พระราชวังนันทอุทยาน

พระราชวังนันทอุทยาน
ชื่ออื่น	วังนันทอุทยาน วังสวนอนันต์
ข้อมูลทั่วไป
สถานะ	ถูกรื้อถอน
ประเภท	พระราชวัง
ที่ตั้ง	แขวงบ้านช่างหล่อ เขตบางกอกน้อย
เมือง	กรุงเทพมหานคร
ประเทศ	ไทย
เริ่มสร้าง	พ.ศ. 2400
ปรับปรุง	พ.ศ. 2421
รื้อถอน	ไม่ปรากฏ
การออกแบบและการก่อสร้าง
ผู้พัฒนาโครงการ	สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค) พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท

พระราชวังนันทอุทยาน เป็นพระราชวังที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น โดยซื้อสวนในคลองมอญฝั่งเหนือสร้างพระราชวังขึ้น แล้วพระราชทานนามว่า วังนันทอุทยานใน พ.ศ. ๒๔๐๐ เพื่อเป็นที่เสด็จประพาสและเป็นที่ประทับของพระราชโอรสและพระราชธิดา เมื่อพระองค์เสด็จสวรรคตแล้ว เนื่องจากมีพระราชดำริว่าหาก พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชสมบัติต่อจากพระองค์ พระราชโอรสและพระราชธิดาของพระองค์อาจลำบาก แต่ปรากฏว่าพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตก่อนพระองค์ จึงไม่มีปัญหาดังที่ทรงพระราชดำริไว้

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้รื้อตำหนักฝ่ายในที่วังนันทอุทยานมาสร้างตำหนักที่วังพระเจ้าลูกยาเธอหลายพระองค์ ส่วนพระตำหนักที่ประทับและที่วังนันทอุทยานนั้นทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานแก่สมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ พระราชโอรส

เมื่อสมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์เสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระตำหนักในสวนนันทอุทยานให้เป็นโรงเรียนสอนภาษาอังกฤษชื่อ โรงเรียนนันทอุทยาน และเมื่อโรงเรียนย้ายไปตั้งที่โรงเรียนสุนันทาลัย (ปัจจุบันคือโรงเรียนราชินี) จึงได้พระราชทานที่สวนนันทอุทยานให้เป็นที่ทำการของทหารเรือ ปัจจุบันเป็นที่ทำการส่วนหนึ่งของกองทัพเรือ