ข้ามไปเนื้อหา

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด (แฟรนไชส์)

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก มินเนียน (ตัวละคร))
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
สร้างโดยเซร์คีโอ ปาบลอส[1]
งานต้นฉบับมิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด (2010)
เจ้าของยูนิเวอร์แซลพิกเจอส์ (ผ่านทาง อิลลูมิเนชัน)
ปีค.ศ. 2010–ปัจจุบัน
ภาพยนตร์และโทรทัศน์
ภาพยนตร์ชุดหลัก:

ชุดย้อนอดีต:

ภาพยนตร์สั้นภาพยนตร์สั้น มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
เว็บซีรีส์ดิจิทัลซีรีส์ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
รายการโทรทัศน์พิเศษมินเนียนส์ฮอลิเดย์สเปเชียล (2020)
เกม
วิดีโอเกมวิดีโอเกม มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
เบ็ดเตล็ด
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด มินเนียนเมย์เฮม

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด (อังกฤษ: Despicable Me) เป็นสื่อแฟรนไชส์อเมริกันสร้างโดย เซร์คีโอ ปาบลอสและซินโก พอลและเคน เดาริโอ โดยเล่าเรื่องราวของ กรู อดีตจอมวายร้ายกลายเป็นสายลับ, ลูกสาวบุญธรรมของเขา ได้แก่ มาร์โก, เอดิธและแอ็กเนส และมินเนียน สมุนสีเหลืองของเขา แฟรนไชส์สร้างโดย อิลลูมิเนชันเอ็นเตอร์เทนเมนต์ และจัดจำหน่ายโดย ยูนิเวอร์แซลพิกเจอส์ บริษัทแม่ของพวกเขา

แฟรนไชส์เริ่มต้นด้วยการฉายภาพยนตร์ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด เมื่อ ค.ศ. 2010 ตามมาด้วยภาพยนตร์ภาคต่ออีกสามภาค ได้แก่ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 (2013), มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 (2017) และ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 (2024) และภาพยนตร์แยกซึ่งดำเนินเรื่องก่อนภาคแรก ได้แก่ มินเนี่ยน (2015) และ มินเนี่ยน 2 (2022) แฟรนไชส์ยังประกอบด้วยภาพยนตร์สั้นหลายเรื่อง, รายการพิเศษทางโทรทัศน์, วิดีโอเกมและเครื่องเล่นในสวนสนุก แฟรนไชส์เป็นภาพยนตร์ชุดแอนิเมชันชุดที่ทำเงินสูงสุดและภาพยนตร์ชุดที่ทำเงินสูงสุดอันดับที่ 13 และเป็นหนึ่งในสื่อแฟรนไชส์ที่ทำเงินสูงสุด

ภาพยนตร์

[แก้]
ภาพยนตร์ วันฉายในสหรัฐ ผู้กำกับ ผู้เขียนบทภาพยนตร์ ผู้อำนวยการสร้าง
ภาพยนตร์ชุดหลัก
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 9 กรกฎาคม ค.ศ. 2010 (2010-07-09) คริส เรโนด์และปิแอร์ คอฟฟิน ซินโก พอลและเคน ดอริโอและเซร์คีโอ ปาบลอส เซร์คีโอ ปาบลอส, จอห์น โคเฮนและเจเน็ต ฮีลี
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 3 กรกฎาคม ค.ศ. 2013 (2013-07-03) ซินโก พอลและเคน ดอริโอ คริส เมเลแดนดรีและเจเน็ต ฮีลี
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 30 มิถุนายน ค.ศ. 2017 (2017-06-30) ปิแอร์ คอฟฟินและไคล์ บัลดา
ผู้กำกับร่วม:
เอริก กิลลอน
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 3 กรกฎาคม ค.ศ. 2024 (2024-07-03) คริส เรโนด์
ผู้กำกับร่วม:
แพทริก เดเลจ
ไมค์ ไวต์และเคน ดอริโอ คริส เมเลแดนดรีและเบร็ตต์ ฮอฟฟ์แมน
ภาพยนตร์ชุดย้อนอดีต
มินเนี่ยน 10 กรกฎาคม ค.ศ. 2015 (2015-07-10) ปิแอร์ คอฟฟินและไคล์ บัลดา ไบรอัน ลินช์ คริส เมเลแดนดรีและเจเน็ต ฮีลี
มินเนี่ยน 2 1 กรกฎาคม ค.ศ. 2022 (2022-07-01) ไคล์ บัลดา
ผู้กำกับร่วม:
แบรด เอเบิลสันและโจนาธาน เดล วาล
ไบรอัน ลินช์และแมทธิว โฟเกล คริส เมเลแดนดรี, เจเน็ต ฮีลี และคริส เรโนด์
มินเนี่ยน 3[2] 30 มิถุนายน ค.ศ. 2027 (2027-06-30) ปิแอร์ คอฟฟิน ไบรอัน ลินช์และปิแอร์ คอฟฟิน คริส เมเลแดนดรีและบิลล์ ไรอัน

ภาพยนตร์ชุดหลัก

[แก้]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด (2010)

[แก้]

กรู ผู้เป็นจอมวายร้ายมานานวางแผนขโมยดวงจันทร์ ในขณะเดียวกัน เขาเริ่มต้นครอบครัวด้วยการรับเด็กผู้หญิงกำพร้าสามคนมาเลี้ยง และต้องตัดสินใจว่าความมุ่งมั่นของเขาอยู่ที่ไหน[3][4]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด เปิดตัวที่เทศกาลภาพยนตร์แอนิเมชันนานาชาติอานซี เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน ค.ศ. 2010[5] และฉายในสหรัฐเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม[6]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 (2013)

[แก้]

กรูได้รับเลือกจากสายลับ ลูซี ไวลด์ ซึ่งกำลังสืบสวนการขโมยสารก่อกลายพันธุ์ที่เรียกว่า PX-41 ซึ่งถูกขโมยมาจากอาร์กติกเซอร์เคิล ในระหว่างการสืบสวนของพวกเขา[7][8][9] พวกเขาปะทะกับ เอดูอาร์โด เปเรซ / เอล มาโช[10][11] จอมวายร้ายที่มีเป้าหมายในการครองโลกหลังจากเขาแกล้งทำเป็นเสียชีวิต[7][11]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 เปิดตัวในออสเตรเลียเมื่อวันที่ 5 มิถุนายน ค.ศ. 2013[12] และฉายในสหรัฐเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม[13]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 (2017)

[แก้]

กรูร่วมมือกับดรู น้องชายฝาแฝดที่หายสาบสูญไปนาน เพื่อหยุดยั้ง บัลธาซาร์ แบรตต์ อดีตนักแสดงเด็กในทศวรรษ 1980 ไม่ให้ทำลาย ฮอลลีวูด, ลอสแองเจลิส หลังรายการของเขาถูกยกเลิก[14][15]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 เปิดตัวครั้งแรกที่เทศกาลภาพยนตร์แอนิเมชันนานาชาติอานซีเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน ค.ศ. 2017[16] และฉายในสหรัฐเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน[17]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 (2024)

[แก้]

กรูซึ่งตอนนี้กำลังเลี้ยงลูก เผชิญหน้ากับ มักซีม เลอ มาล และแฟนสาวของเขา วาเลนตินา สองวายร้ายที่พยายามแก้แค้นกรูและครอบครัวของเขา บังคับให้ครอบครัวของกรูต้องหลบหนี[18]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 ฉายรอบปฐมทัศน์เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน ค.ศ. 2024 ที่เมืองนิวยอร์ก[19] และฉายในสหรัฐวันที่ 3 กรกฎาคม[20]

ภาพยนตร์ชุดย้อนอดีต

[แก้]

มินเนี่ยน (2015)

[แก้]

เหล่ามินเนี่ยนออกตามหาเจ้านายที่ชั่วร้ายคนใหม่ หลังจากฆ่าทุกคนในประวัติศาสตร์โดยไม่ได้ตั้งใจ[21]

มินเนี่ยน เปิดตัวในลอนดอนเมื่อวันที่ 11 มิถุนายน ค.ศ. 2015[22] และฉายในสหรัฐเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม[23]

มินเนี่ยน 2 (2022)

[แก้]

กรูวัย 11 ปีวางแผนที่จะกลายเป็นวายร้ายด้วยความช่วยเหลือของมินเนี่ยน ซึ่งนำไปสู่การปะทะกับทีมชั่วร้าย วิเชียส 6[24]

มินเนี่ยน 2 เปิดตัวที่เทศกาลภาพยนตร์แอนิเมชันนานาชาติอานซีเมื่อวันที่ 13 มิถุนายน ค.ศ. 2022[25] และฉายในสหรัฐเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม[26]

มินเนี่ยน 3 (2027)

[แก้]

มินเนี่ยน 3 กำหนดฉายวันที่ 30 มิถุนายน ค.ศ. 2027[27]

ภาพยนตร์สั้น

[แก้]

แฟรนไชส์มีภาพยนตร์สั้นทั้งหมด 18 เรื่อง ได้แก่ สามเรื่องเกี่ยวข้องกับภาพยนตร์ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด วางจำหน่ายร่วมกับดีวีดีและบลูเรย์ของภาพยนตร์เมื่อเดือนธันวาคม ค.ศ. 2010[28][29] สามเรื่องวางจำหน่ายร่วมกับดีวีดีและบลูเรย์ของ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 เมื่อเดือนธันวาคม ค.ศ. 2013[30] สามเรื่องวางจำหน่ายร่วมกับดีวีดีและบลูเรย์ของ มินเนี่ยน เมื่อ ค.ศ. 2015[31] และหนึ่งเรื่องวางจำหน่ายร่วมกับดีวีดีและบลูเรย์ของ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3[32]

ภาพยนตร์สั้น โมเวอร์มินเนียนส์ เป็นภาพยนตร์สั้นเรื่องแรกที่ฉายในโรงภาพยนตร์ โดยฉายก่อนภาพยนตร์เรื่อง เรื่องลับแก๊งขนฟู เมื่อ ค.ศ. 2016[33] ภาพยนตร์สั้นเรื่องที่สอง เยวโลว์อิสเดอะนิวแบล็ก ที่ฉายในโรงภาพยนตร์ โดยฉายก่อนภาพยนตร์เรื่อง เดอะ กริ๊นช์ เมื่อ ค.ศ. 2018 และภาพยนตร์สั้นอีกเรื่องหนึ่งวางจำหน่ายร่วมกับดีวีดีและบลูเรย์ของ เดอะ กริ๊นช์[34]

ภาพยนตร์สั้น วันวางจำหน่ายในสหรัฐ วางจำหน่ายร่วมกับ
โฮมเมกโอเวอร์ 14 ธันวาคม ค.ศ. 2010 (2010-12-14)[28][29] มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
โอเรียนเทชันเดย์
บานาน่า
พัพพี 10 ธันวาคม ค.ศ. 2013 (2013-12-10)[30] มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2
แพนิกอินเดอะเมลรูม
เทรนนิงวิลส์
บิงกี เนลสัน อันแพซิไฟด์ 8 ธันวาคม ค.ศ. 2015 (2015-12-08)[31] มินเนี่ยน
คอมพิทิชชัน
โครมินเนียน
โมเวอร์มินเนียนส์ 8 กรกฎาคม ค.ศ. 2016 (2016-07-08) (โรงภาพยนตร์)[33]
6 ธันวาคม ค.ศ. 2016 (2016-12-06) (ดีวีดีและบลูเรย์)
เรื่องลับแก๊งขนฟู
เดอะซีเคร็ตไลฟ์ออฟไคล์ 5 ธันวาคม ค.ศ. 2017 (2017-12-05)[32] มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3
เยวโลว์อิสเดอะนิวแบล็ก 9 พฤศจิกายน ค.ศ. 2018 (2018-11-09) (โรงภาพยนตร์)
5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2019 (2019-02-05) (ดีวีดีและบลูเรย์)[34]
เดอะ กริ๊นช์
ซานตาส์ลิตเทิลเฮลเปอส์ 5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2019 (2019-02-05)[34]
มินเนียนสเกาส์ 27 สิงหาคม ค.ศ. 2019 (2019-08-27)[35] เรื่องลับแก๊งขนฟู 2
มินเนียนส์แอนด์มอนสเตอส์ 6 กันยายน ค.ศ. 2022 (2022-09-06)[36] มินเนี่ยน 2
โพสต์โมเดิร์นมินเนียน
ปฏิบัติการวายร้ายหนีจากดวงจันทร์ 22 ธันวาคม ค.ศ. 2023 (2023-12-22) (โรงภาพยนตร์)[37]
27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2024 (2024-02-27) (ดีวีดีและบลูเรย์)[38]
ครอบครัวเป็ดผจญภัย
มิตไนต์มิสชัน 27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2024 (2024-02-27)

ตัวละคร

[แก้]

ตัวละครหลัก

[แก้]
มินเนียน
ตัวละครใน มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
สมุนสีเหลืองของกรู หรือ "มินเนียน" เป็นหนึ่งในตัวละครที่ได้รับความนิยมสูงสุดทั่วโลก[39]
ปรากฏครั้งแรกมิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
สร้างโดยอิลลูมิเนชั่น เอ็นเตอร์เทนเมนต์
ให้เสียงโดยเพอร์เร คอฟฟิน
คริส รีเนาด์
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง
ชื่อเล่นเดฟ, สจ๊วต, เควิน และอื่น ๆ
เผ่าพันธุ์โคลนนิ่งจากเส้นผมกรู
เพศชาย
อาชีพคนงาน
ญาติกรู (เจ้านาย)
มาร์โก, แอ็กเนส และ เอดิธ (เพื่อน)
เวกเตอร์ และเอลมาโช (ศัตรู)
จำนวน10,400 ตัว
เฟลูเนียส กรู
ให้เสียงโดยสตีฟ คาเรล
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง
ชื่อเต็มเฟลูเนียส กรู
เพศชาย
ตำแหน่งสมาชิกองค์กรต่อต้านวายร้าย
มหาวายร้าย (เดิม)
อาชีพสายลับ
อาชญากร (เดิม)
อายุ40+
  • เฟลูเนียส กรู: ผู้ชายตาสีฟ้า แข็งแกร่ง ตัวใหญ่ ฉลาด ไม่ค่อยเต็มใจ และเคร่งขรึม พากย์โดย สตีฟ คาเรล เขามีเชื้อสายรัสเซีย (ในบางแหล่ง บอกว่าเขามาจากรัฐนิวเม็กซิโก) เป็นพ่อเลี้ยงของมาร์โก, แอ็กเนส และ เอดิธ และเป็นเจ้านายของมินเนียน แต่ก่อน เขาชอบที่จะทำในเรื่องร้าย หนึ่งในนั้นคือ การขโมยดวงจันทร์ แต่ภายหลังจากนั้น เขาได้กลายเป็นคนดี และได้แต่งงานกับ ลูซี ไวลด์ สายลับจาก องค์กรต่อต้านวายร้าย โดยแต่งงานหลังพบกันได้ (147 วัน)
  • ดร.เนฟาริโอ: นักประดิษฐ์อุปกรณ์ให้กรูในภาคแรก แต่ย้ายไปอยู่ข้างเอล มาโช ในภาคนี้ จากนั้นย้ายมากลับข้างกรูอีกครั้ง พากย์โดย รัสเซลล์ แบรนด์
  • มาร์เลนา กรู: แม่ของกรู เป็นคนที่ไม่ค่อยมั่นใจในตัวกรูสักเท่าไหร่ พากย์โดย Julie Andrews
  • ลูกเลี้ยง 3 คน: ลูกสาวเลี้ยงของกรู
    • มาร์โก: ลูกเลี้ยงคนโตของกรู ใจแข็ง ตาสีน้ำตาล และใส่แว่น พากย์โดย มิรานดา คอสโกรฟ ในภาคแรกนั้น เธอไม่ค่อยถูกกับกรูสักเท่าไหร่
    • เอดิธ: ลูกเลี้ยงคนกลางของกรู มีลักษณะนิสัยคล้ายกับทอม ตาสีเทา ไร้เดียงสา ชอบสีชมพู พากย์โดย ดานา ไกเออร์
    • แอ็กเนส: ลูกเลี้ยงคนเล็กของกรู ตาสีน้ำตาล ชอบตุ๊กตายูนิคอร์นมากเป็นพิเศษ พากย์โดย เอลซี ฟิชเชอร์
ลูซี ไวลด์
ตัวละครใน มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
ปรากฏครั้งแรกมิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2
ปรากฏครั้งสุดท้ายมิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3
สร้างโดยอิลลูมิเนชั่น เอ็นเตอร์เทนเมนต์
ให้เสียงโดยคริสเตน วิก
ข้อมูลตัวละครในเรื่อง
ชื่อเต็มลูซี ไวลด์-กรู
เผ่าพันธุ์มนุษย์
เพศหญิง
ตำแหน่งประธานองค์กรต่อต้านวายร้าย
อาชีพประธานองค์กรต่อต้านวายร้าย
พนักงานองค์กรต่อต้านวายร้าย
สังกัดองค์กรต่อต้านวายร้าย
ครอบครัวมาร์โก, เอดิธ และแอ็กเนส (บุตรบุญธรรม)
คู่สมรสเฟลูเนียส กรู
บุตรกรู จูเนียร์
ญาติ
  • มาร์เลนา กรู (แม่สามี)
  • ดรู กรู (น้องเขย)
ศาสนาคริสต์
สัญชาติอเมริกัน
อายุมากดว่า 45 ปี
  • ลูซี ไวลด์: สายลับจาก องค์กรต่อต้านวายร้าย พากย์โดย คริสเท่น วิก แต่งงานกับกรูหลังจากพบกันได้ 147 วัน
  • ดรู: น้องชายฝาแฝดของกรู ลูกชายของมาร์เลนา กรู อาศัยอยู่กับพ่อผู้ซึ่งหย่าร้างกับแม่ตั้งแต่ดรูยังเป็นเด็กทารก พากย์โดย สตีฟ คาเรล นักพากย์คนเดียวกันที่เคยพากย์เป็นตัวเอก เฟลูเนียส กรู

ตัวร้าย

[แก้]
  • วิกเตอร์ เวกเตอร์ เพอร์กินส์: ตัวละครวายร้ายในภาคแรก เป็นคู่แข่งที่จะขโมยดวงจันทร์กับกรู ใส่แว่น สวมชุดวอร์มสีส้ม มียานเป็นของตนเอง พากย์โดยเจสัน ซีเจล
  • มิสเตอร์เพอร์กินส์: พ่อของเวกเตอร์ เป็นเจ้าของธนาคารอีวิล พากย์โดย Will Arnett
  • มิสแฮตตี้: เจ้าของสถานรับเลี้ยงเด็กที่ มาร์โก, แอ็กเนส และ เอดิธ เคยอาศัยอยู่ นิสัยภายในโหดร้าย ต่างจากภายนอก พากย์โดย คริสเท่น วิก
  • เอดูอาร์โด เปเรซ/เอล มาโช: เจ้าของร้านอาหารเม็กซิกัน แต่อีกด้านนึงเป็นวายร้ายที่ทุกคนเชื่อว่าตายไปแล้ว เขาอาศัยอยู่ในที่กบดาน เขาจะลักพาตัวมินเนียนของกรู และใส่สารม่วงลงไป ทำให้พวกมันกลายเป็นอีวิลมินเนียนโดยทันที พากย์โดย เบนจามิน แบรตต์
  • สการ์เล็ต โอเวอร์คิลล์: ตัวละครวายร้ายจากภาคแยกเรื่องมินเนี่ยน จอมวายร้ายหญิงคนแรก ที่มินเนี่ยนได้ตามหา ก่อนที่จะมาพบกับ กรู พากย์โดย ซานดรา บุลล็อก
  • เฮิร์บ โอเวอร์คิลล์: สามีของสการ์เล็ต ตัวละครวายร้ายจากภาคแยกเรื่องมินเนี่ยน พากย์โดย จอน แฮมม์
  • บัลธาซาร์ แบรตต์: ตัวละครวายร้ายตัวใหม่ในภาคสาม อดีตดาราเด็กที่ยังฝังใจกับคาเรกเตอร์ที่เขาเล่นในยุค 80's สวมชุดสีม่วงและมีปีกบินได้ ชอบเปิดเพลงเต้นเวลาปล้น ต้องการขโมยเพชรสีชมพูมาเป็นของตนเองและทำลายเมืองต่างๆที่เขาเกลียด ชอบเป่าหมากฝรั่งมากเป็นพิเศษ หรืออาจใช้เป็นอาวุธในการปล้นก็ได้ พากย์โดย เทรย์ พาร์กเกอร์

เกม

[แก้]
  • มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด
  • มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด: มินเนียนเมย์เฮม
  • มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด: มินเนียน รัช เป็นเพียงเกมเดียวที่จำหน่ายในระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์และไอโอเอส[47][48]

การตอบรับ

[แก้]

การทำเงินในบ็อกซ์ออฟฟิศ

[แก้]

แฟรนไชส์ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด ทำเงินมากกว่า 4.4 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ[49] ทำให้เป็นภาพยนตร์ชุดแอนิเมชันชุดที่ทำเงินสูงสุด[50] และภาพยนตร์ชุดที่ทำเงินสูงสุดอันดับที่ 15[51] ภาพยนตร์แต่ละเรื่องเป็นหนึ่งในภาพยนตร์ที่ทำเงินสูงสุดของปีที่ฉาย[a]

ภาพยนตร์ วันฉายในสหรัฐ ทำเงินในบ็อกซ์ออฟฟิศ อันดับสูงสุด ทุนสร้าง อ้างอิง
สหรัฐและแคนาดา ต่างประเทศ ทั่วโลก สหรัฐและแคนาดา ทั่วโลก
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 9 กรกฎาคม 2010 $251,557,985 $291,600,000 $543,157,985 142 203 $69,000,000 [57]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 3 กรกฎาคม 2013 $368,065,385 $602,700,620 $970,766,005 60 56 $76,000,000 [58]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 30 มิถุนายน 2017 $264,624,300 $770,175,831 $1,034,800,131 129 45 $80,000,000 [59]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 3 กรกฎาคม 2024 $354,110,000 $559,667,000 $913,777,000 84 102 $100,000,000 [60][61]
ภาพยนตร์ชุดหลัก $1,238,357,670 $2,224,143,451 $3,462,501,121 $325,000,000
มินเนี่ยน 10 กรกฎาคม 2015 $336,045,770 $823,352,627 $1,159,398,397 74 26 $74,000,000 [62]
มินเนี่ยน 2 1 กรกฎาคม 2022 $369,695,210 $569,933,000 $939,628,210 57 66 $80,000,000 [63][64][65]
ภาพยนตร์ชุดย้อนอดีต $705,740,980 $1,393,285,627 $2,099,026,607 $154,000,000
รวม $1,944,098,650 $3,617,429,078 $5,561,527,728 18 13 $479,000,000 [49][66]

การตอบรับจากนักวิจารณ์และสาธารณะ

[แก้]
ภาพยนตร์ นักวิจารณ์ สาธารณะ
รอตเทนโทเมโทส์ เมทาคริติก ซีนะมาสกอร์
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 80% (203 บทวิจารณ์)[67] 72 (35 บทวิจารณ์)[68] A[69]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 75% (187 บทวิจารณ์)[70] 62 (39 บทวิจารณ์)[71] A[69]
มินเนี่ยน 56% (224 บทวิจารณ์)[72] 56 (35 บทวิจารณ์)[73] A[69]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3 58% (195 บทวิจารณ์)[74] 49 (37 บทวิจารณ์)[75] A–[69]
มินเนี่ยน 2 70% (185 บทวิจารณ์)[76] 56 (41 บทวิจารณ์)[77] A[78]
มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4 56% (165 บทวิจารณ์)[79] 52 (36 บทวิจารณ์)[80] A[81]

รางวัล

[แก้]

มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2 ได้รับการเสนอชื่อในรางวัลออสการ์ สาขาภาพยนตร์แอนิเมชันยอดเยี่ยม แต่แพ้ให้กับ ผจญภัยแดนคำสาปราชินีหิมะ (2013)[82] ภาพยนตร์สองเรื่องแรกและ มินเนี่ยน ได้รับการเสนอชื่อในรางวัลแบฟตา สาขาภาพยนตร์แอนิเมชันยอดเยี่ยม[83][84][85] ภาพยนตร์ มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด ทั้งสามเรื่องได้รับการเสนอชื่อในรางวัลภาพยนตร์ขวัญใจนักวิจารณ์ สาขาภาพยนตร์แอนิเมชันยอดเยี่ยม[86][87][88] ภาพยนตร์สองเรื่องแรกได้รับการเสนอชื่อในรางวัลลูกโลกทองคำ สาขาภาพยนตร์แอนิเมชันยอดเยี่ยม[89][90]

หมายเหตุ

[แก้]
  1. มีการอ้างอิงหลายรายการ:[52][53][54][55][56]

อ้างอิง

[แก้]
  1. Amidi, Amid (September 25, 2017). "The Humble Roots Of The Mega-Hit Franchise Despicable Me". Cartoon Brew. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 26, 2017. สืบค้นเมื่อ January 29, 2023.
  2. Jackson, Angelique (2024-07-11). "'Minions 3' Set for 2027 as 'Despicable Me' Franchise Nears $5 Billion at Box Office". Variety (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2024-07-11.
  3. Baumgarten, Marjorie (July 9, 2010). "Despicable Me". The Austin Chronicle. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 16, 2018. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  4. Ruiz, Marah (February 20, 2015). "Narito na si Gru at ang kanyang mga minions!" [Gru and his minions are here!]. GMA Network. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 13, 2023. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  5. Hopewell, John; Keslassy, Elsa (June 3, 2010). "Despicable, Adventures bow at Annecy". Variety. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 27, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  6. Fleming, Michael (January 27, 2009). "Shmuger, Linde stay with Universal". Variety. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 27, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  7. 7.0 7.1 Holden, Stephen (July 2, 2013). "An Ex-Villain Returns as Mr. Sweets". The New York Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 22, 2013. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  8. Ruiz, Marah (August 28, 2015). "Samahan ang mga Minions ngayong weekend sa Despicable Me at Despicable Me 2" [Join the Minions this weekend on Despicable Me and Despicable Me 2]. GMA Network (ภาษาTagalog). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 26, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (ลิงก์)
  9. Hawcock, Neville (November 23, 2013). "Despicable Me 2 – DVD review". Financial Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 18, 2019. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  10. "Despicable Me 2". British Film Institute. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 16, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  11. 11.0 11.1 Persall, Steve (July 3, 2013). "Review: Minions take over Despicable Me 2". Tampa Bay Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 16, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  12. Moran, Jonathan (May 3, 2013). "Steve Carell to appear at Sydney premiere of Despicble Me 2". The Australian. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 6, 2015. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  13. Frankel, Daniel (June 16, 2011). "Universal Sets July 3, 2013 Release Date for Despicable Me 2". TheWrap. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 2, 2017. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  14. Romano, Nick (May 24, 2017). "Despicable Me 3 trailer: Gru and the Minions break bad (again)". Entertainment Weekly. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 26, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  15. Cruz, Oggs (June 17, 2017). "Despicable Me 3 review: All out of ideas". Rappler. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 26, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  16. Hopewell, John (June 11, 2017). "Annecy Fest Surges in Size Yet Again, as 'Despicable Me 3,' 'Loving Vincent,' 'The Big Bad Fox' Premiere at Event". Variety. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 4, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  17. McClintock, Pamela (January 15, 2014). "Universal Dates Despicable Me 3, New Grinch Who Stole Christmas". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 17, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  18. "Despicable Me 4". Universal Pictures (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 29, 2024. สืบค้นเมื่อ January 28, 2024.
  19. Hogan, Kate; Rice, Nicholas (June 9, 2024). "See All the Stars Arriving at the Premiere of 'Despicable Me 4'". People (ภาษาอังกฤษ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 10, 2024. สืบค้นเมื่อ June 10, 2024.
  20. Grobar, Matt (February 18, 2022). "Illumination & Universal Set Dates For Animated Films Migration & Despicable Me 4". Deadline Hollywood. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 18, 2022. สืบค้นเมื่อ February 14, 2023.
  21. Fox, Jesse David (November 4, 2014). "Minions Trailer: Watch the Despicable Me Yellow Guys Kill Napoleon". Vulture. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 7, 2014. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  22. Saad, Nardine (June 12, 2015). "Sandra Bullock returns to the limelight at 'Minions' world premiere". Los Angeles Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 27, 2015. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  23. McClintock, Pamela (September 20, 2013). "Minions Movie Pushed Back From Christmas 2014 to Summer 2015". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 9, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  24. Debruge, Peter (June 13, 2022). "Minions: The Rise of Gru Review: The Twinkie-Shaped Horde Picks Sides in This Delightfully Silly Sequel". Variety. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 14, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  25. Vlessing, Etan (March 15, 2022). "Universal's Minions: The Rise of Gru to Open Annecy Animation Festival". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 16, 2022. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  26. Rubin, Rebecca (March 4, 2021). "F9 Postponed for the Third Time, Minions Sequel Pushed to 2022". Variety. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 4, 2021. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  27. D'Alessandro, Anthony (2024-07-11). "Universal Sets Illumination's 'Minions 3' For Independence Day 2027 Frame; Franchise Nearing $5B Global". Deadline (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2024-07-12.
  28. 28.0 28.1 Sciretta, Peter (December 16, 2010). "Despicable Me Mini-Movies: "Banana", "Home Makeover" and "Orientation Day"". /Film. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 3, 2018. สืบค้นเมื่อ January 12, 2021.
  29. 29.0 29.1 "DVD and Blu-ray Releases for December 14th, 2010". The Numbers. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ September 7, 2019. สืบค้นเมื่อ January 12, 2021.
  30. 30.0 30.1 Nicholson, Max (October 7, 2015). "Despicable Me 2 Blu-ray Release in Time for Christmas". IGN. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 7, 2013. สืบค้นเมื่อ November 3, 2023.
  31. 31.0 31.1 Wolfe, Jennifer (October 6, 2015). "Illumination's Minions Arrives on Blu-ray Dec. 8". Animation World Network. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 20, 2015. สืบค้นเมื่อ August 22, 2023.
  32. 32.0 32.1 McLean, Thomas J. (October 6, 2017). "Despicable Me 3 Comes Nov. 21 to Digital, Dec. 5 to Disc". Animation World Network. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 21, 2018. สืบค้นเมื่อ November 8, 2023.
  33. 33.0 33.1 Sciretta, Peter (April 14, 2016). "Minions Short Film 'Mower Minions' Will Play Before 'The Secret Life of Pets' [CinemaCon 2016]". /Film. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 15, 2016. สืบค้นเมื่อ December 17, 2020.
  34. 34.0 34.1 34.2 "Dr. Seuss' 'The Grinch' Coming to Blu-Ray and DVD". Animation World Network. January 3, 2019. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 24, 2019. สืบค้นเมื่อ December 17, 2020.
  35. "'The Secret Life of Pets 2' Coming to Digital Aug. 13, Disc Aug. 27 From Universal". mediaplaynews.com. July 19, 2019. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 9, 2019. สืบค้นเมื่อ December 17, 2020.
  36. "Bring Home the Year's No. 1 Animated Movie Minions: The Rise of Gru". Animation Magazine. August 24, 2022. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 24, 2022. สืบค้นเมื่อ November 8, 2023.
  37. Eclarinal, Aeron Mer (2023-11-20). "Despicable Me Studio Announces Surprise New Spin-off Releasing Next Month". The Direct (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-11-20.
  38. "Blu-ray Forum - View Single Post - Migration 4K UHD (2023)". forum.blu-ray.com. สืบค้นเมื่อ 2024-02-11.
  39. "Exclusive: The Synopsis for Minions". ComingSoon.net. June 18, 2013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-06-21. สืบค้นเมื่อ June 18, 2013.
  40. "Despicable Me Minion Dave Plush". Universal Orlando. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-10-12. สืบค้นเมื่อ August 20, 2013.
  41. 41.0 41.1 41.2 41.3 41.4 Standal, Jeanne (June 28, 2013). "Meet The Minions: DESPICABLE ME 2 Character Posters With Phil, Carl, Tim, Kevin & Stuart". FilmoFilia. สืบค้นเมื่อ August 20, 2013.
  42. 42.0 42.1 "Desicable Me 2". Happy Meal Toys Collection. June 19, 2013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-08-13. สืบค้นเมื่อ August 20, 2013.
  43. "Despicable Me Minion Jorge Plush". Universal Orlando. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ August 20, 2013.
  44. "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2014-03-18.
  45. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-03-13. สืบค้นเมื่อ 2014-03-18.
  46. http://www.hollywoodreporter.com/behind-screen/despicable-me-2-minions-5-579907
  47. O'Connel, Sean (May 30, 2013). "'Despicable Me' Game: Our Exclusive First Look at 'Minion Rush'". Fandango. สืบค้นเมื่อ June 3, 2013.
  48. "Gameloft, Universal Pictures and Illumination Entertainment Launch "Despicable Me: Minion Rush"". PR Newswire. June 13, 2013. สืบค้นเมื่อ July 4, 2013.
  49. 49.0 49.1 "Despicable Me Movies at the Box Office". Box Office Mojo. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 31, 2017. สืบค้นเมื่อ November 9, 2017.
  50. Tartaglione, Nancy (August 6, 2017). "'Despicable Me' Becomes Top-Grossing Animated Film Franchise Ever Worldwide". Deadline Hollywood. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 6, 2017. สืบค้นเมื่อ August 26, 2021.
  51. "Movie Franchises". The Numbers. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 24, 2018. สืบค้นเมื่อ August 26, 2021.
  52. "2010 Worldwide Box Office". Box Office Mojo. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 20, 2020. สืบค้นเมื่อ August 10, 2023.
  53. "2013 Worldwide Box Office". Box Office Mojo. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ November 21, 2019. สืบค้นเมื่อ August 22, 2023.
  54. "2015 Worldwide Box Office". Box Office Mojo. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 18, 2020. สืบค้นเมื่อ April 21, 2023.
  55. "2017 Worldwide Box Office". Box Office Mojo. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ February 11, 2021. สืบค้นเมื่อ August 19, 2023.
  56. "Top 2022 Movies at the Worldwide Box Office". The Numbers. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 19, 2023. สืบค้นเมื่อ July 5, 2022.
  57. "Despicable Me". Box Office Mojo. IMDb. สืบค้นเมื่อ January 17, 2021.
  58. "Despicable Me 2". Box Office Mojo. IMDb. สืบค้นเมื่อ January 17, 2021.
  59. "Despicable Me 3". Box Office Mojo. IMDb. สืบค้นเมื่อ January 17, 2021.
  60. "Despicable Me 4 — Financial Information". The Numbers. สืบค้นเมื่อ July 26, 2024.
  61. "Despicable Me 4". Box Office Mojo. สืบค้นเมื่อ July 26, 2024.
  62. "Minions". Box Office Mojo. IMDb. สืบค้นเมื่อ January 17, 2021.
  63. Mendelson, Scott (July 3, 2022). "Box Office: Minions 2 Breaks Records With $128 Million Holiday Weekend". Forbes. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 5, 2022. สืบค้นเมื่อ September 6, 2022.
  64. D'Alessandro, Anthony (April 12, 2023). "Minions: The Rise Of Gru Worth The Wait At No. 3 In Deadline[[:แม่แบบ:'s]] 2022 Most Valuable Blockbuster Tournament". Deadline Hollywood. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 13, 2023. สืบค้นเมื่อ April 13, 2023. {{cite web}}: URL–wikilink ขัดแย้งกัน (help)
  65. "Minions: The Rise of Gru". Box Office Mojo. IMDb. สืบค้นเมื่อ January 13, 2023.
  66. "Franchise Index". Box Office Mojo. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 30, 2017. สืบค้นเมื่อ February 15, 2018.
  67. "มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  68. "Despicable Me". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ November 29, 2020.
  69. 69.0 69.1 69.2 69.3 Serrao, Nlvea (July 2, 2017). "Box office report: Despicable Me 3 steals first place". Entertainment Weekly. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ August 25, 2021. สืบค้นเมื่อ May 2, 2022.
  70. "มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 2". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 6 ตุลาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  71. "Despicable Me 2". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ November 29, 2020.
  72. "มินเนี่ยน". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 2 สิงหาคม 2567. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  73. "Minions". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ November 29, 2020.
  74. "มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 3". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 10 ตุลาคม 2564. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  75. "Despicable Me 3". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ November 29, 2020.
  76. "มินเนี่ยน 2". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 2 สิงหาคม 2567. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  77. "Minions: The Rise of Gru". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ July 9, 2022.
  78. D'Alessandro, Anthony (July 2, 2022). "Minions: The Rise Of Gru Raising Roof With Record $129M+ 4-Day For Independence Day & Illumination-Universal Pic – Saturday AM Box Office". Deadline Hollywood. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 5, 2022. สืบค้นเมื่อ July 2, 2022.
  79. "มิสเตอร์แสบ ร้ายเกินพิกัด 4". Rotten Tomatoes. Fandango Media. สืบค้นเมื่อ 4 ตุลาคม 2567. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |access-date= (help) แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
  80. "Despicable Me 4". Metacritic. Red Ventures. สืบค้นเมื่อ July 16, 2024.
  81. D'Alessandro, Anthony (4 July 2024). "'Despicable Me 4' Lights $27M Wednesday, 'A' CinemaScore; $120M 5-Day Opening Still In Reach; 'Inside Out 2' Crossing Half Billion U.S. Today – Box Office Update". Deadline. สืบค้นเมื่อ 4 July 2024.
  82. Nordyke, Kimberly (March 2, 2014). "Oscars 2014 Winners: The Complete List". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 16, 2021. สืบค้นเมื่อ August 18, 2022.
  83. "Bafta Film Awards 2011: Winners". BBC News. February 13, 2011. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 22, 2019. สืบค้นเมื่อ August 29, 2023.
  84. Kemp, Stuart (February 16, 2014). "BAFTA Awards: 12 Years a Slave Wins Best Film". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 29, 2022. สืบค้นเมื่อ August 29, 2023.
  85. Ritman, Alex (February 14, 2016). "BAFTA Awards: Complete Winners List". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 12, 2022. สืบค้นเมื่อ August 29, 2023.
  86. Creed, Ryan (January 16, 2011). "Critics Choice Awards 2011 Winners List". ABC News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ March 15, 2022. สืบค้นเมื่อ August 18, 2022.
  87. "Critics' Choice Awards: The Winners". The Hollywood Reporter. January 17, 2014. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 17, 2014. สืบค้นเมื่อ August 18, 2022.
  88. "Critics' Choice Awards: The Shape of Water, Big Little Lies Top Winners". The Hollywood Reporter. January 11, 2018. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 12, 2018. สืบค้นเมื่อ September 5, 2022.
  89. "2011 Golden Globes nominees & winners". Los Angeles Times. March 12, 2014. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ July 15, 2014. สืบค้นเมื่อ August 18, 2022.
  90. Nordyke, Kimberly (January 12, 2014). "Golden Globes: Complete Winners List". The Hollywood Reporter. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 21, 2022. สืบค้นเมื่อ August 18, 2022.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]