รหัสคิว

รหัสคิว (Q Code) หมายถึง กลุ่มของตัวหนังสือ 3 ตัวที่ขึ้นต้นด้วยอักษร Q ซึ่งได้คิดค้นขึ้นสำหรับการติดต่อสื่อสารด้วยรหัสมอร์ส เพื่อลดระยะเวลาในการรับ-ส่ง ให้สั้นลง ซึ่งต่อมาได้นำมาปรับใช้ในกิจการวิทยุสมัครเล่น และยังคงใช้มาอย่างต่อเนื่องถึงแม้ว่าการสื่อสารจะพัฒนามาจนสามารถส่งเสียงพูดได้แล้วก็ตาม และเพื่อเป็นการป้องกันการสับสนระหว่างรหัสคิว กับสัญญาณเรียกขาน โดยมากมักไม่กำหนดสัญญาณเรียกขานที่ขึ้นต้นด้วยอักษร Q

การพัฒนา Q Code ในยุคเริ่มแรก

แรกเริ่มนั้นมีการคิดค้น Q Code ขึ้นในราวปี พ.ศ. 2452 (ค.ศ. 1909) โดยรัฐบาลประเทศอังกฤษ โดยนำมาใช้ในการติดต่อสื่อสารระหว่างเรือเดินสมุทรกับยามฝั่ง เพื่อช่วยให้การติดต่อสื่อสารระหว่างเจ้าหน้าที่วิทยุประจำเรือที่ใช้ภาษาพูดต่างกันสามารถติดต่อสื่อสารด้วยกันอย่างเข้าใจได้ง่าย ซึ่งต่อมาได้มีการนำมาปรับใช้ให้เป็นสากลทั่วโลก Q Code แรกเริ่มนั้นปรากฏอยู่ใน รายการคำย่อที่ใช้ในการติดต่อสื่อสารด้วยวิทยุจำนวน 45 ตัวด้วยกัน ซึ่งต่อมาได้มีการบรรจุคำย่อเหล่านี้เข้าในการประชุมสมาพันธ์วิทยุนานาชาติครั้งที่ 3 ที่จัดขึ้นในวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2455 (ค.ศ. 1912) และมีผลใช้อย่างเป็นทางการในวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2456 (ค.ศ. 1913) Q Code ในช่วง QAA - QNZ กำหนดให้ใช้สำหรับกิจการวิทยุการบิน ช่วง QOA - QOZ กำหนดให้ใช้สำหรับกิจการวิทยุเดินเรือ และช่วง QRA - QUZ ให้ใช้สำหรับกิจการอื่นๆ

ตารางแสดง Q codes 12 ตัวแรกที่กำหนดขึ้นในปี พ.ศ. 2455 ในการประชุมสมาพันธ์วิทยุนานาชาติครั้งที่ 3

Q Code	คำถาม	คำตอบ
QRA	What ship or coast station is that?	This is ____.
QRB	What is your distance?	My distance is ____.
QRC	What is your true bearing?	My true bearing is ____ degrees.
QRD	Where are you bound for?	I am bound for ____.
QRF	Where are you bound from?	I am bound from ____.
QRG	What line do you belong to?	I belong to the ____ Line.
QRH	What is your wave length in meters?	My wave length is ____ meters.
QRJ	How many words have you to send?	I have ____ words to send.
QRK	How do you receive me?	I am receiving well.
QRL	Are you receiving badly? Shall I send 20 ...-. for adjustment?	I am receiving badly. Send 20 ...-. for adjustment.
QRM	Are you being interfered with?	I am being interfered with.
QRN	Are the atmospherics strong?	Atmospherics are very strong.

Q Code ในกิจการวิทยุสมัครเล่น

Q Code	ความหมายที่ระบุใน ITU		ความหมาย อนุโลม
	คำถาม	คำตอบ
QRA	สถานีของท่านชื่ออะไร	สถานีของข้าพเจ้าชื่อ ____
QRB	ท่านอยู่ห่างจากสถานีของข้าพเจ้าเป็นระยะประมาณเท่าใด	สถานีของเราทั้งสองอยู่ห่างประมาณ____ กม.
QRD	ท่านมุ่งไปที่ใดและมาจากที่ใด	ข้าพเจ้ามุ่งหน้าไปที่____ โดยมาจากที่ _____
QRE	ท่านจะใช้เวลานานประมาณเท่าใด จึงจะถึงที่____(สถานที่)	เวลาที่ข้าพเจ้าประมาณว่าจะถึง_____(สถานที่)คือ___ชั่วโมง
QRF	ท่านกำลังเดินทางกลับไปที่____(สถานี)หรือ	ข้าพเจ้ากำลังเดินทางกลับไปที่____(สถานที่)
QRG	ท่านจะบอกความถี่ที่แน่นอนของข้าพเจ้าได้หรือไม่	ความถี่ที่แน่นอนของท่าน____ KHz(หรือ MHz)
QRH	ความถี่ของข้าพเจ้าเปลี่ยนแปลงหรือไม่	ความถี่ของท่านเปลี่ยนแปลง(ไม่คงที่)
QRK	ท่านรับฟังข้อความของข้าพเจ้าได้ดีเพียงใด	ข้าพเจ้ารับฟังข้อความของท่านได้____ 1 - ไม่ได้เลย 2 - ไม่ค่อยดี (รับข้อความแทบไม่ได้เลย หรือรับได้เพียงบางคำ) 3 - พอใช้ (รับข้อความได้ แต่ด้วยความลำบากมาก) 4 - ดี (รับข้อความได้สบายหรือรับข้อความได้เกือบจะไม่ลำบากเลย 5 - ดีเยี่ยม (รับข้อความได้สมบูรณ์ยิ่ง)
QRM	ท่านกำลังถูกสัญญาณรบกวนหรือ	ข้าพเจ้ากำลังถูกสัญญาณรบกวนในระดับ___ 1 - ไม่ถูกรบกวน 2 - เล็กน้อย 3 - ปานกลาง 4 - ค่อนข้างรุนแรง 5 - รุนแรง	การรบกวนจากสถานีอื่น
QRN	ท่านถูกรบกวนโดยประจุไฟฟ้าในบรรยากาศหรือ	ข้าพเจ้าถูกประจุไฟฟ้าในบรรยากาศรบกวนในระดับ___ 1 - ไม่ถูกรบกวน 2 - เล็กน้อย 3 - ปานกลาง 4 - ค่อนข้างรุนแรง 5 - รุนแรง	การรบกวนเนื่องจากประจุไฟฟ้าในบรรยากาศ
QRO	จะให้ข้าพเจ้าเพิ่มกำลังส่งหรือ	เพิ่มกำลังส่งขึ้นอีก	กำลังส่งสูง
QRP	จะให้ข้าพเจ้าลดกำลังส่งหรือ	ลดกำลังส่งลง	กำลังส่งต่ำ
QRQ	จะให้ข้าพเจ้าส่งเร็วขึ้นหรือไม่	ส่งให้เร็วขึ้น (___คำต่อนาที)
QRS	จะให้ข้าพเจ้าส่งช้าลงหรือไม่	ส่งให้ช้าลง (___คำต่อนาที)
QRT	จะให้ข้าพเจ้าหยุดส่งหรือ	หยุดส่ง	ปิดสถานี (ปิดเครื่อง)
QRU	ท่านมีข้อความอะไรสำหรับข้าพเจ้าบ้าง	ข้าพเจ้าไม่มีข้อความอะไรสำหรับท่านแล้ว	หมดข้อความ
QRV	ท่านพร้อมที่จะติดต่อแล้วหรือยัง	ข้าพเจ้าพร้อมแล้ว
QRX	เมื่อใดท่านจะเรียกข้าพเจ้าอีก	ข้าพเจ้าจะเรียกท่านอีกเวลา____ (ที่ความถี่____KHz หรือ____MHz)	หยุดการติดต่อชั่วคราว
QRZ	ใครเรียกข้าพเจ้า	สถานี (ชื่อ____) กำลังเรียกท่าน (ที่ความถี่____KHz หรือ MHz)
QSA	ความแรงของสัญญาณของข้าพเจ้าเป็นอย่างไร	ความแรงสัญญาณของท่านอยู่ในระดับ 1 - อ่อนมากจนรับสัญญาณไม่ค่อยได้ 2 - อ่อน 3 - แรงพอใช้ได้ 4 - แรงดี 5 - แรงมาก
QSB	สัญญาณของข้าพเจ้าจางหายหรือ	สัญญาณของท่านจางหาย	การจางหายของสัญญาณ
QSL	ท่านจะตอบรับ (ยืนยัน) ว่าได้รับข่าวสารไว้ได้แล้วหรือไม่	ข้าพเจ้าตอบรับ (ยืนยัน) ว่าได้รับข่าวสารไว้แล้ว	1.รับทราบข้อความแล้ว 2.ยืนยันการติดต่อ
QSM	จะให้ข้าพเจ้าทวนซ้ำข้อความโทรเลขที่ส่งไปให้ท่านแล้วหรือไม่	ทวนซ้ำข้อความโทรเลขที่ท่านส่งให้ข้าพเจ้ามาแล้ว	ทวนซ้ำข้อความ
QSO	ท่านติดต่อกับ (ชื่อสถานี)____ได้โดยตรง (หรือโดยการถ่ายทอด)หรือไม่	ข้าพเจ้าสามารถติดต่อกับ (ชื่อสถานี)____ได้โดยตรง (หรือโดยการถ่ายทอดผ่าน____)	การสนทนาผ่านทางวิทยุ
QSP	ท่านจะช่วยถ่ายทอดข้อความไปยัง (ชื่อสถานี)____โดยไม่คิดค่าธรรมเนียมได้หรือไม่	ข้าพเจ้าจะช่วยถ่ายทอดข้อความไปยัง (ชื่อสถานี)____โดยไม่คิดค่าธรรมเนียม	การถ่ายทอดข้อความ
QSY	จะให้ข้าพเจ้าเปลี่ยนไปส่งด้วยความถี่อื่นหรือ	ขอให้เปลี่ยนไปส่งด้วยความถี่อื่น (หรือที่ความถี่____KHz หรือ MHz)	1.เปลี่ยนความถี่ไป____ 2.การเปลี่ยนความถี่ไปความถี่อื่น
QTE	ทิศทาง (แบริ่ง) ที่แท้จริงของข้าพเจ้าจากสถานีของท่านเป็นเท่าใด	ทิศทาง (แบริ่ง) ที่แท้จริงของท่านจากสถานีของข้าพเจ้าคือ____องศา	ถามทิศทาง
QTH	ตำแหน่งของสถานีของท่านอยู่ที่ละติจูดและลองติจูดเท่าใด (หรือใช้วิธีแสดงตำแหน่งอย่างอื่น)	ตำแหน่งของสถานีของข้าพเจ้าอยู่ที่ละติดจูด____ลองติจูด____(หรือใช้วิธีแสดงตำแหน่งอย่างอื่น)	ตำแหน่งที่อยู่
QTR	เวลาที่ถูกต้องเป็นเท่าใด	เวลาที่ถูกต้องคือ____