ภาวะเงินฝืด
ในด้านเศรษฐศาสตร์ ภาวะเงินฝืด (อังกฤษ: deflation) เป็นการลดลงของระดับราคาทั่วไปในสินค้าและบริการ[1] ภาวะเงินฝืดเกิดขึ้นเมื่ออัตราเงินเฟ้อลดลงต่ำกว่า 0% (อัตราเงินเฟ้อติดลบ) ภาวะเงินเฟ้อลดค่าของสกุลเงินเรื่อย ๆ แต่ภาวะเงินฝืดฉับพลันทำให้มันเพิ่มขึ้น นั่นทำให้สินค้าและบริการถูกซื้อมากขึ้นด้วยเงินจำนวนเท่าเดิม ภาวะเงินฝืดมีความแตกต่างจากภาวะเงินเฟ้อลดลง ซึ่งคือการที่อัตราเงินเฟ้อลดค่าลง อธิบายคือ เมื่อเงินเฟ้อลดลงถึงจุดต่ำกว่าเดิมแต่ยังมีค่าเป็นบวก[2]
นักเศรษฐศาสตร์โดยทั่วไปเชื่อว่าภาวะเงินฝืดอย่างกะทันหันเป็นปัญหาในเศรษฐกิจสมัยใหม่ เพราะมันเพิ่มค่าจริงของหนี้ โดยเฉพาะถ้าภาวะเงินฝืดเกิดขึ้นโดยไม่ทันตั้งตัว ภาวะเงินฝืดอาจทำให้ภาวะถดถอยรุนแรงและนำไปสู่วงจรอุบาทว์เงินฝืด (deflationary spiral)[3][4][5][6][7][8][9]
นักเศรษฐศาสตร์บางคนโต้แย้งว่าภาวะเงินฝืดที่ยืดเยื้อมีความเกี่ยวพันกับความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีพื้นฐานในระบบเศรษฐกิจเพราะว่าเมื่อผลิตภาพการผลิตรวมเพิ่มขึ้นต้นทุนสินค้าก็จะลดลง[10]
ภาวะเงินฝืดมักเกิดขึ้นเมื่อมีอุปทานสูง (มีส่วนเกินของผลผลิต) ความต้องการต่ำ (การบริโภคลดลง) หรืออุปทานเงินลดลง (บางครั้งเป็นผลจากภาวะเศรษฐกิจถดถอย ซึ่งเกิดจากการลงทุนอย่างประมาทหรือเครดิตครันช์) หรือเป็นเพราะเงินทุนไหลออกสุทธิทางเศรษฐกิจ[11] นอกจากนี้ ภาวะนี้ยังสามารถเกิดจากการแข่งขันที่มากเกินไปและการกระจุกตัวของตลาดที่น้อยเกินไป[12]
สาเหตุและประเภทที่เกี่ยวข้อง
[แก้]จากแบบจำลอง IS-LM (ดุลยภาพในตลาดผลผลิตและดุลยภาพในตลาดเงิน) [13][14][15]ภาวะเงินฝืดเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเส้นอุปทานและอุปสงค์ของสินค้าและบริการ ภาวะเช่นนี้อาจเกิดขึ้นได้จากอุปทานพิ่มขึ้นแต่อุปสงค์ลดลง
เมื่อราคาสินค้าปรับต่อเนื่องลงผู้บริโภคก็อาจชะลอการซื้อสินค้าและบริการเนื่องจากกังวลว่าราคาสินค้าจะลดลงอีก ส่งผลให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจโดยรวมลดลง เมื่อแรงซื้อลดลงกำลังการผลิตและการลงทุนก็ลดลงส่งผลให้อุปสงค์มวลรวมลดลง สภาวะเช่นนี้เรียกว่า "วงจรเงินฝืด" หากจะแก้ไขสถานการณ์นี้อย่างรวดเร็วต้องมาจากมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาลเพื่อเพิ่มการจับจ่ายใช้สอยเพื่อกระตุ้นการผลิต เช่น การสร้างโครงสร้างพื้นฐาน หรือธนาคารกลางเริ่มปรับนโยบายการเงินให้สอดคล้องกับสถานภาพทางเศรษฐกิจ [15]
ภาวะเงินฝืดยังสามารถเกี่ยวข้องกับนักลงทุนที่ไม่ชอบความเสี่ยงได้หมายความว่า นักลงทุนและผู้มีกำลังซื้อจะเริ่มกักตุนเงินไว้เนื่องจากมูลค่าของเงินเพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไปผลมาจากราคาสินค้าลดลงทำให้เงินมีอำนาจซื้อมากขึ้นซึ่งอาจทำให้เกิดปรากฏการณ์กับดักสภาพคล่องจะนำไปสู่การขาดแคลนเงินในระบบเศรษฐกิจไม่เกิดการจ้างงานและการผลิตสินค้าโภคภัณฑ์จะลดลงตามลำดับ ทั่วไปแล้วธนาคารกลางจะไม่สามารถดำเนินนโยบายการเงินแบบผ่อนคลายดอกเบี้ยติดลบได้ หรือหากจะดำเนินนโยบายการเงินแบบดอกเบี้ยติดลบนั้นก็ไม่ได้ส่งผลให้เกิดการกระตุ้นเศรษฐกิจมากไปกว่าอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่าเพียงเล็กน้อย เนื่องจากการดำเนินนโยบายการเงินแบบดอกเบี้ยติดลบเท่ากับว่าผลตอบแทนจากตราสารหนี้ของรัฐบาลหรือผลตอบแทนเชิงลบจากตราสารหนี้ระยะสั้นก็เป็นศูนย์ ในระบบเศรษฐกิจเปิดการดำเนินนโยบายลักษณะนี้จะทำให้ค่าเงินอ่อนลง ค่าเงินที่อ่อนลงหมายความว่าจะทำให้ราคาสินค้านำเข้าสูงขึ้นโดยไม่จำเป็นต้องกระตุ้นภาคการส่งออก [16]
ผลกระทบ
[แก้]การใช้จ่ายและการกู้ยืม
[แก้]บางส่วนเชื่อว่าภาวะเงินฝืดจะส่งผลดีก็ต่อเมื่อหากไม่มีหนี้สินจำนวนมากเพราะะราคาสินค้าที่ลดลงจะเพิ่มอำนาจซื้อ แต่กระนั้นในขณะที่อำนาจซื้อของเงินของคนใดคนหนึ่งเพิ่มขึ้นก็จะส่งผลกระทบต่อคนบางกลุ่ม กลับกันภาวะเงินฝืดทำให้คนมีอำนาจซื้อมากขึ้นแต่ก็ทำให้คนอื่นต้องแบกรับภาระหนี้เพิ่มขึ้นเช่นกัน ในช่วงภาวะเงินฝืดมูลค่าของหนี้จะเพิ่มขึ้นมากกว่าตอนนี้ก่อหนี้ครั้งแรก ภาวะเงินฝืดถือได้ว่าเป็นการเพิ่มดอกเบี้ยเงินกู้อย่างมีประสิทธิภาพอย่างหนึ่ง ยกตัวอย่างว่าหากภาวะเงินฝืดเฉลี่ยอยู่ที่ 10% ต่อปีเทียบได้กับช่วงภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ในสหรัฐอเมริกา แม้แต่เงินกู้ที่ไร้ซึ่งดอกเบี้ยก็ไม่มีผู้ใดสนใจ เนื่องจากหากกู้มาแล้วต้องชำระคืนด้วยเงินที่มีมูลค่าเพิ่มขึ้น 10% ทุกปี [17]
การออมและการลงทุน
[แก้]ภาวะเงินฝืดอาจทำให้การลงทุนภาคเอกชนลดลง เนื่องจากนักลงทุนคาดหวังว่าเมื่อราคาในอนาคตลดลงผลกำไรในอนาคตก็จะลดลงเช่นกัน ดังนั้นภาคเอกชนที่พากันลดการลงทุนลงจะทำให้ภาวะเงินฝืดรุนแรงขึ้นจนทำให้อุปสงค์มวลรวมลดลง สถาบันโดยทั่วไปจะระมัดระะวังในการใช้จ่ายมากขึ้น ดังนั้นจึงได้รับผลตอบแทนจากการออมเป็นอำนาจซื้อที่มากขึ้น นักเศรษฐศาสตร์โดยทั่วไปมองว่าพฤติกรรมการสะสมเก็บออมเป็นสิ่งที่ไม่พึงปรารถนา ฟรีดริช ฮาเยกซึ่งเป็นนักเศรษฐศาสตร์ฝ่ายอิสรนิยมแบบออสเตรียเขียนไว้ว่า:
เป็นที่รับรู้โดยทั่วไปว่าการเก็บเงินสะสมเงิน ไม่ว่าจะเป็นเงินสดหรือเงินคงเหลือในบัญชี ก็ล้วนแต่ทำให้เกิดภาวะเงินฝืด ไม่มีใครคิดว่าภาวะเงินฝืดเป็นสิ่งที่พึงปรารถนาในตัวของมันเอง
— —ฮาเยก (1932)[18]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Robert J. Barro and Vittorio Grilli (1994), European Macroeconomics, chap. 8, p. 142. ISBN 0-333-57764-7
- ↑ O'Sullivan, Arthur; Sheffrin, Steven M. (2003). Economics: Principles in Action. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Prentice Hall. p. 343. ISBN 0-13-063085-3.
- ↑ Harry Wallop, Harry Wallop (18 November 2008). "Deflation: why it is dangerous". The Daily Telegraph. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
- ↑ "The Economist explains: Why deflation is bad". Economist. Economist magazine. 7 Jan 2015. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
- ↑ Krugman, Paul (2 August 2010). "Why is Deflation Bad?". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
- ↑ Walker, Andrew (29 January 2016). "Is deflation such a bad thing?". BBC. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
- ↑ Thoma, Mark. "Explainer: Why is deflation so harmful?". Moneywatch. CBS. สืบค้นเมื่อ 20 September 2016.
- ↑ Hummel, Jeffrey Rogers. "Death and Taxes, Including Inflation: the Public versus Economists" (January 2007). [1]
- ↑ Blanchard, O.; Dell'Ariccia, G.; Mauro, P. (18 August 2010). "Rethinking macroeconomic policy". Journal of Money, Credit and Banking. 42 (1): 199–215. CiteSeerX 10.1.1.153.7293. doi:10.1111/j.1538-4616.2010.00334.x. S2CID 14824203.
- ↑ Bordo, Michael D.; Filardo, Andrew J. (2005-11-01). "Deflation in a Historical Perspective" (PDF) (ภาษาอังกฤษ). Rochester, NY. doi:10.2139/ssrn.860404. S2CID 153344185. SSRN 860404.
{{cite journal}}
: Cite journal ต้องการ|journal=
(help) - ↑ "What Causes Negative Inflation (Deflation)?".
- ↑ "Market Models: Pure Competition, Monopolistic Competition, Oligopoly, and Pure Monopoly".
- ↑ Hicks, J. R. (1937). "Mr. Keynes and the "Classics"; A Suggested Interpretation". Econometrica. 5 (2): 147–159. doi:10.2307/1907242. JSTOR 1907242.
- ↑ Meade, J. E. (1937). "A Simplified Model of Mr. Keynes' System". The Review of Economic Studies. 4 (2): 98–107. doi:10.2307/2967607. JSTOR 2967607.
- ↑ 15.0 15.1 Blanchard, Olivier (2021). Macroeconomics (ภาษาอังกฤษ) (8th ed.). London: Pearson. ISBN 978-0-13-489789-9.
- ↑ Hussman, John O. (2010). "Bernanke Leaps into a Liquidity Trap".
- ↑ Selgin, George (1997). "Less Than Zero: The Case for a Falling Price Level in a Growing Economy" (PDF). IEA Hobart Paper. London: Institute of Economic Affairs. 32: 87. ISSN 0073-2818. สืบค้นเมื่อ 4 December 2014.
- ↑ "Hayek's 1932 Letter on the Great Depression". But Now You Know. 25 November 2010.
บรรณานุกรม
[แก้]- Nicola Acocella, The deflationary bias of exit strategies in the EMU countries, in: Review of economic conditions in Italy, 2-3: 471–93, (2011).
- Ben S. Bernanke. Deflation: Making Sure "It" Doesn't Happen Here. USA Federal Reserve Board. 2002-11-21. Accessed: 2008-10-17. (Archived by WebCite at เก็บถาวร 2008-10-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Michael Bordo & Andrew Filardo, Deflation and monetary policy in a historical perspective: Remembering the past or being condemned to repeat it?, In: Economic Policy, October 2005, pp. 799–844.
- Georg Erber, The Risk of Deflation in Germany and the Monetary Policy of the ECB. In: Cesifo Forum 4 (2003), 3, pp. 24–29
- Charles Goodhart and Boris Hofmann, Deflation, credit and asset prices, In: Deflation - Current and Historical Perspectives, eds. Richard C. K. Burdekin & Pierre L. Siklos, Cambridge University Press, Cambridge, 2004.
- International Monetary Fund, Deflation: Determinants, Risks, and Policy Options - Findings of an Independent Task Force, Washington D. C., April 30, 2003.
- International Monetary Fund, World Economic Outlook 2006 – Globalization and Inflation, Washington D. C., April 2006.
- Otmar Issing, The euro after four years: is there a risk of deflation?, 16th European Finance Convention, 2 December 2002, London, Europäische Zentralbank, Frankfurt am Main
- Steven B. Kamin, Mario Marazzi & John W. Schindler, Is China "Exporting Deflation"?, International Finance Discussion Papers No. 791, Board of Governors of the Federal Reserve System, Washington D. C. January 2004.
- Krugman, Paul (1998). "Its Baaaaack: Japan's Slump and the Return of the Liquidity Trap" (PDF). Brookings Papers on Economic Activity. 1998 (2): 137–205. doi:10.2307/2534694. JSTOR 2534694.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Cato Policy Report – A Plea for (Mild) Deflation
- Deflation (EH.Net economic history encyclopedia)
- What is deflation and how can it be prevented? (About.com)
- Deflation, Free or Compulsory from Making Economic Sense by Murray N. Rothbard
- "Annual Inflation Rate – Japan". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-04-10.
- Why Are Japanese Wages So Sluggish? IMF Working paper