วิกิพีเดีย:สภากาแฟ/อภิปราย/การเพิ่มบทความเพื่อจุดประสงค์ทางการศึกษา

ข้อเสนอ

เนื่องจากปัญหาการส่งการบ้านบนวิกิพีเดีย ตลอดจนเพื่อจุดประสงค์ด้านการศึกษาอื่น ๆ (เช่น ส่งรายงาน เรียงความ โครงงาน หรือกลุ่มที่ฝึกใช้ซอฟต์แวร์ ฯลฯ) จึงคิดว่าน่าจะมีการพูดคุยกันให้ชัดเจนกัน เพื่อที่ในอนาคตจะได้ไม่ต้องเป็นเรื่องเป็นราวกันเฉพาะกรณี ๆ ไปทำนองนี้ครับ คาดว่าปัญหาที่พบเกิดจากความไม่รู้นโยบายและแนวปฏิบัติของที่นี่ ซึ่งได้แก่ เราไม่ยอมรับบทความที่ไม่เป็นสารานุกรม การเขียนในรูปแบบที่ไม่เป็นบทความ การเขียนเนื้อหาต้นฉบับ ฯลฯ

จากความไม่เข้าใจนโยบายนี้เอง จึงขอเสนอให้:

1. ผู้ใช้ที่ต้องการใช้เพื่อจุดประสงค์ด้านการศึกษา น่าจะโพสต์ลงในหน้าผู้ใช้ของตนเป็นหลัก หรืออาจโพสต์ลงในหน้าทดลองเขียน หรือสร้างหน้าใหม่ขึ้นมารองรับ (หากผู้ใช้ทั่วไปเห็นว่าเหมาะสม ค่อยนำมาโพสต์ลงในเนมสเปซบทความทีหลังก็ได้)
2. ผู้ใช้จะต้องศึกษานโยบายและแนวปฏิบัติของวิกิพีเดียก่อน จึงจะโพสต์ลงในเนมสเปซบทความได้
3. สำหรับกรณีที่ต้องการให้มีการผ่อนปรนบ้าง อาจส่งคำร้องมาเป็นกรณี ๆ
4. สร้างโครงการวิกิขึ้นรองรับ (เช่น โครงการวิกิความร่วมมือกับสถานศึกษา) และให้มีผู้ใช้คอยช่วยเหลือ หรืออาจแนะนำวิกิพีเดียเบื้องต้น
5. ให้มีการพูดคุยระหว่างครูกับสมาชิกที่เป็นตัวแทนของวิกิพีเดียไปพูดคุย

จึงเรียนมาเพื่อพิจารณาครับ --Horus | พูดคุย 09:59, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

จากห้าข้อที่คุณ Horus เสนอมาตอบไปตามลำดับดังนี้:

1. เห็นด้วยครับ ประเด็นหลักที่คุณเสนอคือไม่ควรสร้างบทความในหน้าหลักตั้งแต่แรกถ้ายังไม่พร้อม
2. ต้องการความชัดเจนในทางปฏิบัติ (รู้ได้อย่างไรว่าผู้ใช้ศึกษานโยบายแล้ว)
3. อันนี้น่าจะดำเนินการอยู่แล้ว ลองดูด้านล่าง กรณี พ.ศ. 2552 และอาจจัดให้เป็นส่วนหนึ่งของข้อ 4
4. เห็นด้วยครับ ก็เอาอย่างโครงการในภาษาอื่นๆ ได้
5. ผมคิดว่าเป็นส่วนหนึ่งในข้อ 4 แล้ว

ปัญหาในทางปฏิบัติที่อาจพบได้:

1. ว่าด้วยหลักการ ถ้าอ่อนเกินไปก็ไม่ดี แต่ถ้าเข้มเกินไปก็ไม่ดี
   • ถ้าจะปล่อยไว้ไม่ทำอะไรเลย ทำนายได้ว่าีอีกไม่กี่ปี ผู้ใช้ที่เป็นนักเรียนจะล้นระบบและโดยไม่มีผลงานออกมาเท่าจำนวนบัญชี แล้วยังเป็นภาระให้ตามกวาดล้างในอนาคตอีกไม่จบสื้น
   • ถ้าจะเข้มจะเขี้ยว จะต้องถามตัวเราเองว่าเรา discriminate against students หรือเปล่า เกิดมาจนโตป่านนี้ก็ต้องเคยเป็นนักเรียน คงต้องเอาใจเขามาใส่ใจเราบ้าง ถ้าจะเขี้ยวกับนักเรียนมากกว่าผู้ใช้ทั่วไป ผมคิดว่าไม่ยุติธรรมเท่าไหร่
2. นักเรียนที่เขามาเขียนบทความไม่ได้แสดงตัวว่าเป็นนักเรียนเสมอไป และคนที่แสดงตัวว่าเป็นนักเรียนก็ไม่จำเป็นว่าจะเป็นนักเรียนจริงๆ ถ้ามีข้อบังคับชุดหนึ่งใช้บังคับใช้กับนักเรียน อีกชุดหนึ่งใช้กับบุคคลทั่วไป โดยมีความเหลื่อมล้ำกัน ก็จะเป็นช่องทางให้คนใช้หาประโยชน์ได้

ดังนั้นจึงปรับปรุงข้อเสนอใหม่เป็นสองแนวทาง:

1. โครงการวิกิเพื่อรองรับการเขียนและการแก้ไขวิกิพีเดียในสถานศึกษา รวมเรื่องการติดต่อพูดคุย การช่วยเหลือ การผ่อนปรนกฎระเบียบ (อาจรวมการแนะนำวิกิพีเดีย+สอนนโนบายไปด้วย หรือจะโยนให้โครงการ newbies ทำแทน) และน่าจะมีการทดสอบความเข้าใจนโยบายด้วย โดยทำเป็นแบบทดสอบง่ายๆ (self-test) เพื่อจะได้รู้ว่าศึกษานโยบายก่อนใช้หรือเปล่า
   • เพิ่มเติมว่าน่าจะมีการแนะนำเกี่ยวกับการปกป้อง privacy ของผู้ใช้ หลีกเลี่ยงการใช้ username ที่เป็นรหัสประจำตัว และหลีกเลี่ยงการ identify ตัวเองว่าเป็นนักเรียน เพื่อไม่ให้วิกิพีเดียกลายเป็นที่แข่งขันกันระหว่างสถาบันและไม่ให้แอบอ้างก่อเกรียนข้ามสถาบัน ควรเน้นว่าที่นี่เราเน้นที่เนื้อหาเป็นหลัก "ใคร" เป็นคนเขียนไม่สำคัญ นักเรียนอาจเขียนได้ดีเท่ามืออาชีพก็ได้ จึงไม่น่าให้ "ป้าย" นักเรียนที่ติดอยู่กับตัวกลายเป็นขีดจำกัด
2. กติกาการลบบทความอันเกี่ยวเนื่องมาจากเรื่องนี้ เพิ่มเติมจากกติกาที่มีอยู่เดิม
   • หากเขียนบทความในเนมสเปซหลัก ลบได้โดยใช้กติกาเดิมที่เรามีอยู่ แต่เมื่อลบแล้วช่วยติดป้ายเตือน (ดูด้านล่าง) เพื่อคนเขียนจะได้รับรู้และบอกต่อผู้เกี่ยวข้อง
   • หากเขียนในหน้าทดลอง เราก็ย้อนเป็นระยะอยู่แล้ว ไม่น่าเป็นปัญหาอะไรมากมาย
   • หากเขียนในหน้าส่วนตัว อันนี้น่าอภิปรายกันต่อไปเพราะปกติแล้วเรามักจะไม่เข้าไปยุ่ง เว้นแต่มันจะมีปัญหาจริงๆ อย่างไรก็ดีหากเราปล่อยปัญหาหมักหมมไว้ในหน้าผู้ใช้ นานวันมันก็จะยิ่งแก้ยาก จึงควรมีกติกาเพิ่มเติมในส่วนนี้ด้วย

--taweethaも 15:36, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

---

เสนอให้ครูต้องมาแจ้งที่หน้าใดหน้าหนึ่งเช่น WP:HOMEWORK ก่อน --Jo Shigeru 15:49, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

---

อาจจะมีข้อแนะนำเพิ่มเติมว่า "หากต้องการทดลองระบบวิกิ กรุณาดาวน์โหลดซอฟต์แวร์มีเดียวิกิไปติดตั้งเองที่เซิร์ฟเวอร์ของหน่วยงาน และให้นักเรียนนิสิตนักศึกษาได้ใช้บริการวิกิจากเซิร์ฟเวอร์นั้น แทนที่จะมาทดลองเขียนในวิกิพีเดีย เนื่องจาก บลาๆๆๆ" สาเหตุตามข้างบนทั้งหลาย --octahedron80 17:16, 28 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

เรื่องเดิมที่เกี่ยวข้อง

1. พ.ศ. 2552 วิกิพีเดีย:ศาลาชุมชน/อภิปราย/โครงการสร้างบทความโดยนักศึกษาในวันที่ 26 พ.ย.
2. พ.ศ. 2553 วิกิพีเดีย:ศาลาชุมชน/อภิปราย/เสนอแนวปฏิบัติว่าด้วยการส่งงานบนวิกิพีเดีย
3. พ.ศ. 2554 WP:AN#ใช้วิกิพีเดียเป็นที่ส่งการบ้าน

สำหรับกรณี พ.ศ. 2554 มีรายชื่อผู้ใช้ที่มีปัญหาล่าสุดดูได้จาก [1] --taweethaも 10:08, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

---

อาจพอสรุปการใช้งานเป็นสองด้านดังนี้

1. ใช้วิกิพีเดียเพื่อทดลองซอฟต์แวร์ MediaWiki
   1. ทดลองตัวหนา ตัวเอียง รายการแบบต่างๆ ตามที่อาจารย์สอน โดยผู้ใช้ทุกคนในชั้นเรียนสร้างหน้าเหมือนกันเป็นจำนวนมาก ผิดวัตถุประสงค์การใช้หน้าผู้ใช้ของวิกิพีเดีย
      • ตัวอย่างในกรณีนี้มาจากมหาวิทยาลัยบูรพา (หลักฐานอยู่ที่ [2]) ดูตัวอย่าง 1 มีหน้าซ้ำๆ แบบนี้นับสิบเพิ่งตัดสินใจลบทั้งหมดเมื่อวานเพราะมันมีแต่จะมากขึ้นเรื่อยๆ และผู้ใช้เหล่านี้ไม่ได้ร่วมแก้ไขบทความอื่นๆ เลย
2. ใช้วิกิพีเดียเพื่อร่างหรือส่งรายงานหรือการบ้านที่เสร็จแล้ว (จากหนักไปหาเบาได้ดังนี้)
   1. เขียนในรูปแบบรายงาน โครงงาน หรือ โครงการ ซึ่งไม่อาจเปลี่ยนมาเป็นบทความที่เป็นสารานุกรมได้
   2. หัวเรื่องบทความไม่เป็นสารานุกรม ไม่เป็นสากล หรือ เอาเรื่องสองเรื่องที่เป็นสารานุกรมได้มารวมเป็นหัวเรื่องเดียวกัน แล้วเขียนอธิบายความสัมพันธ์
   3. หัวเรื่องเป็นสารานุกรมแต่ขาดแหล่งอ้างอิงหรือละเมิดลิขสิทธิ์
   4. เป็นงานค้นคว้าต้นฉบับ เสนอแนวคิดหรือทฤษฎีใหม่ที่ยังไม่เป็นที่ยอมรับ

• ในกรณีนี้อาจแบ่งตัวอย่างได้ตามสาขาหลักที่มีนักศึกษาส่งงานเข้ามาจำนวนมาก คือ
  • กฎหมาย ดูตัวอย่าง 2 (22 กันยายน 2553) ดูเพิ่มที่ปูมการลบของวันดังกล่าวและวันก่อนหน้า [3] มีอีกหลายบทความ เช่น มัลแวร์กับกฏหมายไทย หรือ ปาปารัสซี บนมุมมองของนักกฎหมาย ซึ่งสามารถกดไปดูประวัติการลบได้
  • คอมพิวเตอร์ ดูประวัติบทความ คอมพิวเตอร์
  • คหกรรมศาสตร์ ดูตัวอย่าง 3 (22 กุมภาพันธ์ 2554) บทความนี้ลบครั้งแล้วครั้งเล่าก็สร้างใหม่ตั้งแต่ 18 กุมภาพันธ์ 2554 ขนาดบล็อกผู้ใช้แล้วก็ยังจะสร้าง
  • ธรณีวิทยา ดูตัวอย่าง 4 (3 กุมภาพันธ์ 2553) บทความนี้อยู่ค้างปีมาเลย เพิ่งลบไป 26 กุมภาพันธ์ 2554 -- มีข่าวล่าสุดมาว่าบทความพวกหินต่างๆ อาจารย์จะตรวจวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2554
  • ชุมชน/ท้องถิ่น (พ.ศ. 2552)

--taweethaも 10:24, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

---

จากที่มีการคุยกันล่าสุดใน WP:AN หากรู้แน่ชัดว่าเป็นการส่งการบ้าน เขียนโครงการหรือเขียนรายงาน ก็จะลบทันทีไม่ว่าในหน้าผู้ใช้หรือในหน้าบทความหลัก และติดป้ายในหน้าพูดคุย ผู้ใช้:Taweetham/ส่งการบ้าน --taweethaも 11:22, 26 กุมภาพันธ์ 2554 (ICT)

สรุป

น่าจะได้เวลาสรุปแล้วนะครับ สำหรับโครงการที่ว่าผมเสนอไว้เฉย ๆ แต่คงไม่ได้ทำเองนะครับ แต่การเตือนว่าการทดลองมีเดียวิกิสามารถทดลองได้หลายที่นั้นเดี๋ยวคงจะต้องหาที่ใส่ --Horus | พูดคุย 09:28, 13 มีนาคม 2554 (ICT)

---

1. ถ้าจะทดลองใช้งาน MediaWiki ให้ดาวน์โหลดซอฟแวร์ไปติดตั้งใช้งานในสถานศึกษาของตนเอง
2. สร้างโครงการวิกิเพื่อกรณีนี้โดยเฉพาะ (ภาษาอังกฤษมีแล้วก็ทำตามอย่างเขาได้)
   • หาทางสื่อสารอย่างสร้างสรรค์ให้ผู้สอนและนักเรียนเข้าใจการใช้งานวิกิพีเดีย
   • หากเข้าใจวิกิพีเดียและใช้งานได้ตามกติกาก็ควรส่งเสริม
3. กติกาการลบ ให้ใช้กติกาปกติ ไม่มีข้อยกเว้นหรือเข้มงวดเป็นพิเศษ เว้นแต่จะมีกรณีพิเศษที่ร้องขอมาให้เข้มงวดหรือละเว้นเรื่องใดเป็นครั้งคราวไป
   • หากมีการใช้วิกิพีเดียในทางที่ไม่เหมาะสม เช่น ใส่รหัสนักศึกษา รหัสวิชาในหน้าบทความหลัก ละเมิดลิขสิทธิ์หรือทำอย่างอื่นให้เป็นภาระแก่ผู้อื่นให้ติดป้ายแดงเตือน และอาจพิจารณาบล็อกได้ตามเกณฑ์ปกติ

--taweethaも 15:31, 13 มีนาคม 2554 (ICT)