ม้ากระทืบโรง

ม้ากระทืบโรง
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
หมวด:	Magnoliophyta
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ชั้น:	Magnoliopsida
ไม่ได้จัดลำดับ:	Rosids
อันดับ:	Rosales
วงศ์:	Moraceae
สกุล:	Ficus
สปีชีส์:	F.  foveolata

ม้ากระทืบโรง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Ficus foveolata Wall) เป็นไม้ในวงศ์ MORACEAE มีชื่อท้องถิ่นอื่นว่า เช่น เดื่อเครือ ม้าทะลายโรง ม้าคอกแตก มันฤๅษี เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย เลื้อยเกาะไปตามพรรณไม้อื่นมีน้ำยางขาว สูงถึง 25 เมตร กิ่งอ่อน ก้านใบผิวใบด้ายล่าง และฐานรองดอกอ่อนมีขน ใบเดี่ยว เรื่องสลับ รูปใบหอก รูปไข่หรือรูปของขนานแกมวงรี กว้าง 7-9 ซม. ยาว 12-18 ซม. เปลือกสีน้ำตาล มีปุ่มขึ้นคล้ายหนาม ดอกช่อ ลักษณะทรงกลมคล้ายผลออกเดี่ยวๆ ที่ซอกใบ แยกเพศ อยู่ในช่อเดี่ยวกัน ฐานรองดอกรูปทรงกลม ผลสด รูปทรงกลม ภายในสีแดง ขยายพันธุ์ ด้วยการตัดเถาม้ากระทืบโรงยาวประมาณ 1 คืบ นำมาปักชำได้

สรรพคุณ

สรรพคุณตามตำรายาไทย ใช้ เถา บำรุงกำลัง ต้น บำรุงร่างกาย บำรุงความกำหนัด ช่วยขับน้ำย่อย เนื้อไม้ แก้ปวดหลัง แก้ปวดหัว ทั้งต้น บำรุงธาตุ บำรุงกำลัง แก้ประดงเลือด ที่ทำให้เป็นจุดห้อเลือด เป็นเม็ดตุ่มตามผิวกาย แก้ประดงลม แก้น้ำเหลืองเสีย ช่วยย่อยอาหาร ทำให้อาหารมีรส ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ใช้ ลำต้น ผสมลำต้นคุย ต้มน้ำดื่ม บำรุงกำลัง เป็นยาอายุวัฒนะและยังช่วยในเรื่องระบบไหลเวียนโลหิต

     -เถามีรสเย็นขื่น ใช้ดองกับสุรา หรือใช้ต้มดื่มช่วยบำรุงกำลัง หรือจะใช้เถาม้ากระทืบโรงที่ตากแห้งแล้วนำมาเข้าเครื่องยา ต้มน้ำดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง แก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกายก็ได้เช่นกัน
     -ลำต้นม้ากระทืบโรง ใช้ผสมกับลำต้นคุย นำมาต้มดื่มใช้เป็นยาอายุวัฒนะ 

เถาม้ากระทืบโรง และลำต้นม้ากระทืบโรงช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย

      -ต้นม้ากระทืบโรง ช่วยบำรุงร่างกาย
      -ทั้งต้นม้ากระทืบโรงช่วยทำให้เจริญอาหาร 
      -เถาม้ากระทืบโรงช่วยบำรุงโลหิต ด้วยการใช้เถาต้มกับน้ำดื่ม หรือใช้ดองกับเหล้าก็ได้
      -ต้นม้ากระทืบโรง ช่วยแก้เลือดเสีย เลือดตกค้าง ซูบซีด 
      -เนื้อไม้ม้ากระทืบโรงช่วยแก้อาการปวดศีรษะ 
      -เถาม้ากระทืบโรงมีสรรพคุณช่วยแก้อาการปวดฟัน 
      -เถาม้ากระทืบโรงช่วยในการย่อยอาหาร ช่วยขับน้ำย่อย ช่วยทำให้อาหารมีรสชาติ
      -ทั้งต้นม้ากระทืบโรงช่วยแก้ริดสีดวงทวาร 
      -เถาม้ากระทืบโรงช่วยแก้น้ำเหลืองเสีย
      -เถาม้ากระทืบโรงมีสรรพคุณชวยแก้ประดงลม  
      -เถาม้ากระทืบโรงช่วยแก้ประดงเลือดที่ทำให้เป็นจุดห้อเลือด เป็นเม็ดตุ่มตามผิวกาย
      -เถา และเนื้อไม้ของม้ากระทืบโรงช่วยแก้อาการปวดเมื่อยตามร่างกาย เช่น ปวดหลัง ปวดเอว 
      -เถา และต้นม้ากระทืบโรงช่วยบำรุงกำหนัด
   
องค์ประกอบทางเคมี:
          ลำต้นพบสารกลุ่ม eudesmane sesquiterpene ได้แก่ foveolide A,foveoeudesmenone , 4(15)-eudesmene-1β,6α-diol, 4(15)-eudesmene-1β,5α-diol 
                      สารกลุ่ม sesquiterpenoid dimer คือ foveolide B 
                      สารกลุ่ม phenolic ได้แก่ foveospirolide, ethyl rosmarinate 
                      สารกลุ่มไตรเทอร์ปีนอยด์ ได้แก่ friedelin, taraxerol และ betulin 

        สาร foveolide A จากลำต้นแสดงความเป็นพิษระดับปานกลางต่อเซลล์มะเร็งลำไส้, เซลล์มะเร็งตับ, เซลล์มะเร็งเต้านม และเซลล์มะเร็งกระเพาะอาหาร และมีฤทธิ์ต้านเชื้อวัณโรค Mycobacterium tuberculosis โดยมีค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งเชื้อได้คือ 200 ไมโครโมลาร์