ผู้ใช้:Nattawat.p

ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่

ประวัติความเป็นมาของศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่

ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ ในปัจจุบันตั้งอยู่ ณ เลขที่ 167 ถนนตลาดใหม่ ตำบลบ้านหมี่ (ในเขตเทศบาลเมืองบ้านหมี่) อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี 15110 สำหรับอำเภอบ้านหมี่นั้น แต่เดิมมีชื่อเรียกขานสองนามด้วยกันคือ อำเภอบ้านซ่า และ อำเภอสนามแจง ซึ่งเป็นชื่อที่ชาวบ้านในสมัยนั้นใช้เรียกกันตามอัธยาศัย

ที่อำเภอบ้านหมี่ ซึ่งเป็นอำเภอเก่าแก่อำเภอหนึ่งของจังหวัดลพบุรี แต่เดิมชื่อว่าเมืองละโว้ และเคยเป็นเมืองหลวงของประเทศไทย ในสมัยแผ่นเดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ซึ่งในครั้งกระนั้น มีชาวจีนโพ้นทะเลอพยพย้ายถิ่นฐานเข้ามาพำนักอาศัยกระจายทั่วแผ่นดินไทย ซึ่งจังหวัดลพบุรี ก็เป็นอีกจังหวัดหนึ่ง ที่มีชาวจีนโพ้นทะเลเข้ามาพำนักอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก และอำเภอบ้านหมี่ที่ได้ชื่อว่าเป็นอำเภอชั้นเอกของจังหวัดลพบุรีนั้น ก็มีชาวจีนโพ้นทะเล เข้ามาพักอาศัยประกอบอาชีพร่วมกับชาวไทยพวนได้อย่างผสมกลมกลืนแนบสนิท จึงทำให้อำเภอบ้านหมี่มีศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่หลายศาลเจ้า เพื่อให้ชาวไทยเชื้อสายจีน ตลอดจนชาวไทยพวน ได้มาเคารพกราบไหว้ขอพรเจ้าพ่อเจ้าแม่ในทุกศาลเจ้า ตามจารีตประเพณีจีนสืบเนื่องกันมาเป็นเวลาช้านาน

ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ หากจะสืบประวัติย้อนหลังไปในอดีต เมื่อครั้งที่ อำแดงสวย แซ่ซิ้ม ได้จัดสร้างศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ ที่บ้านปากดง ในครั้งกระนั้นชาวบ้านจึงได้เรียกชื่อว่า “เจ้าพ่อเจ้าแม่ปากดง” โดยมีบริเวณที่ตั้งศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ปากดงอยู่ที่ บ้านปากดง ตำบลมหาศร อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี ริมฝั่งทิศเหนือตอนปลายลำน้ำบางขาม ซึ่งเป็นลำน้ำน้อย สาขาของแม่น้ำเจ้าพระยา ห่างจากวัดห้วยแก้ว ไปทางทิศตะวันตกประมาณ 1 กิโลเมตร

ในสมัยโบราณ ตำบลต่างๆในอำเภอบ้านหมี่ ส่วนใหญ่แล้วจะตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำ ที่ประกอบด้วยแม่น้ำสายหลักและแม่น้ำสาขาย่อย ทำให้ชาวไทยเชื่อสายจีนและชาวไทยพวน ในเขตอำเภอบ้านหมี่ ใช้เรือเป็นพาหนะหลักในการเดินทาง เพื่อติดต่อค้าขายระหว่างกัน ต่อมา เมื่อการรถไฟแห่งประเทศไทย ได้ตัดเส้นทางรถไฟผ่านอำเภอบ้านหมี่ จึงมีการเปลี่ยนชื่อจากอำเภอสนามแจง มาเป็นอำเภอบ้านหมี่ ในสมัยนายประมุข (บัวเฮง) ปิยะสุวรรณ เป็นนายอำเภอบ้านหมี่ ซึ่งในเวลาเดียวกันนั้นเอง ก็ได้มีการสร้างตลาดบ้านหมี่ขึ้นทางฝั่งทิศตะวันออกของทางรถไฟ และในเวลาต่อมาอำแดงสวย แซ่ซิ้ม ก็ได้สร้างตลาดขึ้นมาใหม่อีกแห่งหนึ่ง (ตลาดใหม่) ทางด้านทิศตะวันตกของทางรถไฟบ้านหมี่ อย่างไรก็ตาม มีหลักฐานตามคำบอกเล่าว่า อำแดง แซ่ซิ้ม ได้โอนขายตลาดใหม่บ้านหมี่ให้ คุณปู่เมี่ยเทียม และคุณย่าเกียว แซ่เตีย พร้อมทั้งได้อัญเชิญ “เจ้าพ่อเจ้าแม่ปากดง” มาประทับที่ศาลเจ้า ซึ่งตั้งอยู่ริมสระใหญ่ โดยอยู่ห่างจากถนนประมาณ 100 เมตร บริเวณตลาดใหม่บ้านหมี่

เมื่อเวลาผ่านไป ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ปากดงตลาดใหม่ จึงมีสภาพทรุดโทรมลงมากตามกาลเวลา เก้าแก่ซ้ง (เจ้าของร้านจำหน่ายอุปกรณ์ก่อสร้าง) ได้ปรึกษาหารือกับ เก้าแก่เป้ง (คุณพ่อประสงค์ ศิริวรรณ) ในฐานะที่ทั้งสองท่านเป็นผู้อาวุโสชาวจีนมีถิ่นพำนักที่ตลาดใหม่มาหลายชั่วอายุ เมื่อทั้งสองได้พิจารณาร่วมกันแล้วจึงมีความเห็นว่า สมควรที่จะย้ายศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ปากดง มาตั้งอยู่ในสถานที่แห่งใหม่ซึ่งเป็นบริเวณเขตรถไฟ ในเขตเทศบาล มุมถนนตลาดใหม่ โดยตัวศาลเจ้า หันหน้าขนานไปกับเส้นทางรถไฟที่ผ่านสถานีรถไฟบ้านหมี่ (ด้านทิศตะวันออก) ซึ่งบริเวณดังกล่าวนี้มีสภาพเหมาะสมกว่าสถานที่เดิม เพื่อให้ผู้ที่เคารพนับถือเจ้าพ่อเจ้าแม่ตามประเพณีจีน สามารถเดินทางมากราบไหว้ได้โดยสะดวกมากยิ่งขึ้น ประชาชนชาวบ้านหมี่จึงต่างพากันเรียกขาน ศาลเจ้าแห่งใหม่นี้ในนาม “ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่” นับแต่นั้นเป็นต้นมา

เมื่อเทศบาลเมืองบ้านหมี่ได้มีการขยายถนนย่านตลาดใหม่ บริเวณที่ตัดผ่านไปยังหมวดศิลา ทำให้มีความจำเป็นจะต้องรื้อถอนศาลเจ้าเดิม จึงได้มีการแก้ไขปัญหาในขณะนั้น ด้วยการสร้างศาลเจ้าขนาดเล็กขึ้นเป็นการชั่วคราว โดยผนังและหลังคากรุด้วยสังกะสี ด้วยมีเจตนาว่า สักวันหนึ่งจะมีผู้ใจบุญได้ร่วมกันก่อสร้าง ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่อย่างเป็นการถาวร ให้มีความงามสง่าตามจารีตประเพณีของชาวจีนโบราณ ที่สามารถตั้งอยู่ในสถานที่ ที่เหมาะสมกว่าที่ดินในบริเวณของการรถไฟแห่งประเทศไทย ทั้งนี้เนื่องจากที่ดินของการรถไฟแห่งประเทศไทย บริเวณที่ตั้งเป็นศาลเจ้าชั่วคราวอยู่ในขณะนั้น ตามระเบียบของการรถไฟฯแล้ว จะไม่อนุญาตให้ทำการก่อสร้างสิ่งที่ปลูกสร้างอันเป็นการถาวรใดๆได้ ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ที่เป็นศาลเจ้าชั่วคราว ก็ต้องตกอยู่ภายใต้กฎเกณฑ์นี้เช่นเดียวกัน ด้วยเหตุดังกล่าวนี้จึงเป็นผลทำให้ ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ที่เป็นศาลเจ้าชั่วคราว ไม่สามารถที่จะพัฒนาปรับปรุง หรือ บูรณะให้อยู่ในสภาพที่เป็นศาลเจ้าอย่างถูกต้อง ตามจารีตประเพณีจีนได้แต่อย่างใด

อย่างไรก็ตาม คุณดุสิต ศิริวรรณ ซี่งเป็นบุตรชายของ คุณพ่อประสงค์ และคุณแม่เอียง ศิริวรรณ และเป็นหลานชายของคุณปู่เมี่ยเทียม และคุณย่าเกียว แซ่เตีย ได้แสดงเจตนาอย่างแน่วแน่ว่า มีความประสงค์ที่จะเชิญชวนผู้มีจิตศรัทธาและผู้ใจบุญทั้งหลาย ด้วยการมีส่วนร่วมกันสร้าง ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ ในสถานที่แห่งใหม่ โดยมีกุศลเจตนาว่า จะอุทิศที่ดิน ซึ่งแต่เดิมเป็นกรรมสิทธิ์ของคุณปู่ เมี่ยเทียม และ คุณย่าเกียว แซ่เตีย จำนวน 51 ตารางวา ให้เป็นสถานที่ก่อสร้างศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ อย่างเป็นการถาวร ซึ่งเป็นที่ดินกรรมสิทธิ์ ของลูกหลาน คุณปู่เมี่ยเทียม และ คุณย่าเกียว แซ่เตีย และมีบริเวณติดกับที่ดินของการรถไฟแห่งประเทศไทย ที่กำกับดูแลโดยนายสถานีรถไฟบ้านหมี่ ซึ่งตั้งอยู่ห่างจากบริเวณศาลเจ้าชั่วคราวเดิมไม่มากนัก โดย คุณดุสิต ศิริวรรณ ได้เรียนเชิญซินแสที่มีความชำนาญ ด้านการดูทิศทางและสถานที่สร้างศาลเจ้า ตลอดจนได้เรียนเชิญผู้หลักผู้ใหญ่ ผู้มีเชื้อสายจีน ในอำเภอบ้านหมี่มาร่วมในพิธีขออนุญาต เจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้าน เพื่อจัดสร้างศาลเจ้าแห่งใหม่ ให้มีความสง่างาม ตามจารีตประเพณีของชาวจีนโบราณ

การก่อสร้างศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่จึงได้เริ่มขึ้นจากที่ซินแสได้มาดูทิศทางการก่อสร้าง ตามหลักโหราศาสตร์ และฮวงจุ้ย ของชาวจีนอย่างครบถ้วนแล้ว โดยคุณดุสิต ศิริวรรณ และครอบครัว ได้ตั้งปณิธานอย่างแน่วแน่ว่า จะต้องสร้างศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ในสถานที่แห่งใหม่นี้ ให้มีความสง่างาม ตามจารีตประเพณีของชาวจีนอย่างถูกต้องครบถ้วนทุกประการ โดยยินดีที่จะรับผิดชอบค่าก่อสร้างศาลเจ้าแห่งใหม่นี้ ตลอดจนค่าใช้จ่ายอื่นๆ นอกเหนือจากที่ผู้ใจบุญทั้งหลายได้มีจิตศรัทธาสมทบทุนในการก่อสร้างแล้ว จึงได้มีพิธีลงเสาเอกเมื่อวันเสาร์ที่ 14 มิถุนายน พุทธศักราช 2551 การดำเนินการก่อสร้างได้ดำเนินเรื่อยมา จนในวันเสาร์ที่ 10 มกราคม พุทธศักราช 2552 ก็ได้กำหนดฤกษ์ที่จะอัญเชิญเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่มาประทับที่ศาลเจ้าแห่งใหม่นี้ เนื่องจากว่าศาลเจ้าชั่วคราวแห่งเดิมอยู่ในสภาพที่ชำรุดทรุดโทรมจนยากที่จะเข้าไปกราบไหว้บูชาได้ ในขณะที่การก่อสร้างศาลเจ้าแห่งใหม่ในขณะนั้นยังไม่แล้วเสร็จสมบูรณ์ จวบจนกระทั่งวันจันทร์ที่ 19 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2553 การก่อสร้างศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่แห่งใหม่จึงแล้วเสร็จสมบูรณ์ ทั้งนี้ต้องขอยกย่องศิลปินผู้มีจินตนาการ วาดภาพเชิงประวัติศาสตร์วรรณคดีจีน ตลอดจนฝีมือด้านประติมากรรม ที่มีความอ่อนช้อยงดงาม ศิลปินผู้นี้ชื่อ คุณยุทธนา ตระกูลพูนทรัพย์ (ช่างช้าง) ผู้ทุ่มเททั้งกายและใจ ในการทำให้ศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่ มีความงดงามสมสง่า จนเป็นที่กล่าวขานกันทั่วไป

แหล่งที่มา

เอกสารแนะนำ มูลนิธิศาลเจ้าพ่อเจ้าแม่ตลาดใหม่บ้านหมี่