ฟรันซิสโก ฟรังโก

จอมพลสูงสุด ฟรันซิสโก ฟรังโก
ฟรังโกใน ค.ศ. 1964
เกาดีโญแห่งสเปน
ดำรงตำแหน่ง 1 ตุลาคม 1936 – 20 พฤศจิกายน 1975
นายกรัฐมนตรี	ตัวเอง (1938–มิถุนายน 1973) ลุยส์ การ์เรโร บลังโก (มิถุนายน–ธันวาคม 1973) การ์โลส อาเรียส นาวาร์โร (ธันวาคม 1973–1975)
ก่อนหน้า	มิเฆล กาบาเนลยาส มานูเอล อาซัญญา
ถัดไป	เจ้าชายฆวน การ์โลส (พระมหากษัตริย์สเปน)
นายกรัฐมนตรีสเปน
ดำรงตำแหน่ง 30 มกราคม 1938 – 9 มิถุนายน 1973
เกาดีโญ	เขาเอง
ก่อนหน้า	ฟรันซิสโก โกเมซ-ฆอร์ดานา ฆวน เนฆริน
ถัดไป	ลุยส์ การ์เรโร บลังโก
หัวหน้าแห่งชาติเฟตอีเดลัสโฆนส์
ดำรงตำแหน่ง 19 เมษายน ค.ศ. 1937 – 20 พฤศจิกายน ค.ศ. 1975
รอง	ฟรันซิสโก โกเมซ-ฆอร์ดานา (1938–1939) ไม่มี (1939–1962) อากุสติน มูนอซ กรานเดส (1962–1967) ลุยส์ การ์เรโร บลังโก (1967–1973)
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	การ์โลส อาเรียส นาวาร์โร
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	ฟรันซิสโก เปาลิโน เอร์เมเนฆิลโด เตโอดูโล ฟรังโก บาอามอนเด 4 ธันวาคม 1892 เฟร์รอล, อาโกรุญญา , ราชอาณาจักรสเปน
เสียชีวิต	20 พฤศจิกายน 1975 (82 ปี) มาดริด , สเปน
ที่ไว้ศพ	Valle de los Caídos มาดริด (1975–2019) Cementerio de Mingorrubio มาดริด (ตั้งแต่ 2019)
เชื้อชาติ	สเปน
พรรคการเมือง	เฟตอีเดลัสโฆนส์
คู่สมรส	การ์เมน โปโล (สมรส 1923)
บุตร	มาเรีย เอล การ์เมน
ที่อยู่อาศัย	เอลปาร์โด, มาดริด
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ราชอาณาจักรสเปน (1907–1931) สาธารณรัฐสเปน (1931–1936) รัฐสเปน (1936–1975)
สังกัด	กองทัพสเปน
ประจำการ	1907–1975
ยศ	พลเอกผู้บัญชาการ บก อากาศ เรือ
บังคับบัญชา	ทั้งหมด (จอมพลสูงสุด)
ผ่านศึก	สงครามริฟ สงครามกลางเมืองสเปน สงครามอิฟนี่

ฟรันซิสโก ฟรังโก บาอามอนเด (สเปน: Francisco Franco Bahamonde) (ชื่อเกิด ฟรันซิสโก เปาลิโน เอร์เมเนฆิลโด เตโอดูโล ฟรังโก บาอามอนเด, สเปน: Francisco Paulino Hermenegildo Teódulo Franco Bahamonde) (4 ธันวาคม พ.ศ. 2435 - 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2518) เป็นนายทหารชาวสเปนผู้นำพากลุ่มแห่งชาติโค่นล้มสาธารณรัฐสเปนที่ 2 ในช่วงสงครามกลางเมืองสเปน และปกครองสเปนช่วงปี พ.ศ. 2482-2518 ในฐานะผู้เผด็จการโดยการตำแหน่งเกาดีโญ (Caudillo) ประวัติศาสตร์สเปนในช่วงเวลานี้ตั้งแต่ชัยชนะของฝ่ายชาตินิยมจนถึงการเสียชีวิตของฟรังโก เป็นที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อสเปนภายใต้การนำของฟรังโกหรือที่เรียกว่าระบอบเผด็จการฟรังโก

เกิดที่เมืองเอลเฟร์โรล แคว้นกาลิเซีย ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศสเปน จบการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยโตเลโดในปี พ.ศ. 2453 ได้รับประสบการณ์ในการรบเป็นอย่างมากในสงครามโมร็อกโก และได้เป็นนายพลที่หนุ่มที่สุดของประเทศสเปนเมื่อปี พ.ศ. 2469 ระหว่างสมัยสาธารณรัฐสเปนที่ 2 (พ.ศ. 2474-2479) ฟรังโกได้เป็นผู้นำทำการปราบปรามกบฏชาวเหมืองอัสตูรีอัส และในปี พ.ศ. ได้รับการแต่งตั้งเป็นหัวหน้าคณะเสนาธิการทหาร

ในปี พ.ศ. 2479 ฟรังโกได้เข้าร่วมสมรู้ร่วมคิดกับฝ่ายกบฏเพื่อต่อต้านรัฐบาล (เลือกตั้งเมื่อ พ.ศ. 2479) และลงมือก่อการกบฏเมื่อวันที่ 17-18 กรกฎาคมซึ่งได้กลายเป็นชนวนสงครามกลางเมืองสเปน (พ.ศ. 2479-2482) ความเป็นผู้นำของฟรังโกในกองทัพแอฟริกาที่สำคัญยิ่งและความใกล้ชิดสนิทสนมกับอิตาลีและเยอรมนีซึ่งเข้าข้างฝ่ายกบฏ ทำให้ฟรังโกกลายเป็นนายพลผู้บัญชาการกองกำลังฝ่ายกบฏและเป็นประมุขประเทศของคณะรักชาติ ระหว่างเดือนตุลาคม 2479 - เมษายน 2482 ฟรังโกได้เป็นผู้นำคณะชาติสู่ชัยชนะ และนับแต่นั้นมาก็ได้วางรากฐานระบอบเผด็จการที่ยั่งยืนมาจนถึงวันสิ้นชีวิต

ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ระยะแรกฟรังโกยืนอยู่ข้างเยอรมนีและอิตาลีในลักษณะผู้ไม่เข้าร่วมประกาศสงครามมากว่าการเป็นประเทศไม่ฝักใฝ่ฝ่ายใด แต่อย่างไรก็ดี ในปี พ.ศ. 2486 ฟรังโกได้ปรับเปลี่ยนนโยบาย นำเอาสเปนออกจากการเกี่ยวข้องกับฝ่ายอักษะได้อย่างชาญฉลาด ระหว่าง พ.ศ. 2492-2502 การต่อต้านคอมมิวนิสต์ของฟรังโกทำให้สเปนสามารถเชื่อมสัมพันธไมตรีได้เป็นอย่างดีกับฝ่ายอำนาจตะวันตก

ด้วยวิสัยทัศน์ที่มองไกล ในปี พ.ศ. 2512 จอมพลฟรังโกได้ประกาศให้เป็นที่ทราบโดยทั่วกันว่า หากตนสิ้นชีวิตไปแล้ว ขอให้มีการสถาปนาระบอบกษัตริย์ขึ้นมาใหม่โดยให้มีการปราบดาภิเษก "เจ้าชายฆวน การ์โลส" พระราชนัดดาของกษัตริย์องค์สุดท้ายขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์สเปนสืบต่อไป ภายในระยะเวลาเพียง 2 ปี หลังท่านได้ถึงแก่อสัญกรรมนั้น ความเป็นเผด็จการของสเปนได้หายไปอย่างที่อาจเรียกได้เกือบไม่มีร่องรอยให้เห็น

ดูเพิ่ม

• ประวัติศาสตร์สเปน

หนังสืออ่านเพิ่มเติม

• Blinkhorn, Martin. (1988) Democracy and Civil war in Spain 1931–1939 Routledge. ISBN 978-0415006996.
• Carroll, Warren H. (2004) The Last Crusade: Spain 1936 Christendom Press. ISBN 978-0931888670.
• Cerdá, Néstor. (October 2011) "Political Ascent and Military Commander: General Franco in the Early Months of the Spanish Civil War, July–October 1936". Journal of Military History. 75 (4) pp. 1125–1157.
• Jerez Mir, Miguel; Luque, Javier. (2014) eds. Costa Pinto, António; Kallis, Aristotle. Rethinking Fascism and Dictatorship in Europe. "State and Regime in Early Francoism, 1936–45: Power Structures, Main Actors and Repression Policy". ISBN 978-1137384416 Palgrave Macmillan. pp. 176–197.
• Lines, Lisa. (2017) "Francisco Franco as Warrior: Is It Time for a Reassessment of His Military Leadership?" Journal of Military History 81 (2) pp. 513–534.
• Tussell, Javier(1995) Franco, España y la II Guerra Mundial: Entre el Eje y la Neutralidad. Spanish. Ediciones Temas de Hoy. ISBN 978-8478805013.
• Tusell, Javier. (1992) Franco en la guerra civil – Una biografia política Spanish. Editorial Tusquets. ISBN 978-8472236486.
• Tusell, Javier. (1996) La Dictadura de Franco Spanish. Altaya. ISBN 978-8448706371.

แหล่งข้อมูลปฐมภูมิ

• Franco, Francisco. (1922) Marruecos : diario de una bandera. Madrid Pueyo. 434161881.
• Hayes, Carlton J. H. (1945) Wartime mission in Spain, 1942–1945. Macmillan Company. ISBN 978-1121497245.
• Hoare, Samuel. (1946) Ambassador on Special Mission. UK. Collins. pp. 124–125
• Hoare, Samuel. (1947) Complacent Dictator A.A. Knopf. ASIN B0007F2ZVU.

แหล่งข้อมูลอื่น

• กฤตภาคจากหนังสือพิมพ์เกี่ยวกับ ฟรันซิสโก ฟรังโก ในหอจดหมายเหตุข่าวสารคริสต์ศตวรรษที่ 20 ของ ZBW