดยเฉพาะน้ำยางและเมล็ด มีสารออกฤทธิ์คล้ายท็อกซาลบูมิน (toxalbumin) ที่พบในละหุ่ง, สารกลุ่มฟอร์บอล (phorbol) ที่พบในสลอดและสบู่ดำ^[3] และสารแอลคาลอยด์กลุ่มไกลโคไซด์ หากสัมผัสถูกน้ำยาง จะเกิดอาการแพ้ บวมแดงแสบร้อน หากรับประทานเมล็ดเข้าไป จะทำให้เกิดอาการปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย กล้ามเนื้อชักกระตุก หายใจเร็ว การเต้นของหัวใจผิดปกติ ความดันโลหิตต่ำ^[4]