ภาษากะเหรี่ยงโป
| ภาษากะเหรี่ยงโปวฺ | |
|---|---|
| ဖျိၩ့, ဖျိၩ့ၡိ, ဖၠုံ, ဖၠုံယှိုဝ် | |
| ประเทศที่มีการพูด | รัฐกะเหรี่ยง ประเทศพม่า, ภาคเหนือและภาคตะวันตกของประเทศไทย |
| ชาติพันธุ์ | ชาวกะเหรี่ยง |
| ตระกูลภาษา | จีน-ทิเบต
|
| ระบบการเขียน | อักษรกะเหรี่ยง, อักษรพม่า, อักษรไทย |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | – |
ภาษากะเหรี่ยงโปวฺ เป็นภาษาของชาวกะเหรี่ยงโปวฺ มีพยัญชนะต้นเดี่ยว 23 เสียง มีเสียงพยัญชนะควบกล้ำมากโดยวบกับ ล ร ว และ ย ไม่มีความแตกต่างระหว่างสระเสียงสั้นกับสระเสียงยาว สระเดี่ยวมี 9 เสียง สระประสมมี 5 เสียง เสียงวรรณยุกต์ 5 เสียง ไม่มีเสียงตัวสะกด
ไวยากรณ์
[แก้]การเรียงประโยคเป็น ประธาน-กริยา-กรรม เช่น
- ทุย อัยงฺ หมี่ หญ่อ = หมากัดแมว
ประโยคปฏิเสธใช้คำว่า เอ หรือ บา หรือ วา ต่อท้ายประโยคบอกเล่า บางครั้งอาจเติมคำว่า เหล่อ (ไม่) ไว้หน้าคำกริยาที่ต้องการปฏิเสธเพิ่มอีกคำหนึ่งด้วย เช่น
- เหน่อ หลี่ เอ = เธอไม่ไป
ประโยคคำถามใช่/ไม่ใช่ เติมคำว่า หงฺะ ท้ายประโยค ซึ่งเป็นคำที่ไม่มีในภาษาไทยออกเสียงในลำคอส่วนคำถามที่ต้องการข้อมูลจะเติมคำสรรพนามแสดงคำถามไว้ในตำแหน่งที่ต้องการถาม เช่น
- ออง หมี่ เหย่า หงฺะ = กินข้าวหรือยัง
- เหน่อ เหม่อ หลี่ ค่อแหล่ = เธอจะไปไหน
- ป่อ/โผลวฺ แหล่ ออง หมี่ = ใครกินข้าว
สำเนียง
[แก้]ภาษากะเหรี่ยงโปมีหลายสำเนียง ได้แก่
- ภาษากะเหรี่ยงโปตะวันออก (รหัส kjp)
- ภาษากะเหรี่ยงโปตะวันตก (รหัส pwo)
- ภาษากะเหรี่ยงโปเหนือ หรือ ภาษาโพลง (รหัส pww)
- ภาษากะเหรี่ยงโปตะวันออกเฉียงเหนือ หรือ ภาษากะเหรี่ยงโปแพร่ (รหัส kjt)
แต่ละสำเนียงมีคลังศัพท์คล้ายกัน แต่ไม่สามารถพูดระหว่างกันเข้าใจได้
อ้างอิง
[แก้]- สุจริตลักษณ์ ดีผดุง และสรินยา คำเมือง. สารานุกรมกลุ่มชาติพันธุ์: กะเหรี่ยงโป. กทม. สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาชนบท มหาวิทยาลัยมหิดล. 2540.